İşgücüne Dâhil Olmayanların Örgütsel Adalet Beklentilerinin İncelenmesi Üzerine Ampirik Bir Saha Araştırması

Yıl 2016, Cilt: 7 Sayı: 1, 139 - 164, 01.12.2016

Emre Sezici Hakan Kara

Öz

Bu çalışmada, çalışma isteği ve kabiliyetine sahip olduğu halde iş arama motivasyonunu kaybetmiş bireylerin (işgücüne dâhil olmayanların), örgütsel adalet beklentileri incelenmiştir. Bu kapsamda, Kütahya merkez ilçesinde ikamet etmekte olan ve işgücüne dâhil olmadığını (mevsimlik çalışan, ev hanımı, öğrenci, emekli, iş bulma ümidi olmayan) beyan eden 309 kişiden toplanan verilerle analiz gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonucunda işgücüne dâhil olmayanları oluşturan gruplar arasında örgütsel adalet beklentilerinin anlamlı düzeyde birbirinden farklılaştıkları tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

İşgücüne Dâhil Olmama, Örgütsel Adalet Algısı, Örgütsel Adalet Beklentisi

A FieldResearch on the Investigation of Organizational Justice Expectations of Non-participation in the Labor Force

Öz

In this study, willingness to work and to have lost the ability to form job search motivation of people (not to be involved in the labor force), organizational justice expectations were investigated. In this context, residing in Kütahya central district and is not included in the labor force (seasonal workers, housewives, students, retired, no hope of finding a job) has been analyzing the data collected from declaring 309 people. According to the results, it was found that there was significant difference among the groups in the organizational justice expectations.

Anahtar Kelimeler

Not to be Involved in the Labor Force, Organizational, Justice Perception, Organizational Justice Expectancy.

