Üstün Zekâlı ve Yetenekli Öğrencilerin Çevreye Yönelik Görsel Algılarının İncelenmesi

Yıl 2019, Cilt: 2 Sayı: 2, 135 - 148, 30.12.2019

Ülkü Tuğçe Çal

Öz

Bu araştırmanın amacı Bilim ve Sanat Merkezinde
öğrenim gören üstün zekâlı ve yetenekli ilkokul öğrencilerinin çevreye yönelik
görsel algılarını çizdikleri resimler yoluyla inceleyerek ortaya koymaktır. Araştırma grubunu 2018-2019 öğretim
yılı bahar döneminde Türkiye’nin güneybatı bölgesinde yer alan bir Bilim ve
Sanat Merkezi’nde öğrenim gören 2. ve 3. Sınıflardan toplam 50 üstün zekâlı ve
yetenekli öğrenci oluşturmaktadır. Betimsel tarama modeli kullanılan bu
araştırmada veriler çiz-anlat tekniğine uygun olarak hazırlanan form ile
toplanmıştır. Çalışmaya katılan öğrencilerin çevreye yönelik algılarının
incelenebilmesi için bir resim çizmeleri ve cinsiyet ve sınıf düzeyi belirterek
bu resmi kısaca açıklamaları istenmiştir. Araştırmadan elde edilen veriler
içerik analiz yöntemiyle analiz edilip toplam 28 kod elde edilmiştir. Araştırma
bulguları sonucunda temalar temiz çevre algısı, kirli çevre algısı ve piknik
algısı olarak 3 ayrı kategoride incelenmiştir. Araştırmaya katılan üstün zekâlı
ve yetenekli öğrencilerin en çok çizdikleri öğe “ağaç” ve “insan” olmuştur. “çiçek”
ve “güneş” en çok resmedilen diğer öğeler olmuştur. Araştırmaya katılan 2.
Sınıf ve 3. Sınıf düzeyindeki üstün zekâlı ve yetenekli öğrencilerin çoğunlukla
temiz çevre algısına sahip oldukları söylenebilir. Bu algı cinsiyete göre
anlamlı bir farklılık göstermemiştir. Çalışmanın bulgularına göre kirli çevre
algısı daha çok üçüncü sınıf düzeyi öğrencilerin çizimlerinde görülmektedir.
Araştırma sonucunda elde edilen bulgular çalışmaya katılan öğrencilerin çevreyi
yeşil alanlar olarak algıladıklarını göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

BILSEM, üsütn yetenekli öğrenciler, çevre eğitimi, öğrencilerin çevre algıları, çevre çizimleri, üstün yetenekli eğitimi

Investigation of Environmental Visual Perceptions of Gifted and Talented Students

Öz

The aim of this research is to examine the visual
perceptions of gifted and talented primary school students studying at the
Science and Art Center (BILSEM) through the pictures they draw. Research group
of the 2018-2019 academic year spring semester studying in Science and Art
Center is located in southwest Turkey, Class 2 and 3 from a total of 50 forms
gifted and talented students. In this research using descriptive survey model,
data were collected by using form prepared according to draw-explain technique.
In order to examine the perceptions of the students participating in the study,
they were asked to draw a picture and explain this picture briefly by
specifying gender and grade level. The data obtained from the research were
analyzed by content analysis method and a total of 28 codes were obtained. As a
result of the research findings, themes were examined in 3 different categories
as perception of clean environment, perception of dirty environment and picnic
perception. Tree ”and“ human ”were the most frequently drawn elements of gifted
and talented students participating in the research. “flower” and “sun” have
been the most commonly depicted elements. It can be said that gifted and
talented students at the 2nd and 3rd grade levels have mostly a perception of
clean environment. This perception did not show a significant difference
according to gender. According to the findings of the study, the perception of
dirty environment is mostly seen in the drawings of third grade students. The
findings of the research show that the students who participated in the study
perceived the environment as green spaces.

