Yunan Salib-i Ahmer Cemiyeti'nin Trakya'daki Faaliyetleri

Yıl 2019, Cilt: 10 Sayı: 2, 20 - 36, 30.11.2019

Ayhan Sekili

Öz

10 Haziran 1877’de Beyne’l-Milel
Salib-i Ahmer (Uluslararası Kızılhaç) Cemiyeti’ne bağlı olarak Yunan Salib-i
Ahmer Cemiyeti kurulmuştur. Yunan Salib-i Ahmer Cemiyeti, Yunanistan’ın İtilaf
Devletleri adına Batı Anadolu’da işgale başlamasından önce Anadolu ve Trakya’da
bazı gizli çalışmalarda bulunmuştur. Cemiyetin bu çalışmalarının Yunan Megali
İdeası’nın gerçekleşmesine yönelik olduğu görülmektedir. Milli Mücadele
döneminde İtilaf Devletlerinin himayesinde daha rahat bir zeminde çalışmalarını
sürdüren Yunan Salib-i Ahmer Cemiyeti, gerek Anadolu, gerekse Trakya bölgesinde
hızla teşkilatlanmıştır. Bir sağlık teşkilatı olmakla birlikte Osmanlı ülkesine
silah, cephane ve çete teşkilinde kullanılmak üzere üniforma getirmiş; açmış
olduğu hastaneleri adeta cephaneliğe çevirmiştir. Cemiyetin faaliyetlerinin
Müslüman-Türk ahalinin tepkisine yol açtığı ve Osmanlı Devlet erkanı tarafından
da ciddiye alındığı belgelerden anlaşılmaktadır.

Bu çalışmada Yunan Salib-i Ahmer
Cemiyeti’nin Milli Mücadele dönemindeki faaliyetleri ve Osmanlı Devleti’nce alınmaya
çalışılan tedbirler ele alınmıştır.

Anahtar Kelimeler

Yunan Kızılhaç Cemiyeti, Yunan Megail İdeası, Milli Mücadele, Anadolu, Trakya, Osmanlı Devleti

Kaynakça

• ATASE, İSH, K:84, G:36, B:1
• ATASE İSH, K: 86, G:54, B:5
• ATASE, İSH, K:86, G:67, B:2, 3, 4
• ATASE İSH, K:86, G:74, B:4, 8, 9, 10
• ATASE, İSH, K:105, G:16, B:1
• ATASE, İSH, K:299, G:35, B:4
• ATASE, İSH, K:779, G:56, B:1
• BOA DH. EUM. AYŞ. D:15, G:84, B:1, 3
• BOA DH. EUM. AYŞ. D:16, G:68, B:1, 4
• BOA DH. EUM. AYŞ. D:29, G:72, B:1, 37, 38, 40
• BOA, DH. EUM. AYŞ. D:45, G:28, B:17, 25, 27, 29
• BOA, DH. EUM. AYŞ. D:75, G:55, B:8
• BOA DH. EUM. ECB. D:23, G:91, B:1, 3
• BOA, DH. EUM. ECB. D:37, G:7, B:10, 11, 14, 16
• BOA, DH. EUM. ECB. D:37, G:10, B:5, 13
• BOA, DH. ŞFR. D:100, G:57, B:1
• BOA, DH. ŞFR. D:659, G:105, B:1
• BOA, DH. ŞFR. D:659, G:121, B:1
• Ahmet Mithat (1897). Hilal-i Ahmer-Cemiyeti İnsaniyenin Tarihi, İstanbul: Kırk Anbar Matbaası.
• Arıkan, Z. (1989). Mütareke ve İşgal Dönemi İzmir Basını (30 Ekim 1918-8 Eylül 1922), Ankara: Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Atatürk Araştırma Merkezi.
• Bayar, C. (1967). Ben de Yazdım Milli Mücadeleye Giriş, C.V, İstanbul: Baha Matbaası.
• Coursier, H. (1964). Milletlerarası Kızılhaç, Ankara: Türkiye Kızılay Derneği.
• Çapa, M. (1992). ‘’Anadolu’da Yunan Kızılhaçı’nın Faaliyetleri (1919-1920)’’, Tarih İncelemeleri Dergisi S.7, Ankara, s.217-226
• Çapa, M. (2010). Kızılay(Hilal-i Ahmer) Cemiyeti (1914-1925), Ankara: Türkiye Kızılay Derneği Yayınları.
• Dunant, H. (1964). Solferino Hatırası. (Çev.Nermin Arpacıoğlu), Ankara: Türkiye Kızılay Derneği.
• Erdem, N. (2009). Yunan Tarihçiliğinin Gözüyle Anadolu Harekatı 1919-1923, Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü, İstanbul.
• Jaeschke, G. (2011). Kurtuluş Savaşı ile İlgili İngiliz Belgeleri, (Çev. Cemal Köprülü), (3. Baskı), Ankara: TTK Basımevi.
• Kourkout, L. (2008). The Role of The Greek Erythrous Stavros in Thessaloniki, after The German Holding (Orgaznization & Distribution), Doctoral Work, Alexandrio Technological Educational Institute of Thessaloniki (ATEI).
• Osmanlı Hilal-i Ahmer Cemiyeti Salnamesi (1329-1331): Ahmet İhsan ve Şürekası Matbaacılık Osmanlı Şirketi, İstanbul 1337
• Özalp, K. (1985). Milli Mücadele I (1919-1922), (2. Baskı), Ankara: TTK Basımevi.
• Özaydın, Z. (1987). Osmanlı Hilal-i Ahmer Cemiyeti Sâlnâmesi, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Özcan, L. (2011). ‘’Türk Kızılay Müessesesinin Cenevre Sözleşmelerini Gaye Olarak Kabul Etmiş Olması ve Milletlerarası Kızılhaç Doktrini (Prensipler)’’, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, C.32, S.2-4, İstanbul s.693-714
• Sonyel, S.R. (2011). İngiliz Gizli Belgelerinde Türk-Yunan İlişkileri 1821-1923, (I. Basım), İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Taçalan, N. (1970). Ege’de Kurtuluş Savaşı Başlarken, İstanbul: Milliyet yayınlar.
• Turan, M. (1990). ‘’İzmir’in İşgalinden Önce Anadolu’da Rum Taşkınlıkları ve Tedbirleri’’, Ankara Üniversitesi Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, C.2, S.6, Ankara s.349-360
• Turan, M. (2014). Yunan Mezalimi (İzmir, Aydın, Manisa, Denizli) 1919-1923, (3. Baskı), Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi.
• Umar, B. (1974). İzmir’de Yunanlıların Son Günleri, Ankara: Bilgi Yayınevi.
• Uygur, A.T.S. (2013). İsveç Kaynaklarına Göre Birinci Dünya Savaşı’nda Rusya’daki Malul Türk Savaş Esirlerinin İsveç Kızılhaçı Yardımlarıyla İsveç Üzerinden Mübadelesi, Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.