Effects Of Emotional Intelligence Education On Students 'Emotional Intelligence Levels
Yıl 2015,
Cilt: 3 Sayı: 1, 13 - 26, 01.06.2015
Mehmet Arslan
,
Yasemin Güven
Öz
The effects of emotional intelligence on being happy and successful individuals in the work and personal lives of
people are revealed by the recent researches that can be improved. It is seen that individuals need to focus on the field of
education as it has the effect of enhancing the quality of life and it can be improved. For this reason, it was aimed to prepare
a training program to improve the emotional intelligence of the fourth grade students of primary school with this research
and to test the effectiveness of this prepared program. This research is an experimental study based on a control group preand
post-test pattern model assigned by chance. The study group consists of 48 students who are studying in Karsiyaka
Primary School 4 / B and 4 / C classes in the center of Tokat in 2011-2012 academic year. Pre-test and post-test were
applied to all students in the experimental and control groups. The obtained data were analyzed by SPSS packet program.
Dependent variables and independent variables t test were used in statistical analysis. According to the findings obtained
from the research; a significant difference was found between the pre-tests and the post-test scores of groups with no
significant difference, that is, the groups that were equivalent, in favor of the experimental group. This difference has led us
to conclude that the applied emotional intelligence training is effective on the emotional intelligence level of the experimental
group. By developing similar programs, it is thought that a significant contribution can be made in achieving the goal of
educating happy and successful individuals.
Kaynakça
- Adıgüzel, E. (2011). Öğrencilerin duygusal zeka ve öğrenme stratejileri ile akademik başarıları arasındaki ilişkiyi belirlemeye yönelik bir alan araştırması, Yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Atan, U. (2007). Resim-İŞ öğretmeni yetiştirmede yaratıcı drama yönteminin grafik tasarımı derslerinde kullanılmasının
erişi, tutum ve kalıcılığa etkisi (Selçuk Üniversitesi Örneği),Yayımlanmamış doktora tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim
Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Avcı, B. (2011). Bireylerin duygusal zeka düzeylerinin, müzik gruplarındaki hazırlık çalışmaları ve konser performanslarına etkisi. Yayımlanmış doktora tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Baltaş, Z. (2006). Duygusal zeka, İstanbul: Remzi Yayınları.
- Buckley, M., Storino, M., Saarni, C. (2003). Promoting emotional competence in children and adolescents: Implications for school psychologists. School Psychology Quarterly, 18 (2), 177-191.
- Canbulat, S. (2007). Duygusal zekânın çalışanların iş doyumları üzerindeki etkisinin araştırılması, Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Dutoğlu, G. ve Tuncel, M. (2008). Aday öğretmenlerin eleştirel düşünme eğilimleri ile duygusal zeka düzeyleri arasındaki ilişki, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 11-32.
- Goldenberg, I., Matheson, K. and Mantler, J. (2006). The Assessment of emotional intelligence: A comparison of
performance-Based and Self Report methodologies, Journal of Personality Assessment, 86(1), 33-45.
- Goleman, D. (1998). İşbaşında duygusal zeka, İstanbul: Varlık Yayınları.
- Goleman, D. (2000), Basında duygusal zeka. (Çeviri: Banu Seçkin Yüksel). İstanbul: Varlık Yayınları.
- Göçet, E. (2006). Üniversite öğrencilerinin duygusal zekâ düzeyleri ile stresle başa çıkma tutumları arasındaki
ilişki,Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
- Görünmez, M. (2006). Bağlanma stilleri ve duygusal zekâ yetenekleri, Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Uludağ
Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa.
- Gürşimşek, I., Ekinci Vural D., Selçioğlu Demirsöz. E. (2008). Öğretmen adaylarının duygusal zekâları ile iletişim becerileri arasındaki ilişki, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(16), 1-11.
- Harrod, N. R. and Scheer, D. S. (2005). An Exploration of adolescent emotional intelligence in relation to demographic
characteristics adolescence, 4,(159). San Diego: Libra Publishers.
