Derleme
BibTex RIS Kaynak Göster

Production and Marketing of Pistachio

Yıl 2015, Cilt: 5 Sayı: 2, 43 - 62, 31.03.2015

Öz









Our country which is on third position at production of pistachio after Iran and USA recently
has been close follow-up of Syria and China. According to 2013 data in our country from 38.116 thousand of
fructiferous trees, 88.6 thousand tons of pistachio is produced. Like for a lot of fruit species, our country is also one
of the origin centers for pistachio. Although pistachio production has been farmed in 56 provinces in our country,
it has been economically performed in Gaziantep, Şanlıurfa, Siirt, Adıyaman ve Kahramanmaraş provinces. Thus,
according to 2013 data while 95.62% of pistachio mass orchard areas and the trees at the age of furiciferous
exist in these provinces, 82.44% of the total production is provided by these provinces. Whereas pistachio usually
is consumed as appetizer, unshelled pistachio is used as ingredient in chocolate, ice cream and some kind of
dessert foodstuffs. In this study together with changing year by year, saving its important position among exported
agricultural products, pistachio, which has quite high competitive power at foreign markets, has been searched from
production to consumption and made reviews. 





Kaynakça

  • Ak BE, Kaşka N, 1992. Antepfıstığı Yetiştiriciliğinde Sık Dikimin Verime Etkisi Üzerinde Bir Araştırma. Türkiye 1.
  • Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, Cilt I (Meyve), İzmir, 63-64.Ak B.E., Direk, M., 1993. Türkiye’de Antepfıstığı Üretimi ve Bugünkü Durumu. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 8, (3): 11-24.
  • Aksoy A, Atsan T, Yavuz F, 2002. Türkiye Antepfıstığı Sektörünün Ekonometrik Analizi. Türkiye V. Tarım Ekonomisi Kongresi, Erzurum.
  • Aksoy A, Işık HB, Külekçi M, 2008. Outlook on Turkish Pistachio Sector. Atatürk Üniv. Ziraat Fak. Dergisi 39 (1), 137-144.
  • Anonim, 2007. TRC Güneydoğu Anadolu Bölgesi Tarım Master Planı. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı, Gaziantep.
  • Anonim, 2010. Bahçecilik, Antepfıstığı Yetiştiriciliği. T.C. Millî Eğitim Bakanlığı, Mesleki ve Teknik Eğitim Materyali, Ankara.
  • Anonim, 2011. 2011 Yılı Antepfıstığı Raporu. T.C. Gümrük Ve Ticaret Bakanlığı, Kooperatifçilik Genel Müdürlüğü Raporları, Şubat, Ankara.
  • Anonim, 2013. Antepfıstığı Sektörünün Geliştirilmesi Projesi Mevcut Durum Analizi ve Gelişim Stratejileri Raporu. Gaziantep Ticaret Odası, Gaziantep.
  • Anonim, 2014a. Food and Agricultural commodities production database, Food and Agriculture Organization of the United Nations (FAO). http://faostat.fao.org/site/339/default.aspx Erişim Tarihi: 8 Kasım 2014.
  • Anonim, 2014b. Bitkisel Üretim İstatistikleri Veri Tabanı, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK). http://tuikapp.tuik.gov.tr/ bitkiselapp/bitkisel.zul Erişim Tarihi: 25 Haziran 2014.
  • Anonim, 2014c. Tarımsal Fiyat İstatistikleri Veri Tabanı, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK). http://tuikapp.tuik.gov.tr/ tarimsal yatapp/tarimsal yat.zul Erişim Tarihi: 25 Haziran 2014.
  • Anonim, 2014d. Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) Veri Tavanı, Madde Fiyatları, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK). http:// tuikapp.tuik.gov.tr/tufedagitimapp/ Erişim Tarihi: 25 Haziran 2014.
  • Anonim, 2014e. Dış Ticaret İstatistikleri Veri Tavanı, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK). http://tuikapp.tuik.gov.tr/ disticaretapp/menu.zul Erişim Tarihi: 25 Haziran 2014.
  • Anonim, 2014f. Bitkisel Ürün Denge Tabloları, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK). http://tuikapp.tuik.gov.tr/bitkiselapp/ tarimdenge.zul Erişim Tarihi: 25 Haziran 2014.
  • Anonim, 2014g. Crop Estimate, Iran Pistachio Association (IPA) reports. http://iranpistachio.org/en/ Erişim tarihi: 8 Kasım 2014.
  • Anonim, 2014h. Global Statistical Review 2008-2013. International Nut and Dried Fruits Council Foundation, İspanya. http:// www.nutfruit.org/en/global-statistical-review_13653 Erişim Tarihi: 10 Kasım 2014.
