AN EXAMINATION OF THE RELATIONSHIP BETWEEN FAMILY CLIMATE, PARENTAL ATTACHMENT STYLES PERCEIVED BY UNIVERSITY STUDENTS AND SELF-CONFIDENCE LEVELS

Yıl 2017, Cilt: 3 Sayı: 1, 9 - 22, 30.06.2017

NİLGÜN Öztürk

Öz

The aim of
this research is to examine the relationship between the family climate,
parental attachments and the level of self-confidence in university students.
The study group consisted of a total of 377 students attending 1st, 2nd, 3rd and 4th classes of different faculties
of Inonu University. The gender distribution of study group was 243
(64.5%) female and 134 (35.5%) male. The data was collected by using
“Coopersmith Self-Esteem Inventory”, “Family Assessment Scale"(ADÖ), “parental attachments” (ABBÖ) and "Personal Information
Form". The latter was developed by the researchers. In the data analysis
step; parental attachment styles, family structure, and self-esteem scores were
examined using the Pearson Product-Moment Correlation Coefficient technique.
Multiple regression analysis was used to examine the relationship between level
of self-confidence and demographic variables, family assessment, and
parent-child attachment. It was observed that the level of father education
included in the demographic variables, family assessment and the parental
attachments style predict level of self-confidence significantly.

Anahtar Kelimeler

Self-confidence, attachment, family, university student

ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN ALGILADIKLARI AİLE İKLİMİ VE ANNE-BABAYA BAĞLANMA BİÇİMLERİ İLE ÖZGÜVEN DÜZEYLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ

Öz

Bu araştırmanın amacı üniversite
öğrencilerinin algıladıkları aile iklimi ve anne-babaya bağlanma biçimleri ile
özgüven düzeyleri arasındaki ilişkiyi incelemektir. Araştırmanın çalışma grubu
İnönü Üniversitesi’nin farklı fakültelerinin 1., 2., 3., ve 4. sınıflarına devam eden 243’ü (% 64,5) kadın;
134’ü (% 35,5) erkek olmak üzere toplam 377 öğrenciden oluşmaktadır.
Veriler “Coopersmith Benlik Saygısı Envanteri, “Anne-Babaya Bağlanma Ölçeği”
(ABBÖ), “Aile Değerlendirme Ölçeği” (ADÖ) ile araştırmacı tarafından
geliştirilen “Kişisel Bilgi Formu” ile toplanmıştır. Verilerin analizinde,
anne-baba bağlanma biçimleri, aile yapısı ve özgüven puanları arasındaki
ilişkinin incelenmesinde ‘Pearson Momentler Çarpım Korelasyon Katsayısı’
tekniği,  özgüven düzeyi ile demografik
değişkenler, aile değerlendirme, anne-babaya bağlanma arasındaki ilişkinin
incelenmesinde çoklu regresyon analizi kullanılmıştır. Demografik
değişkenlerden baba eğitim düzeyinin ve aile değerlendirme ile anne babaya
bağlanma biçiminin özgüveni anlamlı düzeyde yordadığı görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Özgüven, bağlanma, aile, üniversite öğrencisi

