Determination of the Natural and Socio-cultural Landscape Values of Rural Settlements: Kırklareli Kocayazı and Kula Village Examples

Yıl 2021, Cilt: 11 Sayı: 3, 2328 - 2341, 01.09.2021

Engin Kabataş Tuğba Kiper

https://doi.org/10.21597/jist.887921

Cited By: 1

Öz

This study is built on the hypothesis that "Rural areas have originality with their natural and socio-cultural
values such as land structure, production style, local landscape character, and the determination of original landscape values is a factor in planning and design studies". In this context, it was aimed to determine the natural and socio-cultural landscape values of Kırklareli Province Kocayazı and Kula villages and their unique characteristics in this study. Based on literature data and field studies, local potential for natural and socio-cultural landscape values has been defined. Maps of topographic structure (elevation, slope, aspect), hydrological structure, large soil groups, land use capability classes, erosion status, stand status, current land use status and historical and archaeological values were produced via ArcGis 10.1 program within the framework of GIS. Regarding the data obtained from literature, field studies and maps, natural and socio-cultural identity cards were created and values and potentials were revealed within certain concepts with BEK Analysis. As a result, it has been specified that Kocayazı and Kula villages have natural and sociocultural landscape values and local characteristics such as land structure, ethnic origin, settlement style, folkloric values, and economic structure.

Anahtar Kelimeler

Rural settlements, rural identity, BEK Analysis, Kırklareli Kocayazı and Kula Village

Kırsal Yerleşimlerin Doğal ve Sosyo-kültürel Peyzaj Değerlerinin Belirlenmesi: Kırklareli Kocayazı ve Kula Köyü Örneği

Öz

Bu çalışmada, Kırsal alanlar; arazi yapısı, üretim biçimi, yerel peyzaj karakteri gibi doğal ve sosyo-kültürel
değerleri ile özgünlük taşırlar ve özgün peyzaj değerlerinin tespiti planlama ve tasarım çalışmalarında etkendir" hipotezi üzerinde kurgulanmıştır. Bu kapsamda, çalışmada, Kırklareli İli Kocayazı ve Kula köyü özelinde doğal ve sosyo-kültürel peyzaj değerlerinin saptanarak, yere özgün karakteristiklerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu çerçevede; literatür verileri ile arazi çalışmalarına dayalı olarak doğal ve sosyo-kültürel peyzaj değerlerine ilişkin yerel potansiyel belirlenmiştir. CBS aracılığı ile ArcGis 10.1 programı çerçevesinde topoğrafik yapı (yükseklik, eğim, bakı), hidrolojik yapı, büyük toprak grupları, arazi kullanım yetenek sınıfları, erozyon durumu, meşcere durumu, şimdiki arazi kullanım durumu ile tarihi ve arkeolojik değerlere ilişkin haritalar üretilmiştir. Literatür verileri, arazi çalışmaları ve haritalardan elde edilen verilere ilişkin olarak, doğal ve sosyo-kültürel kimlik kartları oluşturulmuş ve BEK Analizi ile de değerler ve potansiyeller belirli kavramlar eşliğinde ortaya konmuştur. Sonuç olarak, Kocayazı ve Kula köyleri arazi yapısı, etnik kökeni, yerleşim biçimi, folklorik değerleri, ekonomik yapısı gibi doğal ve sosyo-kültürel peyzaj değerleri ile yerel karakteristiklere sahip olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kırsal yerleşim, kırsal kimlik, BEK Analizi, Kırklareli Kocayazı ve Kula köyleri