Anahtar Kelimeler

BILSEM, Gifted students, Environmental Education, Elementary School Students’ Perceptions about Environment, Drawings of Environment, gifted education

Kaynakça

• Akyüz, E. (2015). Çevre Sorunları ve İnsan Hakları İlişkisi, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3 (15), 427-436
• Alerby, E. (2000). A way of visualizing children’s and young people’s thoughts about the environment: A study of drawings. Environmental Education Research, 6 (3), 205-222.
• Arac, H , Özarslan, M . (2018). Üstün Zekâlı ve Yetenekli Öğrencilerin Çevresel Tutum Düzeyleri ile Bilişüstü Yetilerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Journal of Computer and Education Research, 6 (11) , 65-87
• Ayaydın, Y , Ün, D , Acar-Şeşen, B , Usta-Gezer, S , Camcı-Erdoğan, S . (2018). Environmental Awareness and Sensitivity of the Gifted Students: “Science and Art Explorers in The Nature”. Bartın University Journal of Faculty of Education, 7 (2) , 507-536.
• Aydın, F., Coşkun, M., Kaya, H., & Erdönmez, İ. (2011). Gifted students’ attitudes towards environment: A case study from Turkey. African Journal of Agricultural Research , 6 (7), 1876-1883
• Demirkaya, H. (2006). Çevre Eğitiminin Türkiye’deki Coğrafya Programları İçerisindeki Yeri ve Çevre Eğitimine Yönelik Yeni Yaklaşımlar. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16(1), 207-222.
• Fleer, M. (2002). Curriculum compartmentalisation? A futures perspective on environmental education. Environmental Edu¬cation Research, 8 (2), 137-154.Güler, A., Halıcıoğlu, M. B., Taşğın, S. (2015). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma. (2. Baskı). Ankara: Seçkin Yayınevi.
• Halmatov, M , Sarıçam, H. & Halmatov, S. (2012). Okul Öncesi Eğitimdeki 6 Yaş Çocukların Çizdikleri Çevre Resimlerinin ve Çevre Kavramını Algılayışlarının Farklı Değişkenlere Göre İncelenmesi (Research on 6 ages children’ drawing environment picture and perception on the environment concept while taking pre-school education according to different variables). Uluslararası Sosyal Bilimler Eğitimi Dergisi. 2(1), 30-44.
• Hurlock, E. B., & Thomson, J. L. (1934). Children's drawings: An experimental study of perception. Child Development, 5(2), 127-138
• Johnsen, S. K. (2011). Identifying gifted students: A practical guide. Waco, Tex: Prufrock Press.
• Karakaya, F , Ünal, A , Çimen, O , Yılmaz, M . (2018). Üstün yetenekli öğrenciler ve akranlarının çevre algılarının incelenmesi. Online Fen Eğitimi Dergisi, 3 (1) , 25-32
• Karasar, N. (2008). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Nobel Yayınevi.
• Kızıltepe, Z. (2015). İçerik Analizi. Fatma Nevra ve Yasemin Bayyurt (Ed.), Nitel Araştırma içinde (s. 2053-254 ). Ankara: Anı yayıncılıkÖzsoy, S. (2012). İlköğretim Öğrencilerinin Çevre Algılarının Çizdikleri Resimler Aracılığıyla İncelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12 (2), 1117-1139.Özsoy, S.-Ahi, B. (2014). İlkokul Öğrencilerinin Geleceğe Yönelik Çevre Algılarının Çizdikleri Resimler Aracılığı ile Belirlenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 14(4), 1-26.
• Pınar, E , Yakışan, M . (2018). İlkokul Öğrencilerinin Çevre Kavramları İle İlgili Çizimlerinin Analizi. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi , 8 (1) , 97-113.Sontay, G., Gökdere, M., & Usta, E. (2014). A Comparative Investigation of Environmental Behaviors of Gifted Students and Their Peers/Üstün Yetenekli Ögrencilerle Akranlarının Çevresel Davranislarinin Karşılaştırmalı İncelenmesi. Türk Üstün Zekâ ve Egitim Dergisi, 4(2), 90-106
• Uçar, A. (2015). Üstün yetenekli bireylerin görsel yeti ve farkındalığı. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(Özel Sayı), 1-8.Uğulu, İ ., Akkaya, Z., & Erkol, S. (2013). An investigation on environmental attitudes of gifted students and theassessments in terms of some demographic variables. E-Journal of New World Sciences Academy. NWSA- Education Sciences, 8(4), 400-410
• Uğulu, İ . (2013). Üstün zekalı/yetenekli öğrenciler ile normal gelişim gösteren öğrencilerin çevreye yönelik tutumlarının karşılaştırılması. [ Comparison of gifted / talented students and normal-oriented students'attitudes towards the environment]. Journal of Buca Education Faculty, 35, 1-14
• Yardımcı, E., & Bağcı Kılıç, G. (2010). Çocukların gözünden çevre ve çevre sorunları. İlköğretim Online, 9(3), 1122-1136.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi