All Characterictics of Morkaraman Sheep

Mehmet Şerif Kayalık; Mehmet Bı̇ngöl

Review

All Characterictics of Morkaraman Sheep

Year 2015, Volume: 5 Issue: 2, 89 - 97, 30.06.2015

Mehmet Şerif Kayalık Mehmet Bı̇ngöl

Abstract

This study was conducted to investigate and to evaluate the previous researches’ result in Morkaraman
sheep breed. The Morkaraman breed consisted of 21.5% Turkish sheep population. This breed is raised in Sivas,
Malatya, Kars and Van the eastern provinces of Turkey. However, they are generally raised in cities of Erzurum,
Van, Ağrı, Kars and Muş in Turkey. Eastern Anatolia sheep population consisted of 30.6% Turkish sheep population,
and 61.1% Eastern Anatolia sheep population is Morkaraman breed. According to researches, season of mating take
places in September and October, with lambing in February and March. Lambs are weaned at about 2-3 months
of age, after ewes are milked. The milking period is 2-3 months in ewes. Averages of some characteristics of the
Morkaraman ewes are assigned as follows: Body weight 55 kg, tail weight 4 kg, lactation milk yield 55 l cm,
lactation period 145 days, twining rate 5%, greasy eece weight 2 kg. For morphological characteristics, withers
height 70 cm, back height 68 cm, rump height 69 cm, body length 65 cm, chest width 18 cm, rum width (front)
18.5 cm, rump width (middle) 21 cm, cannon circumference (front) 7.4 cm, cannon circumference (back) 9 cm,
leg height 38.7 cm, head length and head width 22.4 cm, and 12.5 cm ear length 14.7 cm. Mean values of fattening
performance and carcass characteristics of Morkaraman sheep from various researches as follows; daily live weight
gain 220 g, daily concentrate feed consumption 5.5 kg, concentrate consumptions per 1 kg live weight gain 6 kg,
carcass weight 30 kg, dressing percentage 50%, leg weight 2.2 kg, back-lion 1.5 kg and, neck and thorax weight
6.4 kg. It is necessary to be continued scienti c researches for improving characteristics of yield by attention a
considerable breed within presence of sheep in our country.