  • Anonim, 2014i. Tarımsal Destekler Bülteni. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Strateji Geliştirme Bakanlığı, Sayı: 1, Mayıs, Ankara.
  • Arpacı S, Atlı HS, 1999. TC Başbakanlık DPT VIl. Beş Yıllık Kalkınma Planı, Özel İhtisas Komisyonu Antepfıstığı Raporu, Ankara.
  • Atlı HS, Bozkurt H, Sarpkaya K, 2014. Antepfıstığı Anaçlarının Antepfıstığı Çeşitlerinin Erken Çıtlamasına Etkisi. Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi 7(1): 30-36.
  • Bolu F, 2002. Güneydoğu Anadolu Bölgesi Antepfıstığı Alanlarındaki Böcek ve Akar Faunasının Saptanması. Türk. Entomoloji Dergisi, 26(3): 197-208.
  • Çelik MA., Karabulut M, 2013. Yağış Koşullarının Antepfıstığı (Pistacia vera L.) Biomas Aktivitesi ve Fenolojik Özelliklerine Etkisinin Uzaktan Algılama Verileri Kullanılarak İncelenmesi. Türk Coğrafya Dergisi, (60): 37-48.
  • Emeksiz F, Şengül S, 2001. Determining production and export potential of pistachio in Turkey. CIHEAM, XI GREMPA Seminar on Pistachios and Almonds, Cahiers Options Méditerranéennes; n. 5, pages 201-208, Zaragoza.
  • Ferguson L, Kader A, Thompson J, 1998. Harvesting Transporting, Processing and Grading. In: Economic Considerations in Pistachio Production. Adana Turkey.
  • Fil BA, Boncukcuoğlu R, Yılmaz A.E, Bayar S, 2012. Antepfıstığı İşleme Atıksularının Elektrooksidasyon Yöntemiyle Ön Arıtım Çalışmaları. Iğdır Üni. Fen Bilimleri Enst. Der. 2(2): 29-36.
  • Gezginç Y, Duman A.D, 2004. Antepfıstığı İşleme Tekniği ve Muhafazasının Kalite Üzerine Etkisi. Gıda Dergisi, Yıl: 29 (5) : 373-378.
  • Kaşka N, 1995 Pistachio Nut Growing in Turkey. Acta Hort., 419, 161-164.
  • Kızılgöz İ, Tutar E, Sakin E, 2009. Bozovada Yaygın Olarak Yetiştirilen Antepfıstığı (Pistacia vera L.) Ağaçlarının Beslenme Durumu. Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 4 (1): 10 -15.
  • Köroğlu M, Okay Y, 1999. Antepfıstığının Bazı Kalite Özellikleri Üzerine Derim Sonrası İşlemlerin Etkisi. Tarım Bilimleri Dergisi, 5 (2): 7-9.
  • Külekçi M, Aksoy A, 2011. Gaziantep İli Dağ ve Ova Köylerinde Antepfıstığı Üretim Maliyetlerinin Karşılaştırılması. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, Cilt 25, (1): 41-51.
  • Razavi S, 2010. Pistachio production: Iran vs the World. In: Zakynthinos G. (ed.). XIV GREMPA Meeting on Pistachios and Almonds. Zaragoza: CIHEAM / FAO / AUA / TEI Kalamatas / NAGREF, 2010. p. 275-279. (Options Méditerranéennes: Série A. Séminaires Méditerranéens; n. 94).
  • Satıl F, 2003. Ayvacık ve Yunt Dağı Bölgelerinde Yetiştirilen Antepfıstığı Ağaçları (Pistacia vera L.) Üzerinde Ekolojik ve Fenolojik Çalışmalar. Ekoloji Çevre Dergisi, Cilt: 12, Sayı: 47, 5-10.
  • Styczynski MF, 1999. IRAN and Pistachio Trade, The [Pistachio] Nut Case. TED Case Studies, Case Number: 553. http:// www1.american.edu/ted/pistach.htm Erişim Tarihi: 8 Kasım 2014.
  • Tajabadipour A, Panahi B, Zadehparizi R, 2006. The Effects of Rootstock and Scion on Early Splitting and Cracked Hull of Pistachio. Acta Hort. (ISHS) 726:193 -198
  • Tilkat E, 2006. Erkek Antepfıstığı (Pistacia vera L. cv. “Atlı”) Ağaçlarının Mikroçoğaltılması, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Dicle Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, s.142, Diyarbakır.
  • Tilkat E, Onay A, Özen HÇ, 2008. Erkek Antepfıstığı Ağaçlarının (Pistacia vera L.) İn vitro Mikroçoğaltması. Fırat Üniv. Fen ve Müh. Bil. Dergisi, 20 (1): 15-22.
  • Tunalıoğlu R, Taşkaya B, 2003. Antep Fıstığı. TEAE BAKIŞ, Tarımsal Ekonomi Araştırma Enstitüsü Dergisi, Sayı 2, Nüsha 5, Ankara.
  • Yavuz GG, 2011. Sert Kabuklu Meyveler/ Antep Fıstığı. TEPGE BAKIŞ, Tarımsal Ekonomi Ve Politika Geliştirme Enstitüsü, Aralık 2011 / ISSN: 1303–8346 / Nüsha: 5, Ankara.
  • Zheng Z, 2011. World Production and Trade of Pistachios: The Role of the U.S. and Factors Affecting the Export Demand of U.S. Pistachios. University of Kentucky Master’s Theses. Paper 123. http://uknowledge.uky.edu/gradschool_theses/123 Erişim Tarihi: 8 Kasım 2014
  • Zohary M, 1952. A monografphical study of the genus Pistacia. Palestanian Journal of Botany (Jerusalem) 5. 187- 228.