Kaynakça

• Acar, G. (2011). Okul Yöneticilerinin Etik Liderlik Davranışlarının Beden Eğitimi Öğretmenlerinin Örgütsel Adalet ve Motivasyon Düzeyleriyle İlişkisi. Gazi Üniversitesi, Doktora Tezi, Ankara.
• Adak, N. (2010). Sosyal Bir Problem Olarak İşsizlik ve Sonuçları. Toplum ve Sosyal Hizmet, 21(2): 105-116.
• Adams, J. S. (1965). Inequity in Social Exchange. (Ed: L. Berkowitz). Advances in Experimental Social Psychology, Academic Press, New York.
• Altıntaş, F.Ç. (2006). Bireysel Değerlerin Örgütsel Adalet ve Sonuçları İlişkisinde Yönlendirici Etkisi: Akademik Personel Üzerinde Bir Analiz. Dokuz Eylül Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 7(2): 19-40.
• Ambrose, M. (2002). ContemporaryJusticeResearch: A New Look at Familiar Questions. Organizational Behaviorand Human Decision Processes, 89: 803- 812.
• Ambrose, M.L.&Schminke, M. (2003). Organization Structure as a Moderator of the Relationship between Procedural Justice, Interactional Justice, Perceived Organizational Support, and SupervisoryTrust. Journal of Applied Psychology, 88(2): 295-305.
• Andrews, M. C., Baker, T. L. &Hunt, T. G., (2008). The Interactive Effects of Centralization on the Relationship between Justice and Satisfaction. Journal of Leadership-Organizational Studies, 15(2):135-144.
• Bakhshi, A., Kuldeep, K. &Rani, E. (2009). Organizational Justice Perceptions as Predictor of Job Satisfaction and Organization Commitment, International Journal of Business and Management, 4(9):145-154.
• Baş, T. (2001). Anket. Seçkin Yayıncılık. Ankara.
• Bies, R. & Moag, J. (1986). Interactional Justice: Communication Criteria of Fairness. (Ed. Sheppard, B.H. &Bazerman, M.H.) Research on Negotiation in Organizations, 1, Greenwich, CT: JAI Press, 43-55.
• Choi, S. (2011). Organizational Justiceand Employee Work Attitudes: The Federal Case, The American Review of Public Administration. 41(2):185-204.
• Clay-Warner, J., Hegtvedt, K. A. , Roman, P. (2005). Procedural Justice, Distributive Justice: How Experiences with Downsizing Condition TheirImpact on Organizational Commitment. Social Psychology Quarterly. 68(1): 89-102.
• Cohen-Charash, Y. & Spector, P. E. (2001). The role of justice in organizations: A meta-analysis, Organizational Behavior and Human Decision Processes, 86: 278-321.
• Cohen, J. (1988). Statistical Power Analysis fortheBehavioral Science (2nd Ed.). Hillsdale. NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
• Colquitt, J. A. (2001). On the Dimensionality of Organizational Justice: A Construct Validation of a Measure. Journal of Applied Psychology, 86: 386-400.
• Colquitt, J.A.,Conlon, D. E., Wesson, M. J., Porter, C.O. & Ng, K.Y. (2001). Justice at the Millennium: A Meta-Analytic Review of 25 Years of Organizational Justice Research, Journal of Applied Psychology, 86(3):425-445.
• Cropanzano, R.,Byrne, Z. S., Bobocel,D. R., Deborah, E. & RuppD. E. (2001). Moral Virtues, Fairness Heuristics, Social Entities, and other Denizens of Organizational Justice. Journal of Vocational Behavior. 58(2):164-209.
• Cropanzano, R., Bowen, D.E. & Gilliland, S.W. (2007). The Management of Organizational Justice. Academy of Management Perspectives. 21(4):34-48.
• Cropanzano, R., Rupp, D.E., Mohler, C., Schminke J. & Forthcoming M. (2001). Three Roadsto Organizational Justice.
• Çakar, N. D. & Yıldız, S. (2009). Örgütsel Adaletin İş Tatmini Üzerindeki Etkisi: “Algılanan Örgütsel Destek” Bir Ara Değişken mi?,Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 8(28):68-90.
• Elovainio, M., Kivimäki, M. & Vahtera, J. (2002). Organizational Justice: Evidence of a New Psychosocial Predictor of Health. American Journal of Public Health. 92(1):105-108.
• Erkuş, A. (2011). Davranış Bilimleri İçin Bilimsel Araştırma Süreci. 3. Baskı. Seçkin Yayınları. Ankara.
• Foley, S.,Hang-Yue, N. & Wong, A. (2005). Perceptions of Discrimination and Justice are there Gender Differences in Outcomes?. Group Organization Management. 30 (4): 421-450.
• Forray, J.M. (2006).Sustaining Fair Organizationan Interpretiveview of Justice in Organizational Life. Group Organization Management.31(3): 359-387.
• Fox, S.,Spector, P.E. & Miles, D. (2001). CounterproductiveWork Behavior
• (CWB) in Response to Job Stressorsand Organizational Justice: Some Mediator and Moderator Tests for Autonomyand Emotions. Journal of Vocational Behavior. 59(3): 291-309.
• Gilliland, S. W. (1993). The Perceived Fairness of Selection Systems: An Organizational Justice Perspective. Academy of Management Review. 18(4): 694-734.
• Greenberg, J. (1990). Organizational Justice: Yesterday, Today, and Tomorrow. Journal of Management. 16: 399-432.
