HISTORICAL TRANSFORMATION OF INTERNATIONAL SECURITY APPROACHES AND NEW THREATS

Yıl 2018, Cilt: 4 Sayı: 2, 135 - 152, 30.12.2018

Selahaddin Bakan Sonay Şahin

https://doi.org/10.34137/jilses.470686

Cited By: 6

Öz

Thinking the State and its sovereignty, security is one of the main
concerned area as it determines the international relations. The concept of
security formed by international theories according to changing periods and
conditions in its historical process. During the Cold War, state centred and
military based Realist approach was active. However, petrol shocks of 1970’s,
environmental disasters, nuclear disasters have shown us that a nation state
alone cannot cope with all those problems as they occur beyond the more than
one nation state. Thus, realism stood behind the reality of the changing World.
The concept of security has been revaluated and extended in political, social,
economic, and environmental dimension. 

Anahtar Kelimeler

Realism, Neo-realism, Mutual Addiction, Security

ULUSLARARASI GÜVENLİK YAKLAŞIMLARININ TARİHSEL DÖNÜŞÜMÜ VE YENİ TEHDİTLER

Öz

Soğuk Savaş döneminde
ve öncesinde devlet merkezli, askeri güç odaklı bir bakış açısı olan realizmde
güvenlik yaklaşımı etkin olmuştur. 1970’li yıllarda dünya, petrol şokları,
çevre felaketleri, nükleer felaketler, gibi bir devletin tek başına baş
edemeyeceği küresel güvenlik tehditleri ile sarsılmış ve askeri güç odaklı olan
realizm güvenlik yaklaşımı, artan bu tehditlerin çözümünde yetersiz kalmıştır.
Soğuk Savaş döneminde ve sonrasında güvenlik kavramı uluslararası teoriler ışığında tekrar
değerlendirilmiştir ve güvenlik kapsamı sosyal, siyasal, ekonomik çevresel
boyutlarda genişlemiştir

