Türk tekstil ve hazır giyim sektörü inovasyon sisteminin güncel durumu

Yıl 2024, Cilt: 4 Sayı: 1, 38 - 58, 31.01.2024

Aslı Balçak Girgin Yusuf Ulcay

https://doi.org/10.61112/jiens.1356199

Öz

Tüm sektörler farklı bir inovasyon ekosistemine ve farklı politikalara ihtiyaç duyar. Bunun yanında değişik ülkelerde aynı sektöre ait inovasyon sistemlerinin farklı şekillerde yapılanmış olduğunu gözlemleyebiliriz. Bu durum sektörün ne kadar katma değer ürettiğini belirleyen önemli bir unsurdur. Bu kapsamda ülkemizde tekstil ve konfeksiyon sektörel inovasyon sistemlerinin en optimum şekilde yapılandırılmasında ilk adım, mevcut Ar-Ge ve inovasyon düzeyi ve yapılanmasını analiz etmektir. Bu amaçla, bu çalışmada Türk tekstil ve konfeksiyon sektörüne yönelik Ar-Ge ve inovasyon verileri ortaya koyulmuş, sektöre ait aktörler ve bu aktörlerin mevcut sistem içerisinde konumlanması incelenmiştir. Ortaya konan veriler AB’deki veriler ile karşılaştırılarak çıkarımlarda bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

İnovasyon, İnovasyon sistemleri, Sektörel inovasyon sistemi, Tekstil sektörü

The current status of the Turkish textile and apparel sector's innovation system

Öz

Each sector needs a unique innovation ecosystem and set of policies. Furthermore, we can see that different countries' innovation systems in the same sector are structured differently. This is a critical determinant of how much added value the sector generates. In this context, the first step in optimizing our country's textile and apparel sectoral innovation systems is to assess the current R&D and innovation level and structure. R&D and innovation data for the Turkish textile and apparel industries were revealed for this purpose. The sector's actors and their positioning in the current system were investigated. The data was compared to that of the EU, and inferences were made.

