TÜBİTAK 4007 Bilim Şenlikleri Destekleme Programı Kapsamında Gerçekleştirilen Merzifon Bilim Şenliğinin Farklı Yaş Gruplarına Göre Değerlendirilmesi

Yıl 2020, Cilt: 2 Sayı: 2, 102 - 122, 01.12.2020

Çiğdem Akkanat

https://doi.org/10.47157/jietp.803230

Cited By: 9

Öz

Bilim insanlarının halk ile bütünleşebilmesi toplumların gelişimi açısından oldukça önemlidir. Bu kapsamda Türkiye’de TÜBİTAK destekli 4007 program kodlu bilim şenlikleri düzenlenmektedir. Düzenlenen bu şenliklerin, toplum üzerinde nasıl etkiler bıraktığının değerlendirilmesi, gelecekte yapılacak olan şenliklerde dikkat edilecek hususların ortaya çıkarılmasını sağlayabilir. Bu nedenle bu araştırmada TÜBİTAK tarafından desteklenen bir proje olan Merzifon Bilim Şenliği’nin, farklı yaş gruplarından elde edilen verilerle değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Değerlendirme sürecinde araştırmada eş zamanlı iç içe geçmiş desen kullanılmıştır. Çalışmanın örneklemini şenlik katılımcısı olan öğrenciler ve yetişkinler oluşturmuştur. Araştırmada veri toplama aracı olarak Bir Bilim İnsanı Çiz Testi, Daimi Bilim Öğrenme Motivasyonu Ölçeği, Bilim Şenliği Tutum Ölçeği ve yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Şenliğe katılan okul öncesi ve ilkokul öğrencilerinin bilim insanı imajlarında; cinsiyet algıları açısından olumlu değişimler olduğu görülmüştür. Ayrıca mutlu bir ifade ile resmedilen bilim insanı çizimlerinin oranında artış görülmüştür. Ortaokul öğrencileri açısından ise şenlikteki etkinliklere katılmış olmanın, bilim öğrenmeye yönelik motivasyon ve bilim şenliklerine yönelik tutumda olumlu yönde anlamlı bir etki yarattığı belirlenmiştir. Lise öğrencileri için de benzer durum geçerlidir. Şenliğe katılan yetişkinler ise şenliğin gerçekleştirildiği yerleri, şenlik sürecini ve zamanını uygun bulduklarını, şenlikteki etkinliklerin içeriğinin kendileri açısından faydalı ve güncel olduğunu belirtmişlerdir. Bu değerlendirme sonucunda şenliğin katılımcılar açısından faydalı bulunduğu ve amacına hizmet ettiği kanısı oluşmuştur.

Anahtar Kelimeler

bilim şenliği, bilim ve toplum, bilim iletişimi, fen eğitimi

Destekleyen Kurum

TUBİTAK-Bilim ve Toplum Programları

Proje Numarası

218B347

Evaluation of Merzifon Science Festival Held under TÜBİTAK 4007 Science Festival Support Program According to Different Age Groups

Öz

In terms of development of the society, scientists’ integration with public is quite important. Within this scope, TUBITAK funded science festivals with 4007 program code are organized in Turkey. Making evaluations on how these festivals contribute society could reveal the issues that need to be considered in future science festivals. Hence, the purpose of this study is to evaluate Merzifon Science Festival supported by TUBITAK with data gathered from different age groups. Concurrent embedded research design was used in evaluation study process. The sample of the study consisted students and adults who participated in Merzifon Science Festival activities. “Draw a Scientist Test”, “Continuing Motivation for Science Learning”, “The science festival attitude scale” and a semi structured interview form was used to collect data. It was found that preschool and elementary students’ gender perceptions positively changed. Additionally, drawings that include a scientist with happy expression have increased. As for middle school students, it has determined that participating in the activities at the festival has a significant effect on the motivation to learn science and the attitude towards science festivals. Similar results were found for high school students. On the other hand, adults who participated in the festival stated that they found the festival locations, the duration and time of the festival appropriate, and that the content of the activities in the festival was useful and up-to-date for them. As a result of this evaluation, it was concluded that the festival was beneficial for the participants and served its purpose.

