Dış Göçlerin Mevsimlik Tarım İşçiliği Üzerine Etkilerinin Değerlendirilmesi

Yıl 2019, Cilt: 9 Sayı: 2, 1164 - 1176, 01.06.2019

Zeki Bayramoğlu , Merve Bozdemir

https://doi.org/10.21597/jist.472631

Cited By: 2

Öz

Bu çalışma, Türkiye’nin mevsimlik tarım işçiliği ve aldığı dış göçler üzerine yapılan alan araştırmaları incelenerek; Türkiye’nin aldığı dış göçlerin mevsimlik tarım işçiliğine etkilerinin belirlenmesi ve mevsimlik tarım işçiliğinde meydana gelen sosyo-ekonomik sorunların tespiti amacıyla gerçekleştirilmiştir. 1951 yılında Cenevre Sözleşmesinin imzalanmasıyla birlikte Türkiye mültecilere iltica hakkı tanımış ve sözleşmede bazı özel şartlar belirlemiştir. Cenevre sözleşmesinden sonra yaşanan savaşlar, iç çatışmalar, doğal afetler gibi gerekçelerle insanların ikamet ettikleri yerleşim yerlerini terk etmek zorunda kalmaları ya da göç etmeye zorlanmaları sebebiyle Türkiye Ortadoğu’dan çok sayıda göçmen almıştır. Bu durum mevsimlik tarım işçilerinin sayısında özellikle 1950’li yıllardan günümüze hızlı bir artış meydana gelmesine neden olmuştur. 1980 ve 1990 yılları arasında yaşanan dış göçlerin etkisiyle mevsimlik tarım işçilerinin sayısı milyonları bulmuştur. Bu zaman dilimi sonrasında mevsimlik tarım işçiliği marjinal bir emek biçimi olmaktan çıkmıştır. 2000’li yıllarda ise göçmen mevsimlik tarım işçilerinin sayısı önemli boyutlara ulaşmıştır. Özellikle 2011 yılından itibaren çoğunluğu Suriyeli işçilerden oluşan tarımsal göçmen işgücü çeşitli üretim süreçlerinde yerli mevsimlik işgücünün yerini almıştır. Bu çalışma kapsamında dış göçlerin mevsimlik tarım işçiliği üzerine etkileri değerlendirilmiş ve çalışmanın sonunda piyasaya yönelik politika önerilerinde bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Dış Göç, Göç, Mevsimlik tarım işciliği, tarım sektörü

Evaluatıon Of External Immıgratıon’s Effects On Seasonal Agrıcultural Labour

Öz

This study is carried out in order to determine the effects of Turkey's foreign migrations on seasonal agricultural workers and the socio-economic problems that occur in seasonal agricultural workers by examining field studies made on emigration and seasonal agricultural workers. With the signing of the Geneva Convention in 1951, Turkey granted refugees asylum and set certain special conditions in the convention. Turkey has taken many immigrants from the Middle East because of the reasons such as wars, internal conflicts, natural disasters which occurred after Geneva Convention, and the fact that people have to leave their places of residence or are forced to emigrate. This situation caused a rapid increase in the number of seasonal agricultural workers, especially in the 1950s to present day. The number of seasonal agricultural workers has reached millions due to the effects of external migration between 1980 and 1990. After this period of time, seasonal agricultural labor has ceased to be a marginal type of labor. In the 2000s, the number of migrant seasonal agricultural workers reached significant levels. Especially since 2011, the agricultural migrant labor force, mostly Syrian workers, has replaced the domestic seasonal labor force in various production processes. Within the scope of this study, the effects of external migration on seasonal agricultural labor are evaluated and policy recommendations are made towards the market at the end of the study.

