Hizmet İşletmeleri İçin Ürün Yaşam Döngüsü Yönetimi (PLM) Modeli Tasarımı: Hizmet Yaşam Döngüsü Yönetimi (SLM) Modeli

Yıl 2024, , 523 - 539, 25.11.2024

Mune Moğol Sever

https://doi.org/10.54558/jiss.1191683

Öz

Purpose: The pandemic has been a trigger to the enterprises to digitalize their operations. Manufacturing and service industries are affected from the pandemic. Especially remote working conditons and restrictions push enterprises into the searching suitable digital technologies. Product Lifecycle Management (PLM) is a appropriate tool for digitalization in almost all sectors in manufacturing and service. PLM help enterprises to manage the whole supply chain, production and all operations from designing to the end of life simultanouesly and digitally. It is accepted as the main tool for digitalization in Industry 4.0 (I4.0) ecosystem and also post covid era in which the world had faced. Like the most of the technological developments PLM is also implemented in manufacturing. Due to the pandemic, the world has already faced and suffered deeply and it was showed us digitalization and managing operations within a digital ecosystem is crucial especially for service enterprises. Besides, digital revulotion has an deep impact on production syle and consumption attitudes. Production paradigms changed very dramatically from 1850. In those craft production environment custom tailored products are on the agenda. Mass production period follows the craft production depending on the demand surplus and of course technological development. Later in 1990s mass customisation became master production style. Mass production depends on standard product and rules while mass customization depends on configurable products. Personalisation is purely depend on production of unique product and customer involvement in each process. The model in this study is a combination of personalisation and PLM for a service industry: Service Lifecycle Management (SLM). Like PLM, SLM operations starts with designing, it is the stage in which personalisation concept and PLM matches.
Method: The model was developed on this study designed as to store all the personalized data and it is also allow to retrive data from the database whenever needed. The relational database has beeen created and tested on a service enterprise. As on Product Lfecycle Managemenet (PLM) also in Service Lifecycle Management (SLM) the first stage of the operation is designing. In this case firstly the pesonalized product data has beenn collected. I order to collect the data of the related material for realization the processes of the production and service, the system analysis was done. In this system analysis by means of observations and interview, forms, documents and processes has been analyzed for the material supply operations. From the data collected from system analsis helped to generate the tables, relations and relational database subjected to this study. The created model implemented and tested on a service enterprise.
Findings: The model and database created on this study has able to make crosstab query for customer preferences, product information, material information & BOM and supply information for the whole process from designing to supplier which are the main parts on PLM cycle. Thus, it is possible to have instantaneously digital data such as; product details serving and preparation time, BOM, supplier and supply information, lead time etc. for a unique product designed by customers. All the product and material lists visualized as a cross tab query by means of created database.
Implications: By means of the model was developed in this study enable to digital transformation of manual and modular operations realized in the enterprise which was subjected to this study. Hence, whole processes can possibly be achievable and controlled remotely and instantaneously by users. The digital transformation of the processes within a holistic view is the main output of this study. The other implication is the complexity of the manual operations get rid off by means of generated model.
Originality: The proposed model enable to transferred the manual and modular processes in to a digital ecosystem. By means of model, the operations held with conventional methods transferred in to a digital ecosystem and data can possibly be achievable by instantaneously by users. The model is novel for being the first in the service field and has able to digitalize the processes in the period of digital transformation is especially has a high momentum in manufacturing.

Anahtar Kelimeler

Ürün-hizmet tasarımı, ürün yaşam döngüsü yönetimi, hizmet yaşam döngüsü yönetimi

Product Lifecycle Management (PLM) Model in a Service Industry= Service Lifecyle Management (SLM) Model