Anahtar Kelimeler

science festival, science and society, science communication, science education

Proje Numarası

218B347

Kaynakça

• Adhikari, B., Hlaing, P. H., Robinson, M. T., Ruecker, A., Tan, N. H., Jatupornpimol, N., Chanviriyavuth, R., & Cheah, P. Y. (2019). Evaluation of the Pint of Science festival in Thailand. PLoS One, 14(7), e0219983. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0219983
• Akay, C. (2013). Ortaokul öğrencilerinin yaparak-yaşayarak öğrenme temelli TÜBİTAK 4004 bilim okulu projesi sonrası bilim kavramına yönelik görüşleri. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(2), 326-338.
• Alan, Ü. (2014). Okulöncesi dönem çocuklarının bilimin doğasına ilişkin anlayışlarının incelenmesi (Yayınlanmamış Yükseklisans Tezi). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi
• Alexander, J.M., Johnson, K.E. & Kelley, K. (2012). Longitudinal analysis of the relations between opportunities to learn about science and the development of interests related to science. Sci. Ed., 96, 763-786. doi:10.1002/sce.21018.
• Altun, E., & Yıldız Demirtaş, V. (2013). 6 Yaş Çocukları İçin Hazırlanan Bilim ve Bilim İnsanı Öğretim Programı’nın Etkililiği. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(27), 67 – 97.
• Başar, M., Doğan, C., Şener, N., & Doğan, Z. G. (2018). Bilim şenliği etkinliklerinin öğrenci veli ve öğretmen görüşlerine göre incelenmesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(2), 132-147.
• Bultitude, K., McDonald, D., & Custead, S. (2011). The rise and rise of science festivals: An international review of organised events to celebrate science. International Journal of Science Education, Part B, 1(2), 165-188.
• Bultitude, K., & Sardo, A. M. (2012). Leisure and pleasure: Science events in unusual locations. International Journal of Science Education, 34(18), 2775-2795.
• Bulut, S., & Caner, Ö. (2018). Bilim Festivalinde Görevli Lise Öğrencileri Üzerine Festival Sürecinin Etkileri. Akdeniz Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(2), 148-159.
• Can, B., Yıldız-Demirtaş, V., & Altun, E. (2017). The effect of project based science education programme on scientific process skills and conceptions of kindergarten students. Journal of Baltic Science Education, 16(3).395-413.
• Canovan, C. (2019). ‘“Going to these events truly opens your eyes”. Perceptions of science and science careers following a family visit to a science festival’. Journal of Science Communication. 18(2), 1-18. https://doi.org/10.22323/2.18020201.
• Canovan, C. (2020). More than a grand day out? Learning on school trips to science festivals from the perspectives of teachers, pupils and organisers. International Journal of Science Education, Part B, 10(1), 1-16.
• Chambers, D. W. (1983). Stereotypic images of the scientist: The draw-a-scientist test. Science education, 67(2), 255-265.
• Conezio, K., & French, L. (2002). Science in the preschool classroom. Young children, 57(5), 12-18.
• Çelik, A. (2019). Bilim şenliklerinin ortaokul 8. sınıf öğrencilerinin problem çözme becerisi, motivasyon, fen bilimleri dersi ve bilime yönelik tutumlarına etkisi (Yayınlanmamış yükseklisans tezi). Ankara: Gazi Üniversitesi.
• Çobanoğlu, R., & Yurttaş-Kumlu, G. D. (2020). Children’s science learning outside school: Parental support. Turkish Journal of Education, 9(1), 46-63.
• Deniş-Çeliker, H., Erduran-Avcı, D. (2015). İlkokul öğrencilerinin bilim insanı algıları: Öğrencilerin bilimsel faaliyetlere katılması bilim insanı algılarını nasıl etkiler?. Mehmet Akif Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 36, 90-104.
• Dilek, H., Tasdemir, A., Konca, A.S. & Baltaci, S. (2020). Preschool children’s science motivation and process skills during inquiry-based STEM activities. Journal of Education in Science, Environment and Health (JESEH), 6(2), 92-104. DOI:10.21891/ jeseh.673901
