Öz
Kayseri ili, Türkiye’de şeker pancarı üretiminin yapıldığı önemli iller arasında yer alır. Şeker pancarı, ülkemizde stratejik öneme sahip bir üründür. Tarıma dayalı sanayi için de hammadde sağlamaktadır. Şeker pancarı tarımının diğer sektörlere olan katkısı da düşünüldüğünde sürdürülebilirliğinin sağlanması büyük bir önem taşımaktadır. Bu araştırmada, Kota uygulamalarının Kayseri ili Sarıoğlan ilçesi şekerpancarı üretimine olan etkileri belirlenmeye çalışılmıştır. Bu araştırmada Olasılığa Dayalı Örnekleme metodu kullanılmıştır. Bu amaçla 156 üretici ile yüz yüze anket görüşme yoluyla veriler toplanmıştır. İlçede işletme başına ortalama şeker pancarı üretim alanı 44.92 dekardır. Araştırma da çiftçi başına ortalama kota miktarı 233.83 tondur. Çiftçilerin %71,8’si şekerpancarı kota uygulamasında kota miktarının düşük olduğunu belirtmişlerdir. C kotası uygulamasındaki fiyat düşüklüğünün sorun olarak belirtenlerin oranı ise % 92.3 tür. Üreticiler örtülü olarak kota sistemini destekler niteliktedir. Bu durumun, sulu tarım alanlarında şekerpancarı üretebilecek kişilerin üretim yapmasını zorlaştırdığı görülmüştür. Şeker pancarı üretimi ve devamı ettirilme konusunda üreticilerin farklı görüşlere sahiptir. Üretim olumsuz etkileyen ve destekleyen en etkili faktörler ise kuraklık ile birlikte daha çok sulama gereksinimi olması ve şeker pancarına alternatif olarak yetiştirilen ürünlerin de su isteği çok olan bitkiler olmasıdır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Anonim, 2020. Pankobirlik Sarıoğlan Şefliği Kayıtları.
- Anonim. 2021. https://www.turkseker.gov.tr/data/dokumanlar/2020_Sektor_Raporu.pdf. Erişim Tarihi: 2021.
- Arıkan, R., 2017. Araştırma Yöntem ve Teknikleri. Gözden Geçirilmiş 3. Basım. Ankara, Nobel Yayınları.
- Dikmen, F. H., Bozdağ, E. G., 2018. Türkiye’de Kamu Şeker Fabrikaları İçin Bir Etkinlik Analizi: 2003-2016. İşletme Araştırmaları Dergisi , 10 (3), 452-470.
- Döşer, B., 2019. İklim değişikliğinin İç Anadolu bölgesi’nde şeker pancarının tarımsal üretim ekonomisi üzerine olası etkileri. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi/Sosyal Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Erdal, H., 2005. Türkiye Şeker Sanayinin Yapısı ve 4634 Sayılı Şeker Kanunun Değerlendirilmesi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen Bilimleri Doktora Tezi. Ankara
- Erdinç, Z., 2017. Türkiye’de Şeker Sanayisinin Gelişimi ve Şeker Sanayisinde İzlenen Politikalar. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi (AÜSBD), 3(17), 9-25.
- Eser, H., Bahşi, N., 2020. Konya ili Ilgın ilçesinde şeker pancarı üretim yapısı ve sorunları. Türk Tarım ve Teknoloji Dergisi, 8(1): 204-2013.
- Eştürk, Ö., 2018. Türkiye’de şeker sektörünün önemi ve geleceği üzerine bir değerlendirme. Anadolu İktisat ve İşletme Dergisi, 2 (1) 2018, 67-81.
- Kaya, F., 2015. Küresel ve Bölgesel Şeker Politikalarının Türkiye Şeker Fabrikalarına Etkilerine Bir Örnek; Ağrı Şeker Fabrikası. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Coğrafya Dergisi (31), 41-61.
- Kepoğlu A., 2008. Şeker pancarında kota uygulamalarının şeker pancarı üretimine etkileri ve üreticilerin sosyo ekonomik durumlarında meydana gelen değişimler. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi/Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Koç, H, Bulut, İ. 2016. Türkiye şekerpancarı üretiminde Yozgat ilinin yeri ve önemi. Türk Coğrafya Dergisi, 67: 33-40.
- Koç, H, Ergün, A., Kartal, F., 2018. Sivas ilin’de şeker pancarı üreticilerinin sorunları ve çözüm önerileri. İnternational journal of geopraphy and geopraphy education, 38, 247-265.
- Kuşçuoğlu Yılmaz, Ş., Uzgören, E., 2020. Şeker pancarında kota uygulamasının Kütahya şeker pancarı üretimine ve üreticilerin sosyo ekonomik durumlarına etkisi. Social Science Studies. Çilt; 8. Sayı:2, s.222-237.
- Şentürk, Ö., 2020. Ürün Raporu, Şeker Pancarı. Tarımsal Ekonomi ve Politikalar Geliştirme Enstitüsü. TEPGE Yayın No: 328
- Topcu, Y., Uzundumlu, A. S., Karadaş, K., 2012. Erzurum ilinde şekerpancarı üretim maliyeti. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi. 2(2, Ek:A): 41-50.
- Tosun, F., 2016. Şeker Pancarı ve Şeker, Ürün Raporu, Tarımsal Ekonomi ve Politika Geliştirme Enstitüsü TEPGE, s. 1-17.
