Pediatristlerin uyuz hastalığına yönelik tanı ve tedavi yaklaşımları: Türkiye genelinden ulusal bir kesitsel çalışma

Yıl 2025, Cilt: 8 Sayı: 5, 909 - 913, 16.09.2025

İlkay Can , Ahmet Soysal , Arzu Kılıç , Pelin Hızlı , Jale Aylin Akdaşli

https://doi.org/10.32322/jhsm.1721193

Öz

Amaç: Uyuz, çocukluk çağında sık görülen, oldukça bulaşıcı bir ektoparazitik enfestasyondur. Diğer dermatolojik hastalıklarla örtüşen atipik klinik bulgular nedeniyle tanı ve tedavisi güç olabilmektedir. Bu çalışmanın amacı, pediatristlerin uyuz hastalığına yönelik tanı ve tedavi yaklaşımlarını değerlendirmektir.
Yöntem: Türkiye genelinde görev yapan çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanlarına ve asistanlarına çevrim içi anket formları gönderildi. Anket; demografik özellikler, klinik yaklaşımlar, tedavi tercihleri ve temaslı yönetimi ile ilgili soruları içermekteydi.
Bulgular: Türkiye’nin çeşitli bölgelerinden toplam 459 pediatrist çalışmaya katıldı. En sık tercih edilen tedavi ajanı %60,3 ile permetrin losyon olurken, ivermektin kullanımı %1,3 gibi sınırlı bir oranda kaldı. Katılımcıların %64,5’i majistral preparatlar reçete etti ve %90’ı aile bireylerine de ev içi tedavi önerdi. Tanı koymada ağırlıklı olarak klinik bulgular (%96,5) esas alınırken, laboratuvar doğrulamasına nadiren başvuruldu. Dikkat çekici olarak, katılımcıların dörtte biri uyuzun hayvanlardan bulaşabileceğini düşündüğünü belirtti; bu da bilgi eksikliğine işaret etmektedir.
Sonuç: Bu çalışma, pediatristler arasında uyuzun tanı ve tedavisinde dikkate değer farklılıklar olduğunu ortaya koymuştur. Klinik uygulamadaki pratik zorluklar, güncel kılavuzların daha etkin entegrasyonuna ve hedefe yönelik eğitim programlarının uygulanmasına duyulan ihtiyacı vurgulamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Uyuz , pediatri , tedavi

Diagnostic and therapeutic approaches of pediatricians to scabies: a nationwide cross-sectional study from Turkiye

Öz

Aims: Scabies is a highly contagious ectoparasitic infestation commonly observed in childhood. Its diagnosis and treatment can be challenging due to atypical clinical presentations that overlap with other dermatological conditions. This study aims to evaluate the diagnostic and therapeutic approaches of pediatricians toward scabies and highlight the variabilities in their clinical practices.
Methods: Online survey forms were distributed to pediatric specialists and residents practicing across Turkiye. The questionnaire included items on demographic characteristics, clinical approaches, treatment preferences, and management of close contacts.
Results: A total of 459 pediatricians participated in the study. The most commonly preferred first-line treatment agent was permethrin lotion (60.3%), while the use of ivermectin was limited (1.3%). In addition, 64.5% of the participants reported prescribing magistral preparations in their daily practice, and 90% stated that they recommended treatment for family members. Clinical findings were most frequently used for diagnosis (96.5%), whereas laboratory confirmation was rarely requested. Approximately one-quarter of the participants believed that scabies could also be transmitted from animals. These results demonstrate considerable variability in knowledge and clinical practice.
Conclusion: This study has revealed notable variabilities among pediatricians in the diagnostic and therapeutic approaches used to treat scabies. Practical challenges in the clinical setting underscore the need for improved integration of current guidelines and implementation of targeted educational programs.

