Okul Öncesi Dönemde Müze ile Eğitime İlişkin Ebeveyn Görüşleri

Yıl 2019, Cilt: 1, 1 - 17, 30.11.2019

Merve Özer , Aslı Yıldırım Polat

Öz

Müzeler, çocukların hayal gücünü, yaratıcılığını,
merak duygusunu, tarihsel düşünme becerisini destekleyen ve okul dışı öğrenme
ortamları denilince akla ilk gelen yerler arasındadır. Çocukların müzelerden faydalanması
ve erken yaşlardan başlayarak müzelere gitme alışkanlığını kazanması için; çocuklar
müzeler ile okul öncesi dönemde tanıştırılmalıdır. Bu nedenle hem okul öncesi
dönem hem de çocuklarını müzeler ile tanıştıracak olan ebeveynler, oldukça
önemlidir.  Bu noktada ebeveynler,
müzelere çocukları ile giderek onlara müzelerin eğlenceli ve eğitici bir yer
olduğu duygusunu verebilirler. Bu araştırmanın amacı ebeveynlerin müze ile
eğitime ilişkin görüş ve deneyimlerini ortaya koymaktır. Araştırmada nitel
araştırma yöntemlerinden olgubilim kullanılmıştır. Olgubilim çalışmalarında
katılımcıların olguya ilişkin algı ve deneyimlerine odaklanılmaktadır. Bu
nedenle araştırmanın katılımcıları amaçlı örnekleme yöntemlerinden ölçüt
örnekleme ile belirlenmiş ve iki alt, iki orta ve iki üst sosyoekonomik düzeyde
toplam altı ebeveyn ile görüşme gerçekleştirilmiştir. Araştırmacının
geliştirdiği yapı yapılandırılmış görüşme soruları ile veri toplanmış ve
olgubilim analiz yöntemi ile analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda
sosyoekonomik düzeyi yüksek olan ebeveynlerin müzelerin eğitim işlevine ilişkin
bilgi ve farkındalık düzeyleri daha yüksek olsa da tüm ebeveynler trafik,
ulaşım zorluğu, müze giriş ücretlerinin pahalı olması gibi nedenlerden dolayı
müzeye gitmeyi tercih etmediği ortaya çıkmıştır.  Bu nedenle ebeveynlerin müzelere kolay ve
uygun fiyatlarla erişmeleri ve çocukları ile birlikte müzedeki eğitsel
etkinliklere katılmaları sağlanmalıdır.

Anahtar Kelimeler

Müze, müze ile eğitim, ebeveyn, çocuk

Parents' Views on Education with the Museum in the Preschool Period

Öz

Museums
support children's imagination, creativity, curiosity, historical thinking
skills and are among the first places that come to mind when it comes to
learning environments outside the school. In order for children to benefit from
museums and to gain the habit of going to museums from to early age; children
should be introduced to museums in the pre-school period. Therefore, both the
preschool period and the parents who will introduce their children with museums
are very important. At this point, parents can go to museums with their
children and give them the feeling that museums are a fun and educational
place. This study aims to reveal the views and experiences of parents about
education by means of museum visits. In this research, phenomenology was used.
Participants of the study were determined by criterion sampling from purposeful
sampling methods and interviews were conducted with six parents at two sub, two
middle and two upper socioeconomic levels. Data were collected with the
structured interview questions developed by the researcher and analyzed by
phenomenology analysis method. The results of the study showed that although
parents who have high socioeconomic level have higher level of knowledge and
awareness about the educational function of the museums, most of the parents do
not prefer going to museums due to some reasons, such as; traffic,
transportation difficulties and expensive museum entrance fees. Parents should
therefore be provided with easy and affordable access to museums and encouraged
to participate in educational activities in the museum with their children.

Anahtar Kelimeler

museum, education with the museum, parent, child

Kaynakça

• Akgün, E.,Yılmaz, M. ve Arık, B. (2017). Müze ortamında anne çocuk etkileşimi: bir pilot çalışma. Mediterranean Journal of Humanities, 7 (1), 15-24.Akman, B., Altınkaynak, Ş., Kara, G. ve Gül, Ş. (2015). Okul öncesi öğretmenlerinin müze eğitimine ilişkin görüşleri. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(1), 97-115.Aktaş -Arnas, Y. (2017). Oyun, öğrenme ve deneyimin birleşimi: çocuk müzeleri. Yaratıcı Drama Dergisi, 12(2), 17-30.Aktekin, S. (2008). Müze uzmanlarının okulların eğitim amaçlı müze ziyaretlerine ilişkin görüşleri. Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(2), 103-111.Aktın, K. (2017). Okul öncesi dönemde müze eğitimi ile çocukların tarihsel düşünme becerilerinin geliştirilmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(2), 465-48.Atagök, T. (1999). Çağdaş müzeciliğin anlamı; müze ve ilişkileri. T. Atagök (Ed.), Yeniden Müzeciliği Düşünmek içinde (s.131-142). İstanbul: Yıldız Teknik Üniversitesi Basım-Yayın Merkezi. Baş, T. ve Akturan, U. (2017). Sosyal bilimlerde bilgisayar destekli nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık. Bayraktaroğlu, S. (2012). Vakıf müzelerinde çocuklara yönelik çalışmalar. İ. San (Ed.), Çocuk müzeleri ve yaratıcı drama içinde (s.104-110). Ankara: Naturel Yayıncılık. Bozdoğan, A.E. ve Yalçın, N. (2009). Ankara’daki bilim ve teknoloji müzelerinin eğitim amaçlı kullanım düzeyleri. Milli Eğitim Dergisi, 182, 232- 248. Buyurgan, S. ve Mercin L. (2010). Görsel Sanatlar eğitiminde müze eğitimi ve Uygulamaları. V. Özsoy (Ed), Ankara: Görsel Sanatlar Eğitimi Derneği Yayınları.Creswell, J. (2013) . Qualitative inquiry and research design: Choosing among five approaches. (3 rd ed.). Washington DC: Sage.Dağal, A. B. ve Bayındır, D. (2016). Okul öncesi dönem çocuklarla yapılan müze gezilerinin çocukların müzelere karşı olumlu duygu ve bilgi düzeylerine etkisi. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(6), 264-281.Demirci, M. T. (2009). Kültürel öğelerin öğretiminde müze gezilerinin önemi. Yüksek Lisans Tezi. Konya: Selçuk Üniversitesi.Dilli, R. ve Dümenci-Bapoğlu, S. (2015). Okulöncesi dönemi çocuklarına Anadolu’da yaşamış nesli tükenmiş hayvanların öğretilmesinde müze eğitiminin etkisi. Eğitim ve Bilim, 40(181), 217-230. Dilli, R. (2017). Öğretmenlerin müzelerin öğrenme ortamı olarak kullanımına ilişkin görüşleri. Milli Eğitim Dergisi, s. 214, 303- 316.Dilli, R. Dümenci- Bapoğlu S. ve Kesebir- Turgut, G. (2018). Müzede çevre eğitimi kapsamında okulöncesi dönemi çocuklarına yenilenebilir enerji kaynaklarının anlatılması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 17(66), 421-432.Dooley, C. and Welch, M. (2013). Nature of interactions among young children and adult caregivers in a children’s museum. Early Childhood Education Journal, 42(2), 125–132.Egüz, Ş. ve Kesten, A. (2012). Sosyal Bilgiler dersinde müze ile eğitimin öğretmen ve öğrenci görüşlerine göre değerlendirilmesi: Samsun ili örneği. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1), 81-103.Ekmekci, S. (2015). Tarih öğretmenlerinin müze ziyaretleri hakkındaki görüşleri: Trabzon örneği. Yüksek Lisans Tezi. Trabzon: Karadeniz Teknik Üniversitesi. Erdoğan, T. (2003). Türkiye’ deki Arkeoloji Müzelerinde yapılan eğitsel faaliyetler, Dönem Projesi. Ankara: Ankara Üniversitesi.Ersoy, F. (2017). Fenomenoloji. A. Saban ve A. Ersoy (Ed.), Eğitimde nitel araştırma desenleri içinde (s.82-138). Ankara: Anı Yayıncılık.Falk, J. and Dierking, L. (2002). Learning from museums visitor experiences and the making of meaning.ltamira: Walnut,CA.Filiz, N. (2010). Sosyal Bilgiler öğretiminde müze kullanımı. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi. Hooper-Greenhill, E. (1999). Müze ve Galeri Eğitimi. (Çev: M. Örge Evren ve E. Gül Kapçı). Ankara: AÜ Çocuk Kültürü ve Uygulama Merkezi Yayınları.Karataş, Z. (2015). