Muş Bölgesinde Yetiştirilen Saanen Oğlaklarının Büyüme Performansı ve Yaşama Gücü

Yıl 2011, Cilt: 1 Sayı: 2, 125 - 131, 30.06.2011

Memiş Bolacalı Mürsel Küçük

Öz

Bu araştırma, Muş ilinde yetiştirilen Saanen oğlaklarının büyüme performansını ve yaşama gücünü tespit etmek ve bu özellikler üzerine yıl, ana yaşı, doğum tipi ve cinsiyet gibi faktörlerin etkisini ortaya koymak amacıyla yapılmıştır. Araştırma, 2008 yılı doğum sezonunda doğan 146 baş oğlak ile 2009 yılı doğum sezonunda doğan 179 baş oğlak üzerinde yürütülmüştür.Saanen oğlaklarında doğum, 30, 60, 90 (sütten kesim), 120, 150 ve 180. gün canlı ağırlıkları genel olarak sırasıyla 3.22, 6.59, 9.88, 12.91, 15.35, 17.37 ve 19.13 kg olarak tespit edilmiştir. Saanen oğlaklarının büyüme performansları üzerine yıl, yaş, doğum tipi, cinsiyet ve doğum ağırlığının etkileri değerlendirilmiştir. Oğlakların büyüme performansları üzerine incelenen faktörlerden, yılın etkisi 30. gün canlı ağırlıklar üzerine önemli; ana yaşının etkisi sadece doğum ağırlığı üzerine önemli; doğum tipinin etkisi doğumdan sütten kesime kadar ki tüm büyüme dönemlerinde önemli bulunmuştur. Cinsiyetin etkisi tüm büyüme dönemlerinde önemli; doğum ağırlığının etkisi ise 0-165. gün arası dönemlerde önemli olmuştur. Oğlakların 10, 45, 90, 120 ve 180. günde yaşama gücü oranları sırasıyla % 98.15, 97.23, 94.46, 94.15 ve 92.31 olarak tespit edilmiştir. 10. gündeki yaşama gücü oranına etkisi incelenen tüm faktörlerin etkisi önemsizken, 45. gündeki yaşama gücü oranına sadece yılın etkisi önemli, 90. gündeki yaşama gücü oranına ana yaşı ve yılın etkisi önemli, 120 ve 180. gündeki yaşama gücü oranlarına ise sadece yılın etkisi önemli olmuştur. Sonuç olarak; Muş bölgesinde yetiştirilen Saanen oğlakları üzerinde yürütülen bu araştırmada elde edilen büyüme ve yaşama gücü performansları, Türkiye’de yetiştirilen Saanen oğlakları üzerinde yürütülen önceki çalışmaların bulguları ile uyumlu ve standart değerler içerisinde olduğundan Saanen keçilerinin Muş bölgesine adaptasyon sağlayabileceği kanaatine varılmıştır

Anahtar Kelimeler

Saanen, Oğlak, büyüme, yaşama gücü

Growth Performance and Survival Sates of Saanen Kids Raised in Muş Province

Öz

The aim of this study was to determine the growth performance and survival sates of Saanen kids raised in

Muş Province, and the effects of year, dam age, type of birth and sex on their growth performance and survival rates. 146

kids born in 2008 and 179 kids born in 2009 were utilized in the study.

Weights of Saanen kids at birth, at ages of 30, 60, 90 (weaning), 120, 150 and 180 d were in general 3.22, 6.59, 9.88, 12.91,

15.35, 17.37 and 19.13 kg, respectively. The effects of year, age, birth type, sex and birth weights on growth performance

of Saanen kids were evaluated. Among these factors, effect of year was significant on live weight at age of 30 d, but effect

of dam age was only significant on birth weight. The effect of birth type was significant on weight from birth to weaning

and effect of sex was significant on all the periods. However, effect of birth weight was significant at the 0-165 days.

The survival rates of kids were in general 98.15, 97.23, 94.46, 94.15 and 92.31 % for 10. 45, 90, 120 and 180 th days of

the experiment. None of the investigated factors affected survival rates at the age of 10 days whereas only effect of year

significantly affected survival rates at the age of 45 days. Year and dam age affected survival rates at weaning (90-d-age),

but only year affected survival rates of kid at the ages of 120 and 180 days.

The results of the study suggest that growth and survival rate performances obtained from the kids of Saanen goat raised

in Muş region in this study were consistent with the results of previous studies carried out on Saanen kids raised in Turkey,

growth performance and survival rates of Saanen kids were within standard values and it was concluded that Saanen goats

could have a good adaptation to Muş region.