Antepfıstığı Üretimi ve Pazarlaması

Yıl 2015, Cilt: 5 Sayı: 2, 43 - 62, 31.03.2015

Öz





Dünya Antepfıstığı üretiminde İran ve ABD’nden sonra üçüncü sırada yer alan ülkemiz, son yıllarda Suriye
ve Çin’in yakın takibinde bulunmaktadır. Ülkemizde 2013 verilerine göre 38.116 bin meyve veren ağaçtan 88.6 bin
ton Antep fıstığı üretilmektedir. Birçok meyve türünde olduğu gibi ülkemiz, Antep fıstığının da gen merkezlerinden
biridir. Ülkemizin 56 ilinde Antepfıstığı yetiştiriciliği yapılmasına rağmen, ekonomik olarak yetiştiricilik Gaziantep,
Şanlıurfa, Siirt, Adıyaman ve Kahramanmaraş illerinde yapılmaktadır. Nitekim 2013 yılı verilerine göre Antep
fıstığı toplu meyvelik alanlarının % 95.62’si ve meyve veren yaştaki ağaçların % 91.15’i bu illerde bulunurken, yine
toplam üretimin % 82.44’ünü bu iller karşılamaktadır. Bu çalışmayla yıldan yıla değişmekle beraber ülkemizden
ihraç edilen tarım ürünleri arasındaki önemi koruyan bu ürün üretiminden, pazarlamasına kadar incelenerek ve
değerlendirilmiştir.





