Böcekler Üzerinde İklimdeki Değişimin Etkisi: Çayır tırtılı (Loxostege sticticalis L., 1761) Örneği

Yıl 2023, Cilt: 13 Sayı: 3, 1537 - 1543, 01.09.2023

Ali Özpınar

https://doi.org/10.21597/jist.1275190

Öz

Abiyotik faktörlerden; sıcaklık ve nem yer yüzeyindeki canlıların yayılışı üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. Sıcaklık ve nemdeki ani değişimler, bitkilerin gelişimini etkileyebileceği gibi, herbivor böceklerin popülasyon dalgalanmaları üzerinde de önemli değişiklikler yaratmaktadır. Dönemsel olarak Balkan ve Doğu Avrupa ülkelerinde salgın yapan Çayır tırtılı (Loxostege sticticalis L., 1761 Lepidoptera; Carambidae) 2022 yılı temmuz ayında Trakya bölgesinde yüksek popülasyon yoğunluğuna ulaşarak ayçiçeği alanlarında salgın yapmıştır. Salgın, Trakya bölgesinde mevsimin zamansız yağışlarıyla toprak neminin artması ve topraktaki pupalardan beklenin üzerinde ergin çıkışıyla ilişkilendirilmiştir. Yağış aynı zamanda yeni generasyonun larvaları için uygun vejetasyonun oluşmasını sağlamıştır. Bölgede bir önceki yıla göre ayçiçeği ekim alanlarındaki %5,6’lık artış da Çayır tırtılının konukçu bulmasını olumlu etkilemiştir. Benzer koşulların varlığı halinde, ülkemizde Çayır tırtılı önümüzde yıllarda da salgın yapma potansiyeline sahip olacaktır.

Anahtar Kelimeler

Çayır tırtılı, Loxostege sticticalis Ayçiçeği, İklim değişimi, Salgın

Destekleyen Kurum

Yok

Proje Numarası

Yok

Teşekkür

Yok

The Effect of Climate Change on Insects: The Case of the Meadow moth (Loxostege sticticalis L., 1761)

Öz

Temperature and humidity, which are abiotic factors, have a significant effect on the distribution of living organisms on the earth's surface. Sudden changes in temperature and humidity can affect the development of plants, as well as create significant changes on the population fluctuations of herbivorous insects. Meadow moth (Loxostege sticticalis L., 1761 Lepidoptera; Carambidae), which periodically outbreaks in Balkan and Eastern European countries, in July 2022, it reached a high population density in the Thrace region and made an epidemic in sunflower fields. The outbreak has been associated with the increase in soil moisture due to the untimely rainfall of the season in the Thrace region and the emergence of adults from pupae in the soil. Rainfall also provided the formation of suitable vegetation for the larvae of the new generation. The 5.6% increase in sunflower cultivation areas in the region according to the previous year had a positive effect on the meadow moth finding a host. In the presence of similar conditions, the Meadow caterpillar will have the potential to cause epidemics in the coming years.