Kaynakça

• Alşan, Z. Ç. (2005). Anormal yeme tutum ve davranışlarının aile ortamı, öz güven ve mükemmeliyetçilikle ilişkisi (Yüksek lisans tezi). İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Andrew, S. (1998). Self‐efficacy as a predictor of academic performance in science. Journal of Advanced Nursing, 27(3), 596-603.
• Bandura, A. (1977). Self-efficacy: toward an unifying theory of behavioral change. Psychological Review, 84(2),191-215. Bandura, A. ve Adams, N. E. (1977). Analysis of self-efficacy theory of behavioral change. Cognitive Therapy and Research, 1(4), 287-310.
• Bandura, A. (1982). Self-efficacy mechanism human agency. American Psychologist, 37 (2),122-147.
• Bandura, A. (1989). Six theories of child development. Annals of Child Development, 6,1-60.
• Bandura, A. (1995). Exercise of personel and collective efficacy in changing socities. (In A. Bandura (Eds.). Self-efficacy in changing socities (pp.1-45). New York: Cambridge University Press.
• Bartholomew, K. ve Horowitz, L. M. (1991). Attachment styles among young adults: A test of a four-category model. Journal of Personality and Social Psychology, 61(2), 226-241.
• Başoğlu, S. T. (2007). Sınav kaygısı ile özgüven arasındaki ilişkinin erinlik döneminde İncelenmesi (Yüksek lisans tezi). Maltepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Bretherton, I. (1992). The origins of attachment theory: John Bowlby and Mary Ainsworth. Developmental Psychology, 28(5),759-775.
• Bouffard-Bouchard, T.,Parent, S., ve Larivee, S. (1991). Influence of self-efficacy on self-regulation and performance among junior and senior high-school age students. International Journal of Behavioral Development, 14(2), 153-164.
• Bowlby, J. (1973). Attachment and loss (2 th edition). New York: Basic Books.
• Bulut, I. (1990). Aile değerlendirme ölçeği el kitabı. Ankara: Özgüleş Matbaası.
• Cassidy, J.,Kirsh, S. J., Scolton, K. L. ve Parke, R. D. (1996). Attachment and representations of peer relationships. Developmental Psychology, 32(5), 892-904.
• Chow, W. Y. (2008). The role of friendship on adolescent mental health problems (Unpublished doctoral dissertation). Arizona State University, Arizona.
• Çağdaş, A. ve Seçer, Z. (2004). Anne-baba eğitimi. Konya: Eğitim Kitabevi.
• Çelik, Y. ve Onay, İ. (2014). 6. sınıf öğrencilerinin bilimsel tutumları ve özgüvenleri arasındaki ilişkinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Asya Öğretim Dergisi, 2(2),38-51.
• Çelik, İ. (2014). Ortaokul öğrencilerinin özgüven düzeyinin bazı değişkenler açısından değerlendirilmesi: Afyonkarahisar Örneği (Yüksek lisans tezi). Türk Hava Kurumu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Demo, D. H., Small, S. A, ve Savin-Williams, R. C. (1987). Family relations and the self-esteem of adolescents and their parents. Journal of Marriage and the Family, 49(4), 705-715.
• Dönmezer, İ. (2003). Ailede iletişim ve etkileşim sağlıklı insan, sağlıklı aile. İzmir: Ege Üniversitesi Basımevi.
• Feltz, D. L. (1988). Self-confidence and sports performance. Exercise and Sport Sciences Reviews, 16(1), 423-458.
• Feltz, D. T. ve Lirgg, C. D. (2001). Self efficacy beliefs on athletes, teamandco aches. (In R. N. Singer, H. A. Hausenblas, ve C. Janelle (Eds.). Handbook of sport psychology (pp.340-361). New York: John Wiley & Sons.
• Fraenkel, J. R.,Wallen, N. ve Hyun, H. H. (2012). How to designande valuate research in education (8th edition). New York: McGrawHill.
• Gönen, E. ve Hablemitoğlu, Ş. (1993). Toplumsal değişme sürecinde aile: Yapı, etkileşim ve işlevleri. Ankara: Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları.
• Günalp, A. (2007). Farklı anne baba tutumlarının okul öncesi eğitim çağındaki çocukların özgüven duygusunun gelişimine etkisi (Aksaray ili örneği) (Doktora tezi). Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Harvey, V. ve McMurray, N. (1994). Self-efficacy: A means of identifying problems in nursing education and career progress. International Journal of Nursing Studies, 31(5), 471-485.
