Dolichomitus kriechbaumeri (Schulz) (Hymenoptera: Ichneumonidae)’nin Sphenoptera (Tropeopeltis) tappesi Marseul, (Coleoptera: Buprestidae) Üzerindeki Popülasyon Gelişimi

Yıl 2020, Cilt: 10 Sayı: 2, 763 - 768, 01.06.2020

Halil Bolu , Hasan Maral

https://doi.org/10.21597/jist.640020

Cited By: 1

Öz

Bu çalışma, Diyarbakır ilinde 2007–2008 yıllarında; kayısı, şeftali, erik ve kiraz türlerinden kurulmuş deneme bahçesinde, Sphenoptera (Tropeopeltis) tappesi Marseul (Coleoptera: Buprestidae)’un larva parazitoidi Dolichomitus kriechbaumeri (Schulz) (Hymenoptera: Ichneumonidae)’nin populasyon yoğunluğunun belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Meyve ağaçlarının S. tappesi’nin larvaları ile bulaşık bitki kısımları Ekim-Kasım aylarında kök kısımları dâhil olmak üzere sökülerek laboratuvara getirilerek ayrı ayrı kültüre alınmış ve hem zararlı hem de parazitoidin ergin çıkışı beklenmiştir. Çalışma sonucunda parazitoid yoğunluğu şeftali, erik, kiraz ve kayısı çeşitlerinde sırasıyla 274, 102, 26 ve 25 adet olarak tespit edilmiştir. En fazla parazitoid sayısı 86 bireyle Cherokee (Şeftali) çeşidinden elde edilmiştir. Bitki aksamlarındaki yoğunluk incelendiğinde en yüksek yoğunluk 134 bireyle şeftalinin gövdesinde görülmüştür. Parazitoid:zararlı oranı kiraz, şeftali, erik ve kayısıda sırasıyla 3.71, 1.67, 0.40 ve 0.29 olarak hesaplanmıştır. Sonuç olarak D. kriechbaumeri’nin GAP illeri meyve alanlarında mücadelesi oldukça zor olan S. tappesi’nin kontrolünde önemli bir doğal düşman olduğu, bu nedenle yayılışının dikkatle izlenmesi ve korunması gerektiği sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Sphenoptera tappesi, Dolichomitus kriechbaumeri, meyve ağaçları, popülasyon yoğunluğu

Teşekkür

Sphenoptera (Tropeopeltis) tappesi’nin teşhisini yapan Sayın Prof. Dr. Göksel TOZLU (Atatürk Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Biyoloji Bölümü, Erzurum)’ya ve Dolichomitus kriechbaumeri’nin teşhisini yapan Sayın Dr. Yasemin ÖZDEMİR (Ankara Zirai Mücadele Merkez Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü) teşekkür ederiz.

Population Density of Dolichomitus kriechbaumeri (Schulz) (Hymenoptera: Ichneumonidae) on Sphenoptera (Tropeopeltis) tappesi Marseul (Coleoptera: Buprestidae)

Öz

This study was conducted to determine the population development of parasitoid Dolichomitus kriechbaumeri (Schulz), larvae parasitoid of Sphenoptera (Tropeopeltis) tappesi Marseul, in the experimental orchard which contains apricot, peach, plum and cherry trees between 2007 and 2008 in Diyarbakır province. Plant parts contaminated with S. tappesi larvae and its parasitoid D. kriechbaumeri were brought to laboratory and cultured separately. As a result of the study, the parasitoid density was determined as 274, 102, 26 and 25 on peach, plum, cherry, and apricot respectively. The highest parasitoid number was obtained from the Cherokee (Peach) cultivar with 86 individuals. The highest density was observed in the trunk of peach trees with 134 individuals. Parasitoid:pest ratio was calculated as 3.71, 1.67, 0.40 and 0.29 on cherry, peach, plum, and apricot. It is concluded that D. kriechbaumeri is an important natural enemy of S. tappesi, which is very difficult to control in the fruit orchards of the GAP provinces, and therefore its spread should be carefully monitored and protected.

