BEDEN EĞİTİMİ ÖĞRETMENLERİNİN BESLENME ALIŞKANLIKLARI VE BİLGİ DÜZEYLERİ

Yıl 2024, Cilt: 7 Sayı: 2, 140 - 153, 28.08.2024

Büşra Dursun Reşat Sadık

Öz

Amaç: Bu çalışma, Beden Eğitimi Öğretmenlerinin Beslenme Bilgi Düzeylerini ve Beslenme Alışkanlıklarını belirlemek amacıyla yapılmıştır.
Gereç ve Yöntem: Araştırmanın çalışma grubu 41 kadın ve 108 erkek olmak üzere toplam 149 beden eğitimi öğretmeninden oluşmaktadır. Araştırma nicel araştırma yöntemlerinden tarama modelinde betimsel bir çalışmadır. Çalışmada veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından geliştirilen demografik bilgi ölçeği, Gündoğdu (2009) tarafından geliştirilen öğretmenlerin beslenme alışkanlıkları ve beslenme bilgi düzeyleri ölçeği kullanılmıştır. Beslenme bilgi düzeyi çoktan seçmeli bir test kullanılarak ölçülmüş, elde edilen sonuçlardan beslenme bilgi puanı elde edilmiş ve demografik özelliklere bağlı olarak beslenme bilgi düzeyinin farklılaşma durumu incelenmiştir. Elde edilen veriler normal dağılım göstermediğinden, çalışmada parametrik olmayan testlerden yararlanılmıştır. Analiz sonuçlarına göre, öğretmenlerin beslenme bilgi düzeylerinin orta düzeyde olduğu ve yaş değişkeni açısından anlamlı düzeyde farklılık gösterdiği (p<,05); diğer değişkenler açısından anlamlı düzeyde farklılaşmadığı tespit edilmiştir (p>,05).
Bulgular: Araştırmada öğretmenlerin beslenme bilgi düzeyinin orta seviyede olduğu görülmüştür. Medeni durum ve cinsiyet değişkenleri açısından anlamlı farklılık görülmemiştir. Kıdem yılı ve spor yapma değişkenlerinde anlamlı farklılık görülmezken, yaş değişkeninde yaşı düşük olanlar aleyhine anlamlı farklılık görülmüştür.
Sonuç: Sonuçlaradan yola çıkılarak, gelişen ve değişen dünyada beslenmeye ilişkin yeni bilgilerle donanık öğretmenler yetiştirmek amacıyla daha fazla eğitimler verilmesi gerektiği önerilebilir.

Anahtar Kelimeler

Beslenme, Beden Eğitimi, Beden Eğitimi Öğretmeni, Beslenme Bilgi Düzeyi

Etik Beyan

Etik Onay Çalışma, Düzce Üniversitesi Bilimsel Araştırma ve Yayın Etik Kurulu’ndan gerekli izinler (Sayı: 52408282/100/ 05.02.2020 tarihli ve 2020/16 Karar sayılı karar) alındıktan sonra başlatılmıştır. Çalışmanın Milli Eğitim Kurumlarında yürütülebilmesi için gerekli izinler alınmıştır.