• Dippel, E. A., Mechels, K. B., Griese, E. R., Laufmann, R. N., & Weimer, J. M. (2016). Midwest Science Festival: exploring students' and parents' participation in and attitudes toward science. South Dakota medicine : the journal of the South Dakota State Medical Association, 69(8), 343-349.
• Durant, J. (2013). The role of science festivals. Proceedings of the National Academy of Sciences, 110(8),2681-2681.
• Durmaz, H., Dinçer, E., O., Osmanoğlu, A. (2017) Bilim şenliğinin öğretmen adaylarının ve öğrencilerin fene yönelik tutumlarına etkisi. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7 (2), 364-378.
• Eckhoff, A. (2017). Partners in inquiry: A collaborative life science ınvestigation with preservice teachers and kindergarten students. Early Childhood Educ J. 45, 219–227.
• Erdoğan, D., & Çakır, M. Gürel, C. ve Şeker, H. (2015). Daimi bilim öğrenme motivasyonu ölçeği’nin Türkçe’ye uyarlanması: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(2), 125-136.
• Flick, L. (1990). Scientist in residence program improving children's image of science and scientists. School science and mathematics, 90(3), 204-214.
• Fogg Rogers, L. (2017). UK Science Festival Network Pilot Evaluation 2017. https://uwe-repository.worktribe.com/output/883350 adresinden 08.06.2020 tarihinde erişilmiştir.
• Fortus, D., & Vedder‐Weiss, D. (2014). Measuring students' continuing motivation for science learning. Journal of Research in Science Teaching, 51(4), 497-522.
• Gökçek, T. (2019). Karma araştırma yöntemi. H. Özmen ve O. Karamustafaoğlu (Eds). Eğitimde araştırma yöntemleri içinde (ss.391-432.) Ankara:Pegem Akademi.
• Grand, A., & Sardo, A. M. (2017). What works in the field? Evaluating informal science events. Frontiers in Communication, 2, 22.
• Gülgün, C., Yılmaz, A., Avan, Ç., Akyol, B. E., & Doğanay, K. (2019). TÜBİTAK tarafından desteklenen bilim şenliklerine (4007) yönelik ilkokul ve ortaokul öğrencilerinin ve atölye liderlerinin görüşlerinin belirlenmesi. Journal of STEAM Education, 2(1), 52-67.
• Hu, J., Gordon, C., Yang, N., & Ren, Y. (2020). “Once Upon A Star”: a science education program based on personification storytelling in promoting preschool children’s understanding of astronomy concepts. Early Education and Development, 1-19. DOI: 10.1080/10409289.2020.1759011.
• Idema, J., & Patrick, P. G. (2019). Experiential learning theory: identifying the impact of an Ocean Science Festival on family members and defining characteristics of successful activities. International Journal of Science Education, Part B, 9(3), 214-232.
• Jane, B, Fleer, M. & Gipps, J. (2007). Changing children's views of science and scientists through school-based teaching. Asia-Pacific Forum on Science Learning and Teaching, 8(1), 1-21.
• Jensen, E. (2009) Cambridge Science Festival-External evaluation report. https://www.researchgate.net/profile/Eric_Jensen4/publication/237712629_2009_Cambridge_Science_Festival_-_External_Evaluation_Report/links/59d41d44aca2721f436ce91e/2009-Cambridge-Science-Festival-External-Evaluation-Report.pdf adresinden 08.06.2020 tarihinde erişilmiştir.
• Jensen, E., & Buckley, N. (2014). Why people attend science festivals: Interests, motivations and self-reported benefits of public engagement with research. Public Understanding of Science, 23(5), 557-573.
• Keçeci, G. (2017). The aims and learning attainments of secondary and high school students attending science festivals: A Case Study. Educational Research and Reviews, 12(23), 1146-1153.
• Keçeci, G., Kırbağ Zengin, F., & Alan, B. (2017). Science festival attitude scale: Validity and reliability study (Bilim şenliği tutum ölçeği: Geçerlilik ve güvenirlik çalışması). International Journal of Eurasia Social Sciences, 8(27), 562-575.
