The Relationship Between Glass Ceiling Barriers of Female Employees and Organizational Justice: Application in the Eskisehir Banking Sector

Yıl 2016, Cilt: 7 Sayı: 2, 97 - 119, 10.12.2016

Semiha Tunç Alper Özmen

Öz

Women’s entrance to working life and taking place there hasn’t been easy for women due to assorted factors. Women have been exposed various obstacles just because of their gender. In this study, problems in working life faced by women has been examined by perceived justice factor in their organizations. Disadvantage situation of women in working life has been explained both by building on history of women's perceptions and their social roots and by concerning literature. Finally hypothesis was approved as a scientific validity by an area research on the banking sector employees in Eskisehir Province. Scope of research 277 women, 132 men and mainly of 409 was reached. By the statistical analysis of the results in this research; the main variable which are the glass ceiling syndrome and perceptions of organizational justice was identified a significant relationship between them. In parallel it has been found significantly relationship the two main variables’ dimensions mutually, including among themselves.

Anahtar Kelimeler

Glass Ceiling, Female, Organizational Justice, Female Identity

Kadın Çalışanların Cam Tavan Engelleri İle Algılanan Örgütsel Adalet Arasındaki İlişki: Eskişehir Bankacılık Sektöründe Uygulama

Öz

Kadınların
iş dünyasına girmeleri ve yer edinmeleri çeşitli unsurlar sebebiyle kolay ve
olması gerektiği gibi gerçekleşmemiştir. Kadınlar çalışma yaşamında sadece
cinsiyetleri sebebiyle çeşitli engellere maruz kalmışlardır. Bu çalışmada
kadınların çalışma hayatında karşılaştıkları sorunlar örgütlerinde
algıladıkları adalet değişkeniyle incelenmiştir. Kadınların iş yaşamındaki
dezavantajlı durumları kadın algısının tarihi ve toplumsal köklerine
dayandırılarak literatür desteğiyle açıklanmış ve varsayım; Eskişehir ili
bankacılık sektörü çalışanları üzerinde yapılan bir alan araştırmasıyla
bilimsel geçerliliğe ulaştırılmıştır. Araştırma kapsamında 277 kadın, 132 erkek
olmak üzere toplam 409 katılımcıya ulaşılmıştır. Yapılan araştırmanın
istatistiksel analizi sonucunda ana değişkenler olan; cam tavan sendromu ile
örgütsel adalet algısı arasında anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir. Buna
paralel olarak iki ana değişkenin alt boyutları arasında karşılıklı ve kendi
aralarında olmak üzere de anlamlı ilişkiler olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Cam Tavan, Kadın, Örgütsel Adalet, Kadın Kimliği