• Greenberg, J. (1987). A Taxonomy of Organizational Justice Theories, Academy of Management Review. 12(1): 9-22.
• Gulati, N. & Bhal, K. T. (2004). Personality and Justice-Perceptions of the Software Professionals of India. Global Business Review.5(2): 207-215.
• Gürbüz, S. & Mert, İ. S. (2009). Örgütsel Adalet Ölçeğinin Geçerlik ve Güvenirlik Uygulaması: Kamuda Görgül Bir Çalışma. Amme İdaresi Dergisi. 42(3): 117-139.
• İşbaşı, J. Ö. (2000). Çalışanların Yöneticilerine Duydukları Güvenin ve Örgütsel Adalete İlişkin Algılamalarının Örgütsel Vatandaşlık Davranışının Oluşumundaki Rolü: Bir Turizm Örgütünde Uygulama. Akdeniz Üniversitesi, S.B.E. Yüksek Lisans Tezi, Antalya.
• İşcan, Ö. & Sayın, U. (2010). Örgütsel Adalet, İş Tatmini ve Örgütsel Güven Arasındaki İlişki. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi. 24(4):195-216.
• İşcan, Ö. F. (2005). Siyasal Arena Metaforu Olarak Örgütler ve Örgütsel Siyasetin Örgütsel Adalet Algısına Etkisi, Ankara Üniversitesi S.B.F. Dergisi, 60(1):149-171.
• İşkur (2013) İşgücü Piyasası Analizi Raporu, Kütahya.
• Johnson, R. E., Selenta, C. & Lord, R. G. (2006). When Organizational Justice and the Self-Concept Meet: Consequences for the Organization and its Members. Organizational Behaviorand Human Decision Processes. 99(2):175-201.
• Karacaoğlu, K. & Cingöz, A. (2009). İşgören Sessizliğinin Kaynağı Olarak Liderlik Davranışı ve Örgütsel Adalet Algısı. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongre: 21-23.
• Karacaoğlu, K. & Yörük, D. (2012). Çalışanların Nepotizm ve Örgütsel Adalet Algılamaları: Orta Anadolu Bölgesinde Bir Aile İşletmesi Uygulaması. İş, Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi. 14(3): 43-64.
• Karkoulian, S., Assaker, G. & Hallak, R. (2016). An Empirical Study of 360-degree Feedback, Organizational Justice, and Firm Sustainability. Journal of Business Research. 69: 1862-1867.
• Karriker, J., Williams, H. & Margaret, L. (2009). Organizationa lJustice and Organizational Citizenship Behavior: A Mediated Multifoci Model. Journal of Management. 35 (1): 112-135.
• Kernan, M. C. & Hanges, P. J. (2002). Survivor Reactions to Reorganization: Antecedents and Consequences of Procedural, Interpersonal, and Informational Justice. Journal of Applied Psychology. 87(5): 916-928.
• Kılıçlar, A. (2011). Yöneticiye Duyulan Güven ile Örgütsel Adalet İlişkisinin Öğretmenler Açısından İncelenmesi. İşletme Araştırmaları Dergisi. 3(3): 23-36.
• Kim, T. K., Solomon, P. & Jang, C. (2016). Organizational Justice and Social Workers' Intentionsto Leave Agency Positions. Social Work. 61(1):69-78.
• Kivimaki, M., Ferrie, J.E., Head, J., Shipley, M., Vahtera, J.& Marmot, M. G. (2004). Organisational Justice and Change in Justice as Predictors of Employee Health: The Whitehall II Study, Journal of Epidemiol Community Health. 58: 931-937.
• Klein, T.A. (2008). Assessing Distributive Justice in Marketing: A Benefit- Cost Approach. Journal of Macromarketing. 28(1): 33-43.
• Lambert, E. G. & Hogan, N. L. (2013). The Association of Distributive and Procedural Justice with Organizational Citizenship Behavior, The Prison Journal. 93(3): 313-334.
• Lawson, K.J., Noblet, A.J. & Rodwell, J.J. (2009). Promoting Employee Wellbeing: The Relevance of Work Characteristics and Organizational Justice, Health Promotion International, 24(3): 223-233.
• Meydan, C. H. & Basım, H. N. (2015). Örgütsel Vatandaşlık Davranışında Kontrol Odağı, Örgütsel Adalet Algısı ve Örgütsel Bağlılığın Etkisi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 15(1): 99-116.
• Moorman, R. H. (1991). Relationship between Organizational Justice and Organizational Citizenship Behaviors: Do Fairness Perceptions Influence Employee Citizenship?. Journal of Applied Psychology. 76(6): 845-855.
• Mueller, C. W. & Landsman, M. J. (2004). Legitimacy and Justice Perceptions, Social Psychology Quarterly. 67(2): 189-202.
• Mukherjee, K. & Bhattacharya, R. (2013). Exploring the Mediating Effect of Organizational Trust between Organizational Justice Dimensions and Affective Commitment. Management and Labour Studies. 38(1-2): 63- 79.
• Nakra, R. (2014). Understanding the Impact of Organizational Justice on Organizationa lCommitment and Projected Job Stay among Employees of the Business Process Outsourcing Sector in India. The Journal of Business Perspective.18(3): 185-194.
• Olkkonen, M.E. & Lipponen, J. (2006). Relationships between Organizational Justice, Identification with Organization and Work Unit, and Group-Related Outcomes. Organizational Behaviorand Human Decision Processes.100(2): 202-215.
• Örücü, E. & Özafşarlıoğlu, S. (2013). Örgütsel Adaletin Çalışanların İşten Ayrılma Niyetine Etkisi: Güney Afrika Cumhuriyeti’nde Bir Uygulama, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 10(23): 335-358.