Anahtar Kelimeler

Innovation, Innovation systems, Sectoral innovation system, The textile sector

Kaynakça

• Schwinge I (2014) The Paradox of Knowledge-Intensive Entrepreneurship in Low-Tech Industries; Evidence from Case Studies of the German Textile Industry, Springer Fachmedien Wiesbaden, Technical University Dortmund, Dortmund, Germany. ISBN 978-3-658-10936-3 ISBN 978-3-658-10937-0 (eBook) DOI 10.1007/978-3-658-10937-0
• Malerba F, Mani S (2009) Sectoral System of Innovation and Production in Developing Countries; Actors, Structure And Evolution, Edward Elgar Publishing Ltd., UK. ISBN 978 1 84844656 4
• OECD (2005) Directorate for Science, Technology And Industry, Stan Indicators (2005 edition) 1980-2003, http://www.oecd.org/industry/ind/40230754.pdf (Erişim Tarihi: 10.03.2020)
• http://www.oecd.org/sti/inno/inno-stats.htm (Erişim Tarihi: 10.03.2020)
• TİM (2015) İhracatın Yıllar İçindeki Gelişimi 2001-2015, http://www.tim.org.tr/files/downloads/AR-GE/ihracatin_gelisimi_2001_2015.pdf. (Erişim Tarihi: 19.02.2019)
• https://sondevir.gaste24.com/analizler/son-20-yilda-dis-ticaretin-teknoloji-yogunlugu-nasil-degisti-h580484.html (Erişim Tarihi: 01.02.2021)
• PWC (2017) The long view: how will the global economic order change by 2050? PWC, http://www.pwc.com/gx/en/world-2050/assets/pwc-the-world-in-2050-full-report-feb-2017.pdf (Erişim tarihi: 05.08.2017)
• https://www.dunya.com/ekonomi/ihracat-ucuzluyor-haberi-487664 (Erişim tarihi: 04.11.2020)
• OECD (1995) Measurement of Scientific and Technological Activities, Manual on the Measurement of Human Resources Devoted to S&T - Canberra Manual, DOI:https://doi.org/10.1787/9789264065581-en
• Cooke P, Uranga M.G, Etxebarria G (1997) Regional İnnovation Systems: İnstitutional and Organisational Dimension, Res. Policy 26, 475–491.
• Freeman C (1987) Technology Policy and Economic Performance: Lessons From Japan, Pinter London.
• Freeman C (1982) Technological Infrastructure and International Competitiveness, Draft Paper Submitted to the OECD Ad hoc Group on Science, Technology and Competitiveness, August.
• Freeman C (1995) The national innovation systems in historical perspective.Cambridge J. Econ. 19 (1).
• Lundvall BA (1985) Product Innovation and User-Producer Interaction, Aalborg University Press, Aalborg.
• Lundvall BA (1988) Innovation as An İnteractive Process: From User Producer İnteraction to the National System Of İnnovation, In: Dosi, G. (Ed.), Technical Change and Economic Theory. Pinter Publishers, London, New York, pp. 349–369.
• Lundvall BA (1992) National Systems of Innovation toward a Theory of Innovation and Interactive Learning, Introduction. In: Lundvall, B. (Ed.), Pinter Publishers, London, pp. 1–19.
• Nelson RR (1990) Capitalism as an Engine of Progress, Res. Policy 19 (3), 193–214.
• Nelson RR (1992) National Innovation Systems: A Retrospective on a Study. Ind, Corporate Change 1 (2), 347–374.
• Nelson R (1993) National İnnovation Systems: A Comparative Analysis, University of Illinois at Urbana-Champaign’s Academy for Entrepreneurial Leadership Historical Research Reference in Entrepreneurship.
• Patel P, Pavitt K (1994) National innovation systems: why they are important, and how they might be measured and compared, Econ. Innovation New Technol. 3 (1), 77–95.
• Carlsson B, Stangiiwicz R (1995) On the nature, function and composition of technological systems. In: Carlsson, B. (Ed.), Technological Systems and Economic Performance: The Case of Factory Automation. Kluwer Academic Publishers, Dordrecht, pp. 21–56.
• Breschi S, Malerba F (1997) Sectoral Systems of İnnovation: Technological Regimes, Schumpeterian Dynamics and Spatial Boundaries. In: Edquist, C. (Ed.), Systems of Innovation. Frances Pinter, London.
• Asheim BT, Isaksen A (1997) Localisation, Agglomeration and İnnovation: Towards Regional İnnovation Systems in Norway? Eur. Plann. Stud. 5, 299–330.