Kaynakça

  • Ak BE, Kaşka N, 1992. Antepfıstığı Yetiştiriciliğinde Sık Dikimin Verime Etkisi Üzerinde Bir Araştırma. Türkiye 1.
  • Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, Cilt I (Meyve), İzmir, 63-64.Ak B.E., Direk, M., 1993. Türkiye’de Antepfıstığı Üretimi ve Bugünkü Durumu. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 8, (3): 11-24.
  • Aksoy A, Atsan T, Yavuz F, 2002. Türkiye Antepfıstığı Sektörünün Ekonometrik Analizi. Türkiye V. Tarım Ekonomisi Kongresi, Erzurum.
  • Aksoy A, Işık HB, Külekçi M, 2008. Outlook on Turkish Pistachio Sector. Atatürk Üniv. Ziraat Fak. Dergisi 39 (1), 137-144.
  • Anonim, 2007. TRC Güneydoğu Anadolu Bölgesi Tarım Master Planı. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı, Gaziantep.
  • Anonim, 2010. Bahçecilik, Antepfıstığı Yetiştiriciliği. T.C. Millî Eğitim Bakanlığı, Mesleki ve Teknik Eğitim Materyali, Ankara.
  • Anonim, 2011. 2011 Yılı Antepfıstığı Raporu. T.C. Gümrük Ve Ticaret Bakanlığı, Kooperatifçilik Genel Müdürlüğü Raporları, Şubat, Ankara.
  • Anonim, 2013. Antepfıstığı Sektörünün Geliştirilmesi Projesi Mevcut Durum Analizi ve Gelişim Stratejileri Raporu. Gaziantep Ticaret Odası, Gaziantep.
  • Anonim, 2014a. Food and Agricultural commodities production database, Food and Agriculture Organization of the United Nations (FAO). http://faostat.fao.org/site/339/default.aspx Erişim Tarihi: 8 Kasım 2014.
  • Anonim, 2014b. Bitkisel Üretim İstatistikleri Veri Tabanı, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK). http://tuikapp.tuik.gov.tr/ bitkiselapp/bitkisel.zul Erişim Tarihi: 25 Haziran 2014.
  • Anonim, 2014c. Tarımsal Fiyat İstatistikleri Veri Tabanı, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK). http://tuikapp.tuik.gov.tr/ tarimsal yatapp/tarimsal yat.zul Erişim Tarihi: 25 Haziran 2014.
  • Anonim, 2014d. Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) Veri Tavanı, Madde Fiyatları, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK). http:// tuikapp.tuik.gov.tr/tufedagitimapp/ Erişim Tarihi: 25 Haziran 2014.
  • Anonim, 2014e. Dış Ticaret İstatistikleri Veri Tavanı, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK). http://tuikapp.tuik.gov.tr/ disticaretapp/menu.zul Erişim Tarihi: 25 Haziran 2014.
  • Anonim, 2014f. Bitkisel Ürün Denge Tabloları, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK). http://tuikapp.tuik.gov.tr/bitkiselapp/ tarimdenge.zul Erişim Tarihi: 25 Haziran 2014.
  • Anonim, 2014g. Crop Estimate, Iran Pistachio Association (IPA) reports. http://iranpistachio.org/en/ Erişim tarihi: 8 Kasım 2014.
  • Anonim, 2014h. Global Statistical Review 2008-2013. International Nut and Dried Fruits Council Foundation, İspanya. http:// www.nutfruit.org/en/global-statistical-review_13653 Erişim Tarihi: 10 Kasım 2014.
  • Anonim, 2014i. Tarımsal Destekler Bülteni. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Strateji Geliştirme Bakanlığı, Sayı: 1, Mayıs, Ankara.
  • Arpacı S, Atlı HS, 1999. TC Başbakanlık DPT VIl. Beş Yıllık Kalkınma Planı, Özel İhtisas Komisyonu Antepfıstığı Raporu, Ankara.
  • Atlı HS, Bozkurt H, Sarpkaya K, 2014. Antepfıstığı Anaçlarının Antepfıstığı Çeşitlerinin Erken Çıtlamasına Etkisi. Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi 7(1): 30-36.
  • Bolu F, 2002. Güneydoğu Anadolu Bölgesi Antepfıstığı Alanlarındaki Böcek ve Akar Faunasının Saptanması. Türk. Entomoloji Dergisi, 26(3): 197-208.