• Özdamar, K. (1999) Paket Programlar ile İstatistiksel Veri Analizi. Kaan Kitapevi. Ankara.
• Özdevecioğlu, M. (2003). Algılanan Örgütsel Adaletin Bireylerarası Saldırgan Davranışlar Üzerindeki Etkilerinin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 21: 77-96.
• Özdevecioğlu, M. (2004). Duygusal Olaylar Teorisi Çerçevesinde Pozitif ve Negatif Duygusallığın Algılanan Örgütsel Adalet Üzerindeki Etkilerini Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi. 59(3): 181-202.
• Özer, G. & Günlük, M. (2010). Örgütsel Adaletin Muhasebecilerin İş Memnuniyeti ve İşten Ayrılma Eğilimlerine Etkisi, Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(2), 459-485.
• Patient, D. L. & Skarlicki, D. P. (2010). Increasing Inter personal and Informational Justice When Communicating Negative News: The Role of the Manager’s Empathic Concernand Moral Development. Journal of Management. 36(2): 555-578.
• Poyraz, K., Kara, H. & Çetin, S. A. (2009). Örgütsel Adalet Algılamalarının Örgütsel Vatandaşlık Davranışlarına Etkisine Yönelik Bir Araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 9: 71- 91.
• Russell, C., David E. B. & Gilliland, S.W. (2007). The Management of Organizational Justice. Academy of Management Perspectives. 21(4): 34-48.
• Sezici, E. (2014). Çalışma Yaşamı Kalitesi, İşyerinde Sapkın Davranış ve İşten Ayrılma Eğilimi İlişkisi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 41: 235-246.
• Straberg, T. A.,Sverke, M. & Hellgren, J. (2007). Perceptions of Justice in Connection with Individualized Pay Setting. Economic and Industrial Democracy. 28( 3): 431-464.
• Şeşen, H. & Basım, N. (2010). Çalışanların Adalet Algısının Örgütsel Vatandaşlık Davranışına Etkisi: İş Tatmininin Aracılık Rolü, ODTÜ Geliştirme, 37: 171-193.
• Şimşek, Ö. F. (2007). Yapısal Eşitlik Modellemesine Giriş Temel İlkeler ve Lisrel Uygulamaları. Ekinoks.
• Taşkıran, E. (2011). Liderlik ve Örgütsel Sessizlik Arasındaki Etkileşim Örgütsel Adaletin Rolü. Beta Basım Yayım. İstanbul.
• Tessema, M.T.,Tsegai, G., Ready, K. & Embaye, A. (2014). Windrow, Brian Effect of Employee Background on Perceived Organizational Justice: Administrative Sciences. 80(2): 443-463. Implications. International Review of
• Thibaut, J. & Walker, L. (1975). Procedural Justice: A Psychological Analysis. Hillsdale. NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
• Tziner, A. Felea, M. & Vasiliu, C. (2015). Relating Ethical Climate, Organizational Justice Perceptions, and Leader-Member Exchange (LMX) in Romanian Organizations. Journal of Workand Organizational Psychology. 31: 51-57.
• Uluköy, M. (2014). Sağlık Çalışanlarının Örgütsel Adalet Algısı ile Tükenmişlik Duyguları Arasındaki İlişki: Bir Uygulama. DPU SBE Dergisi. 39: 213-225.
• Uluköy, M., Kılıç, R. ve Bozkaya, E. (2014) Hiyerarşik Yapısı Yüksek Olan Kurumlarda Liderlik Yaklaşımlarının Çalışanların Motivasyonu Üzerine Etkisi, Süleyman Demirel Üniversitesi İİBF Dergisi, 19(1): 191-206.
• Ülker, G. (2008). Çalışanların Örgütsel Adalet Algılamalarının Yönetici ve Örgüte Duyulan Güven Üzerindeki Etkisi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 16(1):188-208.
• Van Der H., Ludo, B.,Christine, C. & Randel, S. (2005). Fair Process: Striving for Justice in Family Business. Family Business Review.18(1):1-21.
• Yüksel, İ. (2005). İşsizlik Olgusunun Psikolojik Boyutu: Görgül Bir Araştırma. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi. 60(3): 255-274.
• Wong, Y. T. (2011). East Meets West: Effects of Justice on Employees' Commitment With in the Context of International JointVentures in China. Asia-Pacific Journal of Management Researchand Innovation. 7(1):5-19.
• Woodilla, J. & Forray, J.M. (2008). Justiceand the Political in Organizational Life a Narrative Inquiry. Journal of Management Inquiry. 17(1): 4-19.
• Yavuz, S. (2010). Örgütsel Adalet Algısının İş Tatminine Etkisi Üzerine Bir Araştırma. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Yelboğa, A. (2012).Örgütsel Adalet ile İş Doyumu İlişkisi: Ampirik Bir Çalışma. Ege Akademik Bakış. 12(2):71-182.
• Yeniçeri, Ö., Demirel, Y., Seçkin, Z. (2009). Örgütsel Adalet ile Duygusal Tükenmişlik Arasındaki İlişki: İmalat Sanayi Çalışanları Üzerine Bir Araştırma. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 16: 83-99.
• Yıldırım, F. (2007). İş Doyumu ile Örgütsel Adalet İlişkisi. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi. 62(1): 253-278.
• Yürür, Ş. (2008). Örgütsel Adalet ile İş Tatmini ve Çalışanların Bireysel Özellikleri Arasındaki İlişkilerin Analizine Yönelik Bir Araştırma, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi.13(2): 295-312.