Keywords

Morkaraman, morphological characteristics, milk yield, live weight

References

Akbulut Ö, 1986. İvesi x Morkaraman Melezlerinin Önemli Verim Özellikleri Üzerinde Araştırmalar (Basılmamış Yüksek lisans tezi). Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümü Erzurum.
Akçapınar H, Kadak R, 1982. Bazı Faktörlerin Akkaraman ve Morkaramanlarda Gebelik Süresi ve Doğum Ağırlığı Üzerine Etkileri. Atatürk Üniv. Vet. Fak. Derg,. 29 (2- 4):392-400.
Akçapınar H, Aydın İ, 1984. Morkaraman Kuzularının Erzurum’da Özel Bir İşletmede Yarı Entansif Şartlarda Büyüme ve Yaşama Gücü. Atatürk Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi 31(1):128-136.
Akman N, Ertuğrul M, Türkoğlu M, 1992. Türkiye’de Hayvansal Üretim. Türk Cumhuriyetleri 1. Tarım Sempozyumu, 24-28 Haziran 1992. Ankara Üniv. Zir. Fak. Eğitim, Araştırma ve Geliştirme Vakfı Yayınları No:1, sayfa 119-156.
Akman N, Kzılkaya K, 1993. Hayvan Islahı Stratejisi Ne Olmalıdır. Hayvancılık 2000, 2000’lere Doğru Türkiye Hayvancılığı Kongresi Tebliğleri, 9-10 Haziran 1993, Ankara. 103-116.
Aksoy A, 1996. Farklı Kesim Ağırlıklarında Morkaraman ve Tuj Erkek Kuzularının Besi Performansı, Kesim ve Karkas Özellikleri. Ankara Üniv. Vet. Fak. Derg., 42:15-23.
Arslan M, Yılmaz O, Ateş CT, 2003. Morkaraman ve Corriedale (F1) Kuzularında Büyüme. Y.Y.Üniv. Vet. Fak. Derg., 14 (1): 46-49.
Ateş CT, Arslan M, Yılmaz O, 2003. Morkaraman ve Dorset Down x Morkaraman F1 Kuzuların Doğum Ağırlığı ve Yaşama Gücü ile Doğuran Koyun Başına Doğan Kuzu Sayısı ve Gebelik Süresine Bazı Faktörlerin Etkisi. Turk J. Vet. Animal Sci., 27: 1311-1318.
Aytuğ CN, Yalçın BC, Alaçam E, Türker H, Özkoç Ü, Gökçen H, 1990. Koyun Keçi Hastalıkları ve Yetiştiriciliği. Tüm Vet. Hay. Hizmetleri Yay: 2 İstanbul. 302.
Baş S, Özsoy MK, Vanlı Y, 1986. Koç Katımı Öncesi Farklı Sürelerde Yemlemenin Koyunlarda Döl Verimine, Kuzularda Büyüme ve Yaşama Gücüne Etkileri. Doğa Tr. Vet. ve Hay. Dergisi, 10 (3): 221-234.
Bayındır Ş, 1980, Morkaraman, Merinos ve Bunların Melezlerinde Büyüme, Besi ve Karkas Özellikleri ile Bunlar Arasındaki İlişkiler. Atatürk Üniv. Zir. Fak. Zootekni Böl., (Doçentlik Tezi) Erzurum.
Bilgemre K, 1942. Kızıl-Morkaramanlarda Yetiştirme, Vücut Yapılışı ve Yapağı Hususiyetleri. Recep Ulusoğlu Basımevi, Ankara. 39.
Bilgin ÖC, Esenbuğa N, Macit M, Karaoğlu M, 2004. Morkaraman ve İvesi Koyunlarında Büyüme Eğrisi Özellikleri. 2. Genetik ve Çevresel Durum. Appl. Anim. Res., 26: 7-12.
Bıyıkoğlu K, Çakır A, Yazgan O, 1977. Doğu Anadolu’da Morkaraman Koyunlarında Kuyruk Kesiminin Gelişmeye, Et Verimine ve Kalitesine Etkileri. Atatürk Üniv. Yayınları No: 495. Ziraat Fakültesi Yayınları No:232, Araştırma Serisi No: 149, Erzurum. 40.
Çakır A, Haşimoğlu S, Vanlı Y, Özen N, Köprücü E, 1981. Morkaraman, Merinos ve İvesi Saf Irkları ile Bunların Dokuz Ayrı Melezlerinin Besi Performansları, II. % 30, % 50, ve % 70 Kesif Yem İçeren Rasyonlarla Gösterdikleri Reaksiyon. Atatürk Üniv. Zir. Fak. Derg., 12: 2-3.
Dayıoğlu H, Aksoy A, Emsen H, 1990. Kapalı ve Kan Katılmış Morkaraman Sürülerinde Döl Verimi Bakımından Mukayeseli Araştırmalar. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 21 (3): 75-83.
Dayıoğlu H, Esenbuğa N, Yaprak M, Kopuzlu S, Karaoğlu M, Macit M, 1998. Morkaraman ve Tuj resiprokal melezlemesinde sürü verimliliği üzerine mukayeseli araştırmalar. Doğu Anadolu Tarım Kongresi, 14-18 Eylül 1998. (Bildiri Kitabı) Erzurum. 912-921.
Eliçin A, Okuyan R, 1975. Entansif Besiye Alınan 7-8 Aylık Anadolu Merinosu ve Akkaraman Kuzuların Karkas Özelliklerine Farklı Enerji Düzeylerinin Etkileri Üzerinde Araştırmalar. Ankara Üniv. Zir. Fak. Yıllığı, 25 (3): 548- 562.
Eliçin A, Geliyi C, Ertuğrul M, Cengiz F, İlaslan M, Aşkın Y, 1989. Tuj Kuzularının Değişik Miktarlarda Kesif Yem ile Desteklenen Merada Besi Gücü ve Karkas Özellikleri. Ankara Üniv. Zir. Fak. Yıllığı, 40 (1-2): 335-345.
Eliçin A, Ertuğrul M, 1992. The importance of Awassi Sheep in and Semi-and regions. Strategies for the Development of Fat-Tail Sheep in the Near East. 5-9 October 1992. EAAP Publication No: 68: 41-48.
Emsen H, Dayıoğlu H, 1990. Atatürk Üniversitesi Koyun Islah Çalışmaları Üzerinde Bir Değerlendirme. Atatürk Üniv. Ziraat Fakültesi Dergisi, 21 (1): 118-124.
Emsen E, Yaprak M, 2005. İvesi ve Morkaraman Koyunlarında Kontrollü Yetiştirmenin Kuzulama Oranı (Fertility) Üzerine Etkisi ve Döl Verim Performansları. Elsevier, Small Ruminant Research. (2009) (Basımda).
Emsen E, Diaz CAG, Yaprak M, Köyceğiz F, Kutluca M, Emsen H, 2008. Kuzu Büyüme Performansı ve Yaşama Gücü Üzerine Irklararası Embriyo Tarnsferinin Etkisi. Reprod Dom anim. Doi:10.1111/j.1439-0531.2008.01200.x.
Ergin G, 1972. Doğu Anadolu Morkaraman Koyunlarının Süt Verimi, Sütlerinin Bileşimi ve Süt Yağlarının Fiziksel ve Kimyasal Konstantları Üzerinde Bir Araştırma. Atatürk Üniv. Zir. Fak. Derg., 3 (4): 25-39.
Esenbuğa N, Dayıoğlu H, Karaoğlu M, Kopuzlu S, Macit M, 1998. Morkaraman, İvesi Kuzuların Erken Damızlıkta Kullanılmasının Sürü Verimliliği Bakımından Değerlendirilmesi (2. Koçaltı koyun başına döl verim özellikleri). Doğu Anadolu Tarım Kongresi, 14-18 Eylül 1998. (Bildiri Kitabı) Erzurum. 894-903.
Esenbuğa N, Dayıoğlu H, 2002a. İvesi ve Morkaraman Kuzularının Büyüme ve Gelişme Özelliklerine Kimi Çevre Faktörlerinin Etkileri. Turk J. Vet. Anim., 26: 145-150.
Esenbuğa N, Dayıoğlu H, 2002b. İvesi ve Morkaraman Koyunlarının Döl Verim Özelliklerine Kimi Çevre Faktörlerinin Etkileri. Turk J. Vet. Anim. Sci., 26: 139-143.
Esenbuğa N, Macit M, Karaoğlu M, Aksakal V, Aksu Mİ, Yörük MA, Gül M, 2008. İvesi ve Morkaraman Kuzularının Besi performansı, Kesim ve Et Kalitesi Üzerine Irkın Etkisi. Livestock Science. (Basımda).
Geliyi C, İlaslan M, 1978. Kars İli Karacaören Köyünde Yetiştirilen Morkaramanların Döl, Süt ve Yapağı Verimleri. Kars Deneme ve Üretme İstasyonu Müdürlüğü Yayın No: 4, Kars.
