Tüketici Boykotlarının Kriz İletişimi Açısından Değerlendirilmesi

Yıl 2011, Cilt: 1 Sayı: 2, 121 - 136, 01.12.2011

Hilal Özdemir Çakır

Öz

Tüketici boykotları, işletmelerin en önemli sosyal paydaşlarından birisi olan tüketicilerin, işletme ile ilgili bir sorun veya problem olarak gördükleri çeşitli durumlar karşısında üretilen mal ve hizmetleri satın almama yönünde düzenlenen eylemlerdir. Aktivist veya savunmacı gruplar olarak nitelendirilebilecek tüketici gruplarının bu eylemleri günümüzde giderek artmaktadır ve kurumlar için hem ekonomik açıdan , hem de imaj yönünden olumsuz sonuçlar doğurabilmektedir. Halkla ilişkiler açısından değerlendirildiğinde ise bu savunmacı gruplar ile başa çıkabilmede kriz iletişimi uygulamaları önem kazanmaktadır. Kriz iletişiminde, meydana gelen krizlerde, kurum imajını korumak adına sosyal paydaşlar ile kurulacak iletişim önem kazanmaktadır. Tüketici boykotları da işletmelerin çevresel, sosyal, politik ve ekonomik bazı politikalarından kaynaklanan ve sosyal paydaşlar açısından problem olarak düşünülen bazı konular veya sorunlara yönelik olarak düzenlenen ve kurumun ürettiği mal ve hizmetlerle ilgili bir kriz çeşididir. Tüketici boykotları ile başa çıkabilmede, önemli bir halkla ilişkiler uygulaması olan kriz iletişiminden yararlanılmaktadır. Bu bağlamda bu çalışmada öncelikle tüketici boykotu kavramı üzerinde durulmuş, daha sonraki bölümde ise tüketici boykotları; kriz iletişimi açısından değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Tüketici boykotu, halkla ilişkiler, kriz, kriz iletişimi, aktivist gruplar

Evaluatıon of Consumer Boycotts in terms of Crısıs Communıcatıon

Öz

Consumer boycotts are actions that are organized by consumers who are one of the most significant stakeholders of the corporations, in order not to buy products and services against various situations that they perceive as a problem. The movements of these consumer groups that can be referred as activist or defensive groups, are increasing in today’s world and they can beneath the economic situation and the image of the corporations. If they are evaluated in terms of public relations, crisis communication practices are gaining importance in coping with these activist groups.Communicating with stakeholders on behalf of protecting the corporate image is very important in crisis communication. Consumer boycotts are organized against some issues that are based on some environmental, social, politic and economic policies of the corporations and considered as problems and they are a kind of product or service crisis. In order to cope with consumer boycotts, crisis communication which is an important public relations practice is being used. In this context, “consumer boycott” concept is emphasized at first and afterwards, consumer boycotts are evaluated in terms of crisis communication.

Anahtar Kelimeler

Consumer boycott, public relations, crisis, crisis communication, activist groups

Kaynakça

• Argenti, P.,(1998). Corporate Communication, 2nd edition, Boston : Irwin/McGraw- Hill
• Crisis Management. 2004. Boston: Harvard Business Press Publications.
• Davidson, K. (1995). “ Ten Tips for Boycott Targets- Consumer Boycott Targets ” , Business http://findarticles.com/p/articles/mi_m1038/is_n2_v38/ai_16793724/?tag=co ntent;col1 (Erişim Tarihi: 02.01.2010). Horizons,
• Farah MF, Newman AJ. (2009). “Exploring consumer boycott intelligence using a socio-cognitive approach”, http://aub.academia.edu/MayaFarah/Papers/99503/Exploring-consumer- boycott-intelligence-using-a-socio-cognitive-approach (Erişim Tarihi: 12.2009:
• Friedman, M. (1999). Consumer boycotts : Affecting Change Through the Marketplace and the Media , New York: Routledge.
• Garrett, Dennis A. (1987). “The Effectiveness of Marketing Policy Boycotts:
• Environmental Opposition to Marketing”, Journal of Marketing, Vol:51, pp.46-57. Gerede, E. (1999). “Tüketici Boykotu Kavramı ve Özellikleri”, Pazarlama Dünyası, 13(76), ss.9-15.
• Halvorson, E. (2007). “Exploring the Empowerment Effects of the Internet on
• Active Publics”, Master’s thesis, University of Maryland. http://www.nytimes.com/1992/05/31/style/signals-why-levi-s-don-t-fit- scouts.html?pagewanted=1 (Erişim Tarihi: 02.01.2010). http://hurarsiv.hurriyet.com.tr/goster/ShowNew.aspx?id=-48728 . (Erişim tarihi: 20.06.2010).
• Kadıbeşegil, S. (2008). ùimdi Stratejik İletişim Zamanı, Media Cat Yayınları.
• Knudsen K , Aggarwal P , Maamoun A. (2008). “The Burden Of Identity:
• Responding to Product Boycotts In The Middle East”, Journal of Business & Economics Research, vol. 6, no 11, pp. 17-26. Moir, L. (2001). “What Do We Mean By Corporate Social Responsibility?”,
• Corporate Governance, vol 1,no 2, pp. 16-22. Mogel, L. ( 2002). Making It In Public Relations, London: Lawrence Erl Baum.
• Narbay, M.ù. (2006) , Kriz İletişimi, Ankara: Nobel Yayınları.
• Odabaşı Y. (2008). “Siyasallaşan Tüketiciliğin Demokratik Denetim
• Gücü”,(http://www.siyasaliletisim.org/index.php/dr-bahadr-kaleaas/prof-dr- yavuz-odaba/199-siyasallaan-tueketiciliin-demokratik-denetim-guecue.html (Erişim Tarihi: 21.12.2009).
• Ogrizek, M., Guillery J.M. (1997). Communicating In Crisis, Presses Universitaires de France.
• Özdemir, Ç. H., Öztürk, G. (2010). The Effect of Cybersmearing on Corporate
• Reputation: The Case of Danino, 8th International Symposium: Communication in the Millenium, Anadolu University, Eskişehir, May 23-26
• Peltekoğlu, F. (2007). Halkla İlişkiler Nedir, İstanbul: Beta Yayınları
• Pira, A., Sohodol Ç. (2004). Kriz Yönetimi, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Public Relations Theory and Practice, 2004, ed. Johnston Jane, Zawawi Clara, 2nd edition, Australia: Allen&Unwin.
• Stanton, P. (2002). “Ten communication mistakes you can avoid when managing a crisis” , Public Relations Quarterly, Vol. 47, Iss. 2; pp.19-22.
• Theaker, A. (2004). Public Relations Handbook, London: Routledge.
• Torlak, Ö. (2007). Pazarlama Ahlakı, 4.baskı,Beta Yayınları.
• Wilcox, D., Ault, P., Agee, W., ve Cameron, G.,(2001). Essentials of Public