The Needs Of Fresh Water Ottoman Navy

Yıl 2019, Cilt: 5 Sayı: 1, 79 - 92, 29.04.2019

Burak Kocaoğlu

https://doi.org/10.21551/jhf.539008

Öz

The protection of the country and success of military operations, the
combatant forces, the technical equipment, training and discipline, as well as,
pre and post preparation play important role. Todays, logistics, called in the
litearature the activities, that are executed during the time before and the
time is Ottoman food and supply. İssues often addressed superficially ratioing
and supply of the Otroman  army sea has
been, what materials, with wihc such questions are often left unanswered that
it has been supplied. No doubt if wrote a list of food and supplies for the
Ottoman army, inded we need expand the hundreds of substance. If, we were to
ask what is most important in this pahase will be the answer water. Water is
the source of all living things and in human and nature. Fort his reason, the
need to land and naval forces of the Ottoman Empire, great importance is water
supply. Relatively easy to meet the water needs of land army, sources of fresh
water such as rivers and lakes and snow borehole along the route of advance
form, the need for water can be met easily. However, it cannot be that easy
naval force, the navigation and brething harbour for a long time. In this
state, the navy ship to meet the water needs of the interior volume is large,
such as, demijohn, kegs, and barrels loaded water. In this study, what we need
before the manufacturing stage of these water bins, what means and where they
are obtained from, what means of supply of the material used to be transported,
where the production is carried out, based on the archive documents from the
last quarter of the 18th century to the first quarter of the 19th century when
taking time We will try to show.

Anahtar Kelimeler

Water, Wood, Demijohn, Ship, Galleon

Osmanlı Donanması’nın Tatlı Su İhtiyacının Karşılanması

Öz

Askeri operasyonların başarıya ulaşmasında ve ülkenin korunmasında, muharip güçlerin teknik donanımı, talim ve disiplinlerinin yanı sıra, sefer öncesi ve sonrası yapılan hazırlıklarda önemli
rol oynamıştır. Günümüzde lojistik olarak adlandırılan, sefer öncesi ve sefer sırasında yürütülen
bu faaliyetler Osmanlı askeri tarihi literatüründe iaşe ve ikmal olarak geçmektedir. Bu konuları ele
alan çalışmalarda iaşe ve ikmal malzemelerinin neler olduğu, hangi yollarla temin edildiği gibi sorular genellikle cevapsız bırakılmıştır. Osmanlı askeri için en önemli ihtiyaç maddelerinin başında
su gelmektedir. Su, insan ve doğadaki her canlının yaşam kaynağıdır. Bu sebepten Osmanlı Devleti
gerek kara gerekse deniz kuvvetlerinin su temini konusuna büyük önem vermiştir. Nispeten kara
ordusunun su ihtiyacının karşılanması kolay olup, ordunun ilerleyeceği güzergâh boyunca nehir ve
göl gibi tatlı su kaynaklarından ve önceden içleri kar doldurulan kuyularından, kara ordusunun su
ihtiyacı rahatlıkla karşılanabilmiştir. Ancak uzun süre seyrüsefer halinde olan ve limana yanaşma
şansı olmayan donanmaya ait gemiler için bu kolaylıktan söz edilemez. Bunun içindir ki devlet,
donanmaya ait gemilerin su ihtiyacının karşılanması için iç hacmi büyük, mancana, fıçı ve varil
gibi su bidonlarını imal edip gemilere yüklemiştir. Bu çalışmada 18. yüzyılın son çeyreğinden 19.
yüzyılın ilk çeyreğine, Osmanlı donanmasının ihtiyacı olan su bidonlarının imalatı için gerekli olan
malzemelerin neler olduğu, bunların hangi yollardan ve nerelerden temin edildiği, hangi vasıtalarla
nerelere nakledildiği ve üretimin nasıl gerçekleştiği arşiv belgelerine dayalı olarak ele alınmıştır  

