Okul Öncesi Dönem Çocuklarının Büyük Ebeveynleri Hakkındaki Görüşlerinin İncelenmesi

Yıl 2016, Cilt: 7 Sayı: 1, 707 - 726, 01.12.2016

Serap Demiriz Fatma Arpacı

Öz

Aile sisteminin önemli üyelerinden büyük ebeveynlerin, çocukların gelişim
sürecinde kritik bir dönem olan okul öncesi yıllarda önemli bir yeri vardır.
Okul öncesi dönem çocuklarının büyük ebeveynleri hakkındaki görüşlerinin
incelenmesi amacı ile planlanan araştırma, Ankara’da okul öncesi eğitim
kurumlarına devam eden rastgele belirlenen 5-6 yaş arası 175 çocuk ile
yürütülmüştür. Veriler çocukların büyük ebeveynleri hakkındaki görüşlerini
belirleme formunun yüz yüze uygulanmasıyla elde edilmiştir. Yüzde
değerleri verilerek, X2 testi ile analiz edilmiştir. Çocukların %46,9’u kız
çocuğu olup, %77,1’inin ailesi geniş ailedir. Çocukların büyük ebeveynleri
ile sık görüştüğü belirlenmiştir. Çocukların cinsiyetine göre istatistiksel
olarak anlamlı fark olmamakla beraber, çoğunluğunun büyük ebeveynlerinin
yürüyüşünü, giyimlerini, tenlerini, kokularını ve konuşmalarını beğendikleri
belirlenmiştir. Banyo yapma etkinliğinde kızların %47,6’sının, erkeklerin
%28,0’inin büyükannelerini tercih ettiği, kız ve erkek çocukların tercihleri
arasında anlamlı bir ilişki olduğu görülmektedir (x2=10.279, p < 0.05). Büyük
ebeveynler çocuklara dokunduğunda kızların %97,6’sının, erkeklerin
%89,2’sinin kendilerini mutlu hissettiği, büyük ebeveynlerin çocuklara
dokunmasının cinsiyete göre anlamlı olduğu bulunmuştur (x2=4.716,
p < 0.05). Büyük ebeveynlerin çocuğa sarılıp ilgilenmesi, gezmeye çıkmaları,
ona hediye vermeleri durumunda çocuklar kendilerini mutlu hissetmektedir.
Çocuklar büyük ebeveynlerinden ayrı kaldıklarında, onlara kızdığında, başka
kişilerle ilgilendiklerinde kendilerini mutsuz hissetmektedir. Çocuk büyük
ebeveyni ile birlikte olduğunda, çocuğa güvenli bir ortam sağlanmış olur.
Büyük ebeveynler çocuk için bir model oluşturur, onunla keyifli zaman
geçirir, yaşanılan paylaşımlar çocuğun gelişimi ve eğitimi için destek
sağlamada önemlidir

Anahtar Kelimeler

Çocuk, Büyük Ebeveyn, Aile, Beğeni, Hisler.

A Study into the Views of the Preschool Children over their Grandparents

Öz

Grandparents, one of the significant members of family system, have an
important place in the earlier preschool years, which is a critical period in
the development process of children. The current study that was designed in
order to investigate the views of preschool children over their grandparents
was carried out with 175 children at the age of 5-6 determined randomly
among those attending to a preschool education institution in Ankara. The
data was gathered through the application of a face-to-face form in
determining the views of the children over their grandparents. By giving
percentage values, it was analysed through X2
test. Of the children, 46,9%
were girls and 77,1% had a large family. It was determined that children
frequently talked to their grandparents. Even though there was not a
statistically significant difference in terms of the gender of the children,
majority of the children expressed that they liked the walking, clothes, skins,
smells and speaking of their grandparents. In the activity of having a bath,
47,6% of the girls and 28,0% of the boys preferred their grandparents and no
significant significance was found between the choices of boys and girls
(x2=10.279, p < 0.05). It was found that when the grandparents touched them,
97,6% of the girls and 89,2% of the boys felt happy and that grandparents’
touching to their grandchildren was significant in terms of gender (x2=4.716,
p < 0.05). In the cases of their hugging and paying attention to them, going for
a walk, giving them a present, and the children felt themselves happy. When
children stayed away from them, when they got angry with them and whey
they were interested in with others, they felt unhappy. When the children are
together with their grandparents, their grandparents provide them with a
secure environment. Grandparents form a model for the children. They
spend enjoyable time with them. The sharing experienced is of importance in
supporting them for their development and education.

Anahtar Kelimeler

Child, Grandparent, Family, Fancy, Emotions.

Kaynakça

• Akçay, C. (2011). Yaşlılık Kavramlar ve Kuramlar. Kriter Yayınevi. İstanbul. S.121-128.
• Akın, G. (2006). Her Yönüyle Yaşlılık. Palme Yayıncılık. Ankara. S.5-70
• Arlı, M. ve Nazik, M.H. (2004). Bilimsel Araştırmaya Giriş. Ankara: Gazi Kitapevi. S.1-10.
• Arpacı, F. ve Bekar, A.(2013). Çocukların büyük ebeveynleri ile etkileşimlerine ilişkin görüşleri. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 29:11-29.
• Canatan, A. (2008). Yaşlılıkta ilişkiler. Sosyal Yönleriyle Yaşlılık. Palme Yayıncılık. Ankara. S.68-88.
• Ceylan, Ş. (2013). Çocuk bakış açısıyla yaşlılık. VII. Ulusal Yaşlılık Kongresi. Karabük.
• Hazer, O. (2012). Büyük ebeveynlerin ergenler tarafından algılanan özelliklerini etkileyen faktörlerin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 29(1):123-141.
• Kalliopuska, M. (1994). Relations of retired people and their grandchildren. Psychological Reports. 75:1083-1088.doi: 10.2466/pr0.1994.75.3.1083
• Keeling, S. (2012). Grandchildren’s perspectives on grandparents in rural New Zeland. Journal of Rural Studies. 28:371-379.
• Kornhaber, A. (1996). Contemporary Grandparenting. Thousands Oaks, U.S.:Sage Publications. Aktaran:YENİLMEZ, Ç. (2012). Aile İlişkileri. (Ed. Çınar Yenilmez). Aile Yapısı ve İlişkileri. Anadolu Üniversitesi Yayını. No:1513. Eskişehir. S.21-41.
• Özyürek, A.,Bedge, Z., Özkan, İ., ve Yavuz, N.F. (2013). Okul öncesi öğretmenlerinin bakış açısına göre ailedeki yaşlı bireylerin ebeveyn tutumları ve çocuk davranışları üzerine etkisi. VII. Ulusal Yaşlılık Kongresi. Karabük.
• Smorti, M.,Tschiesner, R., and Farneti, A. (2012). Grandparents-grandchildren relationship. Procedia Social and Behavioral Sciences. 46:895-898.
• Yenilmez, Ç. (2012). Aile İlişkileri. (Ed. Çınar Yenilmez). Aile Yapısı ve İlişkileri. Anadolu Üniversitesi Yayını.No:1513. Eskişehir. S.21-41.
• Yusuf, M. (2014). Grandparents as educators: A study of socio-cultural and religion perspectives. Procedia Social and Behavioral Sciences. 140:337-342.