• Hinde, R. A. (2005). Ethology and attachment theory. (In K. E. Grossmann, K. Grossman, ve E. Waters (Eds.). Attachment for Infancy to Adulthood: The major longitudinal studies (pp.1-12). New York: The Guilford Press.
• Karademir, N. (2015). Fen edebiyat fakültesi coğrafya bölümü öğrencilerinin özgüven algıları. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(2),53-77.
• Kanadıkırık Kılıç, A., ve Kılıç, A. (2013). MEB ortaöğretim kurumlarındaki öğrencilerin akran zorbalığına maruz kalma düzeyleri ve özgüven arasındaki ilişki. Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü VI. Ulusal Lisansüstü Eğitim Sempozyumu Bildirileri, 23-29.
• Kapçı, G. E. ve Küçüker, S. (2006). Ana babaya bağlanma ölçeği: Türk üniversite öğrencilerinde psikometrik özelliklerinin değerlendirilmesi. Türk Psikiyatri Dergisi,17(4), 286-295.
• Kocaarsalan, B. (2009). Genel müzik eğitimi alan ilköğretim öğrencilerinin müzik dersine ilişkin tutum, müzikal özgüven ve motivasyon düzeylerinin karşılaştırılması (Yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Kloosterman, P. (1988). Self-confidence and motivation in mathematics. Journal of Educational Psychology, 80(3), 345-351.
• Kutlu, E. B. (2001). İzcilik etkinliklerine katılan ve katılmayan öğrencikerin özgüven düzeylerinin karşılaştırılması (Yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Lackovic-Grgin, K. ve Dekovic, M. (1990). The contribution of significant others to adolescents’ self- esteem. Adolescence, 25(100), 839-846.
• Lindenfield, G. (1997). Kendine güvenen çocuk yetiştirme (G. Tümer, Çev.). İstanbul: Hyb Yayıncılık.
• Lane, A. M., Hall, R. ve Lane, J. (2004). Self efficacy and statistics performance among sport studies students. Teaching in Higher Education, 9(4),435-448.
• Lee, L. S. (2008). Peer reciprocity, acceptence and friendship quality in chidren withautism in general educational settings (Unpublished doctoral dissertation). California University, Los Angeles.
• Martin, J. J. ve Gill, D. L. (1991). The relationships among competitive orientation, sport-confidence, self-efficacy, anxiety, and performance. Journal of Sport and Exercise Psychology, 13(2), 149-159.
• Mutluer, S. (2006). Özgüven oluşmasında manevi değerleri rolü (Yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. Ozankaya, Ö. (1996). Toplumbilim. (9. baskı). İstanbul: Cem Yayınevi.
• Özbay, Y., Palancı, M., Kandemir, M. ve Çakır, O. (2012). Üniversite öğrencilerinin öznel iyi oluşlarının duygusal düzenleme, mizah, sosyal öz-yeterlik ve başa çıkma davranışları ile yordanması. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 10(2),325-345.
• Pajares, F. (1996). Self-efficacy beliefs in academic settings. Review of Educational Research, 66(4), 543-578.
• Pajares, F. (2003). Self-efficacy beliefs, motivation, andachievement in writing: A review of theliterature. Reading & Writing Quarterly, 19(2), 139-158.
• Pajares, F. ve Graham, L. (1999). Self-efficacy, motivation constructs, and mathematics performance of entering middle school students. Contemporary Educational Psychology, 24(2), 124-139.
• Patır Erkek, N. (2016). Yatılı ve gündüzlü eğitim alan ortaöğretim öğrencilerinin şiddet eğilimleri ile özgüvenleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Paktuna Keskin, S. (2014). Anne iş’te çalışan anne ve çocuğu (11. baskı). İstanbul: Boyut Yayıncılık.
• Petchtone, P. (2004). The effectiveness of an empowerment program on care-giving ability, self-efficacy and self-esteem among family caregivers of cerebrovascular disease patients (Unpublished doctoral dissertation), Mahidol University.