Anahtar Kelimeler

Meadow moth, Loxostege sticticalis Sunflower, Climate change, Outbreak

Proje Numarası

Yok

Kaynakça

• Afonina, A. N., Akhanaevb, Y. B., Frolovb, A. N. (2014). The range of the beet webworm Loxostege sticticalis L. (Lepidoptera, Pyraloidea: Crambidae) in the former USSR territory and its subdivision by the number of generations per season. Entomological Review, 94 (2): 200–204.
• Akçil, M. (2022). Bayramiç (Çanakkale) ilçesinde Akdeniz meyve sineği, Ceratitis capitata (Wiedemann, 1824)’nın farklı meyve bahçelerinde popülasyon gelişmesinin belirlenmesi. ÇOMÜ, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Bitki Koruma Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi (Yayınlanmamış), Çanakkale.
• Anonim. (1963). European and mediterranean, plant protection organization . Report of International conference , May, 29-31 1962 Vienne 104 pp.
• Anonim. (2012). https://www.aa.com.tr/tr/gundem/trakyada-cayir-tirtili-gorulen-aycicegi-ekili-alanlar-buyuk-oranda-ilaclandi/2640107 Ulaşma tarihi: 09.09.2022.
• Anonim. (2022 a) https://bizimbitkiler.org.tr/yeni/demos/technical/ Ulaşma tarihi 09.09.2022
• Anonim. (2022 b). https://bku.tarimorman.gov.tr/Arama/Index?csrt=8487528216514841403. Ulaşma tarihi: 09.09.2022
• Anonim. 2023. Yılık iklim değerlendirmeleri. https://mgm.gov.tr/iklim/iklim-raporlari.aspx, Ulaşma tarihi: 30.03. 2023
• Ayres, M. P., Lombardero, M. J. (2000). Assessing the consequences of global change for forest disturbance from herbivores and pathogens. Science of the Total Environment, 262 (2000): 263-286.
• Bale, J. S. B., Masters, G. J., Hodkinson, I. D., Awmack, C., Bezemer, T. M., Bale, J. S., Masters, G. J., Hodkinson, I. D., Awmack, C., Bezemer, T. M., Brown, V. K., Butterfield, J., Buse, A., Coulson, J. C., Farrar, J., Good, J. E. G., Harrington, R., Hartley, S., Jones, T. H., Lindroth, R. L., Pres, M. C., Symrnioudis, I., Watt, A. D., Whittaker, J. B., (2002). Herbivory in global climate change research: direct effects of rising temperature on insect herbivores. Global Chanel Biology 8 (1): 1-16.
• Boullis, A., Francis, F., Verheggen, F. J. (2015). Climate change and tritrophic interactions: will modifications to greenhouse gas emissions increase the vulnerability of herbivorous insects to natural enemies? Environmental Entomology 44 (2): 277-286
• Çam, T. (2022). Çanakkale ilinde Zeytin sineği (Bactrocera Oleae Gmelin, Diptera: Tephritidae)’nin kışlama durumu ve mevsimsel uçuşunun belirlenmesi. ÇOMÜ, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü Bitki Koruma Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi (Yayınlanmamış), Çanakkale
• Chen, R. L., Bao, X. Z., Wang, S. Y., Sun, Y. J., Li, L. Q., Liu, J. .R, (1992). An observation on the migration of meadow moth by radar,” Acta Phytophylacica Sinica 19 (2): 171–174.
• Frolov, A. N., Saulich, M. I., Malysh, Y. M., Tokarev, Y. S. (2010). The beet webworm: cyclicality in multi year dynamics of its population size. Zashchita Karantin Rasteni 2(1):49–53.
• Jia, Z. Y. (1983). Study on bionomy and control tactics of Loxostege sticticalis in Helongjiang province,’’ Helongjiang Agricultural Scienece 2 (1): 17-21.
• Harrington, R., Fleming, R. A., Woiwod, P. (2001). Climate change impacts on insect management and conservation in temperate regions: Can they be predicted. Agricultural and Forest Entomology, 3(4): 233-240.
• Kaçar, G., Atay, E., Koca, A. S., Şahin, B. (2023) Çayır tırtılı, Loxostege sticticalis L. (Lepidoptera: Crambidae)’in yeni yayılış alanları ve teşhis karakterleri. Mustafa Kemal Üniversitesi, Tarım Bilimleri Dergisi, 28 (1), 153-165
• Kiritani, K. (2006). Predicting impacts of global warming on population dynamics and distribution of arthropods in Japan. Population Ecolology 48 (1): 5 12.
• Khomyakova, V. O., Safarova, I. L., Tril, O. R. (1980). Physiological variation of the beet webworm and its dispersal and reserve stations, in eco-physiological premises of the modern system of the beet webworm control (VIZR, Leningrad, 1980), pp. 28–41.
• Lodos, N. (1983) Türkiye Entomolojisi. Cilt (2. Baskı) Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No: 282, s. 364.
• Mamay, M., Şimşek, E. (2017). The expected impact of global warming and climate change on insect biodiversity. The 3rd International Symposium on EuroAsian Biodiversity, 05-08 July 2017, Minsk/Belarus, s. 173.
• Marchi, S., Guidotti, D., Ricciolini, M., Petacchi, R. (2016). Towards understanding temporal and spatial dynamics of Bactrocera oleae (Rossi) infestations using decade-long agrometeorological time series. International Journal of Biometeorology 60 (11): 1681–1694.
• Menéndez, R. (2007). How are insects responding to global warming? Tijdschrift voor Entomologie 150 (2): 355-365.
• Nash, S., Hill, L. (2003). Immigration of Lepidoptera. http://www.migrantmoth.com/
• Önder, F. (2004). Hayvansal zararlıların popülasyon ekolojisi E. Ü. Ziraat Fakültesi, Bitki Koruma Bölümü, Meta Basım Matbaacılık Hizmetleri; Bornova-İzmir, (ISBN 975-98739-1-9).
• Özgen, İ., Mamay, M. (2016). Küresel ısınmanın zararlı ve faydalı böcek potansiyeline olası etkileri: Şanlıurfa örneği. Uluslararası Katılımlı 2. İklim Değişimi ve Tarım Etkileşimi Çalıştayı, 08-09 Kasım 2016, Şanlıurfa, 41-48.
• Öztemiz, S., Ciner, I. (2022). İklim değişikliği, Düzce'de Çayır tırtılı (Loxostege sticticalis L.)’nın birinci nesil kelebeklerinin salgınına neden oldu. Düzce Üniversitesi, Bilim ve Teknoloji Dergisi, 10 (3): 1398-1407.
• Petzoldt, C., Seaman, A. (2007). Climate change effects on insects and pathogens, climate change and agriculture: promoting practical and profitable responses. New York State Agricultural Extension Station. Geneva. https://www.panna.org/sites/default/files/CC%20insects&pests.pdf
• Sharma, H. C. (2014). Climate change effects on insects: implications for crop protection and food security. Journal of Crop Improvement, 28 (2): 229-259.
• Tiftikçi, Ç. (2020). Akdeniz meyve sineği Ceratitis capitata (Wiedemann) (Diptera: Tephritidae)’nın şeftali bahçelerinde popülasyon değişimleri üzerinde araştırmalar. Meyve Bilimi/Fruit Science, 7 (1):23-27.
• Wang, X., Levy, K., Son, Y., Johnson, M. W., Daane, K. M. (2012). Comparison of the thermal performance between a population of the olive fruit fly and its co-adapted parasitoids. Biological Control, 60(3): 247–254.
• War, A. R, Taggar, G. K., War, M. Y., Hussain, B. (2016). Impact of climate change on insect pests, plant chemical ecology, tritrophic interactions and food production. International Journal of Clinical and Biological Sciences, 1 (2): 16–29.