- Justice, M. and Espinozai, S. (2006). Emotional intelligence and beginning teacher candidates, Texas AN UniversityCommerce, 456-461.
- Karahan, F. T. and Özçelik, M. (2006). Bir duygusal zeka beceri eğitimi programının diyabet hastalarının duygusal zeka
düzeylerine etkisi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. Cilt 19 (2) , 301-320.
- Kırtıl, S. (2009). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin duygusal zeka düzeyleri İle yaşam doyumu düzeylerinin
incelenmesi, Yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
- Kocabaş, A. (2007). Duygusal zekâ ve Köy Enstitüleri,Yeniden İmece Eğitim- Bilim-Sanat-Kültür Dergisi, 16, 30-33. İzmir: Yeni Kuşak Köy Enstitülüler Derneği Yayınları.
- Kocayörük, A. (2004), Duygusal zeka etkinliklerinde drama etkinlikleri, Ankara: Nobel Yayınları.
- Köse, N. (2009). 7-13 Yaş Çocuklarının duygusal zeka düzeyleri, Yüksek lisans tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Samsun.
- Kurt, G. (2007). Ondokuz Mayıs Üniversitesi Rehberlik ve Psikolojik Danışma Bölümü öğrencilerine verilen duygusal zeka düşünme becerileri eğitiminin empatik beceri düzeylerine etkisi. Yüksek lisans tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi,
Sosyal Bilimler Enstitüsü, Samsun.
- Özabacı, N. (2007). Saldırgan davranış ilişki niteliği ve duygusal zekâ açısından incelenmesi, Uluslararası Duygusal Zeka ve İletişim Sempozyumu, Cilt: 2, 525-532. Ege Üniversitesi İletişim Fakültesi.
- Özdemir, L. (2003). Yaratıcı drama dersinin duygusal zeka gelişimine etkisi, Yüksek lisans tezi, Uludağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa.
- Öztürk, A. (2006). Okul öncesi öğretmenlerinin duygusal zeka yetenekleri iş doyumları ve tükenmişlik düzeylerinin bazı
değişkenler açısından karşılaştırmalı olarak incelenmesi,Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi,
Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
- Pektaş, S. (2013). Güzel Sanatlar ve Spor Lisesi Müzik Bölümü öğrencileri ile diğer lise öğrencilerinin duygusal zeka
düzeylerinin karşılaştırılması.Yüksek lisans tezi, İnönü Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Malatya.
- Ramos, N. S. Fernandez Berrocal, P. and Extremera, N. (2007). Perceived emotional intelligence facilities cognitive -
emotional processes of adaptation to an acute stressar, Cognition and emotion, 21(4), 758-772.
- Selçioğlu Demirsöz E. ve Kocabaş, A. (2008). Sınıf öğretmenliği öğretmen adaylarının müzik başarılarıyla duygusal zekâları arasındaki ilişki, Milli Eğitim Dergisi, 18, 162-174.
- Semiz Köroğlu, G. (2006). Sınıf rehber öğretmenlerinin algılarına göre psikolojik danışmanların duygusal zekâ düzeyleri
(Kırıkkale İli Örneği),Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Schilling D. (2009). 50 aktivite, Çev: T. Fikret Karahan, B. Murat Yalçın, Müge Yılmaz, Mehmet Sardoğan, Ankara: Maya Akademi Yayınları.
- Shapiro, L. E. (1998). Yüksek EQ’lu bir çocuk yetiştirmek, Çev: Ümran Kartal, İstanbul: Varlık Yayınları.
- Sönmez, V. ve Alacapınar F. G. (2011), Örneklendirilmiş bilimsel araştırma yöntemleri, Ankara: Anı Yayınları.
- Stenberg, M. J. (2004). The impact of emotional intelligence training and coaching on student attrition in private post
secondary education, Master dissertation. Leadership and Training Program, Royal Roads University.