  • Çelik MA., Karabulut M, 2013. Yağış Koşullarının Antepfıstığı (Pistacia vera L.) Biomas Aktivitesi ve Fenolojik Özelliklerine Etkisinin Uzaktan Algılama Verileri Kullanılarak İncelenmesi. Türk Coğrafya Dergisi, (60): 37-48.
  • Emeksiz F, Şengül S, 2001. Determining production and export potential of pistachio in Turkey. CIHEAM, XI GREMPA Seminar on Pistachios and Almonds, Cahiers Options Méditerranéennes; n. 5, pages 201-208, Zaragoza.
  • Ferguson L, Kader A, Thompson J, 1998. Harvesting Transporting, Processing and Grading. In: Economic Considerations in Pistachio Production. Adana Turkey.
  • Fil BA, Boncukcuoğlu R, Yılmaz A.E, Bayar S, 2012. Antepfıstığı İşleme Atıksularının Elektrooksidasyon Yöntemiyle Ön Arıtım Çalışmaları. Iğdır Üni. Fen Bilimleri Enst. Der. 2(2): 29-36.
  • Gezginç Y, Duman A.D, 2004. Antepfıstığı İşleme Tekniği ve Muhafazasının Kalite Üzerine Etkisi. Gıda Dergisi, Yıl: 29 (5) : 373-378.
  • Kaşka N, 1995 Pistachio Nut Growing in Turkey. Acta Hort., 419, 161-164.
  • Kızılgöz İ, Tutar E, Sakin E, 2009. Bozovada Yaygın Olarak Yetiştirilen Antepfıstığı (Pistacia vera L.) Ağaçlarının Beslenme Durumu. Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 4 (1): 10 -15.
  • Köroğlu M, Okay Y, 1999. Antepfıstığının Bazı Kalite Özellikleri Üzerine Derim Sonrası İşlemlerin Etkisi. Tarım Bilimleri Dergisi, 5 (2): 7-9.
  • Külekçi M, Aksoy A, 2011. Gaziantep İli Dağ ve Ova Köylerinde Antepfıstığı Üretim Maliyetlerinin Karşılaştırılması. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, Cilt 25, (1): 41-51.
  • Razavi S, 2010. Pistachio production: Iran vs the World. In: Zakynthinos G. (ed.). XIV GREMPA Meeting on Pistachios and Almonds. Zaragoza: CIHEAM / FAO / AUA / TEI Kalamatas / NAGREF, 2010. p. 275-279. (Options Méditerranéennes: Série A. Séminaires Méditerranéens; n. 94).
  • Satıl F, 2003. Ayvacık ve Yunt Dağı Bölgelerinde Yetiştirilen Antepfıstığı Ağaçları (Pistacia vera L.) Üzerinde Ekolojik ve Fenolojik Çalışmalar. Ekoloji Çevre Dergisi, Cilt: 12, Sayı: 47, 5-10.
  • Styczynski MF, 1999. IRAN and Pistachio Trade, The [Pistachio] Nut Case. TED Case Studies, Case Number: 553. http:// www1.american.edu/ted/pistach.htm Erişim Tarihi: 8 Kasım 2014.
  • Tajabadipour A, Panahi B, Zadehparizi R, 2006. The Effects of Rootstock and Scion on Early Splitting and Cracked Hull of Pistachio. Acta Hort. (ISHS) 726:193 -198
  • Tilkat E, 2006. Erkek Antepfıstığı (Pistacia vera L. cv. “Atlı”) Ağaçlarının Mikroçoğaltılması, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Dicle Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, s.142, Diyarbakır.
  • Tilkat E, Onay A, Özen HÇ, 2008. Erkek Antepfıstığı Ağaçlarının (Pistacia vera L.) İn vitro Mikroçoğaltması. Fırat Üniv. Fen ve Müh. Bil. Dergisi, 20 (1): 15-22.
  • Tunalıoğlu R, Taşkaya B, 2003. Antep Fıstığı. TEAE BAKIŞ, Tarımsal Ekonomi Araştırma Enstitüsü Dergisi, Sayı 2, Nüsha 5, Ankara.
  • Yavuz GG, 2011. Sert Kabuklu Meyveler/ Antep Fıstığı. TEPGE BAKIŞ, Tarımsal Ekonomi Ve Politika Geliştirme Enstitüsü, Aralık 2011 / ISSN: 1303–8346 / Nüsha: 5, Ankara.
  • Zheng Z, 2011. World Production and Trade of Pistachios: The Role of the U.S. and Factors Affecting the Export Demand of U.S. Pistachios. University of Kentucky Master’s Theses. Paper 123. http://uknowledge.uky.edu/gradschool_theses/123 Erişim Tarihi: 8 Kasım 2014
  • Zohary M, 1952. A monografphical study of the genus Pistacia. Palestanian Journal of Botany (Jerusalem) 5. 187- 228.
Toplam 39 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Bölüm Tarım Ekonomisi / Agricultural Economy
Yazarlar

