Örgütsel Ölüm: Adaptasyon Teorileri Bağlamında Bir Değerlendirme

Yıl 2015, Cilt: 6 Sayı: 1, 211 - 230, 01.12.2015

Sevdiye Ersoy Yılmaz Emine Çetinel

Öz

Bu çalışmanın amacı, örgütsel ölüm olgusunun örgütlerin çevre ile ilişkilerini irdeleyen adaptasyon teorilerinin söylemleri içindeki yerini tartışmaktır. Bunun yanı sıra adaptasyon teorileri kapsamında örgütleri ölüme götürecek açık veya örtülü nedenler hakkında bir çıkarsama yapmak da çalışmamızın bir diğer amacını oluşturmaktadır. Bu bağlamda adaptasyon teorileri arasında yer alan örgütsel ekoloji, kaynak bağımlılığı, kurumsal kuram, yapısal koşul bağımlılık ve işlem maliyeti teorilerinin örgütsel ölüm olgusunu ele alış biçimleri incelenmiştir. Çalışma sonucunda örgütleri ölüme götürecek nedenlerin kuramların temel varsayımları çerçevesinde çeşitlilik gösterdiği tespit edilmiştir. Bir diğer ifadeyle her kuramın örgütler için uzun yaşamı sağlayacak dayanakların neler olabileceği konusunda kuramsal farklılıklardan kaynaklanan değişik söylemlere sahip olduğunu söylemek mümkündür.

Anahtar Kelimeler

Örgütsel Çöküş, Örgütsel Ölüm, Çevre, Adaptasyon Teorileri.

Organizational Death: An Assessment in the Context of Adaptation Theories

Öz

The aim this work is to discuss the place of organizational death fact in adaptation theories that studies environmental relationship of an organization. Apart from that, another aim of this work is to inference about open or organizational facts, which lead an organization to death, in the content of adaptation theories. In this context, it has been analysed how organizational ecology, resource dependence, institutional theory, contingency theory and transaction cost theory, that appear in adaptation theories, approach to fact of organizational death. As an outcome of this work, it has been detected that the reasons that leads an organization to death has varieties around the base assumptions of theories. In other words, it is possible to say that every theory has different statements about what bases provides long lives in organizations.

Anahtar Kelimeler

Organizational Collapse, Organizational Death, Environment, Adaptation Theories.

