Evaluation of the End-of-Unit Evaluation Questions in the 5th Grade Social Studies Textbook in Secondary School in Line with Teachers'

Yıl 2024, Cilt: 7 Sayı: 2, 98 - 116, 31.12.2024

Necati Tomal , Selin Ceylan

https://doi.org/10.47503/jirss.1538359

Öz

Textbooks contribute to students' preparation for exams and lessons, and teachers' planned and programmed teaching. In a world where access to information is becoming easier everyday thanks to Internet technology, textbooks have not lost their importance as an important teaching material for accessing accurate and reliable information. In today's world where student-centered education stands out, teachers and students should benefit from textbooks, but they should also use sources such as the internet at the point of diversifying and updating information. In order to obtain the desired efficiency from textbooks, their dimensions should be prepared appropriately in terms of education. One of these dimensions is the end-of-unit assessment and evaluation section. In this study, the end-of-unit assessment and evaluation section of the 5th grade middle school social studies textbook was tried to be evaluated in line with teacher opinions. The research is a qualitative study using a phenomenological design. The study group consists of 14 5th grade social studies teachers working in state secondary schools in Canik and İlkadım districts of Samsun province. Interview technique was used to collect data from these teachers. According to the results of the research, most of the teachers think that assessment and evaluation questions are appropriate for students' mental development levels. However, the majority of the teachers think that the variety and number of questions should be increased. Questions that include more visual elements such as fishbone, puzzle, picture matching, concept map can be increased.

Anahtar Kelimeler

Social studies, Texstbook, Measurement and evaluation, Secondary school

Proje Numarası

yok.

Ortaokul 5. Sınıf Sosyal Bilgiler Ders Kitabındaki Ünite Sonu Değerlendirme Sorularının Öğretmen Görüşleri Doğrultusunda Değerlendirilmesi

Öz

Ders kitapları; öğrencilerin sınava ve derse hazırlanmalarına, öğretmenlerin ise dersi planlı ve programlı işlemelerine katkı sağlar. İnternet teknolojisi sayesinde bilgiye ulaşmanın her gün daha da kolaylaştığı dünyamızda ders kitapları doğru ve güvenilir bilgiye ulaşma noktasında önemli bir öğretim materyali olma özelliğini kaybetmemiştir. Öğrenci merkezli eğitimin öne çıktığı günümüzde öğretmenler ve öğrenciler ders kitaplarından yararlanmalı ancak bilginin çeşitlenmesi ve güncelliği noktasında internet vb. kaynakları da kullanmalıdır. Ders kitaplarından istenilen verimin elde edilebilmesi için boyutlarının eğitim-öğretim açısından uygun şekilde hazırlanması gerekir. Bu boyutlardan biri de ünite sonu ölçme ve değerlendirme bölümüdür. Bu çalışmada; ortaokul 5. sınıf sosyal bilgiler ders kitabının ünite sonu ölçme ve değerlendirme bölümü, öğretmen görüşleri doğrultusunda değerlendirmeye çalışılmıştır. Araştırma, olgu bilim deseninin kullanıldığı nitel bir araştırmadır. Çalışma grubunu, Samsun İli; Canik, İlkadım ilçelerinde devlet ortaokullarında görev yapan 14 5. sınıf sosyal bilgiler dersi öğretmeni oluşturmaktadır. Bu öğretmenlerden veri toplamak amacı ile görüşme tekniği kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre öğretmenlerin büyük bir bölümü ölçme değerlendirme sorularının öğrencilerin zihinsel gelişim düzeylerine uygun olduğu görüşündedir. Ancak öğretmenlerin çoğunluğu soruların çeşitliliğinin ve sayısının artması gerektiği düşüncesindedirler. Yine öğretmen görüşlerinden hareketle; balık kılçığı, bulmaca, resim eşleştirme, kavram haritası gibi görsel öğelere daha fazla yer veren sorular artırılabilir.

Anahtar Kelimeler

Sosyal bilgiler, Ders kitabı, Ölçme ve değerlendirme, Ortaokul

Etik Beyan

Bu çalışmada herhangi bir etik ihlali yapılmamıştır.

Destekleyen Kurum

yok.

Proje Numarası

yok.

Teşekkür

yok.