Anahtar Kelimeler

Su, Tahta, Mancana, Gemi, Kalyon, Su, Kalyon

Kaynakça

• ALİ EMİRİ: Sultan I. Abdülhamid (AE.SABH-I): 305-20455. Sultan III. Selim (AE.SSLM-III): 269-15567.
• CEVDET: Askeriye (C.AS): 85-3941, 385-15899, 807-34257, 946-41065, 1053-46282, 1141-50704, 1184-52827, 1185-52894.
• Bahriye (C.BH): 7-322, 20-979, 24-1135, 27-1269, 28-1327, 32-1537, 34-1612, 38-1790, 44-2082, 47-2211, 60-2861, 88-4215, 89-4295, 94-4516, 101-4855, 104-5042, 111-5378, 113- 5463, 115-5582, 128-6190, 131-6343, 169-7958, 169-7993, 174-8177, 177-8329, 198-9276, 199- 9340, 210-9814, 238-11045, 265-12234, 271-12501.
• HATT-I HÜMAYUN (HAT): 157-6572.
• AGOSTON, Gabor, Osmanlı’da Ateşli Silahlar ve Askeri Devrim Tartışmaları, (Yay. Haz. Kahraman Şakul), İş Kültür Yayınları, İstanbul, 2017.
• AGOSTON, Gabor, Osmanlı’da Strateji ve Askerî Güç, (Çev. M. Fatih Çalışır) Timaş Yayınları, İstanbul, 2015.
• AKSAN, H. Virgina, Kuşatılmış Bir İmparatorluk Osmanlı Harpleri 1700-1870, (Çev. Gül Çağalı Güven), Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul, 2011
• ANTONOV, Aleksandır, “Bulgar Topraklarında Kurulan Menzil Sisteminin Organizasyonu (XVI-XVIII. Yüzyıllar)”, Türkler, C.10, (Edt. Hasan Celal Güzel), Yeni Türkiye Yayınları, Ankara, 2002.
• BOSTAN, İdris, Osmanlı Bahriye Teşkilâtı: XVII. Yüzyılda Tersâne-i Âmire, T.T.K., Ankara, 2003.
• CEZAR, Yavuz, Osmanlı Maliyesinde Bunalım ve Değişim Dönemi (XVIII. yy dan Tanzimat’a Mali Tarih), Alan Yayıncılık, İstanbul, 1986.
• CHASE, Kenneth, Ateşli Silahlar Tarihi, (Çev. Füsun Tayanç), Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul, 2008.
• FAROQHİ, Suraiya, “İktisat Tarihi”, Türkiye Tarihi, C.2, (Yay. Yön. Sina Akşin), Cem Yayınları, İstanbul, 1997.
• İŞBİLİR, Ömer, “Osmanlı Ordularının İaşe ve İkmali: I. Ahmed Devri İran Seferleri Örneği”, Türkler, C.10, (Edt. Hasan Celal Güzel) Yeni Türkiye Yayınları, Ankara 2002.
• ÖZÇELİK, İsmail, Devlet-i Aliyye’nin Taşra Yönetimi, Gazi Kitabevi, Ankara, 2016.
• PAKALIN, Mehmet Zeki, Osmanlı Tarih ve Deyimler Sözlüğü, C.2, Milli Eğitim Basımevi, İstanbul, 1983.
• PANZAC, Daniel, Osmanlı Donanması (1572-1923), (Çev. Ahmet Maden-Sertaç Canpolat), İş Kültür Yayınları, İstanbul, 2018.
• TABAKOĞLU, Ahmet, Osmanlı Mali Tarihi, Dergah Yayınları, İstanbul, 2016.
• UZUNÇARŞILI, İsmail Hakkı, Osmanlı Devleti’nin Merkez ve Bahriye Teşkilâtı, T.T.K., Ankara, 1988.
• YILDIZ, Gültekin, “Kara Kuvvetleri”, Osmanlı Askeri Tarihi Kara, Deniz ve Hava Kuvvetleri 1792-1918, (Edt. Gültekin Yıldız), Timaş Yayınları, İstanbul, 2017