The Visible Face of The Diplomatic Communication in the Ottoman-Austria Relations of the XVIIIth Century: Gifting

Yıl 2020, Cilt: 6 Sayı: 4, 1187 - 1218, 28.12.2020

Ugur Kurtaran , Zeynep Karaca

https://doi.org/10.21551/jhf.820533

Cited By: 2

Öz

The political power and the degree of domination of the two states played an important role in determining the gifts sent and received in diplomatic relations with Austria, where the Ottoman Empire signed three treaties in the XVIII century. In the period when the Ottoman Empire started to lose its superiority over Austria, the gift turned into an element that balances the diplomatic relations of the two states rather than a means of domination. In the study, XVIII of the diplomatic traffic between the Ottomans and Austria. How it reflects on the tradition of diplomatic gifts between the two states in the 21st century has been examined. At this point, a comparative evaluation was made between the two states by including the lists of the gifts of the ambassadors sent to Austria after the agreements signed during the period and the counterparty ambassadors who visited the Ottoman State on various occasions. According to the findings obtained as a result of the study: especially after the Treaty of Pasarofça of 1718, mutual envoys and sending gifts point to the changing balance between the two states. Likewise XVIII. In the other treaties of 1739 Belgrade and 1791 Zishtovi, the tradition of presenting gifts ceased to be a move of superiority to diplomatic maneuvers between the two states, and became symbolic by reflecting as a symbolic manifestation of friendship.

Anahtar Kelimeler

Gift, Ottoman, Austria

XVIII. Yüzyıl Osmanlı-Avusturya İlişkilerinde Diplomatik Temasın Görünen Yüzü: Hediyeleşme

Öz

Osmanlı Devleti’nin XVIII. yüzyılda üç antlaşma imzaladığı Avusturya ile diplomatik münasebetlerinde gönderilen ve gelen hediyeler belirlenirken iki devletin siyasal gücü ve hâkimiyet derecesi önemli rol oynamıştır. Osmanlı Devleti’nin Avusturya’ya karşı üstünlüğünü kaybetmeye başladığı dönemde ise hediye bir hâkimiyet aracı olmaktan ziyade iki devletin diplomatik ilişkilerini dengeleyen bir unsura dönüşmüştür. Çalışmada Osmanlı-Avusturya arasındaki diplomasi trafiğinin XVIII. yüzyılda iki devlet arasındaki diplomatik hediyeleşme geleneğine ne şekilde yansıdığı incelenmiştir. Bu noktada dönem içinde imzalanan antlaşmalar sonrasında Avusturya’ya gönderilen elçiler ve Osmanlı Devleti’ni çeşitli vesilelerle ziyarete gelen karşı taraf elçilerinin hediyelerinin listelerine yer verilerek iki devlet arasında mukayeseli bir değerlendirme yapılmıştır. Çalışma sonucunda elde edilen bulgulara göre: bilhassa 1718 Pasarofça Antlaşması sonrasında karşılıklı elçiler ve hediyelerin gönderilmesi iki devlet arasındaki değişen denge unsurunu işaret etmektedir. Aynı şekilde XVIII. yüzyılda imzalanan diğer iki antlaşma olan 1739 Belgrad ve 1791 Ziştovi Antlaşmalarında da hediye sunma geleneği iki devlet arasındaki diplomatik manevralara üstünlük hamlesi olmaktan çıkıp, dostluğun simgesel tezahürü olarak yansıyarak sembolik bir hal almıştır.

Anahtar Kelimeler

hediye, osmanlı, avusturya, diplomasi, XVIII. yüzyıl

Kaynakça

• Açıkgöz, Fatma, Ünyay, “Osmanlı-Avusturya İlişkilerinden Bir Kesit: Amaç Barış-Araç Hediye (XVII. Yüzyıl), Social Sciences Studies Journal, V.3, I.6, 894-911.
• Açıkgöz, Fatma, Ünyay, XVII. Yüzyılda Osmanlı Devleti’nde Hediye ve Hediyeleşme (Padişahlara sunulan ve Padişahın Verdiği Hediyeler Üzerine Bir Araştırma), Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Doktora Tezi, Ankara (2012).
• Adalh, Karl, “ClaesBrorsonRalamb’ın Bâbıâli’deki Elçiliği (1657-1658)”, Alay-ı Hümayun, İsveç Elçisi Ralamb’ın İstanbul Ziyareti ve Resimleri 1657-1658, edt. Karin Adalh, çev. Ali Özdamar, İstanbul: Kitap Yayınevi, 2006.
• ANONİM OSMANLI TARİHİ (1099-1116/ 1688-1704), yay. Haz. Abdülkadir Özcan, Türk Ankara: Tarih Kurumu Yayınları, 2000.
• Bardakoğlu, Ali, “Hediyeleşme”, C. 17, İstanbul: DİA, 1998, 151-155.
• Devellioğlu, Ferit, Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat, Aydın Kitabevi.
• Dinç, Ruhan, 18. Yüzyılda Osmanlı Merasimlerinin Mali Bir Unsuru: Atiyyeler, Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul (2016).
• Dingeç, Emine, “18. Yüzyılın İkinci Yarısında Saray Atlarının Binit Takımları”, U.Ü. Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, sy 20, (2011): 1-16.