Anahtar Kelimeler

Sphenoptera tappesi, Dolichomitus kriechbaumeri, fruit trees, population density

Kaynakça

• Anonymous, 2017. FAO, Crop Production Statistics, http://www.fao.org/faostat/en/#data/QC, (Erişim Tarihi: 26.10.2019).
• Anonim, 2018. Tarım ve Orman Bakanlığı, Bitkisel Üretim İstatistikleri, https://www.tarimorman.gov.tr/sgb/Belgeler/SagMenuVeriler/BUGEM.pdf, (Erişim Tarihi: 26.10.2019).
• Altay M, 1966. Investigations on Biology and Control of Laspeyresia molesta Busck in Bursa Province and Marmara Region, Teknik Bulten 1, Yenilik Basimevi, 55 s., İstanbul.
• Aubert JF, 1969. Les Ichneumonides Ouest-Paléarctiques et Leurs Hôtes¸ Tome, 1: Pimplinae, Xoridinae, Acaenitinae. Laboratoire d'Evolution des Etres Organises, 302 pp., Paris-France.
• Feng CY, Zhang L, Li W, Yang X, Zong S, Balachowsky, 2018. Cold Hardiness of Overwintering Larvae of Sphenoptera sp. (Coleoptera: Buprestidae) in Western China. Journal of Economic Entomology, 111(1): 247–251.
• Balachowsky A, Davatchi A, Descarpentries A, 1962. Famille des Buprestidae. In: Entomologie Appliquee a L’Agriculture. Tome I, 564 p.
• Bellamy CL, 1985. A Catalogue of The Higher Taxa of The Family Buprestidae (Coleoptera). Navorsinge van die Nasionale Museum, Bloemfontein, 4 (15): 405-472.
• Bolu H, 2008. A New Host Sphenoptera tappesi Marseul (Coleoptera: Buprestidae) for Dolichomitus kriechbaumeri (Schulz) (Hymenoptera: Ichneumonidae) from Turkey. Turkish Journal of Zoology, 32: 225-226.
• Bolu H., Ozgen İ, Çınar M, 2005. Dominancy of Insect Families and Species Recorded in Almond Orchards of Turkey. Acta Phytopathologica et Entomologica Hungarica, 40 (1-2): 145-157.
• Bolu H, Beyarslan A, Yıldırım H, Aktürk Z, 2009. Two New Host Records of Atanycolus ivanowi (Kokujev, 1898) (Hymenoptera: Braconidae) from Turkey. Türkiye Entomoloji Dergisi, 33 (4): 279-287.
• Bolu H, Aktürk Z, Yıldırım H, 2011. Diyarbakır ilinde Sphenoptera (Tropeopeltis) tappesi Marseul, 1865 (Coleoptera: Buprestidae)’nin Bazı Meyve Ağaçlarındaki Ergin Yoğunluğunun Tespiti. Bitki Koruma Bülteni, 51(3): 255-266.
• Choi JK, Kolaro J, Jeong CJ, Lee JW, 2016. A Taxonomic Review of the Genus Dolichomitus Smith (Hymenoptera: Ichneumonidae: Pimplinae) From South Korea With Descriptions of two New Species. Zootaxa, 4132(2): 235-253.
• Çınar M, Çimen İ, Bolu H, 2004. Elazığ ve Mardin İlleri Kiraz Ağaçlarında Zararlı Olan Türler, Doğal Düşmanları ve Önemlileri Üzerindeki Gözlemler. Türkiye Entomoloji Dergisi, 28: 1-11.
• Georghiou GP, 1977. The Insects and Mites of Cyprus. Kiphissia, 347 p., Greece- Athens.
• Kalashian MY, 1984. Species of Parasites of Armenian Metallic Wood-borers (Coleoptera, Buprestidae). Biological Journal of Armenia , 37: 986-987.
• Kalashian MY, Sakalin VP, 2007. A Review of the Genus Sphenoptera Dejean, 1833 (Coleoptera: Buprestidae) of the Balkan Peninsula. Acta Zoologica Bulgarica, 59(1):17-28.
• Kishi Y, 1970. Difference in the Sex Ratio of the Pine Bark Weevil Parasite, Dolichomitus sp. (Hymenoptera: Ichneumonidae), Emerging from Different Host Species. Applied Entomology and Zoology, 5(3): 126-132.
• Lodos N, Tezcan S, 1995. Türkiye Entomolojisi V Buprestidae (Genel Uygulamalı ve Faunistik). Entomoloji Derneği Yayınları No: 8. Ege Üniversitesi Basımevi, 138 s, Bornova-İzmir.
• Niehuis M, Tezcan S, 1993. Beitrag Zur Kenntnis Der Agrilus-arten Der Türkei (Coleoptera: Buprestidae). Mitteilungen des Internationalen Entomologischen Vereins, 18: 1-74.
• Waterson J, 1926. On a New Trichogrammatid (Hym., Chalcidoidea) Parasite of the Cotton Stemborer (Sphenoptera sp.). Bulletin of Entomological Research, 16(4): 309-313.
• Yang ZQ, Wang XY, Gould JR, Wu H, 2008. Host specificity of Spathius agrili Yang (Hymenoptera: Braconidae), an Important Parasitoid of the Emerald Ash Borer. Biological Control, 47: 216-221.
• Yu DS, Van Achterberg C, Horstmann K, 2005. World Ichneumonoidea- Taxonomy, Biology, Morphology and Distribution. Taxapad. Vancouver, Canada.
• Zwakhals K, 2010. Identification of Western Palearctic Dolichomitus species (Hymenoptera: Ichneumonidae: Pimplinae). Entomologische Berichten, 70(4): 111-127.