Anahtar Kelimeler

Scabies , pediatrics , treatment

Kaynakça

• Chosidow O, Hay RJ. Control of scabies and secondary impetigo: optimising treatment effectiveness in endemic settings. Lancet Infect Dis. 2019;19(5):454-456. doi:10.1016/s1473-3099(19)30068-4
• Korycinska J, Dzika E, Kloch M. Epidemiology of scabies in relation to socio-economic and selected climatic factors in north-east Poland. Ann Agric Environ Med. 2020;27(3):374-378. doi:10.26444/aaem/109319
• Bassi A, Magnano M, Filippeschi C, et al. Tuscany consensus for pediatric scabies: update on clinical management and the urgent need for new guidelines. Ital J Dermatol Venerol. 2025;160(1):12-19. doi:10. 23736/s2784-8671.24.07991-x
• Thompson R, Westbury S, Slape D. Paediatrics: how to manage scabies. Drugs Context. 2021;10:12-13. doi:10.7573/dic.2020-12-3
• Ferhatosmanoğlu A, Baykal Selçuk L, Arıca İE. Risk factors and lesion patterns in treatment-resistant scabies: impact of sex, age, and comorbidities. Acta Parasitol. 2025;70(3):116. doi:10.1007/s11686-025-01055-6
• Matthews A, Le B, Amaral S, et al. Prevalence of scabies and impetigo in school-age children in Timor-Leste. Parasit Vectors. 2021;14(1):156. doi: 10.1186/s13071-021-04645-1
• Romani L, Steer AC, Whitfeld MJ, Kaldor JM. Prevalence of scabies and impetigo worldwide: a systematic review. Lancet Infect Dis. 2015;15(8): 960-967. doi:10.1016/s1473-3099(15)00132-2
• Osti MH, Sokana O, Phelan S, et al. Prevalence of scabies and impetigo in the Solomon Islands: a school survey. BMC Infect Dis. 2019;19(1):803. doi:10.1186/s12879-019-4382-8
• Etiz P, Altunsu AT. The scabies epidemic during the COVID-19 pandemic. Turkiye Parazitol Derg. 2023;47(4):235-239. doi:10.4274/tpd.galenos.2023.44154
• Gupta S, Thornley S, Morris A, Sundborn G, Grant C. Prevalence and determinants of scabies: a global systematic review and meta-analysis. Trop Med Int Health. 2024;29(12):1006-1017. doi:10.1111/tmi.14058
• Mbuagbaw L, Sadeghirad B, Morgan RL, et al. Failure of scabies treatment: a systematic review and meta-analysis. Br J Dermatol. 2024; 190(2):163-173. doi:10.1093/bjd/ljad308
• Azzolina V, Schauer F, Pilz JF, Zink A, Eyerich K, Pilz AC. Scabies management outcomes: identification of risk factors for treatment success or failure. Dermatol Pract Concept. 2025;15(2):5077. doi:10.5826/dpc.1502a5077
• Aydemir S, Kul Z, Barlik F, Saygin M, Ekici A, Yilmaz H. Increase in scabies cases and permethrin nonresponse in Turkiye. Indian J Public Health. 2025;69(1):63-66. doi:10.4103/ijph.ijph_137_24
• Özçelik S. A neglected disease: scabies a retrospective study on children. Turk Çocuk Hast Derg. 2022;16(2):121-126.
• Etgu F, Onder S. Evaluating knowledge level about scabies in primary care physicians during the scabies outbreak of Turkey. Turk J Dermatol. 2023;17(2):57-63.
• Salavastru CM, Chosidow O, Boffa MJ, Janier M, Tiplica GS. European guideline for the management of scabies. J Eur Acad Dermatol Venereol. 2017;31(8):1248-1253. doi:10.1111/jdv.14351
• Uzun S, Durdu M, Yürekli A, et al. Clinical practice guidelines for the diagnosis and treatment of scabies. Int J Dermatol. 2024;63(12):1642-1656. doi:10.1111/ijd.17327
• Bernigaud C, Fischer K, Chosidow O. The management of scabies in the 21st century: past, advances and potentials. Acta Derm Venereol. 2020;100(9):adv00112. doi:10.2340/00015555-3468
• Heukelbach J, Feldmeier H. Scabies. Lancet. 2006;367(9524):1767-1774. doi:10.1016/s0140-6736(06)68772-2
• Aydıngöz IE, Mansur AT. Canine scabies in humans: a case report and review of the literature. Dermatology. 2011;223(2):104-106. doi:10.1159/ 000327378
• Morris G, Haddow L, Sashidharan PN, et al. British Association for Sexual Health and HIV national guideline on the management of scabies in adults 2025. Int J STD AIDS. 2025;36(7):516-532. doi:10.1177/ 09564624251321264
• Oba MC, Ozkoca D, Basara Sahin R, Kazan DS, Guldiken G, Kara Esen B. Factors affecting topical treatment success in pediatric scabies cases: a cross-sectional study. Dermatol Pract Concept. 2023;13(4):e2023307. doi:10.5826/dpc.1304a307
• Engelman D, Yoshizumi J, Hay RJ, et al. The 2020 international alliance for the control of scabies consensus criteria for the diagnosis of scabies. Br J Dermatol. 2020;183(5):808-820. doi:10.1111/bjd.18943