• Jacobsson S, Johnson A (2000) The Diffusion of Renewable Energy Technology: An Analytical Framework And Key İssues for Research, Energy Policy 28 (9), 625–640.
• Pavitt K, Patel P (1999) Global Corporations and National İnnovation Systems: Who Dominates Whom? In: Archibugi, D., Howells, J., Michie, J. (Eds.), Innovation Policy in a Global Economy. Cambridge University Press, pp. 94–119.
• Carlsson B (2006) Internationalization of Innovation Systems: A Survey of The Literature. Res. Policy 35 (1), 56–67.
• Pavitt K (1984) Patterns of Technical Change: Towards a Taxonomy and a Theory, Research Policy, 13, 343–74.
• TTGV (2013) Biyoteknoloji Sektörel İnovasyon Sistemi Kavramlar Dünyadan Örnekler Türkiye’de Durum ve Çıkarımlar, ISBN: 978-975-95878-7-1.
• Malerba F (2004) Sectoral system of Innovation Basic Concepts. in 2004, Sectoral System of Innovation: Concepts Issues and Analyses Six Major Sector in Europe, Malerba Franco Cambridge Unv. Press, UK.
• Fujita M, Intarakumnerd P (2009) China’ s Threat and Opportunity for the Thai and Vietnameese Motorcycle industries: A sectoral System Analysis, Sectoral system of Innovation and Production in Developing Countries; Actors, Structure and Evolution, Edward Elgar Publishing Ltd., UK. ISBN 978 1 84844656 4
• Mani S (2009) Why is Indian Pharmaceutical Industry More Innovative Than Its Telecommunications Equipment Industry? Contrast between The sectoral Systems of innovation of The Indian Pharmaceutical and Telecommunication Industries, Sectoral system of Innovation and Production in Developing Countries; Actors, Structure and Evolution, Edward Elgar Publishing Ltd., UK. ISBN 978 1 84844656 4.
• Luzika M (2009) Low-Tech Industry: A New Path For Development? The Case Of The Salmon Farming Industry, Sectoral system of Innovation and Production in Developing Countries; Actors, Structure and Evolution, Edward Elgar Publishing Ltd., UK. ISBN 978 1 84844656 4.
• Balzat M (2006) An Economic Analysis of Innovation: Extending the Concept of National Innovation Systems, Edward Elgar Publishing Ltd, UK. ISBN10 1845426169, ISBN13 9781845426163.
• Chaminade C, Intarakumnerd P, Sapprasert K (2012) Measuring Systemic Problems in National Innovation Systems. An Application To Thailand, Research Policy, Volume 41, Issue 8, Pages 1476-1488, ISSN 0048-7333, https://doi.org/10.1016/j.respol.2012.04.004.
• T.C. Devlet Bakanlığı (1983) Türk Bilim Politikası 1983-2003.
• Ertan F (2020) Teknoloji, İnovasyon ve Ar-Ge’ye Yönelik Devlet Politikaları ve Tübitak Tarafından Verilen Ar-Ge Desteklerinin Firmalar Üzerindeki Etkisine Yönelik Analiz, Doktora Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye (Kamu Ekonomisi) Anabilim Dalı, Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Karahan Ö (2019) Türkiye’ de İnovasyon Politikası Uygulamalarının Gelişimi, Ekonomi ve Siyeset Üzerine Yazılar, Ekin Basım Yayın Dağıtım. ISBN: 978-605-327-965-5
• Resmi Gazete (2008) Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun (1), Kanun Numarası: 5746, Sayı: 26814, Tertip: 5 Cilt: 47.
• Resmi Gazete (2001) Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu, Sayı: 24454, Tertip : 5 Cilt: 40 Kanun Numarası: 4691
• Sabancı Üniversitesi (2014) Ulusal İnovasyon Girişimi 2006 - 2013 Dönemi Değerlendirme Raporu.
• Maden SI, Kutgi D (2019) Yenilik Politikalarında Yaşanan Küresel Dönüşümler ve Türkiye’de Paradigma Değişimleri, SDÜ Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 47 (165–180).
• TÜBİTAK (2006) Uluslararası Bilim, Teknoloji ve Yenilik (BTY) Stratejisi Uygulama Planı 2007-2010.
• TÜBİTAK (2010) Ulusal Bilim, Teknoloji ve Yenilik Stratejisi 2011-2016.
• Resmi Gazete (2014) Araştırma Altyapılarının Desteklenmesine Dair Kanun, Kanun Numarası: 6550, Sayı: 29056, Tertip: 5, Cilt: 54.
• Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı (2016) 2016-2019 Ulusal e-Devlet Stratejisi ve Eylem Planı, Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı.
• BSTB (2013) Tekstil, Hazır giyim ve Deri Ürünleri Sektörleri Raporu http://www.sanayi.gov.tr/Files/Documents/tekstil-hazir-giyim-ve-de-24102013101300.pdf (Erişim tarihi: 22.02.2016).
• Kalkınma Bakanlığı (2014) Bilgi Toplumu Stratejisi ve Eylem Planı 2015-2018, Kalkınma Bakanlığı, Bilgi Toplumu Dairesi Başkanlığı.
• Göçer İ (2013) Ar-Ge Harcamalarının Yüksek Teknolojili Ürün İhracatı, Dış Ticaret Dengesi Ve Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkileri. Maliye Dergisi (165), 215-240.
• Gülmez A, Akpolat AG, (2014) Ar-Ge & İnovasyon ve Ekonomik Büyüme: Türkiye ve AB Örneği için Dinamik Panel Veri Analizi, AİBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(2), 1-17.
• Altıntaş H, Mercan M (2015) Ar-Ge Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Oecd Ülkeleri Üzerine Yatay Kesit Bağımlılığı Altında Panel Eşbütünleşme Analizi, Ankara Üniversitesi Sbf Dergisi , 70 (2), 345- 376.
• Kutbay H, Öz E (2017) Ar-Ge Harcamalarının Ekonomik Büyüme Üzerine Etkisi: Türkiye ve Seçilmiş Ülkelerde Vergi Teşvikleri Boyutuyla Ekonometrik Analiz, Maliye Dergisi, Temmuz-Aralık 2017, 173, 331-361.
• Özkan G, Yılmaz H (2017) Ar-Ge Harcamalarının Yüksek Teknoloji Ürün İhracatı Ve Kişi Başı Gelir Üzerindeki Etkileri: 12 AB Ülkesi Ve Türkiye İçin Uygulama (1996-2015), Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, 12 (1)
• Dereli D, Sağlar U (2019) Ar-Ge Harcamaları İle Büyüme Arasındaki İlişki: Türkiye Üzerine Bir Değerlendirme, Cilt 6, Sayı 3, 2019, sayfa. 345-360, Rating Academy. E - ISSN: 2148-4139, URL: http://www.ratingacademy.com.tr/ojs/index.php/jlecon, DOİ: https://doi.org/10.15637/jlecon.6.021
• Gülsoy S (2020) Türkiye’de Araştırma, Geliştirme (Ar-Ge) ve Yenilikçiliğe Yönelik Devlet Uygulamaları ve Avrupa Birliği Ülkelerindeki Uygulamalar ile Karşılaştırılması, Türkiye için Politika Önerileri, Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Avrupa Birliği ve Uluslararası Ekonomik İlişkiler Anabilim Dalı, Ankara.
• Fendoğlu CF (2018) Türkiye Araştırma Altyapılarının Etkinliğinin Artırılması: Analiz ve Öneriler, Uzmanlık Tezi, Yayın No:2987, Sosyal Sektörler ve Koordinasyon Genel Müdürlüğü, Kalkınma Bakanlığı, ISBN 978-605-2270-21-9.
• Kiper M (2012) Türkiye’deki Üniversite Sanayi İşbirliği Arayüzü Deneyimlerine Bakış, TTGV.
• Kiper M (2010) Teknoloji Transfer Arayüzleri, TTGV, Ankara.
• https://www.ihracat.co/2019/11/tekstil-ve-hazir-giyim-sektoru-dunya.html (Erişim Tarihi:29.02.2020)
• https://www.trademap.org/Product_SelCountry_TS.aspx?nvpm=1%7c792%7c%7c%7c%7c%7c112976 %7c%7c2%7c1%7c1%7c2%7c2%7c1%7c1%7c1%7c1 (Erişim tarihi 01.02.2020)
• İTKİB (2018) Toplam Tekstil ve Hammaddeleri Sektörü 2018 Yılı Ocak Ayı İhracatı Performans Raporu, Tekstil, Deri ve Halı Ar-Ge Şubesi İTKİB Genel Sekreterliği
• Kalkınma Bakanlığı (2018) T.C. Kalkınma Bakanlığı On Birinci Kalkınma Planı (2019-2023) Tekstil-Deri Hazır Giyim Çalışma Grubu Raporu, Yayın No: Kb: 2998 - Öik: 779, Ankara.
• http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=30572 (Erişim tarihi: 07.05.2020)
• https://www.trademap.org/Product_SelProductCountry.aspx?nvpm=1%7c792%7c%7c%7c%7c%7c32504%7c%7 c2%7c1%7c1%7c2%7c1%7c1%7c1%7c1%7c1
• https://data.oecd.org/rd/gross-domestic-spending-on-r-d.htm#indicator-chart (Erişim tarihi: 19.02.2020).
• STB (2019) Sanayi ve Teknoloji Stratejisi 2023 Raporu, STB, sanayi.gov.tr/strateji 2023/sts-ktp.pdf (Erişim tarihi:14.10.2019)
• Balçak Girgin A (2022) Türk tekstil sektörü inovasyon sistemi için ölçüm kriterlerinin belirlenerek bir model önerilmesi, Doktora Tezi, Tekstil Mühendisliği Anabilim Dalı, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bursa Uludağ Üniversitesi, Bursa, Türkiye.