Ortaokul 7. ve 8. Sınıf Öğrencilerinin Sosyal Duyarlılık Düzeylerini Belirlemeye Yönelik Nicel Bir Çalışma: Alanya Örneği

Yıl 2019, Cilt: 2 Sayı: 1, 16 - 30, 30.06.2019

Orhan Ünal , Hüseyin Duygu

Öz

Bu çalışma ortaokul öğrencilerinin sosyal duyarlılık
seviyelerini belirlemek amacıyla hazırlanmıştır. Araştırmaya, 2018-2019 Eğitim
Öğretim Yılında Alanya ilçesinde devlet okullarında ve özel okullarda öğrenim
gören 136 ortaokul öğrencisi katılmıştır. Araştırma, tarama modelinde betimsel
bir çalışma olarak gerçekleştirilmiş ve veriler betimsel olarak analiz
edilmiştir. Veri toplama aracı olarak Öcal, Demirkaya ve Altınok (2013)
tarafından geliştirilerek, geçerlilik ve güvenirliği hesaplanan Sosyal
Duyarlılık Ölçeği kullanılmıştır. Sosyal duyarlılık ölçeği ile öğrencilerin çevre,
sağlık, eğitim, insan hakları gibi konulardaki görüşlerini “önemsiz”, “az
önemli”, “bazen önemli”, “önemli”, “çok önemli” olmak üzere beşli likert
tipinde derecelendirmeleri istenmiştir. Elde edilen sonuçlara göre 7. sınıf
öğrencilerinin toplumsal sorunlara karşı, 8. sınıf öğrencilerine göre, daha
duyarlı oldukları belirlenmiştir. Yine kız öğrencilerin hem bireysel sorunlara
karşı hem de toplumsal sorunlara karşı erkek öğrencilere göre daha duyarlı
oldukları belirlenmiştir. Diğer bir bulgu olarak ailelerinin aylık ortalama
geliri 1500 TL ve altında olan çocuklar, ailelerinin aylık ortalama gelirleri
4000 TL’den yüksek olan çocuklara göre bireysel sorunlara karşı daha duyarlıdır
denilebilir. Yine öğrencilerin bireysel ve toplumsal sorunlara karşı sosyal
duyarlılıkları üzerinde anne ve babalarının eğitim durumunun, kaç kardeşe sahip
olduklarının ve haber takip etme sıklıklarının olumlu veya olumsuz bir etkisi
bulunmamaktadır. Araştırma sonucunda elde edilen veriler konuyla ilgili diğer
çalışmalarla tartışılarak değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Ortaokul öğrencileri, sosyal duyarlılık, sosyal problemler

A Quantitative Study on Determining Social Sensitivity Levels of Secondary School 7th and 8th Grade Students: Alanya Case

Öz

This
study was prepared to determine the social sensitivity levels of secondary
school students. 136 secondary school students studying in public and private
schools in Alanya in 2018-2019 Academic Year, participated to study. The
research was conducted as a descriptive study in the survey model and the data
were analyzed as descriptively. Social Sensitivity Scale, developed by Öcal,
Demirkaya and Altınok (2013) and whose validity and reliability calculated, was
used for data collection. With the social sensitivity scale, the students were
asked to rate their views on issues such as environment, health, education,
human rights in five-point Likert type as “unimportant”, “less important”,
“sometimes important”, “important”, “very important’’. According to the
results, it was determined that 7th grade students were more sensitive to
social problems than 8th grade students. It was also determined that female
students were more sensitive to both individual problems and social problems
than male students. Another finding is that children with a monthly average
income of 1500 TL or less are more sensitive to individual problems than
children with a monthly average income of more than 4000 TL. In addition, the
education level of their parents, how many siblings they have, and the
frequency of following news may have positive and negative effect on the social
sensitivity of the students towards individual and social problems. The data obtained
as a result of the research were evaluated by discussing other studies on the
subject.