Karaca O, Altın T, Okut H, 1996. Köylü İşletmelerde Karakaş Koyunları Canlı Ağırlık Değişimlerine İlişkin Kimi Parametre Tahminleri. Y.Y.Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 6 (3): 59-72.
Karataş Ş, 1973. Merinos x Morkaraman Melezlerinin Verim Özellikleri Bakımından Karşılaştırılması. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi, TÜBİTAK VHAG-23/51 d Numaralı Proje Kesin Raporu. Erzurum.
Köprücü E, 1975. Atatürk Üniversitesi Merinos ve Morkaraman Sürülerinde Döl Verimine Tesir Eden Faktörlerin Parametre Tahminleri. Atatürk Üniversitesi Zir. Fak. Zootekni Bölümü. (Doktora Tezi) Erzurum.
Küçük M, Öztürk Y, Bayram D, 2000. Yarı Entansif Şartlarda Hamdani, Karagül, ve Morkaraman Koyunlarının Süt Verimi Özelliklerinin Karşılaştırılması. Y.Y.Ü. Veteriner Fak. Derg., 11 (1): 44-48.
Küçük M, Bayram D, Yılmaz O, 2002. Morkaraman ve Kıvırcık x Morkaraman (G1) Melezi Kuzularda Büyüme, Besi Performansı, Kesim ve Karkas Özelliklerinin Araştırılması. Türk J. Vet. Anim. Sci., 26: 1321-1327.
Macit M, 1991. 1,5 Aylıkken Sütten Kesilerek Entansif Besiye Alınan Morkaraman Irkı Tekiz-Erkek Kuzularından Farklı Besi Süreleri ve Kesim Ağırlıklarının Besi Performansı ve Bazı Önemli Karkas Karakterlerine Etkisi. Atatürk Üniv. Fen Bil. Ens. Zootekni Ana Bilim Dalı. (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi) Erzurum.
Macit M, Aksoy A, 1996. Atatürk Üniversitesi Tarım İşletmesinde Yetiştirilen İvesi ve Morkaraman Koyunlarının Yarı Entansif Şartlarda Bazı Önemli Verim Özellikleri Bakımından Karşılaştırılması. TÜBİTAK, Tr. J. of Vet. and Animal Sciences, 20: 465-470.
Müftüoğlu Ş, 1974. Merinos x Morkaraman Melezlerinin Önemli Verim Özellikleri Üzerinden Araştırmalar. Lalahan Zootekni Araştırma Enstitüsü Yayın No: 35. Ankara.
Özcan L, 1980. Küçükbaş Hayvan Yetiştirme II. (Koyun ve Yapağı Üretimi). Çukurova Üniversitesi Ders Kitabı No: 106 Ankara.
Özcan L, 1989. Küçükbaş Hayvan Yetiştirme-II. Çukurova Üniv. Ziraat Fakültesi Yayınları No:108, 288-289. Adana.
Özsoy MK, 1980. Merinos ve Morkaraman Irklarıyla Bunların Melezlerinin Döl Verimi, Kuzu Yaşama Gücü, Büyüme Özellikleri ve İlk Irkın Yapağı Verimi Bakımından Karşılaştırılması. 1982 TÜBİTAK VII. Bilim Kongresi, VHAG Tebliğleri 29 Eylül - 3 Ekim 1980 İstanbul, TÜBİTAK Yayınları: 555, VHAG Serisi: 19: 391-400.
Özsoy MK, Vanlı Y, Emsen H, Baş S, Dayıoğlu H, 1984. Saf ve Melez Kuzuların Besi ve Karkas Özelliklerinin Saf Irk Genotip Oranlarına Göre Değişimi. Doğa Bilim Dergisi, 8 (1-2): 294-301.
Özsoy MK, Vanlı Y, 1985. Merinos, Morkaraman, İvesi Irkları İle Bunların İki Irk ve Üç Irk Melezlerinin Koyun Verim Özellikleri Bakımından Değerlendirilmesi. TÜBİTAK VHAG: 626. Erzurum.
Özsoy MK, Vanlı Y, Dayıoğlu H, Akbulut Ö, Baş S, 1986. İvesi, Merinos ve Morkaraman Koyun Irklarının Vücut Ağırlıkları Bakımından Değerlendirilmesi. Doğa Tr. Vet. Hay. Dergisi, 3 (10): 287-298.
Özsoy MK, Vanlı Y, Akbulut Ö, 1988. İvesi x Morkaraman Melezlemesinde Bazı Faktörlerin Koyun Verimliliğine Etkileri, 2. Kuzu Ağırlıkları, Doğa Türk Vet. Hay. Dergisi, 12 (1): 66-77.
Sandıkçıoğlu M, 1961. Türkiye’de Akkaraman x Merinos Melezleri İlk İki Generasyonun Vücut Ölçümleri, Yapağı ve Renk Vası arı Üzerinde Araştırmalar. A.Ü. Ziraat Fak. Yay: 44, Çalışma: 81, Ankara
Spötell W, Bilgemre K., 1937. Türkiye Koyunculuğu Hakkında Etütler Orta Anadolu Beyaz-Karaman Yetiştirmesi. Türk Vet. Hek. Dern. Derg., 38: 22-55.
Sönmez R, Pekel E, Kaymakçı M, Özcan L, Güney O, Gürsoy O, Demirören E, Biçer O, Torun O, 1990. Türkiye’de Küçükbaş Hayvan Yetiştiriciliği ve Islahı. Türkiye Ziraat Mühendisliği 3. Teknik Kongresi, 8-12 Ocak 1990 Ankara, TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Yayını, 522-534.
Tanrıverdi F, 1976. Atatürk Üniversitesi Morkaraman Koyunlarında Vücut Ölçüleri. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ziraat Dergisi Cilt: 7, Sayı: 2. Güneş Matbaacılık T. A. Ş., İstanbul.
Tellioğlu S, 1975. Merinos ve Morkaramanlarla Bunların F1 ve G1 Melezleri Arasında Yapağı Özellikleri Bakımından Mukayeseler. Atatürk Üniversitesi Yayınları No: 419, Araştırma Serisi No:126, sayfa 72, Erzurum.
Tellioğlu S, Sezer S, 1976. Atatürk Üniversitesi Morkaraman Koyunlarında Vücut Ölçüleri. Atatürk Üni. Ziraat Fak. Ziraat Derg., 7 (2): 61-74.
TUİK 2007. Turkish Statistical Institute. http: // www. tuik. gov. tr /PreTablo. do?alt_id=1002. Accessed 12.05.2014.
Ulusan HOK, Aksoy AR, 1996. Kafkas Üniv. Veteriner Fakültesi Çiftliğinde Yetiştirilen Tuj ve Morkaraman Koyunlarının Verim Performansları. II. Büyüme ve Beden Ölçüleri. Kafkas Üniv Vet. Fak. Dergisi, 2 (2): 139–146.
Vanlı Y, 1976. Atatürk Üniversitesi Sürüsünde Yapağı ve Süt Verimi Özelliklerinin Fenotipik ve Genetik Parametre Tahminleri. Atatürk Üni. Zir. Fak. Dergisi, 7 (2): 93–117.
Vanlı Y, Özsoy MK, Emsen H, Dayıoğlu H, Baş S, 1984. Merinos x Morkaraman Melezlemesinin Kuzu Besisi ve Karkas Özellikleri Bakımından Değerlendirilmesi. Doğa Bilim Dergisi, 8 (1): 315–321.
Vanlı Y, Karaca O, 1990. Doğu Anadolu Hayvancılığında Genetik İyileştirme Olanakları ve Çevre Engeli. Doğu Anadolu’da Tarımın Verimlilik Sorunları Sempozyumu. 9-10 Ekim 1990 Van. MPM Yayınları: 431, 118-130.
Yalçın BC, 1987. Türkiye Koyun Irkları ve Koyunculuğun Islahı Konusundaki Çalışmalar. Koyun Yetiştirme ve Hatalıkları Sempozyumu, 11-12 Mayıs 1987 Konya.
Yaprak M, 1997. Kesimden Altı Hafta Önce Farklı Rasyonlarla Entansif Besiye Alınan Morkaraman ve Tuj Kuzularının Besi Performansı, Kesim, Karkas ve Duyusal Özellikleri (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Atatürk Üniv. Fen. Bil. Ens., Zootekni Anabilim Dalı. Erzurum.
Yargıcı MŞ., Arık İZ, 1986. Hayvancılığımızda Erken Kesim Sorunu ve Çözümü. Hayvancılık Sempozyumu, 5-8 Mayıs 1986 Tokat. 289-295.