• Rohner, R. P. ve Britner, P. A. (2002). Worldwide mental health correlates of parental acceptance-rejection: Review of cross-cultural and intracultural evidence. Cross-Cultural Research, 36(1), 16-47.
• Sarıçam, H., ve Güven, M. (2012). Özgüven ve dini tutum. The Journal of Academic Social Science Studies, International Journal of Social Science, 5(7), 573-586. Satir, V. (2001). İnsan yaratmak. ( S. Yeniçeri, Çev.). İstanbul: Beyaz Yayınları . Schunk, D. H. (1985). Self-efficacy and classroom learning. Psychology in the Schools, 22:208-223.
• Schunk, D. H. (1989). Self-efficacy and achievement behaviors. Educational Psychology Review, 1(3), 173-208.
• Soner, O. (2000). Aile uyumu, öğrenci özgüveni ve akademik başarı arasındaki ilişkiler. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 12,249-260.
• Süpçeler, B. (2016). Ergenlik döneminde algılanan sosyal destek ile yaşam doyumu ve özgüven ilişkisi (Yüksek lisans tezi). Yakın Doğu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Lefkoşe.
• Stankov, L. ve Crawford, J. D. (1997). Self-confidence and performance on tests of cognitive abilities. Intelligence, 25(2), 93-109.
• Sümer, N. (2006). Ergenlikte ebeveyn tutum ve davranışlarının bağlanma kaygısındaki rolü 11. Ergen Günleri, Konuşma Metni. Hacettepe Üniversitesi. http://www.psy.metu.edu.tr/rrl/publications/ adresinden edinilmiştir.
• Tavani, C. M. ve Losh, S. C. (2003). Motivation, self-confidence, and expectations as predictors of the academic performances among our high school students. Child Study Journal, 33(3), 141-152.
• Thompson, M., Grace, C. O. ve Cohen, L. J. (2002). Çocuğunuzun arkadaşlık ilişkileri ( E. N. Boylu, Çev.). Ankara: Arkadaş Yayınevi.
• Tokinan, B. Ö. (2008). Yaratıcı dans etkinliklerinin motivasyon, özgüven, öz yeterlik ve dans performansı üzerindeki etkileri (Doktora tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Topçu, E. (2006). “Baba Olmak”. Ümraniye Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü Yayınları, Sayı:3, İstanbul.
• Topçugil, N. (2002). Ankara defterdarlığı gündüz bakımevine devam eden 3–6 yaş grubundaki çocukların aile işlevselliğinin değerlendirilmesi ve aile işlevlerinin çocukların psikolojik, sosyal ve fiziksel gelişimleri üzerindeki etkisinin araştırılması (Yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Türedi, E., Miman, M., Sarı, İ. ve Bekiroğulları, Z. (2013). Assessment of self-efficacy levels of Toros University students. Journal of Human Sciences, 10(2), 462-466.
• Umutlu, Ç. (2010). ‘‘Çocuk dostu okul’’ projesi kapsamında olan ve olmayan ilköğretim okulu öğrencilerinin özgüvenleri ile zorbalık eğilimlerinin incelenmesi (Yüksek lisans tezi). Yeditepe Üniversitesi,Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Üstüner, M., Demirtaş, H., Cömert, M. ve Özer, N. (2009). Ortaöğretim öğretmenlerinin öz-yeterlik algıları. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(17),1-16.
• Zeldin, A. L. ve Pajares, F. (2000). Against the odds: Self-efficacy beliefs of women in mathematical, scientific, and technological careers. American Educational Research Journal, 37(1), 215-246.
• Zimmerman, B. Bandura, A. ve Martinez-Pons, M. (1992). Self-motivation for academic attainment: The role of self efficacy beliefs and personal goal setting. American Educational Research Journal. 29(3),663-676.
• Yavuzer, H. (2005). Gençleri anlamak, (1. baskı). İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Yörükoğlu, A. (2002). Çocuk ruh sağlığı. (25. baskı). İstanbul: ÖzgürYayınevi.
• Waters, E. Hamilton, C. E. ve Weinfield, N. S. (2000). The stability of attachment security from infancy to adolescence and early adulthood: General Introduction. Child Development, 71(3),678-683.
• Wiltz, J. M. A. (2005). İdentifying factors associated with friendship in individuals with mental retardation (Unpublished doctoral dissertation). Ohio StateUniversity, Ohio.