Sıhhi Müze Hakkında

Yıl 2020, Cilt: 2, 15 - 27, 30.11.2020

Çevirmen: Yusuf Ziya Aktaş

Öz

Doktor Ahmet Tevfik Rüştü (Aras) 1883-1972. İstanbul Numune-i Terakki Mektebi ve Beyrut Tıbbiye Mektebi mezunudur. 1911’de Genel Sıhhîye Müfettişliği, 1912’de Üsküp Hilal-i Ahmer Hastanesi ve Çanakkale Hastanesi Baştabipliği, 1913’te Sağlık Genel Müdürlüğü I. Müfettişliği ve Hıfzısıhha Şubesi Müdür Muavinliği, 1914’te Teftiş Kurul Başkanlığı, 1916’da Genel Müfettişlik, 1917’de Yüzbaşılık Rütbesi ile I. Ordu Hıfzısıhha Müşavirliği, 1918’de Yüksek Sağlık Meclisi üyeliği görevlerinde bulunmuştur. 1920-1923 tarihleri arası Menteşe Milletvekili olarak Türkiye Büyük Millet Meclisinde görev yapmıştır. 1923’te Sağlık Bakanlığı, 1925-1938 yılları arasında Dışişleri Bakanlığı yapmıştır. Tevfik Rüştü Bey 1914’te yayınlanmış olan bu yazısında, sağlık müzelerinin neden gerekli olduğunu, tıpkı Berlin’de olduğu gibi bizde de acilen bir sağlık müzesinin kurulması gerektiğini belirtmiştir. Bu müze binasının fiziki yapısını, içinde bulunması gereken aletleri, müzenin çalışma şeklini ve topluma faydalarını detaylarıyla anlatmıştır. Aynı yıllarda çiçek hastalığı, humma ve sıtma gibi toplumsal hastalıklar üzerine eserler vermiş, verem, sıtma, frengi gibi hastalıklarla inleyen Anadolu’nun hastalıklara karşı koymasının ve bilinçlenmesinin en kısa süreli ve en etkili yolunun sağlık müzeleri kurmak olduğunu söylemiştir. Bu yazı, Türk Bilgi Derneğinin yayın organı olan Bilgi Mecmuasın 6. sayısında 1914 (1330) yılında yayınlanmıştır. 1917’de dönemin Sıhhîye Umum Müdürü Dr. Adnan Adıvar tarafından bu müzenin kurulmasına karar verilmiş, sonraki yıl Hıfzıssıhha Müzesi adıyla 23 Temmuz 1918 tarihinde, Sultanahmet Divanyolu'ndaki bugünkü binasında açılmıştır. Bina günümüzde halen İstanbul Sağlık Müzesi olarak kullanılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Sıhhi Müze, Sağlık Müzesi, Tevfik Rüştü Aras, Salgın Hastalıklar

Teşekkür

Bu yazıya ulaşmamı sağlayan hocam Prof. Dr. Bahri ATA’ya teşekkür ederim.

About the Health Museum

Öz

Kaynakça

• Topçu, İ., & Tokaç, M. (2012). Sıhhî Müze Atlası. Sağlık Düşüncesi ve Tıp Kültürü Platformu, 23, ss.98-101
• Toprak, Z. (1987). Türk Bilgi Derneği (1914) ve Bilgi Mecmuası. Osmanlı İlmi ve Mesleki Cemiyetleri, 1, ss.247-254.
• http://www.mfa.gov.tr/sayin-tevfik-rustu-aras_in-ozgecmisi.tr.mfa
• https://istanbulism.saglik.gov.tr/TR,134117/muze-sayfasi.html
• http://www.istanbulsaglik.gov.tr/w/sb/arsag/resim/sergi_rapor.pdf