Tüm Yönleriyle Morkaraman Koyunları

Year 2015, Volume: 5 Issue: 2, 89 - 97, 30.06.2015

Mehmet Şerif Kayalık Mehmet Bı̇ngöl

Abstract

Bu çalışma, Morkaraman koyun ırkında yapılmış araştırmaların sonuçları araştırmak ve ortaya çıkan sonuçları
değerlendirmek amacıyla yapılmıştır. Morkaraman ırkı, var olan koyunlarımızın % 21.5’ini oluşturmaktadır. Bu
ırk Sivas ve Malatya illerinin doğusundan Kars ve Van’a kadar olan geniş bir bölgede yetiştirilmektedir. Ancak
daha çok Erzurum, Van, Ağrı, Kars ve Muş illerinde yaygın olarak yetiştirilmektedir. Doğu Anadolu bölgesi
koyun varlığı Türkiye koyun varlığının % 30.6’sını oluşturmaktadır. Doğu Anadolu bölgesi koyun varlığının ise
% 61.1’ini Morkaraman ırkı koyunlar oluşturmaktadır. Yapılan araştırmalar sonunda Morkaraman koyun ırkının
genel olarak koç katımı Eylül ve Ekim; doğumu Şubat ve Mart aylarında gerçekleşmektedir. Kuzular 2-3 aylık yaşa
geldiklerinde sütten kesildikten sonra koyunlarda sağım süreci başlamaktadır. Koyunlarda yaklaşık 2-3 ay süre
sağım yapılmaktadır. Morkaraman koyunlarının bazı temel verim özelliklerine ilişkin yaklaşık ortalamalar şöyle
sıralanabilir: Canlı ağırlık 55 kg, kuyruk ağırlığı 4 kg, laktasyon süt verimi 55. l cm, laktasyon süresi 145 gün, ikiz
doğum oranı % 5 ve yapağı verimi 2 kg’dır. Morfolojik özellikleri ise, cidago yüksekliği 70 cm, sırt yüksekliği
68 cm, sağrı yüksekliği 69 cm, vücut uzunluğu 65 cm, göğüs genişliği 18 cm, ön sağrı genişliği 18.5 cm, orta
sağrı genişliği 21 cm, ön incik çevresi 7.4 cm, arka incik çevresi 9 cm, bacak yüksekliği 38.7 cm, baş uzunluğu ve
genişliği 22.4 cm, ve 12.5 cm ve kulak uzunluğu 14.7 cm olarak bildirilmiştir. Morkaraman koyunlarının besi gücü
ve karkas özelliklerine ilişkin bilgiler ise; günlük canlı ağırlık artışı 220 g, günlük kaba ve kesif yem tüketimi 5.5
kg, 1 kg canlı ağırlık artışı için yem tüketimi 6 kg, karkas ağırlığı 30 kg, karkas randımanı % 50, but ağırlığı 2.2
kg, sırt-bel ağırlığı 1.5 kg, ön kısım ve boyun ağırlığı 6.4 kg olarak bulunmuştur. Morkaraman ırkı koyunlarının
ülkemiz koyun varlığı içerisinde önemli bir yeri olduğu dikkate alınarak ırkın verimlerinin ıslahına yönelik bilimsel
araştırmaların sürdürülmesi gerekmektedir.