Kaynakça

• Baysal, A. (2009). Beslenme. 12. Baskı. Ankara: Hatiboğlu Yayınevi.
• Bedgood, B. L., & Tuck, M. B. (1983). Nutrition knowledge of high school athletic coaches in Texas. Journal of the American Dietetic Association, 83(6), 672-4.
• Bulduk, S. (2013). Beslenme ilkeleri ve mönü planlama. Detay Yayıncılık.
• Contento, I. R. (2016). Nutrition education: Linking research, theory, and practice. Jones & Bartlett Publishers. Couture, S., Lamarche, B., Morissette, E., Provencher, V., Valois, P., Goulet, C., & Drapeau, V. (2015). Evaluation of sports nutrition knowledge and recommendations among high school coaches. International journal of sport nutrition and exercise metabolism, 25(4), 326-334.
• Çongar, O., & Özdemir, L. (2004). Sivas il merkezinde beden eğitimi öğretmenlerinin genel beslenme ve sporcu beslenmesi ile ilgili bilgi düzeyleri. CÜ Tıp Fakültesi Dergisi, 26(3), 113-118.
• Doğruluk Çelebi, G. (2019). Amatör ve profesyonel spor yapan bireylerin beslenme bilgi düzeyi ve alışkanlıklarının spor branşlarına göre dağılımının incelenmesi. [Yüksek lisans tezi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi].
• Gonzalez-Suarez, C., Worley, A., Grimmer-Somers, K., & Dones, V. (2009). School-based interventions on childhood obesity: a meta-analysis. American Journal of Preventive Medicine, 37(5), 418-427.
• Gündoğdu, S. (2009). Adana ilinde görev yapan okulöncesi öğretmenlerinin beslenme bilgi düzeyleri ve alışkanlıklarının araştırılması. [Yüksek lisans tezi, Konya Selçuk Üniversitesi].
• Hermann, J., & Naber, S. (2017). Teachers as Role Models for Health: The Importance of Implementing Health Education in Schools. Journal of School Health, 87(12), 957-964.
• Hoşgörür, V., Kılıç, Ç., & Dündar, H. (2002). Kırıkkale Üniversitesi sınıf öğretmenliği programı öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine karşı tutumları. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 16(16), 91-100.
• Karasar, N. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemi, 20. Baskı, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
• Koçoğlu, G., & Egemen, A. (1988). Kırsal bölgede beslenme eğitiminin malnutrisyonun önlenmesine ve tedavisine etkileri. Beslenme ve Diyet Dergisi, 17(1), 7-15.
• Lytle, L. A. (1995). Nutrition Education in Schools: Policy and Practice. Health Education Research, 10(2), 117-129.
• Perry, C. L., Bishop, D. B., Taylor, G., Murray, D. M., Morrow, J., & Kaur, H. (2004). The role of nutrition education in improving children’s food choices and increasing physical activity. Journal of School Health, 74(8).
• Sahoo, K., Sahoo, B., Choudhury, A. K., Sofi, N. Y., Kumar, R., & Bhadoria, A. S. (2015). Childhood obesity: causes and consequences. Journal Of Family Medicine And Primary Care, 4(2), 187-192.
• Smith-Rockwell, M., Nickols-Richardson, S. M., & Thye, F. W. (2001). Nutrition knowledge, opinions, and practices of coaches and athletic trainers at a division 1 university. International Journal Of Sport Nutrition And Exercise Metabolism, 11(2), 174-185.
• Spronk, I., Heaney, S. E., Prvan, T., & O’Connor, H. T. (2015). Relationship between general nutrition knowledge and dietary quality in elite athletes. International Journal Of Sport Nutrition And Exercise Metabolism, 25(3), 243-251.
• Story, M., Kaphingst, K. M., Robinson-O'Brien, R., & Glanz, K. (2008). Creating Healthy Food and Eating Environments: Policy and Environmental Approaches. American Journal of Public Health, 98(2), 369-374.
• Tekgül, N., Özer, G., & Aksoy, M. (1986). İlkokul öğrenci ve öğretmenlerinin beslenme bilgi düzeyleriyle bunun uygulanma durumu. Beslenme ve Diyet Dergisi, 15, 47-54.
• UNICEF. (2022). Improving child nutrition. UNICEF. https://www.unicef.org/nutrition
• Ünver, Y. (2004). Beş-altı yaş okulöncesi dönemi çocukları için geliştirilecek, besin gruplarına yönelik beslenme eğitim programlarının, çocuklarının beslenme bilgisi ve davranışlarına etkisi. [Yüksek lisans tezi, Konya Selçuk Üniversitesi].
• Yalçın, H. F. (1995). Beden eğitimi öğretmeni el kitabı. Gazi Üniversitesi Yayınları, Ankara.
• Whitney, E. N., & Rolfes, S. R. (2019). Understanding nutrition (15th ed.). Cengage Learning
• World Health Organization. (2024). Nutrition and health: An overview. WHO. https://www.who.int/nutrition/publications/nutrition_health_2024/en/