Milliyetçi ve İlmî Kültür Dergiciliğinin Bir Örneği: Türklük Dergisi

Yıl 2021, Cilt: 7 Sayı: 3, 553 - 578, 30.09.2021

Mustafa Müjdeci Taner Şahin

https://doi.org/10.21551/jhf.992550

Öz

Bu makalede Nisan 1939’da yayınlanmaya başlayan ve Kasım 1940’a kadar yayın hayatını sürdüren Türklük dergisi konu edilmiştir. Türkiye’de milliyetçiliğin yükselişte olduğu bir dönemde - II. Dünya Savaşı’nın hemen öncesinde- İsmail Hami Danişmend tarafından çıkarılan Türklük, aynı dönemde çıkarılan Ergenekon, Bozkurt ve Gök-Börü dergileri gibi Türk kültürü ve milliyetçiliği konularında makalelere yer vermiştir. Türklük, savaş dönemindeki pek çok derginin aksine propaganda dergiciliğinden ziyade Türk kültürünün maddi ve manevi unsurlarını ele almıştır.
“Milliyetçi Kültür Mecmuası” olarak bilinen Türklük, 15 sayı yayınlanmıştır. Millet, milliyet, kültür ve ırk meselelerine fazlaca yer verilen Türklük, daha ilk sayısında İsmail Hami Danişmend tarafından “milliyetçi olduğundan dolayı ırkçı, dilci, kültürcü ve vatancı” olarak nitelendirilmiştir. Milliyetçi, ilmî araştırma ve kültür dergisi olan Türklük’te o dönemin çok tartışılan konularının başında gelen ırk ve milliyet kavramları üzerinde değerlendirmeler dikkat çekmiştir. Bu çalışmada Türklük dergisi şekil ve içerik açısından incelenmiş, Türk fikir hayatındaki yeri ve önemine dair tespitlerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Türklük, İsmail Hami Danişmend, İkinci Dünya Savaşı, Milliyetçilik, Irkçılık

An Example of Nationalist and Scientific Cultural Journalism: Turkluk Journal

Öz

In this article, Türklük magazine, which started to be published in April 1939 and continued its publication life until November 1940, has been the subject. At a time when nationalism was on the rise in Turkey - just before the Second World War - Turkluk, published by İsmail Hami Danişmend, included articles on Turkish culture and nationalism such as Ergenekon, Bozkurt and Gök-Börü magazines published in the same period. Unlike many magazines during the war period, Turkluk dealt with the material and spiritual elements of Turkish culture rather than propaganda journalism.
Turkluk, known as the “Nationalist Culture Magazine”, has been published in 15 issues. Turkluk, in which the nation, nationality, culture and race issues are heavily covered, was described as “racist, linguistic, culturalist and patriotic” by İsmail Hami Danishmend in its very first issue. In Turkluk, which is a nationalist, scientific research and culture magazine, evaluations on the concepts of race and nationality, which were among the most discussed issues of that period, attracted attention. In this study, Turkluk magazine was examined in terms of form and content, and determinations were made about its place and importance in Turkish intellectual life.

Anahtar Kelimeler

Turkluk, Ismail Hami Danismend, Second World War, Nationalism, Racism

Kaynakça

• xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx