ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN KARDİYOVASKÜLER HASTALIKLAR RİSK FAKTÖRLERİ BİLGİ DÜZEYİNİN BELİRLENMESİ: SAĞLIK HİZMETLERİ MESLEK YÜKSEKOKULU ÖRNEĞİ

Yıl 2024, Cilt: 7 Sayı: 2, 154 - 166, 28.08.2024

Serap Tuna

Öz

Amaç: Bu çalışma ile bir üniversitenin sağlık hizmetleri meslek yüksekokulunda öğrenim gören öğrencilerin kardiyovasküler hastalıklar risk faktörleri hakkında bilgi düzeylerinin belirlenmesi amaçlanmıştır.
Gereç ve Yöntem: Tanımlayıcı ve kesitsel tipte olan bu çalışmada evrenini, Sağlık hizmetleri meslek yüksekokulunda öğrenim gören 200 öğrenci oluşturmuştur. Verilerin toplanmasında Kişisel Bilgi Formu ve Kardiyovasküler Hastalıklar Risk Faktörleri Bilgi Düzeyi (KARRİF-BD) Ölçeği kullanılmıştır. Değişkenler SPSS v25 paket programı ile analiz edilmiştir. İstatistiksel olarak anlamlılık düzeyi p<0.05 olarak belirlenmiştir.
Bulgular: Çalışmada öğrencilerin %69.5'i kadın ve yaş ortalamaları 20.52±3.80’dir. Çalışmada öğrencilerin KARRIF-BD puan ortalaması 19.35±4.26 bulunmuştur. Çalışmada kadın cinsiyet ve sigara içmeyenlerin kardiyovasküler risk faktörleri ölçek puanları istatiksel olarak anlamlı bulunmuştur. (sırasıyla p= 0.001, p= 0.001).
Sonuç: Çalışma sonucunda, öğrencilerin kardiyovasküler risk faktörleri hakkında bilgi düzeyleri orta düzeyde olduğu saptanmıştır. Üniversitede eğitim gören öğrencilere kardiyovasküler risk faktörlerine yönelik eğitim ve seminerlerin verilmesi, öğrencilerin bu konuda farkındalıklarının arttırılması için etkinliklerin yapılması önerilir.

Anahtar Kelimeler

ÖĞRENCİLER, KARDİYOVASKÜLER HASTALIK, BİLGİ, RİSK FAKTÖRÜ

Kaynakça

• Amini, M., Zayeri, F. & Salehi, M. (2021). Trend analysis of cardiovascular disease mortality, incidence, and mortality-to-incidence ratio: results from global burden of disease study 2017. BMC Public Health, 21, 401. https://doi.org/10.1186/s12889-021-10429-0
• Arıkan, İ., Metintaş, S., Kalyoncu, C., & Yıldız, Z. (2009). Kardiyovasküler hastalıklar risk faktörleri bilgi düzeyi (KARRİF-BD) ölçeği’nin geçerlik ve güvenirliği. Türk Kardiyoloji Derneği Arşivi, 37(1):35-40.
• Arts, J., Fernandez, M.L., & Lofgren, I.E. (2014). Coronary heart disease risk factors in college students. Advances in Nutrition, 5(2):177–187. doi: 10.3945/an.113.005447
• Badır, A., Tekkaş, K., & Topçu, S. (2015). Knowledge of cardiovascular disease in turkish undergraduate nursing students. European Journal of Cardiovascular Nursing, 14(5): 441– 449. doi: 10.1177/1474515114540554
• Cin, A., Doğan, E.S., & Demirağ, H. (2018). Paramedik öğrencilerinin kardiyovasküler hastalıklar risk faktörleri bilgi düzeylerinin belirlenmesi. İnönü Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Dergisi, 6 (2): 36-43.
• Dikaiou, P., Björck, L., Adiels, M., Lundberg, C.E., et al. (2021). Obesity, overweight and risk for cardiovascular disease and mortality in young women. European Journal of Preventive Cardiology, 28(12): 12, 1351–1359. doi.org/10.1177/2047487320908983
• Dülger, H., Mayda, A.S. (2016). Bartın Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Öğrencilerinde Beslenme Alışkanlıkları ve Obezite Prevalansı. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi 6(3): 173-177.
• Erkal, E., & Demir, S. (2020). Sağlık hizmetleri meslek yüksekokulu öğrencilerinin kardiyovasküler hastalık risk faktörlerine ilişkin bilgi düzeylerinin belirlenmesi: artvin çoruh üniversitesi örneği. İnönü Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu Dergisi, 8(2): 293-301. doi: 10.33715/inonusaglik.712383.
• Francula Z.S., & Nola, I.A. (2018). Management of measurable variable cardiovascular disease' risk factors. Current Cardiology Reviews, 14 (3):153-163. doi: 10.2174/1573403X14666180222102312.
• Güneş, F.E, Bekiroglu, N., Imeryuz, N., Agirbasli, M. (2019). Awareness of cardiovascular risk factors among university students in Turkey. Primary Health Care Research & Development, 20:e127. doi:10.1017/S146342361900063X.
• Herlosky, K.N., Tran, D-M.T. (2019). Differences in Cardiovascular Risk Factors in College Students: Midwest Versus Southwest. Biological Research For Nursing, 21(5):571-577. doi:10.1177/1099800419856109
• Jacobs, D.R, Woo, J.G., Sinaiko, A.R. et al. (2022). The New England Journal of Medıcıne, 386(20):1877-1888. doi: 10.1056/NEJMoa2109191
• Kondo, T., Nakano, Y., Adachi, S., & Murohara, T. (2019). Effects of tobacco smoking on cardiovascular disease. Circulation Journal, 83(10):1980-1985. doi: 10.1253/circj.CJ-19-0323
• Musinguzi, G., Ndejjo, R., Ssinabulya, I. et al. (2020). Cardiovascular risk factor mapping and distribution among adults in Mukono and Buikwe districts in Uganda: small area analysis. BMC Cardiovascular Disorders, 20, 284 https://doi.org/10.1186/s12872-020- 01573-3
• Oğuz, S., Erguvan, B., Ünal, G., Bayrak, B.,& Çamcı, G. (2019). Üniversite öğrencilerinde kardiyovasküler hastalıklar risk faktörleri bilgi düzeyinin belirlenmesi. MN Kardiyoloji, 26(3):184-191.
• Öz, Ş., & Koç, A. (2020). Üniversite öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve kardiyovasküler risk faktörleri bilgi düzeylerinin belirlenmesi. Türkiye Sağlık Bilimleri ve Araştırmaları Dergisi, 3(2): 16-30.
• Srour, B., Fezeu, L.K., Kesse-Guyot, E., Alles, B., Mejean, C., Andrianasolo, R.M. et al. (2019). Ultra-processed food intake and risk of cardiovascular disease: prospective cohort study (NutriNet-Santé) BMJ, 365 :l1451 doi:10.1136/bmj.l145
• Şimşek, E., & Ökmen, M. (2020). Spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin kardiyovasküler hastalıklar risk faktörleri bilgi düzeylerinin incelenmesi. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 22(3): 1-11.
• Tran, D-MT., Dingley, C., Arenas, R. (2021). Perception and Beliefs Regarding Cardiovascular Risk Factors and Lifestyle Modifications Among High-Risk College Students. Canadian Journal of Nursing Research, 53(2):94-106. doi:10.1177/0844562119899310
• TÜİK (2022). https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Turkiye-Saglik-Arastirmasi-2022-49747.
• Türker, E., & Tanrıkulu, G. (2022). Bir vakıf üniversitesinde öğrenim görmekte olan öğrencilerin kardiyovasküler hastalıklarına ilişkin risk faktörleri bilgi düzeyi ve yaşam biçimi arasındaki ilişkinin incelenmesi. Paramedik ve Acil Sağlık Hizmetleri Dergisi, 3(1): 16-26. doi:10.54862/pashid.956002
• Yardımcı, G.T. (2023). Hemşirelik öğrencilerinin kardiyovasküler hastalıklar risk faktörleri bilgi düzeylerinin belirlenmesi. Samsun Sağlık Bilimleri Dergisi, 8(1): 103- 112. doi: 10.47115/jshs.1102010.
• Yıldırım, İ., Yıldırım, Y., Işık, Ö., Karagöz, Ş., Ersöz,Y., Doğan, İ. (2017). Üniversite öğrencilerinde farklı ölçüm yöntemlerine göre obezite prevalansı. İnönü Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi (İÜBESBD), 4(2),20-33
• World Health Organization (WHO). (2021). Cardiovascular Diseases (CVDs). Erişim tarihi: 25.11.2021, Erişim adresi: https://www.who.int/news-room/fact- sheets/detail/cardiovascular-diseases-(cvds).