Keywords

Morkaraman, morfolojik özellikler, süt verimi, canlı ağırlık

References

Akbulut Ö, 1986. İvesi x Morkaraman Melezlerinin Önemli Verim Özellikleri Üzerinde Araştırmalar (Basılmamış Yüksek lisans tezi). Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümü Erzurum.
Akçapınar H, Kadak R, 1982. Bazı Faktörlerin Akkaraman ve Morkaramanlarda Gebelik Süresi ve Doğum Ağırlığı Üzerine Etkileri. Atatürk Üniv. Vet. Fak. Derg,. 29 (2- 4):392-400.
Akçapınar H, Aydın İ, 1984. Morkaraman Kuzularının Erzurum’da Özel Bir İşletmede Yarı Entansif Şartlarda Büyüme ve Yaşama Gücü. Atatürk Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi 31(1):128-136.
Akman N, Ertuğrul M, Türkoğlu M, 1992. Türkiye’de Hayvansal Üretim. Türk Cumhuriyetleri 1. Tarım Sempozyumu, 24-28 Haziran 1992. Ankara Üniv. Zir. Fak. Eğitim, Araştırma ve Geliştirme Vakfı Yayınları No:1, sayfa 119-156.
Akman N, Kzılkaya K, 1993. Hayvan Islahı Stratejisi Ne Olmalıdır. Hayvancılık 2000, 2000’lere Doğru Türkiye Hayvancılığı Kongresi Tebliğleri, 9-10 Haziran 1993, Ankara. 103-116.
Aksoy A, 1996. Farklı Kesim Ağırlıklarında Morkaraman ve Tuj Erkek Kuzularının Besi Performansı, Kesim ve Karkas Özellikleri. Ankara Üniv. Vet. Fak. Derg., 42:15-23.
Arslan M, Yılmaz O, Ateş CT, 2003. Morkaraman ve Corriedale (F1) Kuzularında Büyüme. Y.Y.Üniv. Vet. Fak. Derg., 14 (1): 46-49.
Ateş CT, Arslan M, Yılmaz O, 2003. Morkaraman ve Dorset Down x Morkaraman F1 Kuzuların Doğum Ağırlığı ve Yaşama Gücü ile Doğuran Koyun Başına Doğan Kuzu Sayısı ve Gebelik Süresine Bazı Faktörlerin Etkisi. Turk J. Vet. Animal Sci., 27: 1311-1318.
Aytuğ CN, Yalçın BC, Alaçam E, Türker H, Özkoç Ü, Gökçen H, 1990. Koyun Keçi Hastalıkları ve Yetiştiriciliği. Tüm Vet. Hay. Hizmetleri Yay: 2 İstanbul. 302.
Baş S, Özsoy MK, Vanlı Y, 1986. Koç Katımı Öncesi Farklı Sürelerde Yemlemenin Koyunlarda Döl Verimine, Kuzularda Büyüme ve Yaşama Gücüne Etkileri. Doğa Tr. Vet. ve Hay. Dergisi, 10 (3): 221-234.
Bayındır Ş, 1980, Morkaraman, Merinos ve Bunların Melezlerinde Büyüme, Besi ve Karkas Özellikleri ile Bunlar Arasındaki İlişkiler. Atatürk Üniv. Zir. Fak. Zootekni Böl., (Doçentlik Tezi) Erzurum.
Bilgemre K, 1942. Kızıl-Morkaramanlarda Yetiştirme, Vücut Yapılışı ve Yapağı Hususiyetleri. Recep Ulusoğlu Basımevi, Ankara. 39.
Bilgin ÖC, Esenbuğa N, Macit M, Karaoğlu M, 2004. Morkaraman ve İvesi Koyunlarında Büyüme Eğrisi Özellikleri. 2. Genetik ve Çevresel Durum. Appl. Anim. Res., 26: 7-12.
Bıyıkoğlu K, Çakır A, Yazgan O, 1977. Doğu Anadolu’da Morkaraman Koyunlarında Kuyruk Kesiminin Gelişmeye, Et Verimine ve Kalitesine Etkileri. Atatürk Üniv. Yayınları No: 495. Ziraat Fakültesi Yayınları No:232, Araştırma Serisi No: 149, Erzurum. 40.
Çakır A, Haşimoğlu S, Vanlı Y, Özen N, Köprücü E, 1981. Morkaraman, Merinos ve İvesi Saf Irkları ile Bunların Dokuz Ayrı Melezlerinin Besi Performansları, II. % 30, % 50, ve % 70 Kesif Yem İçeren Rasyonlarla Gösterdikleri Reaksiyon. Atatürk Üniv. Zir. Fak. Derg., 12: 2-3.
Dayıoğlu H, Aksoy A, Emsen H, 1990. Kapalı ve Kan Katılmış Morkaraman Sürülerinde Döl Verimi Bakımından Mukayeseli Araştırmalar. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 21 (3): 75-83.
Dayıoğlu H, Esenbuğa N, Yaprak M, Kopuzlu S, Karaoğlu M, Macit M, 1998. Morkaraman ve Tuj resiprokal melezlemesinde sürü verimliliği üzerine mukayeseli araştırmalar. Doğu Anadolu Tarım Kongresi, 14-18 Eylül 1998. (Bildiri Kitabı) Erzurum. 912-921.
Eliçin A, Okuyan R, 1975. Entansif Besiye Alınan 7-8 Aylık Anadolu Merinosu ve Akkaraman Kuzuların Karkas Özelliklerine Farklı Enerji Düzeylerinin Etkileri Üzerinde Araştırmalar. Ankara Üniv. Zir. Fak. Yıllığı, 25 (3): 548- 562.
Eliçin A, Geliyi C, Ertuğrul M, Cengiz F, İlaslan M, Aşkın Y, 1989. Tuj Kuzularının Değişik Miktarlarda Kesif Yem ile Desteklenen Merada Besi Gücü ve Karkas Özellikleri. Ankara Üniv. Zir. Fak. Yıllığı, 40 (1-2): 335-345.