Yakup Erdal Ertürk

Mustafa Kenan Geçer Bu kişi benim

Ersin Gülsoy Bu kişi benim

Süleyman Yalçın Bu kişi benim

Yayımlanma Tarihi 31 Mart 2015
Gönderilme Tarihi 2 Şubat 2015
Kabul Tarihi 7 Nisan 2015
Yayımlandığı Sayı Yıl 2015 Cilt: 5 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Ertürk Y. E., Geçer M. K., Gülsoy E., Yalçın S. (2015). Production and Marketing of Pistachio. Journal of the Institute of Science and Technology, 5(2), 43-62.
AMA Ertürk YE, Geçer MK, Gülsoy E, Yalçın S. Production and Marketing of Pistachio. Iğdır Üniv. Fen Bil Enst. Der. Haziran 2015;5(2):43-62.
Chicago Ertürk Yakup Erdal, Geçer Mustafa Kenan, Gülsoy Ersin, ve Yalçın Süleyman. “Production and Marketing of Pistachio”. Journal of the Institute of Science and Technology 5, sy. 2 (Haziran 2015): 43-62.
EndNote Ertürk YE, Geçer MK, Gülsoy E, Yalçın S (01 Haziran 2015) Production and Marketing of Pistachio. Journal of the Institute of Science and Technology 5 2 43–62.
IEEE Ertürk Y. E., Geçer M. K., Gülsoy E., ve Yalçın S., “Production and Marketing of Pistachio”, Iğdır Üniv. Fen Bil Enst. Der., c. 5, sy. 2, ss. 43–62, 2015.
ISNAD Ertürk Yakup Erdal vd. “Production and Marketing of Pistachio”. Journal of the Institute of Science and Technology 5/2 (Haziran 2015), 43-62.
JAMA Ertürk YE, Geçer MK, Gülsoy E, Yalçın S. Production and Marketing of Pistachio. Iğdır Üniv. Fen Bil Enst. Der. 2015;5:43–62.
MLA Ertürk Yakup Erdal vd. “Production and Marketing of Pistachio”. Journal of the Institute of Science and Technology, c. 5, sy. 2, 2015, ss. 43-62.
Vancouver Ertürk YE, Geçer MK, Gülsoy E, Yalçın S. Production and Marketing of Pistachio. Iğdır Üniv. Fen Bil Enst. Der. 2015;5(2):43-62.