Kaynakça

• Altuntuğ, N. (2007). “Küresel Rekabet Ortamında Ayırt Edici ve Sürdürülebilir Üstünlükler Bağlamında Temel Yetenek Tabanlı Stratejiler ve Bir Uygulama”, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
• Atsan, N. (2005). “1. Yönetim ve Organizasyon Yaz Semineri (YOYSEM)”, Akdeniz Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, Sayı: 10.
• Boulding, K.E. (1950). A Reconstruction of Economics, New York: Wiley.
• Cameron, S.K., Kim, M.U., Whetten, D.A. (1987). “Organizational Dysfunctions of Decline”, Academy of Management Journal, 32(1): 222-240.
• Çelik, N., Bedük, A. (2014). “Vekalet Teorisi Yaklaşımı İle İşlem Maliyeti Arasındaki İlişki”, Sakarya İktisat Dergisi, 3(1): 33-46.
• Dil, E. (2014), “Stratejik Başarı Göstergesi Olarak Örgütsel Uzun Ömürlülük: Kavramsal Ve Kuramsal Bir Tartışma”, Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, IX(II): 15-24.
• DiMaggio, P.J., Powell, W.W. (1983). “The Iron Cage Revisited: Institutional Isomorphism and Collective Rationality in Organizational Fields”, American Sociological Review, 48(2): 147-160
• Erdil, O., Kalkan, A., Alparslan, A.M. (2010). “Örgütsel Ekoloji Kuramından Stratejik Yönetim Anlayışına”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 12(1): 17-31.
• Gürçaylılar-Yenidoğan T. (2013). “Yeni Kurumsal İktisat Geleneğinden İşlem Maliyeti Teorisinin Rolü ve Son Gelişmeler”, Business and Economics Research Journal, 4(2): 109-134. Hoffman, J.A. (1999), “Institutional
• Evaluation and Change:
• Environmentalism and the U.S. Chemical Industry”, Academy of
• Management Journal, 42(4): 351-371.
• Kakabadse, N., Kakabadse, A. (2000). “Critical Review-Outsourcing: A Paradigm Shift”, Journal of Management Development, 19(8): 670-728. Kalemci, R.A. (2013).
• “İşlem Maliyeti Kuramının Davranışsal
• Varsayımlarında Güvenin Yeri Tartışması”, İş Ahlakı Dergisi, 6(2): 55- 83.
• Kalemci, R.A., Tüzün, İ.K. (2008). “Örgütsel Alanda Meşruiyet Kavramının Açılımı: Kurumsal ve Stratejik Meşruiyet”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(2): 403-413.
• Karadal, H., Eser, F., Saygın, M. (2014). “Kaynak Bağımlılığı Üzerine Yapılan Çalışmaların İçerik Analizi Yöntemiyle İncelenmesi”, Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 6(2): 12-24.
• Kasımoğlu, M. (2006), “An Investigation into the Death of Organizations from Old Age in Turkey”, European Business Review, 18(1): 14-32.
• Koçel, T. (2011). İşletme Yöneticiliği, 13. Baskı, Beta Basım, İstanbul.
• Lahiri, S., Pérez-Nordtvedt, L., Renn, R.W. (2008). “Will the New Competitive Landscape Cause Your Firm‟s Decline? It Depends on Your Mindset”, Business Horizons, 51: 311-320.
• Lahiri, S., Renn, R.W. (2005). “Organizational Decline and the Impact of Environmental Challenges of the 21st Century”, Erişim: 03.09.2007. http://www.midwestacademy.org/Proceedings/2005/papers/LahiriRenn_ ob102.doc.
• Longenecker, C., Simonetti, J., Sharkey, T. (1999). “Why Organizations Fail: the View from the Front-line”, Management Decision, 37(6): 503- 513.
• Meyer, J.W., Rowan, B. (1977). “Institutionalized Organizations: Formal Structure as Myth and Ceremony”. The American Journal of Sociology, 83(2): 340-363.
• Milligan, J.M. (2003). “Loss of Site: Organizational Site Moves a Organizational Deaths”, International Journal of Sociology and Social Policy, 23(6/7): 115–146.
• Neumann, Y., Finaly-Neumann, E. (1994). “Management Strategy, the CEO‟s Cognitive Style and Organizational Growth/Decline: A Framework for Understanding Enrolment Change in Private Colleges”, Journal of Educational Administration, 32(4): 66-76.
• Nickel, N.M., Fuentes, J.M. (2004). “Relationship Between Legitimation, Competition and Organizational Death: Current State of the Art”, International Journal of Management Reviews, 5/6: 43-62.
• Othman, R., Hashim, N. (2002). Organizational Amnesia: The Barrier to Organizational Learnin, Paper for Academic Track.
• Özkara, B., Özcan, K. (2004). “Bir Kurumsal Alanın Doğuşu ve Evrimi: Türkiye‟de Muhasebenin Meslekleşme Süreci”, Yönetim Araştırmaları Dergisi, 4(2): 197-230.
• Recker, G., Goldsby, M.G., Neck, C.P. (2002). “Organizational Survival Within a Declining Industry: An Analysis of a Single Sex Boarding School”, The International Journal of Educational Management, 16/3: 137-143.
• Santora, C.J., Sarros, J.C. (2008). “Founders, Leaders and Organizational Life Cycles: The Choice is Easy-Learn or Fail”, Development and Learning in Organizations, 22(3).
• Sargut, A.S., Özen, Ş. (2007). Örgüt Kuramları, İmge Kitabevi, Ankara.
• Sutton, L. R. (1987), “The Process of Organizational Death: Disbanding and Reconnecting”, Administrative Science Quarterly, Vol. 32, No. 4, pp. 542–569.
• Şirin, A.K., Duman, A. (2007). “Uluslararası Örgüt Yazınında Meşruiyet Kavramının Tanımı”, XV. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiriler Kitabı, ss. 84-92.
• Uysal, G., İpçioğlu, İ. (2008). “Kaynak Bağımlılığı Teorisi‟nin Kritik Bir Unsuru Olarak Kaynak Belirsizliği ve Müşteri-Tedarikçi Arasındaki İlişkisel Değişime Etkisi”, Yönetim ve Ekonomi, 15(2). Walonick, S.D. (2008).
• “Organizational Theory and Behavior”,
• http://www.unc.edu/~wfarrell/SOWO%20874/Readings/orgtheoryandb
• ehavior.htm, (Erişim tarihi: 17.02.2015).
• Weisel, L. D. (2002), Contemporary Gangs: An Organizational Analysis, LFB www.alba.edu.gr/OKLC2002/Proceedings/pdf_files/ID308.pdf Publishing LLC,
• Erişim Tarihi: 12.11.2008.
• Weitzel, W., Jonsson, E. (1989). “Decline in Organizations: A Literature Integration and Extension” Administrative Science Quarterly, 34: 91- 109.