Öz

Amaç: Son dönem içinde bulunulan pandemi ortamı işletmeleri süreçlerini dijitalleşmeye zorlamaları yönünde tetikleyici olmuştur. Bu durumdan, pandemi koşullarından, imalat işletmeleri kadar hizmet işletmeleri de etkilenmiştir. Özellikle uzaktan çalışma koşulları, kısıtlamalar hizmet işletmelerini uygun dijital teknoloji arayışlarına itmiştir. Ürün Yaşam Döngüsü Yönetimi (PLM) neredeyse tüm imalat ve hizmet işletmeleri için kullanışlı bir dijitalleşme aracıdır. PLM işletmelere tedarik zincirlerini, üretim ve tüm operasyonlarını tasarım aşamasından ürün yaşam döngüsü bitimine kadarki süreçte dijital ve eşzamanlı olarak yönetmelerine yardımcı olmaktadır. PLM, içinde bulunduğumuz Post-Covid ortamı ve Endüstri 4.0 (E 4.0) ekosisteminde dijitalleşme için temel araçlardan biri olarak kabul edilmektedir. Pek çok teknolojik gelişmede olduğu gibi PLM de imalat işletmelerinde uygulama bulmuştur. Fakat, dünyanın karşılaştığı ve zarar gördüğü pandemi koşulları, özellikle hizmet işletmelerinde dijitalleşme ve süreçlerin dijital bir ekosistemde yönetmelerinin kadar hayati olduğunu göstermiştir. Ayrıca dijital devrim üretim stillerini ve tüketim davranışlarını da etkilemiştir. Üretim paradigmaları 1850’den beri önemli ölçüde değişmiştir. Talep fazlası ve üretimdeki teknolojik gelişmeler sonucu el işçiliğine dayalı üretimi kitle üretimi izlemiştir. Sonraları 1990’larda kitle üretimini kişiselleştirilmiş ürün anlayışı izlemiştir. Kitle üretiminde standart ürün varken, kişiselleştirilmiş üretim anlayışında standart ürünün birkaç özelliğinin tercihler doğrultusunda değiştirilebilme özelliği öne çıkmaktadır. Kişiye özel üretim döneminde ise kişilerin en başından tasarım aşamasından itibaren sürece dahil olduğu özgün ürün anlayışı belirgin hale gelmektedir. Bu çalışmada amaçlanan işletme içerisinde sipariş alma, malzeme temini ve tüm tedarik zincirini kapsayacak şekilde süreçlerin dijital dönüşümünün sağlamaktadır. Geliştirilen modelde kişiselleştirme ve PLM’nin kombinasyonu bir model önerilmiştir: SLM.
Yöntem: Çalışma kapsamında geliştirilen model tüm kişiye özel verilerin depolanması ve istenildiğinde geri çağrılabilmesine olanak verecek şekilde tasarlanmıştır. Bu kapsamda, ilişkisel bir veri tabanı oluşturulmuş ve örnek bir uygulamayla test edilmiştir. PLM gibi SLM’de de operasyonlar tasarımla başlar ki bu da kişiselleştirme kavramıyla PLM’nin kesiştiği noktadır. Bu nedenle önce kişiye özel ürün tasarım bilgileri toplanmıştır. Bu ürünlerin üretim ve sunumunu gerçekleştirmek üzere hangi malzeme ve materyallerin gerekli olduğu bilgisine işletmede belirlenmiş periyotta yapılan sistem analiziyle ulaşılmıştır. Bu kapsamda işletme içi malzeme tedarik operasyonların gerçekleştirilmesinde kullanılan doküman, formlar ve süreçler yerinde gözlem ve görüşmeyle incelenmiştir. Bu verilerden hareketle geliştirilen ilişkisel veri tabanı tabloları ve ilişkiler oluşturulmuştur. Model bir hizmet işletmesinde denenmiş ve örnek bir uygulama çalışmada özetlenmiştir.
Bulgular: Geliştirilen ilişkisel veri tabanı aracılığıyla, PLM süreci içerisinde yer alan tasarımdan tedarikçiye kadar ki süreçle ilgili müşteri ürün tasarımı, ürün bilgileri, malzeme ihtiyaç listesi (Bill of Material-BOM) ve tedarikçi bilgilerine ilişkin çapraz sorgulamalar yapılması mümkün hale gelmiştir. Böylece tasarımı müşteriye ait olan bir ürün için ürün bilgileri, servis şekli, hazırlama süresi vb. içeren bilgilere ilave olarak malzeme ihtiyaç listesi ve bunların hangi tedarikçiden ne kadar sürede temin edileceğine ilişkin anlık ve dijital ortamda her türlü veriye erişim sağlanmıştır. Ürün bilgileri ve bunlara ilişkin malzeme ihtiyaç listelerinin çapraz sorgulamalarla tek tabloda görüntülenmesine olanaklı hale gelmiştir.
Bulgular bölümü, uyguladığınız metodoloji sonucunda toplanan bilgilere dayanarak çalışmanızın bulgularını raporladığınız yerdir. Bulgular, önyargı veya yorumlama olmaksızın basitçe belirtmeli ve mantıksal bir sırayla düzenlenmelidir.
Sonuç: Çalışma kapsamında geliştirilen modelle işletme içerisinde manuel ve parçalı yürütülen operasyonlar dijital ortama aktarılması olanaklı hale gelmiştir. Böylece tüm süreç anlık olarak, kullanıcıların erişimine açık ve uzaktan kontrolüne olanaklı hale getirilmiştir. Tüm süreçlerin dijital ortama ve bütüncül olarak aktarılmış olması çalışmanın en önemli çıktısıdır. Benzer şekilde manuel operasyonlarda yaşanan karmaşa ortadan kaldırılmıştır.
Özgünlük: Önerilen modelle manuel ve dağınık olarak yürütülen süreçler dijital ortama aktarılmıştır. Böylece geleneksel yöntemlerle yürütülen süreçlerin dijitalleşmesi ve verilere anlık erişim sağlanmıştır. Dijital dönüşümün özellikle imalat işletmelerinde hız kazandığı bir dönemde geliştirilen modelin hizmet işletmeleri için de süreçlerin dijitalleşmesine olanak vermesi ve alanda ilk bakımından önemlidir.

