Words Used in Russian with Prefix “Само-”

Yıl 2019, , 215 - 228, 31.12.2019

Nükhet Eltut Kalender

https://doi.org/10.34137/jilses.597618

Öz

Methods
of word formation of all languages are smiliar to each other. In the Russian
language, word formation is done with morphemes. Morphemes include supplements
such as prefixes, suffixes, interfixes, 
endings and postfixes. New Russian words can be derived by taking
distinguishing supplements according to the groups to which they are belonging
such as names, adjectives and verbs.

The
aim of this study is to examine the word structures derived from the prefix
“само-”. In the Russian language there are so many words derived from this
prefix. The prefix “Само- ” usually adds a meaning to the following word after
it such as “on its own” or “by itself”. The releated affix and the part of
following word comes together and creates a new word. It is aimed to explain
the role of the prefix “cамо-” in the formation of Russian word and the
dictionary meaning gained by this prefix without the use of the words “on its
own” or “by itself”.

Anahtar Kelimeler

Word formation, compound word, the prefix “само-”, dictionary meaning

Rusçada “Само-” Ön Eki ile Kullanılan Sözcükler

Öz

Her
dilin sözcük yapım yöntemleri birbirine benzemektedir. Rus dilinde sözcük
yapımı morfemler ile gerçekleştirilmektedir. Morfemler prefiks (ön ek), suffiks
(yapım eki), interfiks (sözcük bağlayıcı iç ek), okonçaniye (son ek) ve
postfiks (ardıl ek) gibi ekleri içermektedir. Ait oldukları isim, sıfat, eylem
gruplarına göre ayırt edici ekler alarak yeni Rusça sözcükler
türetilebilmektedir.

Bu çalışmada temel olarak “само-” ön eki ile türetilen
sözcük yapılarının incelenmesi amaçlanmaktadır. Rus dilinde bu ön ek ile
türetilen pek çok sözcük mevcuttur. “Само-” ön eki ardından gelen sözcüğe genellikle “kendi
başına” ya da “kendi kendine” anlamını katmaktadır. Söz konusu ek ile ardından
gelen sözcük parçacığı birleşerek yeni bir sözcük oluşturur. “Само-” ön ekinin Rusça sözcük
yapımındaki rolü ve bu ön ek sayesinde ortaya çıkan yeni sözcüğün “kendi
başına” ya da “kendi kendine” ifadeleri kullanılmaksızın kazandığı sözlük
anlamlarının açıklanması amaçlanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Sözcük yapımı, sözcük bileşimi, “само-” ön eki, sözlük anlamı

Kaynakça

• Butakova, L.O. (2012).Morfemika i slovoobrazovaniye sovremennogo russkogo yazıka, Moskva: FLİNTA.
• Dietrich, A.P. (2001). Slovar’ lingvistiçeskih terminov, İstanbul:Multilingual.
• Filin, F.P.(baş red.) (1979). Russkiy yazık, Entsiklopediya, Moskva: Sovetskaya entsiklopediya.
• Gamidov, İ.G., Alyoşkina O.Yu., Kuliyeva, M.D., Suleymanova F.S., Musayeva E.L. (2015). Russkiy yazık, Baku: Abiturient.
• Kalyuta, A. (2004). Dilbilimi Terimleri Sözlüğü, İstanbul:Multilingual.
• Korkmaz, Z. (2003). Gramer Terimleri Sözlüğü, Genişletilmiş 2. Baskı, Ankara:TDK.
• Lopatin, V.V., Lopatina, L.Ye. (2001). Russkiy Tolkovıy Slovar’, İstanbul:Multilingual.
• Lobanova, N.A., Slesareva, İ.P.(1980). Uçebnik russkogo yazıka dlya inostrannıh studentov-filologov, Moskva: Russkiy yazık.
• Musyafayev, E.M., Şçerbinin V.G. (1995). Büyük Rusça-Türkçe Sözlük, İstanbul:Multilingual.
• Ojegov, S.İ., Şvedova, N.Yu.(2000). Tolkovıy slovar’ russkogo yazıka, Moskva:Abukovnik.
• Panov, M.V .(sost.).(1984). Entsiklopediçeskiy slovar’ yunogo filologa (yazıkoznaniye), Moskva:Pedagogika.
• Reginina, K.B, Tyurina G.P., Şirokova L.İ. (1976). Ustoyçivıye slovosoçetaniya russkogo yazıka, Moskva:Russkiy yazık.
• Rozental’, D.E., Telenkova, M.A. (2008(a)). Spravoçnik po russkomu yazıku, Slovar’ lingvistiçeskih terminov, Moskva: AST, Mir i obrazovaniye.
• Rozental’, D.E., Telenkova, M.A. (2008(b)). Spravoçnik po russkomu yazıku, orfografiya, punktuatsiya, orfografiçeskiy slovar’, Moskva: Oniks, Mir i obrazovaniye.
• Savko, İ.E. (2010). Russkiy yazık ot fonetiki do teksta, Minsk:Harvest.
• Savko, İ.E. (2012). Russkiy yazık: ves’ şkol’nıy kurs kratko i dostupno, Minsk:Popurri.
• Savko, İ.E. (2013). Russkiy yazık: ves’ şkol’nıy kurs v tablitsah, shemah i konspektah, Minsk:Popurri.
• Semyonov, A.V. (2002). Slovoobrazovatel’nıy slovar’ russkogo yazıka, Moskva:Yunves.
• Şvedova, N.Yu (baş red.). (1980). Russkaya grammatika, T.1 “Fonetika, fonologiya, udareniye, intonatsiya, slovoobrazovaniye, morfologiya”, Moskva:Nauka.
• Üstoğlu, E. (2009). Rusçada Sözcük Yapma Yolları, İstanbul:Multilingual.
• Yelıntseva, İ.V. (2016). Morfemnıy slovar’ dlya naçal’noy şkolı, izd.2-oye, Rostov-na-Donu:Feniks.