Eliçin A, Ertuğrul M, 1992. The importance of Awassi Sheep in and Semi-and regions. Strategies for the Development of Fat-Tail Sheep in the Near East. 5-9 October 1992. EAAP Publication No: 68: 41-48.
Emsen H, Dayıoğlu H, 1990. Atatürk Üniversitesi Koyun Islah Çalışmaları Üzerinde Bir Değerlendirme. Atatürk Üniv. Ziraat Fakültesi Dergisi, 21 (1): 118-124.
Emsen E, Yaprak M, 2005. İvesi ve Morkaraman Koyunlarında Kontrollü Yetiştirmenin Kuzulama Oranı (Fertility) Üzerine Etkisi ve Döl Verim Performansları. Elsevier, Small Ruminant Research. (2009) (Basımda).
Emsen E, Diaz CAG, Yaprak M, Köyceğiz F, Kutluca M, Emsen H, 2008. Kuzu Büyüme Performansı ve Yaşama Gücü Üzerine Irklararası Embriyo Tarnsferinin Etkisi. Reprod Dom anim. Doi:10.1111/j.1439-0531.2008.01200.x.
Ergin G, 1972. Doğu Anadolu Morkaraman Koyunlarının Süt Verimi, Sütlerinin Bileşimi ve Süt Yağlarının Fiziksel ve Kimyasal Konstantları Üzerinde Bir Araştırma. Atatürk Üniv. Zir. Fak. Derg., 3 (4): 25-39.
Esenbuğa N, Dayıoğlu H, Karaoğlu M, Kopuzlu S, Macit M, 1998. Morkaraman, İvesi Kuzuların Erken Damızlıkta Kullanılmasının Sürü Verimliliği Bakımından Değerlendirilmesi (2. Koçaltı koyun başına döl verim özellikleri). Doğu Anadolu Tarım Kongresi, 14-18 Eylül 1998. (Bildiri Kitabı) Erzurum. 894-903.
Esenbuğa N, Dayıoğlu H, 2002a. İvesi ve Morkaraman Kuzularının Büyüme ve Gelişme Özelliklerine Kimi Çevre Faktörlerinin Etkileri. Turk J. Vet. Anim., 26: 145-150.
Esenbuğa N, Dayıoğlu H, 2002b. İvesi ve Morkaraman Koyunlarının Döl Verim Özelliklerine Kimi Çevre Faktörlerinin Etkileri. Turk J. Vet. Anim. Sci., 26: 139-143.
Esenbuğa N, Macit M, Karaoğlu M, Aksakal V, Aksu Mİ, Yörük MA, Gül M, 2008. İvesi ve Morkaraman Kuzularının Besi performansı, Kesim ve Et Kalitesi Üzerine Irkın Etkisi. Livestock Science. (Basımda).
Geliyi C, İlaslan M, 1978. Kars İli Karacaören Köyünde Yetiştirilen Morkaramanların Döl, Süt ve Yapağı Verimleri. Kars Deneme ve Üretme İstasyonu Müdürlüğü Yayın No: 4, Kars.
Karaca O, Altın T, Okut H, 1996. Köylü İşletmelerde Karakaş Koyunları Canlı Ağırlık Değişimlerine İlişkin Kimi Parametre Tahminleri. Y.Y.Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 6 (3): 59-72.
Karataş Ş, 1973. Merinos x Morkaraman Melezlerinin Verim Özellikleri Bakımından Karşılaştırılması. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi, TÜBİTAK VHAG-23/51 d Numaralı Proje Kesin Raporu. Erzurum.
Köprücü E, 1975. Atatürk Üniversitesi Merinos ve Morkaraman Sürülerinde Döl Verimine Tesir Eden Faktörlerin Parametre Tahminleri. Atatürk Üniversitesi Zir. Fak. Zootekni Bölümü. (Doktora Tezi) Erzurum.
Küçük M, Öztürk Y, Bayram D, 2000. Yarı Entansif Şartlarda Hamdani, Karagül, ve Morkaraman Koyunlarının Süt Verimi Özelliklerinin Karşılaştırılması. Y.Y.Ü. Veteriner Fak. Derg., 11 (1): 44-48.
Küçük M, Bayram D, Yılmaz O, 2002. Morkaraman ve Kıvırcık x Morkaraman (G1) Melezi Kuzularda Büyüme, Besi Performansı, Kesim ve Karkas Özelliklerinin Araştırılması. Türk J. Vet. Anim. Sci., 26: 1321-1327.
Macit M, 1991. 1,5 Aylıkken Sütten Kesilerek Entansif Besiye Alınan Morkaraman Irkı Tekiz-Erkek Kuzularından Farklı Besi Süreleri ve Kesim Ağırlıklarının Besi Performansı ve Bazı Önemli Karkas Karakterlerine Etkisi. Atatürk Üniv. Fen Bil. Ens. Zootekni Ana Bilim Dalı. (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi) Erzurum.
Macit M, Aksoy A, 1996. Atatürk Üniversitesi Tarım İşletmesinde Yetiştirilen İvesi ve Morkaraman Koyunlarının Yarı Entansif Şartlarda Bazı Önemli Verim Özellikleri Bakımından Karşılaştırılması. TÜBİTAK, Tr. J. of Vet. and Animal Sciences, 20: 465-470.
Müftüoğlu Ş, 1974. Merinos x Morkaraman Melezlerinin Önemli Verim Özellikleri Üzerinden Araştırmalar. Lalahan Zootekni Araştırma Enstitüsü Yayın No: 35. Ankara.
Özcan L, 1980. Küçükbaş Hayvan Yetiştirme II. (Koyun ve Yapağı Üretimi). Çukurova Üniversitesi Ders Kitabı No: 106 Ankara.