Kaynakça

• Akyüz, Bülent (2012). “Hizmetkar Liderlik Davranışlarının Örgütsel Adalet, Örgütsel Vatandaşlık Davranışları ve Performans Üzerine Etkisi: Eğitim Sektörü Üzerine Bir Araştırma”, Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Doktora Tezi.
• Arıkan, Semra (2001). “Otoriter ve Demokratik Liderlik Tarzları Açısından Atatürk’ün Liderlik Davranışlarının Değerlendirilmesi”, Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, C: 19, No: 2, s. 91-107.
• Anafarta, Nilgün (2002). “Bireysel Kariyer Danışmanı Olarak Rehber (Mentor)”, Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, C: 3, No: 1, s. 115-128.
• Ataay, Aylin (1998). “Kadın Yöneticilerde Kariyer Boyutları ve Etenler”, 20. Yüzyılın Sonunda Kadınlar ve Gelecek Konferansı, TODAİE Yayınları, Yayın No: 285, Ankara.
• Atalay, Dilek, Dürdane (2007). “Denklik Duyarlılığı Açısından Algılanan Örgütsel Adalet-Örgütsel Bağlanma İlişkisi”, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Psikoloji ( Sosyal Psikoloji) Anabilim Dalı, Doktora Tezi.
• Aydın, Tükeltürk Şule ve Şahin, Perçin Nilüfer (2008), “Turizm Sektöründe Kadın Çalışanların Karşılaştıkları Kariyer Engelleri ve Cam Tavan Sendromu: Cam Tavanı Kırmaya Yönelik Stratejiler”, Yönetim Bilimleri Dergisi, Cilt: 6, Sayı: 2. Aytaç, Serpil (2001). Çift Kariyerli Eşler ve Çalışma Yaşamındaki Yeri, Ezgi Kitapevi Yayınları, Yayın No: 11, Bursa.
• Bilican, Gökkaya Veda (2014). ‘’Cam Tavan, Kadın ve Ekonomik Şiddet’’, International Journal of Social Science, C: 2,No: 26 , s. 371-383.
• Bülbül, Aslıhan (2010). “Çalışanların Örgütsel Adalet Algısının Örgütsel Vatandaşlık ve Örgütsel Bağlılığa Etkisi Üzerine Bir Çalışma”, Trakya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi.
• Capital Dergisi, (1997), “Cam Tavan Sendromu”, Sayı 8, Amerika.
• Çağ, Aydan (2011). “Algılanan Örgütsel Adaletin, Örgütsel Sinizme ve İşten Ayrılma Niyetine Etkisinin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma”, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi.
• Eken, Hurigül (2005). “Toplumsal Cinsiyet Olgusu Temelinde Mesleğe İlişkin Rol İle Aile İçi Rol Etkileşimi: Türk Silahlı Kuvvetlerindeki Kadın Subaylar”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sosyoloji Anabilim Dalı, Doktora tezi.
• Eliuz, Ülkü (2011). “Cinsel Kimlik Paniği: Kadın Olmak”, Turkish Studies Dergisi, C:6, No: 3.
• Eşbah, Aslı (2006). “Modernizm Postmodernizm Ayrımında Kadın ve Siyaset”, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kamu Yönetimi Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Projesi.
• Fettahlıoğlu, Okan; Çelik, Adnan; Şimşek, Şerif; M.,Akgemici, Tahir; Genç, Zekiye (2009). “Uygurlarda Kadın”, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Tarih Anabilim Dalı, Ortaçağ Tarihi Programı, Yüksek Lisans Tezi.
• Gül, Hasan ve İnce, Mehmet (2014). “Etik Liderlik ve Örgütsel Adalet Arasındaki İlişkiler Üzerine Bir Araştırma”, Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, C.7, S.2, ss. 127-150.
• Greenberg, (1987). “A Taxonomy of Organazational Justice Theories”, Academy Of Management Review.
• Karaca, Ayşe (2007). “Kadın Yöneticilerde Kariyer Engelleri: Cam Tavan Sendromu Üzerine Uygulamalı Bir Araştırma”, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Ana Bilim Dalı, Yönetim ve Organizasyon Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi.
• Karcıoğlu, Fatih ve Leblebici, Yeliz (2014). “Kadın Yöneticilerde Kariyer Engelleri: Cam Tavan Sendromu Üzerine Bir Uygulama”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 28, No: 4, s. 2-20.
• Kocacık, Faruk ve Gökkaya, Veda Bilican (2005). “Türkiye’de Çalışan Kadınlar ve Sorunları”, Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, C: 6, No: 1, s. 195-219.
• Kurgun, Avşar, Güripek, Ediz, Aktaş, Erdem (2010). Nepotizmin Çalışanların Örgütsel Adalet Algılamaları Üzerine Etkisi, 18. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi, Çukurova Üniversitesi, Adana.
• Kurudirek, Muharrem Alparslan (2014). “Örgütsel Adalet Algısı ve İş Doyum İlişkisi: Doğu Anadolu Bölgesi Gençlik Hizmetleri ve Spor İl Müdürlüğü Çalışanları Üzerine Bir Çalışma”, Atatürk Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Spor Sağlık Bilimleri Anabilim Dalı, Doktora Tezi.
• Metin, Abdullah (2011). “Kimliğin Toplumsal İnşası ve Geleneksel Kadın Kimliğinin Aktarımı”, Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, C: 2, No: 1, s. 74-92. Moorman, Robert (1991). “Relationship Between Organizational Justice and Organizational Citizenship Behaviors: Do Fairness Perceptions Influence Employee Citizenship?”, Journal of Applied Psychology, C: 76, No: 6, s. 845-855.
• Navaro, Leyla (1997). Tapınağın Öbür Yüzü, Varlık Yayınları, Yayın No: 6, İstanbul.
• Öğüt, Adem (2006). “Türkiye'de Kadın Girişimciliğin ve Yöneticiliğin Önündeki Güçlükler: Cam Tavan Sendromu”, Çanakkale 18 Mart Üniversitesi Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, C: 55, Sayı: 57, s. 56-78. Parlaktuna, İnci (2010). “Türkiye’de Cinsiyete Dayalı Mesleki Ayrımcılığın Analizi”, Ege Akademik Bakış,C: 10, No: 4, s. 1217-1230.
• Sarı, Çağla (2011). “Örgütsel Adalet Algısının Örgütsel Vatandaşlık Davranışına Etkisi ve Bir Araştırma”, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Yönetim ve Organizasyon Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi.
• Sevim, Fatime (2013). “Medya Okuryazarlığı; Toplumsal Cinsiyet ve Kadının Medyada Temsili”, İstanbul Ticaret Üniversitesi, Medya ve İletişim Sistemleri Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi.
• Şimşek, Ayşe (2011). “Toplumsal Cinsiyetin Sanal Ortamda Yeniden İnşası: İtiraf.com”, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sosyoloji Anabilim Dalı, Doktora Tezi.
• Taşçıoğlu, Hümeyra (2010). “Örgüt Kültürünün Örgütsel Adalete Etkisi”, Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Yönetim ve Organizasyon Bilim Dalı, Doktora tezi.
• Tümer, Esma (2010). “İşletmelerde Örgütsel Adalet ve Örgütsel Özdeşleşme: Esenboğa Havalimanı’nda Bir Uygulama”, Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Yönetim ve Organizasyon Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi.
• Varlı, Özlem Doğuş (2007). “Kültürel Kimliğin Değişim- Oluşum Süreci- Sürecin Kadın Kimliği ve Müziğine Yansıması: Afyon, Trabzon, Kıbrıs, İstanbul Örneklemleri”, İstanbul Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Müzikoloji Anabilim Dalı, Müzikoloji ve Müzik Teorisi Programı, Doktora Tezi. Yalım, Deniz (2005). İnsan Kaynaklarında Yeni Eğilimler, Hayat Yayınları, İstanbul.
• Yaman, Melda Öztürk (2010). “Kapitalist Gelişme ve Kriz Sürecinde Kadın Emeği: Asya Deneyiminden Çıkarılacak Dersler”, Çalışma ve Toplum Dergisi, C:1, s. 105-132.
• Yüksel, Muhammet (2015). “Örgütsel Adalet ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışları Arasındaki İlişkiler Üzerine Bir Uygulama”, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Ana Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi.
• Zel, Uğur (2002). “İş Arenasında Kadın Yöneticilerin Algılanması ve Kraliçe Arı Sendromu”, Türkiye Ortadoğu Amme İdaresi Dergisi, C: 35, No: 2, s. 39-48.