- Tekin Bender, M.(2006). Resim-iş eğitimi öğrencilerinde duygusal zekâ ve yaratıcılık ilişkileri, Yayımlanmamış doktora tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
- Tıkır, N. (2005). İlköğretim okulu müdürlerinin öğretimsel liderlik davranışlarıyla duygusal zekâları arasındaki ilişkinin
incelenmesi (Gaziantep İli Örneği), Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gaziantep Üniversitesi, Sosyal Bilimler
Enstitüsü, Gaziantep.
- Tufan, Ş. (2009). Geliştirilen duygusal zeka eğitimi programının ortaöğretim dokuzuncu sınıf öğrencilerinin duygusal zeka düzeylerine etkisi, Yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Vincent, D. S. (2003). The evaluation of a social-emotional intelligence program: Effects on fifth graders’ prosocial and
problem behaviors. Unpublished doctoral dissertation, State University of New York, New York.
- Yaşarsoy, E. (2006). Duygusal zeka gelişim programının, eğitilebilir zihinsel engelli öğrencilerin davranış problemleri
üzerindeki etkisinin incelenmesi, Yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
- Yavuz, K. (2004). 0-12 yaş dönemi çocuklarda duygusal zeka gelişimi, Ankara: Özel Ceceli Okulları Yayınları.
- Yavuz, K. E. (2010). Çocuğunuzun duygusal zeka gelişimi için küçük sağlam adımlar, Ankara: Timaş Yayınları.
- Yılmaz, M. (2002). Duygusal zeka düşünme becerileri eğitiminin annelerin duygusal zeka düzeyine etkisi, Yayımlanmamış doktora tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Samsun.
- Yüksel, M. (2006). Duygusal zekâ ve performans ilişkisi, Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
Duygusal Zekâ Eğitiminin Öğrencilerin Duygusal Zekâ Düzeylerine Etkisi
Yıl 2015,
Cilt: 3 Sayı: 1, 13 - 26, 01.06.2015
Mehmet Arslan
,
Yasemin Güven
Öz
Duygusal zekanın insanların iş ve özel yaşamlarında mutlu ve başarılı bireyler olmaları yolundaki etkileri ve
geliştirilebilir olduğu son yapılan araştırmalarla ortaya konmuştur. Bireylerin yaşam kalitesini artırıcı etkisi ve
geliştirilebilir olması itibariyle eğitim alanında üzerinde durulması gerektiği görülmektedir. Bu gerekçeyle yola çıkarak bu
araştırmayla ilköğretim dördüncü sınıf öğrencilerinin duygusal zekalarını geliştirmek üzere bir eğitim programı hazırlamak
ve hazırlanan bu programın etkililiğini sınamak amaçlanmıştır. Bu araştırma şans yoluyla atanmış kontrol gruplu ön ve son
test desen modeline dayalı deneysel bir çalışmadır. Araştırmanın çalışma grubu, 2011-2012 eğitim-öğretim döneminde Tokat
İli merkezinde bulunan Karşıyaka İlköğretim Okulu 4/B ve 4/C sınıflarında öğrenim görmekte olan 48 öğrenciden
oluşmaktadır. Deney ve kontrol grubundaki tüm öğrencilere ön test ve son test uygulanmıştır. Elde edilen veriler SPSS paket
programıyla analiz edilmiştir. İstatistiksel analizde bağımlı değişkenler ve bağımsız değişkenler t testi kullanılmıştır.
Araştırmadan elde edilen bulgulara göre; ön testleri arasında anlamlı fark olmayan yani eş değer olan grupların son test
puanları arasında deney grubunun lehine olacak şekilde anlamlı bir fark bulunmuştur. Bu fark bize, uygulanan duygusal
zeka eğitiminin deney grubunun duygusal zeka gelişim düzeyi üzerinde etkili olduğu sonucuna ulaştırmıştır. Buna benzer
programlar geliştirilerek eğitimin amaçladığı mutlu ve başarılı bireyler yetiştirme hedefine ulaşmada önemli ölçüde katkı
sağlanabilineceği düşünülmektedir.