Özcan L, 1989. Küçükbaş Hayvan Yetiştirme-II. Çukurova Üniv. Ziraat Fakültesi Yayınları No:108, 288-289. Adana.
Özsoy MK, 1980. Merinos ve Morkaraman Irklarıyla Bunların Melezlerinin Döl Verimi, Kuzu Yaşama Gücü, Büyüme Özellikleri ve İlk Irkın Yapağı Verimi Bakımından Karşılaştırılması. 1982 TÜBİTAK VII. Bilim Kongresi, VHAG Tebliğleri 29 Eylül - 3 Ekim 1980 İstanbul, TÜBİTAK Yayınları: 555, VHAG Serisi: 19: 391-400.
Özsoy MK, Vanlı Y, Emsen H, Baş S, Dayıoğlu H, 1984. Saf ve Melez Kuzuların Besi ve Karkas Özelliklerinin Saf Irk Genotip Oranlarına Göre Değişimi. Doğa Bilim Dergisi, 8 (1-2): 294-301.
Özsoy MK, Vanlı Y, 1985. Merinos, Morkaraman, İvesi Irkları İle Bunların İki Irk ve Üç Irk Melezlerinin Koyun Verim Özellikleri Bakımından Değerlendirilmesi. TÜBİTAK VHAG: 626. Erzurum.
Özsoy MK, Vanlı Y, Dayıoğlu H, Akbulut Ö, Baş S, 1986. İvesi, Merinos ve Morkaraman Koyun Irklarının Vücut Ağırlıkları Bakımından Değerlendirilmesi. Doğa Tr. Vet. Hay. Dergisi, 3 (10): 287-298.
Özsoy MK, Vanlı Y, Akbulut Ö, 1988. İvesi x Morkaraman Melezlemesinde Bazı Faktörlerin Koyun Verimliliğine Etkileri, 2. Kuzu Ağırlıkları, Doğa Türk Vet. Hay. Dergisi, 12 (1): 66-77.
Sandıkçıoğlu M, 1961. Türkiye’de Akkaraman x Merinos Melezleri İlk İki Generasyonun Vücut Ölçümleri, Yapağı ve Renk Vası arı Üzerinde Araştırmalar. A.Ü. Ziraat Fak. Yay: 44, Çalışma: 81, Ankara
Spötell W, Bilgemre K., 1937. Türkiye Koyunculuğu Hakkında Etütler Orta Anadolu Beyaz-Karaman Yetiştirmesi. Türk Vet. Hek. Dern. Derg., 38: 22-55.
Sönmez R, Pekel E, Kaymakçı M, Özcan L, Güney O, Gürsoy O, Demirören E, Biçer O, Torun O, 1990. Türkiye’de Küçükbaş Hayvan Yetiştiriciliği ve Islahı. Türkiye Ziraat Mühendisliği 3. Teknik Kongresi, 8-12 Ocak 1990 Ankara, TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Yayını, 522-534.
Tanrıverdi F, 1976. Atatürk Üniversitesi Morkaraman Koyunlarında Vücut Ölçüleri. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ziraat Dergisi Cilt: 7, Sayı: 2. Güneş Matbaacılık T. A. Ş., İstanbul.
Tellioğlu S, 1975. Merinos ve Morkaramanlarla Bunların F1 ve G1 Melezleri Arasında Yapağı Özellikleri Bakımından Mukayeseler. Atatürk Üniversitesi Yayınları No: 419, Araştırma Serisi No:126, sayfa 72, Erzurum.
Tellioğlu S, Sezer S, 1976. Atatürk Üniversitesi Morkaraman Koyunlarında Vücut Ölçüleri. Atatürk Üni. Ziraat Fak. Ziraat Derg., 7 (2): 61-74.
TUİK 2007. Turkish Statistical Institute. http: // www. tuik. gov. tr /PreTablo. do?alt_id=1002. Accessed 12.05.2014.
Ulusan HOK, Aksoy AR, 1996. Kafkas Üniv. Veteriner Fakültesi Çiftliğinde Yetiştirilen Tuj ve Morkaraman Koyunlarının Verim Performansları. II. Büyüme ve Beden Ölçüleri. Kafkas Üniv Vet. Fak. Dergisi, 2 (2): 139–146.
Vanlı Y, 1976. Atatürk Üniversitesi Sürüsünde Yapağı ve Süt Verimi Özelliklerinin Fenotipik ve Genetik Parametre Tahminleri. Atatürk Üni. Zir. Fak. Dergisi, 7 (2): 93–117.
Vanlı Y, Özsoy MK, Emsen H, Dayıoğlu H, Baş S, 1984. Merinos x Morkaraman Melezlemesinin Kuzu Besisi ve Karkas Özellikleri Bakımından Değerlendirilmesi. Doğa Bilim Dergisi, 8 (1): 315–321.
Vanlı Y, Karaca O, 1990. Doğu Anadolu Hayvancılığında Genetik İyileştirme Olanakları ve Çevre Engeli. Doğu Anadolu’da Tarımın Verimlilik Sorunları Sempozyumu. 9-10 Ekim 1990 Van. MPM Yayınları: 431, 118-130.
Yalçın BC, 1987. Türkiye Koyun Irkları ve Koyunculuğun Islahı Konusundaki Çalışmalar. Koyun Yetiştirme ve Hatalıkları Sempozyumu, 11-12 Mayıs 1987 Konya.
Yaprak M, 1997. Kesimden Altı Hafta Önce Farklı Rasyonlarla Entansif Besiye Alınan Morkaraman ve Tuj Kuzularının Besi Performansı, Kesim, Karkas ve Duyusal Özellikleri (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Atatürk Üniv. Fen. Bil. Ens., Zootekni Anabilim Dalı. Erzurum.
Yargıcı MŞ., Arık İZ, 1986. Hayvancılığımızda Erken Kesim Sorunu ve Çözümü. Hayvancılık Sempozyumu, 5-8 Mayıs 1986 Tokat. 289-295.