Anahtar Kelimeler

Realizm, Neo-realizm, Karşılıklı Bağımlılık

Kaynakça

• KAYNAKÇA Balcı, Ali, (2015), Realizm, Uluslararası İlişkilere Giriş-Tarih, Teori, Kavram ve Konular, Küre Yayınları, İstanbul.
• Balamir Çoşkun, Bezen, (2014), Kopenhag Okulu ve Güvenlikleştirme, Postmodern Uluslararası İlişkiler Teorileri-2, Uluslararası İlişkilerde Eleştirel Yaklaşımlar, (der. Tayyar Arı,), Dora Yayınları, Bursa
• Baysal, Başar, Çağla Lüleci, (2011), Kopenhag Okulu ve Güvenlikleştirme Teorisi, Güvenlik Stratejileri, S. 22, s.61-96. http://dergipark.ulakbim.gov.tr/guvenlikstrtj/article/view/5000148022, (Erişim Tarihi: 06.06.2018)
• Birdişli, Fikret, (2017), Teori ve Pratikte Uluslararası Güvenlik Kavramlar- Teori-Uygulama, Seçkin Yayıncılık A.Ş., Ankara
• Brauch, Hans Günter, (2008), “Güvenliğin Yeniden Kavramsallaştırılması: Barış, Güvenlik, Kalkınma ve Çevre Kavramsal Dörtlüsü”, Uluslararası İlişkiler, Cilt: 5, Sayı: 18, ss: 1- 47.
• Buzan, Barry, (2008), “Askeri Güvenliğin Değişen Gündemi”, Uluslararası İlişkiler, Cilt: 5, Sayı: 18 ss: 107-123.
• Cazala, Menent Savaş, (2014), Eleştirel Kuramda Özgürleşme ve Aydınlanma Düşüncesi, Postmodern Uluslararası İlişkiler Teorileri-2, Uluslararası İlişkilerde Eleştirel Yaklaşımlar, (der. Tayyar Arı,), Dora Yayınları, Bursa.
• Ceylan, Şule Şahin, (2006), Francıs Fukuyama ve Tarihin Sonu Tezi, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Yıl:5 Sayı:10 Güz 2006/2 s. 233-252.
• Çaman, Efe, “Uluslararası İlişkilerde (Neo) Realist Paradigmanın Almanya’daki Gelişimi ve Evrimi”, Kindermann ve Münih Okulu The Development and Evolution of (Neo) Realist Paradigmin İnetrnational Relations: Kindermann And Munich School, Uluslararası Hukuk ve Politika Dergisi, Cilt; 2, No: 8 s.36-52.
• Çalış, Erdem, Şaban Özlük, (2007), “Uluslararası İlişkiler Tarihinin Yapısökümü: İdealizm-Realizm Tartışması”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı: 18, s. 225-243.
• Çetinkaya, Şeref, (2012-2103), “Güvenlik Algılaması ve Uluslararası İlişkiler Teorilerinin Güvenliğe Bakış Açıları”, 21. Yüzyılda Sosyal Bilimler, S. 2, s. 241-260, (Aralık, Ocak Şubat).
• Çıkrıkçı, Tolga, (2013), “Realizmin Güvenlik Anlayışı ve Soğuk Savaş Sonrası Karadeniz’in Güvenliği”, Uluslararası Güvenlik Kongresi (8-9 Ekim 2013) Bildiriler Kitabı, Kocaeli Üniversitesi, ss. 526-540.
• Çiçekçi, Ceyhun, (2014), Uluslararası Güvenlik Çalışmaları (Uluslararası İlişkilerde Eleştirel Güvenlik Kuramı) , Kriter Yayınevi, İstanbul.
• Dedeoğlu, Beril, (2008), Uluslararası Güvenlik ve Strateji, Yeni Yüzyıl Yayınları, İstanbul. Dedeoğlu, Çağdaş, (2013), Güvenliğin Doğası Doğanın Güvenliği, Paraf Yayınları, İstanbul. Demiray, Muhittin, İsmail Hakkı İşcan, (2008), “Uluslararası Sistemde Güvenlik Kavramının Değişimi Ekonomik ve Jeopolitik Arka Planı”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı: 21, ss: 141-170. Elmas, M. Salih, (2013), “Modern Toplumun Güvenlik Çıkmazı: Tehdit, Risk ve Risk Toplumu Perspektifinden Güvenlik”, USAK Yayınları, Karınca Yayınları, Ankara.
• Harvey, David, (2012), Yaratıcı Yıkım Olarak Neoliberalizm (çev. Eylem Çamuroğlu Çığ ve Ünsal Çığ), Atılım Sosyal Bilimler Dergisi Cilt. 5, S. 50.