• Keçeci, G., Kırbağ Zengin, F., & Alan, B. (2018). Comparing the science festival attitudes of students participating as observers in school science fairs. Acta Didactica Napocensia, 11, 175-183.
• Kennedy, E. B., Jensen, E. A., & Verbeke, M. (2017). Preaching to the scientifically converted: evaluating inclusivity in science festival audiences. International Journal of Science Education, Part B, 8(1), 14-21.
• Keskin, D. (2019). Bilim fuarlarının ortaokul öğrencilerinin bilimsel süreç becerileri, fen dersine karşı motivasyonları ve kaygı düzeyleri üzerinde etkisi (Yayınlanmamış Yükseklisans Tezi). Denizli: Pamukkale Üniversitesi.
• Keskin, E., Karagölge, Z., & Ceyhun, İ. (2019). Bilim şenliklerinin öğrencilerin fen dersleri ve proje ödevlerine yönelik tutumlarına etkisinin belirlenmesi. e-Kafkas Eğitim Araştırmaları Dergisi, 6(3), 1-12.
• Kınık Topalsan, A., Türk, Z., & Güler, G. (2019). Korunmaya muhtaç çocuklara yönelik gerçekleştirilen “Doğada Bilim Yapıyorum!” TÜBİTAK 4004 projesinin değerlendirilmesi. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 8 (1), 581-607.
• Meydan, A. (2017). The contribution of scientific project competitions upon high school students' acquiring a scientific viewpoint (Geography lesson case). Journal of Education and Learning, 6(2), 294-304.
• Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. USA:Sage.
• Newton, D. P. & Newton, L. D. (1992). Young children’s perceptions of science and scientist. International Journal of Science Education, 14(3), 331-348.
• Park, H., Kim, Y., & Jeong, S. (2019). The effect of a science festival for special education students on communicating science. Asia-Pacific Science Education, 5(1), 1-21.
• Pearce, A. R., Yanowitz, K. L., & Grippo, A. A. (2015). How we engaged audiences in ınformal science education through the inaugural Arkansas Science Festival. Science education & civic engagement: An international journal, 7 (2),63-67.
• Pennisi, L., & Lackey, N. Q. (2018). A multiyear evaluation of the NaturePalooza Science Festival. Journal of Extension, 56(7), n7. https://www.joe.org/joe/2018december/rb4.php
• Sardo, A. M., & Grand, A. (2016). Science in culture: Audiences’ perspective on engaging with science at a summer festival. Science Communication, 38(2), 251-260.
• Şahin, E., & Önder Çelikkanlı, N. (2014). Bir ortaöğretim kurumunda gerçekleştirilen bilim sergisinin sergide görev alan öğrenciler üzerindeki etkileri. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 8(2), 71-97.
• Şahin, Ş. (2012). Bilim şenliklerinin 10. sınıf öğrencilerinin kimya dersine yönelik tutumlarına olan etkisi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5(1), 89-102.
• Timur, S., Yalçınkaya-Önder, E., Timur, B., & Özeş, B. (2020). Astronomy education for preschool children: Exploring the Sky. International Electronic Journal of Elementary Education, 12(4), 383-389.
• TUBİTAK (2020). 4007 - Bilim Şenlikleri Destekleme Programı. https://www.tubitak.gov.tr/tr/destekler/bilim-ve-toplum/ulusal-destek-programlari/icerik-4007-bilim-senlikleri-destekleme-programi adresinden 15.06.2020 tarihinde erişilmiştir.
• Yıldırım, H. İ. (2018). Bilim şenliklerinin ortaokul 6. sınıf öğrencilerinin problem çözme becerilerine etkisi. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(2), 390-409.
• Yıldırım, H. İ. (2020). Bilim fuarında projeyle yer alan öğrencilerin ve danışman öğretmenlerin bilim fuarına ilişkin görüşleri. e-Kafkas Eğitim Araştırmaları Dergisi, 7(1), 28-51.
• Yıldırım, H. İ., & Şensoy, Ö. (2016). Bilim Şenliklerinin 6. Sınıf Öğrencilerinin Fen Bilimleri Dersine Yönelik Tutumlarına Etkisi. Türk Eğitim bilimleri Dergisi, 14(1),23-40.
• Yıldırım, H. İ., & Şensoy, Ö. (2018). Bilim şenliklerinin ortaokul 6. sınıf öğrencilerinin fen konularına yönelik ilgi düzeylerine etkisi. Electronic Turkish Studies, 13(11). 1473-1495.