- Tosun, F., Arslan S., 2016. 4634 Sayılı Şeker Kanunu Sonrasında Türkiye Şeker Sanayinde Meydana Gelen Gelişmeler, Journal of Field Crops Central Research Institute, 2016, 25 (Special issue-2): 328-333
- Tuğcu, G., 2009. Pankobirliğin 4634 sayılı şeker kanunu çerçevesinde ülke şeker piyasasındaki yerinin şeker pancarı üreticisi açısından değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Namık Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Tekirdağ
Öz
Kayseri is among the important provinces where sugar beet production is made in Turkey. Sugar beet is a strategically important product in our country. It also provides raw materials for agriculture-based industry. Considering the contribution of sugar beet agriculture to other sectors, ensuring its sustainability is of great importance. In this research, it was aimed to determine the effects of quota applications on sugar beet production in Sarıoğlan district of Kayseri province. Probability-Based Sampling method was used in this study. For this purpose, data were collected through face-to-face surveys with 156 producers. The average sugar beet production area per enterprise in the district is 44.92 decares. In the research, the average quota per farmer is 233.83 tons. 71.8% of the farmers stated that the quota amount was low in the sugar beet quota application. The percentage of those stating that the low price in the C quota application is a problem is 92.3%. Manufacturers implicitly support the quota system. It is due to the fact that this situation makes it difficult for people who can use irrigated agricultural land to easily switch to production. Producers have different views on sugar beet production and its continuation. The most effective factors that negatively affect the production include the facts that there is a need for higher irrigation due to drought and that the crops grown as an alternative to sugar beet are also water-demanding plants.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Anonim, 2020. Pankobirlik Sarıoğlan Şefliği Kayıtları.
- Anonim. 2021. https://www.turkseker.gov.tr/data/dokumanlar/2020_Sektor_Raporu.pdf. Erişim Tarihi: 2021.
- Arıkan, R., 2017. Araştırma Yöntem ve Teknikleri. Gözden Geçirilmiş 3. Basım. Ankara, Nobel Yayınları.
- Dikmen, F. H., Bozdağ, E. G., 2018. Türkiye’de Kamu Şeker Fabrikaları İçin Bir Etkinlik Analizi: 2003-2016. İşletme Araştırmaları Dergisi , 10 (3), 452-470.
- Döşer, B., 2019. İklim değişikliğinin İç Anadolu bölgesi’nde şeker pancarının tarımsal üretim ekonomisi üzerine olası etkileri. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi/Sosyal Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Erdal, H., 2005. Türkiye Şeker Sanayinin Yapısı ve 4634 Sayılı Şeker Kanunun Değerlendirilmesi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen Bilimleri Doktora Tezi. Ankara
- Erdinç, Z., 2017. Türkiye’de Şeker Sanayisinin Gelişimi ve Şeker Sanayisinde İzlenen Politikalar. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi (AÜSBD), 3(17), 9-25.
- Eser, H., Bahşi, N., 2020. Konya ili Ilgın ilçesinde şeker pancarı üretim yapısı ve sorunları. Türk Tarım ve Teknoloji Dergisi, 8(1): 204-2013.
- Eştürk, Ö., 2018. Türkiye’de şeker sektörünün önemi ve geleceği üzerine bir değerlendirme. Anadolu İktisat ve İşletme Dergisi, 2 (1) 2018, 67-81.
- Kaya, F., 2015. Küresel ve Bölgesel Şeker Politikalarının Türkiye Şeker Fabrikalarına Etkilerine Bir Örnek; Ağrı Şeker Fabrikası. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Coğrafya Dergisi (31), 41-61.
- Kepoğlu A., 2008. Şeker pancarında kota uygulamalarının şeker pancarı üretimine etkileri ve üreticilerin sosyo ekonomik durumlarında meydana gelen değişimler. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi/Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Koç, H, Bulut, İ. 2016. Türkiye şekerpancarı üretiminde Yozgat ilinin yeri ve önemi. Türk Coğrafya Dergisi, 67: 33-40.
- Koç, H, Ergün, A., Kartal, F., 2018. Sivas ilin’de şeker pancarı üreticilerinin sorunları ve çözüm önerileri. İnternational journal of geopraphy and geopraphy education, 38, 247-265.
- Kuşçuoğlu Yılmaz, Ş., Uzgören, E., 2020. Şeker pancarında kota uygulamasının Kütahya şeker pancarı üretimine ve üreticilerin sosyo ekonomik durumlarına etkisi. Social Science Studies. Çilt; 8. Sayı:2, s.222-237.
- Şentürk, Ö., 2020. Ürün Raporu, Şeker Pancarı. Tarımsal Ekonomi ve Politikalar Geliştirme Enstitüsü. TEPGE Yayın No: 328
- Topcu, Y., Uzundumlu, A. S., Karadaş, K., 2012. Erzurum ilinde şekerpancarı üretim maliyeti. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi. 2(2, Ek:A): 41-50.
- Tosun, F., 2016. Şeker Pancarı ve Şeker, Ürün Raporu, Tarımsal Ekonomi ve Politika Geliştirme Enstitüsü TEPGE, s. 1-17.
- Tosun, F., Arslan S., 2016. 4634 Sayılı Şeker Kanunu Sonrasında Türkiye Şeker Sanayinde Meydana Gelen Gelişmeler, Journal of Field Crops Central Research Institute, 2016, 25 (Special issue-2): 328-333
- Tuğcu, G., 2009. Pankobirliğin 4634 sayılı şeker kanunu çerçevesinde ülke şeker piyasasındaki yerinin şeker pancarı üreticisi açısından değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Namık Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Tekirdağ
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Tarım Politikaları |
| Bölüm | Tarım Ekonomisi / Agricultural Economy |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Eylül 2022 |
| Gönderilme Tarihi | 30 Kasım 2021 |
| Kabul Tarihi | 29 Mart 2022 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2022 |