• Gözen, Ramazan, (2015), İdealizm, Uluslararası İlişkiler Teorileri, İletişim Yayınları, İstanbul. Gurcan, Metin, (2012), “Savaşın Evrimi ve Teorik Yaklaşımlar”, Teoriler Işığında Savaş, Barış ve Çatışma Çözümleri, Atilla Sandıklı (editör), Bilgesam Yayınları, İstanbul. Karabulut, Bilal, (2011), Küreselleşme Sürecinde Güvenliği Yeniden Düşünmek, Barış Kitapevi, Ankara. Keohane, Robert O., Joseph S. NYE, (1987), “Power and Interdependence” by International Organization, Vol. 41, No. 4 (Autumn, 1987), pp. 725-753 Published by: The MIT Press Stable URL: http://www.jstor.org/stable/2706764. Kolasi, Kelvin, (2013), “Soğuk Savaş’ın Barışçıl Olarak Sona Ermesi ve Uluslararası İlişkiler Teorileri”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, Cilt: 68, No. 2, 2013, ss: 149 -179. (Erişim Tarihi: 04.03.2017). Kolasi, Kelvin, (2014), Eleştirel Teori Ve Güvenlik: Kimin İçin Güvenlik?, Uluslararası Güvenlik Teorik Değerlendirmeler, Emre Çıtak ve Osman Şen (der.), Avcılar Plast. San. Tic. Ltd. Şti, Tarcan Matbaası, İstanbul, (Erişim Tarihi: 04.03.2017).
• Küçük, Mustafa, (2015), “Marksist Teoriler”, Uluslararası İlişkilere Giriş-Tarih, Teori, Kavram ve Konular, (editörler: Şaban Kardaş, Ali Balcı), Küre Yayınları, İstanbul.
• Kalkan Küçüksolak, Övgü, (2012), Güvenlik Kavramının Realizm, Neorealizm ve Kopenhag Okulu Çerçevesinde Tartışılması, Turan Strateji Araştırmalar Merkezi (TURAN-SAM), İlkbahar, Cilt: 4, S. 14, s.202-208. Kupchan, Charles A., Clifford A. KUPCHAN, (1995), “The Promise of Collective Security”, International Security, Vol. 20, No. 1 (Summer, 1995), pp. 52-61 Published by: The MIT Press Stable URL: http://www.jstor.org/stable/2539215.
• Kurubaş, Erol, (2015), “Dünya Politikalarının Dönüşümü ve Uluslararası İlişkiler Çağı”, Uuluslararası İlişkilere Giriş, (editörler: Şaban Kardaş, Ali Balcı), Küre Yayınları, İstanbul. Lerner, Max, (1950), “Prens ve Söylevler”, Newyork Random House, bölümler: XII, XIII,XV,XVII and XXV, Türkçesi: Machivelli, Prens, (1994) (çev. Nazım Güvenç), İstanbul: Anahtar Kitaplar Yayınevi, ss..86-91,92-96, 100-101,105,108., İstanbul, Howard Wıllıams, Moorhead Wrıght, Tony Evans (der.) 2007, Uluslararası İlişkiler ve Siyaset Teorisi Üzerine Bir Derleme, Siyasal Yayınevi, Ankara, ss: 103-119.
• Machıevelli, Nicollo, (1994), “Prens”, (çev. Nazım Güvenç), Anahtar Kitaplar Yayınevi, İstanbul.
• Mcneill, William H., (2008), Dünya Tarihi, (çev. Alaeddin Şener), İmge Yayınları, İstanbul.
• Mesjasz, Czeslaw, (2004), “Securıty as an Analytıcal Concept”, Paper presented at the 5th Pan-European conference on International Relations, in The Hague, 9-11 September 2004, Cracow Unıversity of economics, Cracow, Poland.
• Martin, Lenore G., (2000), Ortadoğu’da Ulusal güvenlik: Bütünsel Bir Yaklaşıma Doğru, Ortadoğu Politikaları ve Güvenlik, Yeni Yönelimler (der. Augustus Rıchard Norton), çev. Ceylan Tokluoğlu, Büke Yayınları. Miş, Nebi, (2011), Güvenlikleştirme Teorisi ve Siyasal Olanın Güvenlikleştirilmesi, Akademik İncelemeler Dergisi, Cilt:6, S. 2, s.345-381. http://dergipark.ulakbim.gov.tr/akademikincelemeler/article/view/5000049793/5000047080, (Erişim Tarihi: 06.06.2018).
• Oğuzlu, Tarık, (2015), “Liberalizm”, Uluslararası İlişkilere Giriş- Tarih, Teori, Kavram ve Konular, Uuluslararası İlişkilere Giriş, (editörler: Şaban Kardaş, Ali Balcı), Küre Yayınları, İstanbul
• Okur, Mehmet Akif, Hakan Övünç Ongur, (2015), Uluslararası İlişkilerde Eleştirel Teori, Uluslararası İlişkiler Teorileri, Der. Ramazan Gözen, İletişim Yayınları, İstanbul. Örmeci, Ozan, (2015), “Ukrayna Krizi ve Rusya’nın Batı ile Satrancı”, http://politikaakademisi.org/ukrayna-krizi-ve-rusyanin-bati-ile-satranci/. (Erişim Tarihi: 11.10.2015). Özcan, Mesut, (2013), “Birey, Devlet ve Sistem Açısından Uluslararası Güvenlik”, TUİÇ Akademi, www.tuicakademi.org/index.php/kategoriler/diger/4334, (Erişim Tarihi: 22.02.2014). Özdemir Albayrak, Didem, (2014), “Marksizm ve Güvenlik”, Uluslararası İlişkilerde Güvenlik, Teorik Değerlendirmeler, Emre çıtak, Osman Şen, (der.), Tarcan Matbaası, İstanbul, ss: 47-65. Özpek, Burak Bilgehan, (2015), “Liberalizm ve Uluslararası İlişkiler”, Uluslararası İlişkiler Teorileri, Ramazan Gözen (der), İletişim Yayınları, İstanbul.