There are 58 citations in total.

Details

Journal Section	Zootekni / Animal Science
Authors	Mehmet Şerif Kayalık This is me Mehmet Bı̇ngöl This is me
Publication Date	June 30, 2015
Submission Date	August 6, 2014
Acceptance Date	March 5, 2015
Published in Issue	Year 2015 Volume: 5 Issue: 2

Cite

APA	Kayalık, M. S., & Bı̇ngöl M. (2015). All Characterictics of Morkaraman Sheep. Journal of the Institute of Science and Technology, 5(2), 89-97.
AMA	Kayalık MS, Bı̇ngöl M. All Characterictics of Morkaraman Sheep. J. Inst. Sci. and Tech. June 2015;5(2):89-97.
Chicago	Kayalık Mehmet Şerif, and Bı̇ngöl Mehmet. “All Characterictics of Morkaraman Sheep”. Journal of the Institute of Science and Technology 5, no. 2 (June 2015): 89-97.
EndNote	Kayalık MS, Bı̇ngöl M (June 1, 2015) All Characterictics of Morkaraman Sheep. Journal of the Institute of Science and Technology 5 2 89–97.
IEEE	M. S. Kayalık and Bı̇ngöl M., “All Characterictics of Morkaraman Sheep”, J. Inst. Sci. and Tech., vol. 5, no. 2, pp. 89–97, 2015.
ISNAD	Kayalık Mehmet Şerif - Bı̇ngöl Mehmet. “All Characterictics of Morkaraman Sheep”. Journal of the Institute of Science and Technology 5/2 (June 2015), 89-97.
JAMA	Kayalık MS, Bı̇ngöl M. All Characterictics of Morkaraman Sheep. J. Inst. Sci. and Tech. 2015;5:89–97.
MLA	Kayalık Mehmet Şerif and Bı̇ngöl Mehmet. “All Characterictics of Morkaraman Sheep”. Journal of the Institute of Science and Technology, vol. 5, no. 2, 2015, pp. 89-97.
Vancouver	Kayalık MS, Bı̇ngöl M. All Characterictics of Morkaraman Sheep. J. Inst. Sci. and Tech. 2015;5(2):89-97.

Article Files

Full Text