The Investigation of Adaptation Capabilities of Some Sunflower Genotypes in Igdır Irrigated Conditions

Yıl 2019, Cilt: 9 Sayı: 3, 1747 - 1753, 01.09.2019

Fırat Sefaoğlu

https://doi.org/10.21597/jist.513468

Cited By: 2

Öz

This study was performed as randomized complete blocks with four replications to determine the suitable sunflower genotypes under irrigated conditions of Iğdır in 2017. The developed new sunflower hybrids by sunflower breeding program of TTAE with higher yields in previous researches were used. Determining yield components were head diameter (cm), plant height (cm), 1000 seed weight (g), seed yield (kg da-1), seed oil content (%) and oil yield (kg da-1). In this study, the highest seed yield 16Tr 60 (484.6 kg da-1), 16Tr67 (451.8 kg da-1) and Coral (441.2 kg da-1) genotypes, the highest oil content, 16 Tr 60 (%35,6) and 16 Tr 66 (%34.2) genotypes were determine. The results of the study show that 16 Tr 62, 16 Tr 60 ve Coral genotypes candidates are promising in terms of yield and quality in Igdır ekolojik contitions and reveals that continue to work with this lines is appropriate.

Anahtar Kelimeler

Helianthus annuus, Sunflower oil, head diameter, seed yield, oil content

Iğdır Sulu Koşullarında Bazı Yağlık Ayçiçeği Genotiplerinin Adaptasyon Kabiliyetlerinin Belirlenmesi

Öz

Iğdır sulu koşullarına uygun yağlık ayçiçeği çeşit ve çeşit adaylarını belirlemek amacıyla 2017 yılında yürütülen bu çalışma, Tesadüf Blokları Deneme Desenine göre 4 tekrarlamalı olarak yürütülmüştür. Çalışmanın materyalini Trakya Tarımsal Araştırma Enstitüsü (TTAE) ayçiçeği ıslah programınca geliştirilen, daha önce yapılmış verim denemelerinde ön plana çıkmış çeşit adayları ve tescilli çeşitler oluşturmuştur. İncelenen genotiplerin tabla çapı, bitki boyu, bin tane ağırlığı, tane verimi, yağ oranı ve yağ verimi açısından istatistiksel olarak farklı oldukları bulunmuştur. Araştırmada en yüksek tane verimine 16Tr60 (484 kg da-1 ), 16Tr67 (451 kg da-1) ve Coral (442 kg da-1 ) genotipleri, en yüksek yağ içeriklerine ise 16 Tr 62 ve 16 Tr 60 (%35,6) genotiplerinin sahip olduğu belirlenmiştir. Araştırma sonuçları verim performansları bakımından 16 Tr 62, 16 Tr 60 ve Coral genotiplerinin verim ve kalite açısından Iğdır ekolojik koşullarında umut verici olduğunu ve bu hatlar ile çalışmalara devam edilmesinin uygun olacağını ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelimeler

Yağlık ayçiçeği, Helianthus annuus, Tabla çapı, Tane verimi, yağ oranı

Kaynakça

• Acar M, Gizlenci Ş, Öner EK, 2011. Sunflower Breeding Studies in Blakcsea Area Sunflower Breeding and Sdaptation Studies ın Cukurova Region. International Symposium On Sunflower Genetic Resources. October 16 – 20. 2011. S.47. Kuşadası. İzmir. Turkey.
• Albayrak ŞN, 2014. Ekim zamanlarına Göre Uygulanan Değişik Azotlu Gübre Formlarının Yağlık Ayçiçeği (Helianthus Annuus L.) Çeşitlerinin Verim Ve Verim Unsurlarına Etkisi. Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Yüksek Lisans Tezi (Basılmış).
• Ashraf A, 2017. Bazı Yağlık Ayçiçeği (Helianthus Annuus L.) Çeşitlerinde Farklı Azot Dozları ve Uygulama Zamanlarının Etkilerinin İncelenmesi. Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Doktora Tezi (Basılmış).
• Carter FC, 1978. Sunflower Science and Technology. American Society of Agronomy. 505 p. Wisconsin USA.
• Deviren R, Eryiğit T, 2017. Iğdır ovası sulu koşullarında bazı ayçiçeği (Helianthus annuus L.) çeşitlerinin verim performanslarının belirlenmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi, 20 (Özel Sayı), 166-171, 2017
• Evci G, Pekcan V, Yılmaz İM, Kaya Y, Şahin İ, Cıtak N, Tuna N, Ay O, Pilaslı A, 2011. Ayçiçeğinde (Helianthus annuus L.) yağ kalitesi ve verim öğeleri arasındaki ilişkilerin belirlenmesi. Türkiye IX. Tarla Bitkileri Kongresi. S.279. Bursa.
• Güvercin RŞ, Tanrıverdi M, Yılmaz HA, 2002. Harran ovasında yetiştirilebilecek bazı ayçiçeği çeşitlerinin verimi ve önemli tarımsal özelliklerinin belirlenmesi. Harran Üniv. Zir. Fak. Derg. 6(3): 57-64.
• Gül V, 2014. Farklı Gelişme Sürelerine Sahip Yağlık Ayçiçeği Geenotiplerin Farklı Azot Dozlarına Tepkileri. Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Doktora Tezi (Basılmış).
• Gürbüz B, Kaya MD, Demirtola A, 2003. Ayçiçeği Tarımı. Hasat Yayıncılık Ltd. Şti. ISBN- 975-8377-23-X. Ege Basım.
• Karakuş A, Kaya C, Sefaoğlu F, 2014. Bazı yağlık ayçiçeği (Helianthus annus L.) çeşit adayı ve çeşitlerinin Erzurum koşullarında adaptasyon kabiliyetlerinin belirlenmesi. Enerji Tarımı ve Biyoyakıtlar 4. Ulusal Çalıştayı. 28-29 Mayıs 2014 Samsun. 115-122.
• Karaaslan D, Tonçer Ö, Söğüt T, 2007. Güneydoğu Anadolu Bölgesi koşullarında bazı ayçiçeği (Helianthus annuus L.) çeşitlerinin verim ve bazı verim özellikleri bakımından değerlendirilmesi. Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi. 11(1/2): 31-38.
• Kıllı F, 1997. Kahramanmaraş ekolojik koşullarında yağlık melez ayçiçeği (Helianthus annus L.) çeşitlerinin verim ve verim unsurları üzerine bir araştırma. Doğa Türk Tarım ve Ormancılık Dergisi 21:149-155.
• Kurt O, 2002. Tarla Bitkileri Yetiştirme Tekniği. Ondokuz Mayıs Üniversitesi . Ziraat Fakültesi Ders Kitabı No: 44.
• Özer H, Öztürk E, Polat T, 2003. Determination of The Agronomic Performances of Some Oilseed Sunflower (Helianthus annuus L.) Hybrids Grown Under Erzurum Ecological Conditions. Turkısh Journal of Agricultre and Forestry. 27 (4); 199-205
• Roche J, Essahat A, Bouniols M, El-Asri Z, Mouloungui M, Mondies AM, 2004. Diversified Composition of Sunflower (Helianthus annuus L.). Journal of Eco-Physiology. 3. 59-71
• Sefaoğlu F, Özer H, Öztürk E, Polat T, 2009. Erzurum ekolojik koşullarında bazı yağlık ayçiçeği çeşitlerinin adaptasyonu ve önemli tarımsal özelliklerinin belirlenmesi. Türkiye VIII. Tarla Bitkileri Kongresi. 19-22 Ekim 2009. Hatay/Türkiye.
• Sefaoğlu F, Kaya C, 2018. Bazı yağlık ayçiçeği (Helianthus annuus L,) genotiplerinin Erzurum ekolojik koşullarında adaptasyon kabiliyetlerinin belirlenmesi. Alınteri Journal of Agriculture Sciences. 2018, 33(1): 37-41.
• http://www.zmo.org.tr/resimler/ekler/6df8506146d075b_ek.pdf?tipi=42&turu=H&sube=0
• Yılmaz G, Kınay A, 2015. Bazı Yağlık Ayçiçeği (Heliannus Annus L.) çeşitlerinin Tokat- Kazova şartlarında verim ve verim özelliklerinin incelenmesi. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi. 30. 281-286
• Zürrer H, Bachofen R, 1985. Yields of Tree Cultivars of Sunflower in Switzerland. Biomass. 7. 297-302.