Kaynakça
- Adıgüzel, E. (2011). Öğrencilerin duygusal zeka ve öğrenme stratejileri ile akademik başarıları arasındaki ilişkiyi belirlemeye yönelik bir alan araştırması, Yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Atan, U. (2007). Resim-İŞ öğretmeni yetiştirmede yaratıcı drama yönteminin grafik tasarımı derslerinde kullanılmasının
erişi, tutum ve kalıcılığa etkisi (Selçuk Üniversitesi Örneği),Yayımlanmamış doktora tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim
Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Avcı, B. (2011). Bireylerin duygusal zeka düzeylerinin, müzik gruplarındaki hazırlık çalışmaları ve konser performanslarına etkisi. Yayımlanmış doktora tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Baltaş, Z. (2006). Duygusal zeka, İstanbul: Remzi Yayınları.
- Buckley, M., Storino, M., Saarni, C. (2003). Promoting emotional competence in children and adolescents: Implications for school psychologists. School Psychology Quarterly, 18 (2), 177-191.
- Canbulat, S. (2007). Duygusal zekânın çalışanların iş doyumları üzerindeki etkisinin araştırılması, Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Dutoğlu, G. ve Tuncel, M. (2008). Aday öğretmenlerin eleştirel düşünme eğilimleri ile duygusal zeka düzeyleri arasındaki ilişki, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 11-32.
- Goldenberg, I., Matheson, K. and Mantler, J. (2006). The Assessment of emotional intelligence: A comparison of
performance-Based and Self Report methodologies, Journal of Personality Assessment, 86(1), 33-45.
- Goleman, D. (1998). İşbaşında duygusal zeka, İstanbul: Varlık Yayınları.
- Goleman, D. (2000), Basında duygusal zeka. (Çeviri: Banu Seçkin Yüksel). İstanbul: Varlık Yayınları.
- Göçet, E. (2006). Üniversite öğrencilerinin duygusal zekâ düzeyleri ile stresle başa çıkma tutumları arasındaki
ilişki,Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
- Görünmez, M. (2006). Bağlanma stilleri ve duygusal zekâ yetenekleri, Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Uludağ
Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa.
- Gürşimşek, I., Ekinci Vural D., Selçioğlu Demirsöz. E. (2008). Öğretmen adaylarının duygusal zekâları ile iletişim becerileri arasındaki ilişki, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(16), 1-11.
- Harrod, N. R. and Scheer, D. S. (2005). An Exploration of adolescent emotional intelligence in relation to demographic
characteristics adolescence, 4,(159). San Diego: Libra Publishers.
- Justice, M. and Espinozai, S. (2006). Emotional intelligence and beginning teacher candidates, Texas AN UniversityCommerce, 456-461.
- Karahan, F. T. and Özçelik, M. (2006). Bir duygusal zeka beceri eğitimi programının diyabet hastalarının duygusal zeka
düzeylerine etkisi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. Cilt 19 (2) , 301-320.
- Kırtıl, S. (2009). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin duygusal zeka düzeyleri İle yaşam doyumu düzeylerinin
incelenmesi, Yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
- Kocabaş, A. (2007). Duygusal zekâ ve Köy Enstitüleri,Yeniden İmece Eğitim- Bilim-Sanat-Kültür Dergisi, 16, 30-33. İzmir: Yeni Kuşak Köy Enstitülüler Derneği Yayınları.
- Kocayörük, A. (2004), Duygusal zeka etkinliklerinde drama etkinlikleri, Ankara: Nobel Yayınları.
- Köse, N. (2009). 7-13 Yaş Çocuklarının duygusal zeka düzeyleri, Yüksek lisans tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Samsun.
- Kurt, G. (2007). Ondokuz Mayıs Üniversitesi Rehberlik ve Psikolojik Danışma Bölümü öğrencilerine verilen duygusal zeka düşünme becerileri eğitiminin empatik beceri düzeylerine etkisi. Yüksek lisans tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi,
Sosyal Bilimler Enstitüsü, Samsun.
- Özabacı, N. (2007). Saldırgan davranış ilişki niteliği ve duygusal zekâ açısından incelenmesi, Uluslararası Duygusal Zeka ve İletişim Sempozyumu, Cilt: 2, 525-532. Ege Üniversitesi İletişim Fakültesi.