Anahtar Kelimeler

Agriculture Sector, External Migration, Migration, Seasonal Agricultural Labor

Kaynakça

• Anonim, 2017a. http://www.cagdasses.com/emek/60831/gocmen-iscilerin-tarimsal-uretimde-calismasi-toplumsal-degisim-yaratabilir, Erişim Tarihi: 27 Ağustos 2017.
• Anonim, 2017b. http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.6360.pdf, Erişim Tarihi: 15 Eylül 2017.
• Arslan H, 2016. Mevsimlik Gezici Tarım İşçiliği Kırsal Yoksulluk Perspektifinden Anlamak. International Journal of Social Sciences and Education Research, Sayı 2 (4), Sayfa 1406-14020.
• Dedeoğlu S, 2016. Türkiye’de Mevsimlik Tarımsal Üretimde Yabancı Göçmen İşçiler Mevcut Durum Raporu, Yoksulluk Nöbetinden Yoksulluk Rekabetine. Mevsimlik Tarım Göçü Programı, ISBN: 978-975-98363-7-5, Ankara.
• Deniz O, 2011. 1990 Sonrasında Türkiye’ye Yönelen Sığınma Hareketleri ve Etkileri. Türkiye Coğrafyası Araştırma ve Uygulama Merkezi (TÜCAUM) VI. Ulusal Coğrafya Sempozyumu Bildiriler Kitabı. Ankara.
• Fidan F, Fidecioğlu A, 2010. Türkiye’den Almanya’ya Göç Sürecinde Geride Kalan Kadınlar: Alamanyalı Beylerin Fedakâr Eşleri. Yardım ve Dayanışma Dergisi, Cilt 1, Sayı 1, Sayfa 29-39.
• Franz E, 1994. Population Policy in Turkey, Family Planning and Migration between 1960 and 1992, Hamburg, Deutsches Orient-Institut.
• Gelekçi,C, 2015. 1960 Sonrası Dönemde Türkiye’de Nüfus Yapısı ve Bazı Temel Özellikleri Üzerine Tespitler. Sosyoloji Konferansı, No:52, Sayfa 587-607.
• Gönüllü M, 1996. Dış Göç, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı 1.
• Gülçubuk B, Bayaner A, 2010. Kırsal Yoksulluğun Azaltılmasında ve Küçük İşletmeciliğin Yaşatılmasında Kooperatifçiliğin Rolü. 10. Ulusal Tarım Ekonomisi Kongresi, Tarım, Yoksulluk ve Kalkınma, Sayfa 995-1000, 5-7 Eylül 2012, Konya.
• Gülçubuk B, Şengül H, Aluftekin, N., Kızılaslan, N. Kılıç, M., 2017. Tarımda İstihdam Sosyal Güvenlik Uygulamaları ve Kırsal Yoksulluk. http://www.zmo.org.tr/resimler/ekler/ 8cac9d33aad44bb_ek.pdf? tipi=14&sube= , Erişim Tarihi: 13 Eylül 2017.
• Kalkınma Atölyesi, 2017. http://www.kalkinmaatolyesi.org/v2/wp-content/uploads/ 2016/06/infografik.pdf, Erişim Tarihi: 20 Ağustos 2017.
• Keleş R, 1998. Kent Terimleri Sözlüğü. İmge Yayınları, Ankara.
• Olhan E, 2011. Türkiye’de Kırsal İstihdamın Yapısı. Birleşmiş Milletler Ortak Programı Herkes İçin İnsana Yakışır İş: Ulusal Gençlik İstihdam Programı ve Antalya Pilot Bölge Uygulaması.
• Ren LJ, Cui EQ, Sun HY, 2014. Temporal and Spatial Variations in the Relationship between Urbanization and Water Quality. Environmenal Science and Pollution Research, Sayı 21, Sayfa 13646-13655.
• Şahin İ, Düzgün O, 2016. Türkiye’ye Gerçekleştirilen Ortadoğu Kaynaklı Zorunlu Göçlerin Sosyo-Ekonomik Etkileri: 1974-2014 Arası. Tesam Akademik Dergisi, Sayı 2 (2), Sayfa 167-195.
• Tarım Sektörü Raporu, 2017. T.C. Çalışma ve Sosyal Güvelik Bakanlığı, http://www.uis.gov.tr/media/1316/tarim_sektoru_ikinci_idk.pdf, Erişim Tarihi: 10 Ağustos 2017.
• Taş Y, Özcan S, 2013. Türkiye’de İç Göçün Yoksulluğa ve İstihdama Etkileri. International Conference on Eurasian Economies, Session 1B: Büyüme ve Gelişme, Sayfa 289-298, Petersburg, Russia.
• Toksöz G, Erdoğdu S, Kaşka S, 2012. Türkiye’ye Düzensiz Emek Göçü ve Göçmenlerin İşgücü Piyasasındaki Durumları. Uluslararası Göç Örgütü (IOM) Yayını, Türkiye Ofisi.
• Türkiye Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Genel Müdürlüğü, 2015. Göç Raporu, Yayın No: 32, Ankara.
• Türkiye Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Genel Müdürlüğü, 2016a. Göç Raporu, Yayın No: 34, Ankara.
• Türkiye Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Genel Müdürlüğü, 2016b. Göç Raporu, Yayın No: 35, Ankara.
• Türkiye Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Genel Müdürlüğü, 2017. Göç Raporu, Yayın No: 40, Ankara.
• Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2017. http://www.tuik.gov.tr/UstMenu.do? metod= kategorist, Erişim Tarihi: 20 Ağustos 2017.