Bodrum’da Geleneksel Hava Tahmini Yolları

Yıl 2019, Cilt: 2 Sayı: 1, 46 - 70, 30.06.2019

Hüseyin Acar

Öz

Bu araştırmanın amacı; Bodrum
(Muğla) ilçesinin kırsal kesiminde Yeniköy ve Çamarası mahallelerinde yaşayan
yerli halkın geleneksel hava tahmini yöntemlerini ortaya çıkarmaktır. Araştırma
nitel araştırma desenlerinden olgubilim desenine göre kurgulanmıştır.
Çalışmada, araştırmacı tarafından geliştirilen yarı yapılandırılmış görüşme
formu kullanılmıştır. Verilerin analizinde içerik analizi kullanılmıştır. Bu
çalışma; 2018-2019 eğitim öğretim yılının bahar döneminde gerçekleştirilmiştir.
Çalışmaya 21’i erkek ve 14’ü kadın olmak üzere toplam 35 kişi katılmıştır. Araştırmanın
bulgularına göre; katılımcıların iklim tahmininde karınca, sığırların yatış
yönü, hayvanların çeşitli davranışları, solucan, salyangoz ve kurbağalar, tavuk
ve horozlar, kuşlar, akrep ve yılanlar, böcek ve arıların çeşitli
davranışlarını kullandıkları belirlenmiştir. Katılımcıların yılan, akrep,
karınca, kuş, salyangoz, sivrisinek, kelebek ve arıları günlük ve mevsimlik
hava olayları sonucunda ortaya çıktıklarını söyledikleri belirlenmiştir.
Katılımcıların kuşların göç etmesi, gelişi, ötüşü ve uçuş şekillerinin hava
durumu tahmininde kullandıkları tespit edilmiştir. Katılımcıların bitkilerin
görünüşü, çiçek, meyve ve tohumları ile dut ağacı ve mantarları hava tahmininde
kullandıkları belirlenmiştir. Katılımcıların ay, yıldız ve Güneş’i hava
tahmininde kullandıkları tespit edilmiştir. Katılımcıların güneyden, kuzeyden
esen rüzgarları ve yerel rüzgarları hava tahmininde kullandıkları
belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Bodrum, Hava Tahmini, Geleneksel Hava Tahmini Yöntemleri, Görüşme, İçerik Analizi

Traditional Weather Forecasting Methods in Bodrum

Öz

The aim of this study is to reveal
the traditional weather forecasting methods of the local people living in
Yeniköy and Çamarası neighborhoods in the rural part of Bodrum (Muğla). The
research was designed according to the phenomenological design. In the study,
semi-structured interview form developed by the researcher was used. Content
analysis was used for data analysis. This work; It was realized in the spring
semester of the 2018-2019 academic year. A total of 35 people, 21 male and 14
female, participated in the study. According to the findings of the research;
It was determined that the participants used ants, laying direction of cattle,
various behaviors of animals, worms, snails and frogs, chickens and roosters,
birds, scorpions and snakes, insects and bees. It was determined that the
participants said that snakes, scorpions, ants, birds, snails, mosquitoes,
butterflies and bees emerged as a result of daily and seasonal weather events.
It was found that the participants used the forecasting of the migration,
arrival, singing and flight patterns of birds. It was determined that the
participants used plants' appearance, flowers, fruit and seeds, mulberry trees
and mushrooms for weather forecasting. It was determined that the participants
used moon, star and sun for forecasting. It was determined that the
participants used the winds blowing from the south, north and local winds for
forecasting.