• Sandıklı, Atilla, Erdem Kaya, (2012), “Uluslararası İlişkiler Teorileri ve Barış”, Teoriler Işığında Güvenlik, Savaş, Barış ve Çatışma Çözümleri, Bilge Adamlar Stratejik Araştırma Merkezi Yayınları, ss. 133-165., İstanbul. Sandıklı, Atilla, Bilgehan Emeklier, (2012), “Güvenlik Yaklaşımlarında Değişim ve Dönüşüm”, Teoriler Işığında Güvenlik, Savaş, Barış ve Çatışma Çözümleri, Bilge Adamlar Stratejik Araştırma Merkezi Yayınları, ss.3-71, İstanbul. Sandıklı, Atilla, Erdem Kaya, (2013), “Barış Kavramına Teorik Yaklaşımlar ve Küresel Yönetişim”, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimleri Dergisi, Yıl:12 Sayı: 23 Bahar 2013, ss: 59-79. Şatana, Nil, Burak Bilgehan, Özpek, (2010) “A.B.D ve Türkiye’de Geçmişten Günümüze Güvenlik Çalışmaları”, Ortadoğu Etütleri, Ocak 2010, Cilt. 2, Sayı: 2, ss: 75-114 Şen, Osman, (2014), Klasik Realizmin Güvenliğe Bakışı ve Kökenleri, (Uluslararası İlişkilerde Güvenlik Teorik Değerlendirmeler (der. Emre Çıtak, Osman Şen),Tarcan Matbaası, İstanbul. Tuna, Gülgün, (2003), Küresel Ekonomik, Ekolojik ve Sosyal Tehditler: Yeni Güvenlik, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara. Uğrasız, Bülent, (2003), “Uluslararası İlişkilerde İki Farklı Yaklaşım: İdealizm ve Realizm”, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü Dergisi, Cilt: 5, Sayı: 2, ss:139-145. Uğurlu, Örgen, (2009), “Türkiye’de Çevresel Güvenlik Bağlamında Sürdürülebilir Enerji Politikaları”, Örgün Yayınevi, Bilim Dizisi, İstanbul. Ülger, İrfan Kaya, (2002), “Avrupa Güvenlik ve Savunma Politikasının Arka Planı, Oluşumu ve Temel Anlaşmazlık Konuları”, Editörler: Rafet yinanç, Hakan Taşdemir (der.), Uluslararası Güvenlik Sorunları ve Türkiye, Seçkin Yayıncılık, Ankara, ss: 83-112. Ülger, İrfan Kaya, (2002), “Avrupa Güvenlik ve Savunma Politikasının Arka Planı, Oluşumu ve Temel Anlaşmazlık Konuları”, Editörler: Rafet yinanç, Hakan Taşdemir (der.), Uluslararası Güvenlik Sorunları ve Türkiye, Seçkin Yayıncılık, Ankara, ss: 83-112. Waewer, Ole, (2008), “Toplumsal Güvenliğin Değişen Gündemi”, Uluslararası İlişkiler, Cilt: 5, Sayı: 18, ss. 151-178. Waltz, Kenneth N., (1979), Teorhy of Internatıonal Politics, Addison- Wesley Pubhlishing Company,Unıted States of America, (Erişim Tarihi: 22.05.2016).
• Wendt, Alexander, (1995), “Constructing International Politics”, Published by: The MIT Press, Stable URL: http://www.jstor.org/stable/2539217, Source: International Security, Vol. 20, No. 1 (Summer, 1995), pp. 71-81, (Erişim Tarihi: 22.05.2016). Wicks, Malcolm, (2009), “Energy Securıty: A National Challenge in a Changing World”, BIS Publications Orderline, www.decc.gov.uk,Published by the Department of Energy & Climate Change, (Erişim Tarihi: 04.03.2015). Wiggershaus, Rolf, (1995), The Frankfurt School: İts History, Theories and Political Significance, çev. Michael Robertson, MIT Press Massachusetts, USA. https://books.google.com.tr/books?hl=tr&lr=&id., (Erişim Tarihi: 02.02.2015). Wolfers, Arnold, (1952), "National Security" as an Ambiguous Symbol Political Science Quarterly, Vol. 67, No. 4., pp. 481-502.
• Yalvaç, Faruk, (2015), “Eleştirel Teori”, Uluslararası İlişkilere Giriş- Tarih, Teori, Kavram ve Konular, (editörler: Şaban Kardaş, Ali Balcı), Küre Yayınları, İstanbul