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Manevi Temelli Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 1(1),71.Kırca, S.S. (2008). Tüketicilerin müze ziyaret alışkanlıkları ve müze tercihlerini etkileyen faktörler üzerine bir araştırma. Yüksek Lisans Tezi. Sakarya: Sakarya Üniversitesi. Krakowski, P. (2012). Museum superheroes. Journal of Museum Education, 37(1), 49–58.Kubat, U. (2017). Determination of science teachers' opinions about outdoor education. European Journal of Education Studies, 3 (12), 344-354.Leftwich, M. and Haywood, C. (2016). The littlest historians: early years programming in history museums. Journal of Museum Education, 41 (3), 152- 164. Mercin, L. (2003). Kültür ve sanat değerlerinin yaşatılmasında müzelerin rolü. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 2(6), 106-114.Mercin, L. ve Alakuş, A.O. (2005). Anadolu güzel sanatlar liseleri programlarının müze eğitimi ve uygulamaları dersi açısından değerlendirilmesi. Sanat Dergisi, 8, 1-10.Merriam, S. (2015). Nitel araştırma desen ve uygulama için bir rehber. (Çev: S. Turan). Ankara: Nobel Yayıncılık. Moustakas, C. E. (1994). Phenomenological research methods. Thousand Oaks, CA, US: Sage Publications.Mudiappa, M. and Kluczniok, K. (2015). Visits to cultural learning places in the early childhood. European Early Childhood Education Research Journal, 23(2), 200-212.Okvuran, A. (2017). Aileyle müze ziyaretinin değeri. Yaratıcı Drama Dergisi, 12 (2), 87-92.Onur, B. (2012). Çağdaş müze eğitim ve gelişim müze psikolojisine giriş. Ankara: İmge Kitabevi.Özyılmaz- Akamca, G. ve Yıldırım, G. (2017). Erken çocukluk döneminde alternatif bir yöntem: müze eğitimi I, Uluslararası Erken Çocukluk Eğitimi Kongresi, İstanbul: Haliç Kongre Merkezi. Puchner, L., Rapoport, R. and Gaskins, S. (2010). Learning in children's museums: is it really happening?. Curator The Museum Journal, 44(3), 237-259.Süzen, H. N. (2005). İlköğretim okullarında görevli yöneticilerin ve resim iş öğretmenlerinin müze ve sanat galerilerinin görsel sanatlar (resim- iş) amaçlı kullanılmasına ilişkin görüşleri. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi.Tan, Z. (2009). İlköğretim birinci kademe görsel sanatlar eğitimi müze bilinci öğrenme alanında materyal kullanımının etkisi ve uygulanması. Yüksek Lisans Tezi. Konya: Selçuk Üniversitesi. Tatar, N. ve Bağrıyanık, K. E. (2012). Fen ve Teknoloji dersi öğretmenlerinin okul dışı eğitime yönelik görüşleri. İlköğretim Online, 11 (4), 883-896.Tenanbaum, H., Prior, J., Dowling, C. and Frost, R. (2010). Supporting parent–child conversations in a history museum. British Journal of Educational Psychology, 80, 241–254.Tezcan- Akmehmet, K. (2013). Müzeler ve eğitim. E. Altınsapan ve N. Küçükhasköylü (Ed.), Müzecilik ve sergileme içinde ( s. 128-154). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayınları.Türkmen, H. (2015). İlkokul öğretmenlerin sınıf dışı ortamlardaki fen öğretimine bakış açıları. Journal of European Education, 5(2), 47-55.Türkmen, H., Topkaç, D.D. ve Atasayar-Yamık, G. (2016). İnformal öğrenme ortamlarına yapılan gezilerin canlıların sınıflandırılması ve yaşadığımız çevre konusunun öğrenilmesine etkisi: Tabiat tarihi müzesi ve botanik bahçesi örneği. Ege Eğitim Dergisi, 17(1), 174-197.Usbaş, H. (2010). Okul öncesi eğitimde müzelerden yararlanma programının 6 yaş çocukları üzerindeki etkilerinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi.Vandermaas- Peeler, M., Massey, K. and Kendall, A. (2015). Parent guidance of young children’s scientific and mathematical reasoning in a science museum. Early Childhood Education Journal, 44(3), 217-224. Yavuz, K. (2012). Sosyal bilgiler öğretiminde müze kullanımına ilişkin öğretmen ve öğrenci görüşlerinin incelenmesi (Afyonkarahisar müzeleri). Yüksek Lisans Tezi. Afyon: Kocatepe Üniversitesi.Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (10. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (11. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.