Anahtar Kelimeler

Saanen, kid, growth, survival rate

Kaynakça

• Anonim, 2011. Keçi ırkları ve yetiştiriciliği. http://www.bigatarim. gov.tr/indexx.php?l =1&sayfa_id=101&g_id=3590&id=8365 Erişim Tarihi: 19.04.2011.
• Ceyhan, A., Karadağ, O., 2009. Marmara araştırma enstitüsünde yetiştirilen Saanen keçilerinin bazı tanımlayıcı özellikleri. Tarım Bilimleri Dergisi, 15(2): 196-203.
• Çağraş, İ., 1999. Farklı iki sürede sütten kesilen saanen oğlaklarında büyüme özellikleri. Fırat Üniv. Sağ. Bil. Enst. Zootekni ABD, Yüksek Lisans Tezi.
• Devendra, C., Burns, M., 1983. Goat production in the Tropics, (Revised ed.) Technical Communication, Commonwealth Bureaux of Animal Breeding and Genetics, Commonwealth Agricultural Bureaux, Farnham Royal, Slough, U.K.
• DPT, 2007. Dokuzuncu kalkınma planı, 2007-2013, Hayvancılık özel ihtisas komisyon raporu. Devlet Planlama Teşkilatı, An- kara. P.18-19, DPT 2717 - ÖİK 670, Ankara. www.dpt.gov. tr/DocObjects/Download/3175/oik670.pdf Erişim Tarihi: 06.06.2010.
• FAO, 2010. Food and agriculture organization statistical databese. http://faostat.fao.org/site/339/default.aspx Erişim Tarihi: 13.09.2010.
• Karadağ, O., 2006. Saanen ve Saanen melezi (Saanen x Kıl) keçilerin büyüme özellikleri ve besi performanslarının karşılaştırılması. Trakya Üniv. Fen Bil. Enst. Zootekni ABD, Yüksek Lisans Tezi.
• Karadağ, O., 2010. Saanen, (Saanen x Kıl) G1 ve (Saanen x Kıl) G2 keçilerinde verim özellikleri üzerine karşılaştırmalı araştırmalar. TAGEM/HAYSÜT/08/08/04/01. http://www. tagem.gov.tr/program%20degerlendirme/2010/HAY- SUD/2010_%20Buyukbas_%20Kucukbas_Prog_Deg_Kita- bi.pdf Erişim Tarihi: 13.06.2010.
• Koşum, N., Taşkın, T., Akbaş, Y., Kaymakçı, M., 2004. Heritability estimates of birth and weaning weights in Saanen, Bornova and Saanen x Kilis goats. Pakistan Journal of Biological Sci- ences, 7 (11): 1963-1966.
• McManus, C., Filho, G.S., Louvandini, H., Dias, L.T., Teixeira, R.A., Murata, E.L.S., 2008. Growth of Saanen, Alpine and Toggenburg goats in the Federal District. Brazil: genetic and environmental factors. Ciência Animal Brasileira 9(1): 68-75.
• MINITAB, 2010. MINITAB 16,. trail version. http://www.minitab. com/en-TR/products/minitab/free-trial.aspx Erişim Tarihi: 20.05.2010.
• Özcan, L., 1977. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesinde Yetiştirilen Kilis ve Kıl keçilerinin ıslahında saanen ve G1 genotipinden yararlanma olanakları. Çukurova Üniv. Zir. Fak. Yayınları:122, Bilimsel İnceleme ve Araştırma Tezleri: 19, Kemal Matbaası, Adana.
• SAS, 1999. Institute Inc., SAS OnlineDoc®, Version 8, Cary, NC.
• Şengonca, M., Taşkın, T., Koşum, N., 2003. Saanen x Kıl keçi me- lezlerinin ve saf Kıl keçilerinin kimi verim özelliklerinin be- lirlenmesi üzerine eş zamanlı bir araştırma. Turk. J. Vet. Anim. Sci., 27(6): 1319-1325.
• Şimşek, G.Ü., Bayraktar, M., Gürses, M., 2007. Saanen x Kıl Keçisi F1 ve G1 melezlerinde büyüme ve yaşama gücü özelliklerinin araştırılması. Fırat Üniv. Sağ. Bil. Derg., 21(1): 21-26.
• Şimşek, Ü.G., 2005. Kıl keçisi ve Saanen x Kıl keçisi (F1) me- lezlerinde büyüme, besi performansı ve karkas özelliklerinin araştırılması. Fırat Üniv. Sağ. Bil. Enst. Zootekni ABD, Dok- tora Tezi.
• Taşkın, T., Demirören, E., Kaymakçı, M., 2003. Saanen ve Bornova keçilerinde oğlak veriminin üretkenliği ve etkinliği. Ege Üniv. Zir. Fak. Derg., 40(2): 33-40.
• Tozlu, H., 2006. Amasya ili Kıl keçisi ıslah projesi kapsamında elde edilen Saanen x Kıl keçisi (F1) melezleri ile saf Kıl keçileri- nin büyüme ve diğer yetiştiricilik özellikleri bakımından mu- kayesesi. Ondokuz Mayıs Üniv. Fen Bil. Enst. Zootekni ABD, Yüksek Lisans Tezi.
• Tölü, C., Konyalı, A., Yurtman, İ.Y., Savaş, T., 2007. Malta ve Gökçeada keçisinde doğum, oğlak büyümesi ve erken lakta- syon süt verimi. V. Ulusal Zootekni Bilim Kongresi, 05-08 Eylül 2007, Van.
• TUİK, 2009. Hayvancılık istatistikleri, http://www.tuik.gov.tr/hay- vancilikapp/ hayvancilik.zul Erişim Tarihi: 05.06.2010.
• Ugur, F., Savaş, T., Dosay, M., Karabayır, A., Atasoglu, C., 2004. Growth and behavioral traits of Turkish Saanen kids weaned at 45 and 60 days. Small Rum. Res., 52(1-2): 179-184.
• Ulutaş, Z., Kuran, M., Şirin, E., Aksoy, Y., 2010. Tokat şartlarında yetiştirilen Saanen ırkı keçilerin döl, süt verimi ve oğlakların gelişme özelliklerinin belirlenmesi. Ulusal keçicilik kongresi, s: 215-218, 24-26 Haziran 2010, Çanakkale.