Anahtar Kelimeler

Bodrum, Weather Forecast, Traditional Weather Forecasting Methods, Interview, Content Analysis

Kaynakça

• Alacahan, G. (2016). Otantik Öğrenmede Yerel Coğrafi Bilgi ve Halk Takvimi. Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi. Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
• Albayrak, A. ve Çapcıoğlu, İ. (2006). Ehl-i Sünnet Geleneğine Bağlı Bir Orta Anadolu Köyünde Halk İnançları ve Uygulamaları. Dini Araştırmalar Dergisi, 8(24), 107-132.
• Biray, N. (2013). Bugün Hava Nasıl Olacak? Halk Bilgisine Dayalı Takvim ve Hava Tahmini: “Kazak Türkçesi Örneğinde”. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Türkoloji Dergisi. 20(2), 1-30.
• Birdişli, F. (2014). Çevreye Metaekolojik Yaklaşım ve Doğada Karşılıklı Dayanışma İlkesi. Akademik İncelemeler Dergisi. 9(1), 25-46.
• Burt, P. J. A. (2002). Weatherandpests. WeatherandPests. 57, 180-184.
• Çek, S. (2016). Popüler Kültür Ekseninde Halk Kültürünün Yeniden Üretimi: “Utanmaz Adam” Tipi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi. 9(44), 37-44.
• Demirkaya, H. (2013). Antalya’da Geleneksel Hava Durumu Tahmini Yöntemleri. Milli Folklor Dergisi. 98, 174-186.
• Deniz, T., Diker, O. ve Çetinkaya, A. (2017). Somut Olmayan Kültür Öğesi Olarak Yerel İklim Bilgisi ve Halk Takvimi: Safranbolu’da (Karabük) Bir Saha Araştırması. Doğu Coğrafya Dergisi. 22(38), 205-226.
• Diker, O. (2016). Kültürel Miras ile Kültürel Miras Turizmi Kavramları Üzerine Kavramsal Bir Çalışma. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi. 4(30), 365-374.
• Ekici, M. (2000). Halk, Halk Bilimi ve Halk Bilgisi Üzerine Bir Deneme. Milli Folklor Dergisi. 45, 2-8.
• Ekici, M. (2002). Tire Yöresi Yağmur Duası Gelenekleri Üzerine Bir İnceleme. Milli Folklor Dergisi. 56, 46-52.
• Ergun, M. (1996). Dağlarla İlgili Altay Türk Efsaneleri. Milli Folklor Dergisi. 31/32, 66-70.
• Ersoy, R. (2012). Halk Bilimi Çalışmalarının Gelişimine Paralel Olarak “Alan Araştırması” Kavramını Yeniden Düşünmek. Milli Folklor Dergisi. 94, 5-13.
• Eyuboğlu, İ. Z. (1987). Anadolu İnançları, Anadolu Üçlemesi I. Ankara: Geçit Kitabevi.
• Galacgac, E. S. And Balisacan, C. M. (2009). Traditional weather forecasting for sustainable a groforestry practices in Ilocos Norte Province, Philippines. Forest Ecologyand Management. 257, 2044-2053.
• Gül, F. (2013). İnsan-Doğa İlişkisi Bağlamında Çevre Sorunları ve Felsefe. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 14, 17-21.
• Kandemir, F. (2016). Halk İnançlarının Psiko-Sosyal Nedenleri ve Türkiye’deki Halk İnançlarının Tarihi Temelleri. Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 9(1), 97-114.
• Kurt, B. (2016). Malatya Yöresi Yağmur Duası Geleneklerinde Eski Türk İnanç İzleri Üzerine Bir İnceleme. Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi. 54, 134-146.
• Maltaş, A. (2015). Ekoloji Ekseninde İnsan-Doğa İlişkisi ve Özne Sorunu. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi. 17(29), 1-8.
• Öz, H. (2002). Antalya-Manavgat İlçesi Halk Kültürü Üzerinde Bir İnceleme. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Pamukkale Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Denizli.
• Özcan, S. (2015). Türk Atasözlerinde İklim, Mevsimler, Hava Olayları ve Halk Takvimi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi. 8(36), 179-187. Turan, F. A. (2011). Orta Asya’dan Anadolu’ya Mitik Yolculukta Tabiat Olayları. Milli Folklor Dergisi. 90, 49-59.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.