Anahtar Kelimeler

Ürün-hizmet tasarımı, Ürün Yaşam Döngüsü Yönetimi (PLM), Hizmet Yaşam Döngüsü Yönetimi (SLM), kişiselleştirme, dijitalleştirme.

Kaynakça

• Ameri, F., & Dutta, D. (2005). Product lifecycle management: closing the knowledge loops. Computer-Aided Design and Applications, 2(5), 577-590.
• Aram, S., & Eastman, C. (2013). Integration of PLM solutions and BIM systems for the AEC industry. In ISARC. Proceedings of the International Symposium on Automation and Robotics in Construction (Vol. 30, p. 1). IAARC Publications.
• Bungau, S., Bungau, C., & Tit, D. M. (2015). Studies about last stage of product lifecycle management for a pharmaceutical product. J Environ Prot Ecol, 16(1), 56.
• Cantamessa, M., Montagna, F., & Neirotti, P. (2012). An empirical analysis of the PLM implementation effects in the aerospace industry. Computers in industry, 63(3), 243-251.
• Chiang, T. A., & Trappey, A. J. (2007). Development of value chain collaborative model for product lifecycle management and its LCD industry adoption. International Journal of Production Economics, 109(1-2), 90-104.
• Golovatchev, J. D., & Budde, O. (2007, June). Next Generation PLM-an integrated approach for the Product Lifecycle Management. In Dans Proceedings of ICCPR2007: International Conference on Comprehensive Product Realization 2007. Proceedings of ICCPR2007: International Conference on Comprehensive Product Realization.
• Kang, L., Chung, B. G., Langer, R., & Khademhosseini, A. (2008). Microfluidics for drug discovery and development: From target selection to product lifecycle management. Drug discovery today, 13(1-2), 1-13.
• Lee, S. G., Ma, Y. S., Thimm, G. L., & Verstraeten, J. (2008). Product lifecycle management in aviation maintenance, repair and overhaul. Computers in industry, 59(2-3), 296-303.
• Li, J., Tao, F., Cheng, Y., & Zhao, L. (2015). Big data in product lifecycle management. The International Journal of Advanced Manufacturing Technology, 81(1), 667-684.
• Mas, F., Arista, R., Oliva, M., Hiebert, B., & Gilkerson, I. (2021, June). An updated review of PLM impact on US and EU Aerospace Industry. In 2021 IEEE International Conference on Engineering, Technology and Innovation (ICE/ITMC) (pp. 1-5). IEEE.
• Min, K. M., Ham, N. H., Kim, J. H., Lee, Y. S., & Kim, J. J. (2008). An application strategy for PLM in construction industry. International Journal of Digital Content Technology and its Applications, 2(1), 4-10.
• Mourtzis, D., & Doukas, M. (2014). Design and planning of manufacturing networks for mass customisation and personalisation: challenges and outlook. Procedia Cirp, 19, 1-13.
• Pinna, C., Galati, F., Rossi, M., Saidy, C., Harik, R., & Terzi, S. (2018). Effect of product lifecycle management on new product development performances: Evidence from the food industry. Computers in Industry, 100, 184-195.
• Sodhro, A. H., Pirbhulal, S., & Sangaiah, A. K. (2018). Convergence of IoT and product lifecycle management in medical health care. Future Generation Computer Systems, 86, 380-391.
• Stark, J. (2020). Product Lifecycle Management (PLM). In Product lifecycle management (Volume 1) (pp. 1-33). Springer, Cham. Venkatasubramanian, V. (2005). Prognostic and diagnostic monitoring of complex systems for product lifecycle management: Challenges and opportunities. Computers & chemical engineering, 29(6), 1253-1263.
• Wiesner, S., Freitag, M., Westphal, I., & Thoben, K. D. (2015). Interactions between service and product lifecycle management. Procedia Cirp, 30, 36-41.
• Yilmaz, B. A., Naudet, Y., & Panetto, H. (2018). Introduction to personalisation in cyber-physical-social systems. In OTM Confederated International Conferences" On the Move to Meaningful Internet Systems" (pp 25-35). Springer, Cham.