Kaynakça

• Altunkasa, MF, 2006. Peyzaj Mühendisliği. Ç.Ü. Ziraat Fakültesi Yayınları, 36 s., Adana. Anonim, 2006. Ulusal Kırsal Kalkınma Stratejisi-1. T.C. Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı, https://kkp.tarim.gov.tr/Ulusal_kirsal_kalkinma_stratejisi%20(2007-2013).pdf (Erişim Tarihi: 05.08.2020).
• Anonim, 2008. Toprak ve Arazi Sınıflaması Standartları Teknik Talimatı ve İlgili Mevzuat. https://www.tarimorman.gov.tr/Belgeler/Mevzuat/Talimatlar/ToprakAraziSiniflamasiStandartlariTeknikTalimativeIlgiliMevzuat_yeni.pdf (Erişim Tarihi: 26.02.2021).
• Anonim, 2013. Ulusal Kırsal Kalkınma Stratejisi-2. T.C. Gıda Tarım Ve Hayvancılık Bakanlığı, https://kkp.tarim.gov.tr/UKKS%20(2014-2020).pdf (Erişim Tarihi: 05.08.2020).
• Anonim, 2014. Kırsal Kalkınma Eylem Planı. T.C. Gıda Tarım Ve Hayvancılık Bakanlığı, https://kkp.tarim.gov.tr/KKEP2015-2018.pdf (Erişim Tarihi: 05.08.2020).
• Anonim, 2019. On Birinci Kalkınma Planı (2019-2023). Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı, https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2019/07/On-Birinci-Kalkinma-Plani.pdf (Erişim Tarihi: 01.09.2020).
• Anonim, 2020a. Türkiye İlçe Nüfusları - trakyanet. www.trakyanet.com › nufus › turkiye-ilce-nufuslari (Erişim Tarihi: 20.10.2020).
• Anonim, 2020b. Kentlerin Geleceği için Bek Analizi, https:// www. kentselstrateji.com/ wp-con nt/uploads/ BEK.pdf (Erişim Tarihi:12.09.2020).
• Anonim, 2020c. Kula Köyü Genel Özellikleri, https://www.kulakoyu.com/kulanin-dunu-bugunu/ (Erişim Tarihi: 05.10.2020).
• Anonim, 2008. Toprak ve Arazi Sınıflaması Standartları Teknik Talimatı ve İlgili Mevzuat. https://www.tarimorman.gov.tr/Belgeler/Mevzuat/Talimatlar/ToprakAraziSiniflamasiStandartlariTeknikTalimativeIlgiliMevzuat_yeni.pdf (Erişim Tarihi: 26.02.2021).
• Çakır A, 2013. Lot 2 Tourism Marketing Survey Kofcaz/Turkey. Initiation of Partnerships for Valorization of Local Natural Assets and Cultural Haritage. Bulgaria- Turkey IPA Cross-Border Programme, CCI Number 2007CB16IPO008.
• Eminağaoğlu Z ve Çevik S, 2007. Kırsal Yerleşmelere İlişkin Tasarım Politikaları ve Araçlar. Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 22(1): 157-162.
• Erdem M, 2012. Kırsal Yerleşim Peyzaj Kimlik Özelliklerinin Tespiti, Korunması ve Geliştirilmesine Yönelik Değerlendirme Matrisi Örneği. İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi (Basılmamış), İstanbul.
• Görmüş S, 2012. Korunan Alanlarda Peyzaj Karakter Analizi: Kastamonu-Bartın Küre Dağları Milli Parkı Örneği. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi (Basılmamış), Ankara.
• Köse Y ve Şahin Ş, 2012. Bir Kırsal Yerleşim Olarak Evciler Mahallesi Peyzaj Özellikleri. Ankara Araştırmaları Dergisi, 5(2):57-72.
• Kırklareli İl Kültür Varlıkları Envanteri, 2014. Kırklareli İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Yayınları, 503 s., Kırklareli.
• Kruckeberg A, 2004. Geology and Plant Life: The Effects of Landforms and Rock Types on Plants. University of Washington Press.
• Mandal R B, 2001. Introduction to Rural Settlement. Concept Publishing Company, pp. 191-198, New Delphi.
• Ortiz-Guerrero CE, 2013. The New Regionalism: Policy Implications for Rural Regions. Cuadernos de Desarrollo Rural, 10(70): 47-67.
• Özdoğan H, 2016. Kırklareli İli Köy Adları İncelemesi. Kırklareli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Türk Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi (Basılmamış), Kırklareli.
• Roberts BK, 1996. Landscape of Settlement. Prehistory to the Present, Routledge.
• SEGE, 2017. İlçelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması. Ankara Kalkınma Ajansları Genel Müdürlüğü Yayını, https://www.kalkinmakutuphanesi.gov.tr/ dokumanflipbook /ilcelerin-sosyo-ekonomik-gelismislik-siralamasi-arastirmasi-sege-2017/1969 (Erişim Tarihi: 12.09.2020).
• Tarhan Y, 2020. Kırsal Kalkınma Kapsamında Lavanta Tarımı-Ekoturizm İlişkisi: Isparta İli Kuyucak Köyü Örneği. Bartın Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi (Basılmış), Bartın.
• Topçuoğlu S ve Kiper T, 2020a. Kırsal Alanlarda Yerel Kimlik Özelliklerinin Belirlenmesi: Tekirdağ İli Saray İlçesi Örneği. Journal of Forestry, 16(1):73-104.
• Topçuoğlu S ve Kiper T, 2020b. Tekirdağ İli Saray İlçesi Kırsal Yerleşimlerinin Kalkınmasına Yönelik Turizm Öncelikli Stratejilerin Belirlenmesi. Kent Akademisi, 13(3): 513-525.