- Özdemir, L. (2003). Yaratıcı drama dersinin duygusal zeka gelişimine etkisi, Yüksek lisans tezi, Uludağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa.
- Öztürk, A. (2006). Okul öncesi öğretmenlerinin duygusal zeka yetenekleri iş doyumları ve tükenmişlik düzeylerinin bazı
değişkenler açısından karşılaştırmalı olarak incelenmesi,Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi,
Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
- Pektaş, S. (2013). Güzel Sanatlar ve Spor Lisesi Müzik Bölümü öğrencileri ile diğer lise öğrencilerinin duygusal zeka
düzeylerinin karşılaştırılması.Yüksek lisans tezi, İnönü Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Malatya.
- Ramos, N. S. Fernandez Berrocal, P. and Extremera, N. (2007). Perceived emotional intelligence facilities cognitive -
emotional processes of adaptation to an acute stressar, Cognition and emotion, 21(4), 758-772.
- Selçioğlu Demirsöz E. ve Kocabaş, A. (2008). Sınıf öğretmenliği öğretmen adaylarının müzik başarılarıyla duygusal zekâları arasındaki ilişki, Milli Eğitim Dergisi, 18, 162-174.
- Semiz Köroğlu, G. (2006). Sınıf rehber öğretmenlerinin algılarına göre psikolojik danışmanların duygusal zekâ düzeyleri
(Kırıkkale İli Örneği),Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Schilling D. (2009). 50 aktivite, Çev: T. Fikret Karahan, B. Murat Yalçın, Müge Yılmaz, Mehmet Sardoğan, Ankara: Maya Akademi Yayınları.
- Shapiro, L. E. (1998). Yüksek EQ’lu bir çocuk yetiştirmek, Çev: Ümran Kartal, İstanbul: Varlık Yayınları.
- Sönmez, V. ve Alacapınar F. G. (2011), Örneklendirilmiş bilimsel araştırma yöntemleri, Ankara: Anı Yayınları.
- Stenberg, M. J. (2004). The impact of emotional intelligence training and coaching on student attrition in private post
secondary education, Master dissertation. Leadership and Training Program, Royal Roads University.
- Tekin Bender, M.(2006). Resim-iş eğitimi öğrencilerinde duygusal zekâ ve yaratıcılık ilişkileri, Yayımlanmamış doktora tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
- Tıkır, N. (2005). İlköğretim okulu müdürlerinin öğretimsel liderlik davranışlarıyla duygusal zekâları arasındaki ilişkinin
incelenmesi (Gaziantep İli Örneği), Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gaziantep Üniversitesi, Sosyal Bilimler
Enstitüsü, Gaziantep.
- Tufan, Ş. (2009). Geliştirilen duygusal zeka eğitimi programının ortaöğretim dokuzuncu sınıf öğrencilerinin duygusal zeka düzeylerine etkisi, Yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Vincent, D. S. (2003). The evaluation of a social-emotional intelligence program: Effects on fifth graders’ prosocial and
problem behaviors. Unpublished doctoral dissertation, State University of New York, New York.
- Yaşarsoy, E. (2006). Duygusal zeka gelişim programının, eğitilebilir zihinsel engelli öğrencilerin davranış problemleri
üzerindeki etkisinin incelenmesi, Yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
- Yavuz, K. (2004). 0-12 yaş dönemi çocuklarda duygusal zeka gelişimi, Ankara: Özel Ceceli Okulları Yayınları.
- Yavuz, K. E. (2010). Çocuğunuzun duygusal zeka gelişimi için küçük sağlam adımlar, Ankara: Timaş Yayınları.
- Yılmaz, M. (2002). Duygusal zeka düşünme becerileri eğitiminin annelerin duygusal zeka düzeyine etkisi, Yayımlanmamış doktora tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Samsun.
- Yüksel, M. (2006). Duygusal zekâ ve performans ilişkisi, Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.