Anahtar Kelimeler

Secondary school students, social sensitivity, social problems

Kaynakça

• Aladağ, S. (2012). İlköğretim Sosyal Bilgiler Öğretiminde Değer Eğitimi Yaklaşımlarının Öğrencilerin Sorumluluk Değerini Bilişşel Düzeyde Kazanmalarına Etkisi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi. 16(161), 123-146. Erişim adresi: http://www.idealonline.com.tr/IdealOnline/lookAtPublications/paperDetail.xhtml?uId=47342
• Altınok, A. (2012). Sosyal katılım faaliyetlerinin 12-14 yaş grubu öğrencilerinin sosyal problemlere olan duyarlılıklarına etkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Aksaray Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aksaray.
• Eryılmaz, Ö. (2015). Sosyal bilgiler dersinde güncel olaylardan yararlanmanın öğrencilerin sosyal problemlere duyarlılıklarına etkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Anadolu Üniversitesi/Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Johnson, B. (2005). Overcoming “Doom and Gloom”: Empowering Students in Courses on Social Problems, Injustice, and Inequality. Teaching Sociology, 33(1), 44-58. Doi: 10.1177/0092055X0503300104
• Karasar, N. (2000). Bilimsel Araştırma Yöntemi (10. Baskı). Ankara: Nobel Yayın ve Dağıtım.
• Keskin, Y., Öğretici, B. (2013). Sosyal Bilgiler Dersinde "Duyarlılık" Değerinin Etkinlikler Yoluyla Kazandırılması: Nitel Bir Araştırma. Değerler Eğitimi Dergisi, 11(25), 143-181. Erişim adresi: http://dergipark.org.tr/ded/issue/29175/312424
• Köç, A. ve Ünal, O. (2018). Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin 2023 Eğitim Vizyonuna Yönelik Görüşlerinin İncelenmesi. Journal of Innovative Research in Social Studies, 1(2), 65-79. Erişim adresi: http://dergipark.org.tr/jirss/issue/41711/502356
• Milliyetçi, Ö. (2008). Mesleki ve teknik eğitim veren ortaöğretim kurumlarındaki öğrencilerin internete yönelik tutumları ile sosyal becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Şişli ilçesi örneği). (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Yeditepe Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Nalçacı, A., Kalın, T. Z. (2017). Ortaokul 5. Sınıf Öğrencilerinin Hoşgörü Eğilimlerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi. 12(23), 293-304. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/befdergi/issue/30012/304143
• Öcal, A.; Demirkaya, H. ve Altınok, A. (2013). İlköğretim Öğrencilerine Yönelik Sosyal Duyarlılık Ölçeğinin Geliştirilmesi. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 3(1), 67-76. Erişim adresi: https://www.pegem.net/dosyalar/dokuman/137912-20130429123354-makale-6.pdf
• Rao, G. P. (2016). Remaking Ourselves, Enterprise and Society: An Indian Approach to Human Values in Management. Londra/İngiltere: Routledge,.
• Saran, M.; Coşkun, G.; Zorel, İ.F. ve Aksoy, Z. (2011). Üniversitelerde Sosyal Sorumluluk Bilincinin Geliştirilmesi: Ege Üniversitesi Topluma Hizmet Uygulamaları Dersi Üzerine Bir Araştırma. Journal of Yasar University, 22(6) 3732-3747. Erişim adresi: http://search.ebscohost.com/login.aspx?direct=true&db=a9h&AN=85900893&lang=tr&site=eds-live Sönmez, F. Ö. (2014). Atasözlerinin Sosyal Bilgiler Programındaki Değerler Açısından İncelenmesi. Zeitschrift für die Welt der Türken- Journal of World of Turks. 6(2), 101-115. Erişim adresi: www.dieweltdertuerken.org/index.php/ZfWT/article/viewArticle/604
• Şentürk, Ü. (2006). Parçalanmış aile çocuk ilişkisinin sebep olduğu sosyal problemler (Malatya uygulaması). (Yayımlanmamış Doktora Tezi). İnönü Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Malatya.
• Tabachnick, B. and Fidell, L. S. (2015). Çok Değişkenli İstatistiklerin Kullanımı, Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Yıldırım, Y. ve Akpınar, E. (2016). Cinsiyet Faktörünün Ortaokul 5. ve 6. Sınıf Öğrencilerinin Sosyal Olgunluk Düzeyine Etkisi. International Journal of Field Education, 2(1), 20-32. Erişim adresi: http://dergipark.org.tr/ijofe/issue/28469/303432
• Zengin U. ve Kunt, H. (2013). Ortaokul Öğrencilerinin Ağaç ve Çevreye Yönelik Tutumlarının İncelenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 10 (23), 155-165. Erişim Aresi: http://sbed.mku.edu.tr/article/view/1038000170