Kaynakça

• Akşit, N., Sanır, F. ve Asal, T. (1979). Ortaokullar için sosyal bilgiler 2. sınıf. Milli Eğitim Basımevi.
• Aydın, M. (2021). Beş nitel araştırma yaklaşımı. S. Demir ve M. Bütün (Çeviri Ed.). Nitel Araştırma Yöntemleri (John W. Creswell) içinde (71-113). Siyasal Kitapevi. Ceyhan, E. ve Yiğit, B. (2003). Konu alanı ders kitabı incelemesi. Anı Yayıncılık.
• Çalapala, R. (1978). Sosyal bilgiler ilkokul: 4. İnkılap ve Aka.
• Çalapala, R. (1978). Sosyal bilgiler ilkokul: 5. İnkılap ve Aka.
• Demirel, Ö ve Kıroğlu, K. (2021). Eğitim ve ders kitapları. Ö. Demirel ve K. Kıroğlu (Ed). Ders kitabı incelemesi içinde (4-12). Pegem Akademi.
• Ertürk, M. ve Güler, E. (2017). 5. 6. ve 7. Sınıf sosyal bilgiler ders kitaplarının öğretmen görüşlerine göre incelenmesi (Muğla ili örneği). Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(8), 65-76. https://dergipark.org.tr/tr/pub/goputeb/issue/34591/382005 adresinden 23.08.2024 tarihinde erişilmiştir. Evirgen, Ö. F., Özkan, J. ve Öztürk, S. (2022). Sosyal bilgiler ders kitabı 5. Devlet Kitapları Çağlayan Matbaası.
• Genç, E., Polat, M. M., Başol, S., Kaya, N., Azer, H. vd.’leri (2008). Sosyal Bilgiler Ders Kitabı 6. Semih Ofset.
• Gülcan, M. G., Bayram, Ö., Kılıç, Z., Karakaya, F. M. ve Midilli, A. (2010). Sosyal bilgiler ders kitabı 5. Koza Yayın Dağıtım.
• Gülersoy, A. E. (2013). İdeal ders kitabı arayışında sosyal bilgiler ders kitaplarının bazı özellikler açısından değerlendirilmesi. International Journal of New Trends in Arts, Sports & Science Education, 2(1), 1-26 https://www.ijtase.net/index.php/ijtase/article/view/313 adresinden 23.08.2024 tarihinde erişilmiştir.
• Gündüz, A. (2023). Türkiye’de ders kitapları tarihi. T.C. Milli Eğitim Bakanlığı Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı Yayınları
• Güneş, H. ve Çelikler, D. (2010). Konu alanı ders kitabı inceleme dersine yönelik öğrenci görüşleri. Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 1(5), 81-89 https://dergipark.org.tr/tr/pub/sbedergi/issue/11254/134503 adresinden 23.08.2024 tarihinde erişilmiştir.
• Jasper, M. A. (1994). Issues in phenomenology for researchers of nursing. Journal of Advanced Nursing, 19(2), 309- 314.
• Karabacak, N. ve Turan, İ. (2007). İlköğretim birinci kademe sosyal bilgiler ders kitaplarının sınıf öğretmenliği öğretmen adaylarına göre bir değerlendirmesi, Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 210-233. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ataunikkefd/issue/2777/37240 adresinden 23.08.2024 tarihinde erişilmiştir.
• Karataş, Z. (2017). Sosyal bilim araştırmalarında paradigma değişimi: Nitel yaklaşımın yükselişi. Türkiye Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 1(1), 68-86. https://dergipark.org.tr/tr/pub/tushad/issue/31792/350444 adresinden 23.08.2024 tarihinde erişilmiştir.
• Kılıç, D. (2006). Ders kitabının eğitimdeki yeri. Ö. Demirel ve K. Kıroğlu (Ed). Konu alanı ders kitabı incelemesi içinde (37-53. Pegem Yayıncılık.
• Kılıç, D. (2021). Ders kitabının öğretimdeki yeri. Ö. Demirel ve K. Kıroğlu (Ed). Ders kitabı incelemesi içinden (38-48). Pegem Akademi.
• Nalçacı, A. (2011). İlköğretim 5. sınıf sosyal bilgiler ders kitabının öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi (Erzurum Örneği). Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15 (2), 321-335. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ataunisosbil/issue/2828/38339 adresinden 23.08.2024 tarihinde erişilmiştir.
• Öcal, A. ve Yiğittir, S. (2007). İlköğretim sosyal bilgiler ders kitaplarının öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi (Kırıkkale Örneği). Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 8 (1), 51-61. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1495934 adresinden tarihinde erişilmiştir.
• Şahin, E. (2018). Sosyal bilgiler ders kitabı 5. Anadolu Yayıncılık.
• Şenünver, G., Karabulut, E., Kesim, H. S., Turgut, R., Ercan, N. vd.’leri (2001). Sosyal bilgiler 6. Milli Eğitim Basımevi.
• Şenünver, G., Karabulut, E., Kesim, H. S., Turgut, R., Ercan, N. vd.’leri (1999). Sosyal Bilgiler 7. Milli Eğitim Basımevi.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2021). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık