Yerli Fiğ (Vicia sativa L.)’de Kimyasal Gübre, Ahır Gübresi ve Bazı Toprak Düzenleyicilerin Ot ve Tohum Verimine Etkileri

Yıl 2015, Cilt: 5 Sayı: 1, 65 - 72, 31.03.2015

İsmail Gül Zeynep Dumlu Gül Mustafa Tan

Öz

Araştırma Türkiye’nin Doğu Anadolu Bölgesinde yer alan Erzurum’da Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi
sulu deneme alanında 2007 ve 2008 yıllarında yürütülmüştür. Yerli ğ (Vicia sativa L.)’de kimyasal gübre, ahır
gübresi, zeolit, leonardit ve bunların ikili karışımlarının ot ve tohum verimine etkileri araştırılmıştır. Deneme şansa
bağlı tam bloklar deneme desenine göre 4 tekerrürlü olarak kurulmuştur. İki yıllık araştırma sonuçlarına göre
kimyasal ve organik gübre ile bazı toprak düzenleyiciler ğde verim ve bazı bitkisel özellikleri önemli derecede
arttırmıştır. En düşük kuru madde verimi (4199.7 kg ha-1) ve tohum verimi (1517.0 kg ha-1) hiçbir uygulama
yapılmayan kontrol parsellerinden alınmıştır. En yüksek kuru madde verimi (6068.7 kg ha-1) kimyasal gübre +
zeolit uygulamasından elde edilmiştir. Kimyasal ve organik gübrelerin kullanılmasıyla tohum verimi yükselmiştir.
En yüksek tohum verimi ahır gübresi (2026.0 kg ha-1), kimyasal gübre (2063.0 kg ha-1) ve kimyasal gübre+ahır
gübresi (2054.0 kg ha-1) uygulamalarından elde edilmiştir. 

Anahtar Kelimeler

Yerli ğ, kimyasal gübre, ahır gübresi, zeolit, leonardit, verim

The Effects of Chemical Fertilizer, Farmyard Manure and Some Soil Conditioners on Yield, Hay Quality and Some Traits of Common Vetch (Vicia sativa L.)

Öz

The research was carried out in irrigated research station of Atatürk University Agriculture Faculty, in the Eastern Anatolian Region in Turkey, during 2007 and 2008 years. Effects of chemical fertilizer and farmyard manure, zeolite, leonardite and the binary mixtures of them, on hay and seed yield, hay quality and some traits of common vetch (Vicia sativa L.). The research was designed in a randomized complete block experiment design with 4 replicates. As a two years results, the use of chemical fertilizer, farmyard manure and some soil conditioners signi cantly affected yield and some traits in common vetch. Minimum dry matter yield (4199.7 kg ha-1) and seed yield (1517.0 kg ha-1) were determined in control parcels which no application was conducted. Maximum dry matter yield (6068.7 kg ha-1) was obtained from chemical fertilizer + zeolite application. Seed yield was increased by chemical fertilizer and farmyard manure application. The greatest seed yield was obtained from chemical fertilizer (2063.0 kg ha-1), chemical fertilizer + farmyard manure (2054.0 kg ha-1) and farmyard manure (2026.0 kg ha-1) applications.

Anahtar Kelimeler

Common vetch, chemical fertilizer, farmyard manure, zeolite, leonardite, yield

Kaynakça

• Anonim 1991. Türkiye Toprakları Verimlilik Envanteri. T.C. Tarım Orman ve Köy İşleri Bakanlığı. Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü.
• Ashiono G. B., Ouma, J. P., Gatwiku, S. W., 2006. Farmyard manure as alternative nutrient source in production of cold tolerand sorghum in dry highlands of Kenya. Journal of Agronomy, 5 (2): 201-204.
• Ayan S 2002. Utilization of zeolite as plant growing media. GAP IV. Engineering Cong., 6-8 June 2002. Şanlıurfa, Turkey, p: 1580-1586.
• Aydın A Sezen, Y., 1995. Toprak Kimyası Laboratuvar Kitabı. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ders Yayınları, No: 174, Erzurum, 145.
• Bayram G Türk, M., Budaklı, E., Çelik, N., 2005. A study on effects of different zeolite depth on the root and stem growth of ıtalian ryegrass (Lolium italicum L.). 6th National Field Crop Cong., September 5-9, Antalya, Turkey, p: 560-563.
• Çelik N 1980. Erzurum Kıraç Koşullarında Farklı Sıra Aralıkları ve Biçim Çağları ile Kimyevi Gübrelerin Adi Fiğin (Vicia sativa L. var. 147) Kuru Ot ve Tane Verimleri ile Otunun Kalitesine Etkileri Üzerinde Araştırmalar. Doktora Tezi. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü, Erzurum.
• Ece A Saltalı K Eryigit N., Uysal F., 2007. The effects of leonardite applications on climbing bean (Phaseolus vulgaris L.) yield and the some soil properties. Journal of Agronomy, 6(3): 480- 483.
• Ağı Günerhan S 2004. The Effects of Zeolite on the Growth and Productivity of Rapeseed and Sun ower Plants on Izmir Conditions. MSc Thesis, Ege University, Environmental Sciences Major Field, Izmir.
• Işıldar A A 1999. Effect of the addition of zeolite to the soil on nitri cation. Turkish. J. Agric. and For., 23: 363-368.
• Karakurt E 2000. Bazı Buğdaygil Yem Bitkilerinde Azotlu Gübre Dozlarının Önemli Tarımsal Karakterler Üzerine Etkileri. Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Kolsarıcı Ö Kaya D. M. Day S., İpek, A., Uranbey, S., 2005. Effects of humic acid doses on emergence and seeding growth of sun ower (Helianthus annuus L.). Journal of Akdeniz Univ. Fac. of Agric.,18 (2): 151-155.
• Kurama H Ataşlar E Potoğlu I Savaroğlu F., Tokur, S., 1999. The effects of zeolit on seed germination and plant growth of Triticum sativum and Cucumis sativus. Ecologie, 8(32): 21-27.
• Pertuit A J Jerry J Dudley B Toler J E 2001. Leonardite and fertilizer levels in uence tomato seedling growth. Hortscience, 36(5): 913-915.
• Rotar I, Pacurar F, Vidican R, Sima N, 2003. Effects of manure/ sawdust fertilisation on Festuca rubra type meadows at Ghetari (Apuseni Mountains). Grassland Science in Europe, 8: 192-197.
• Serin Y, Tan M, Şeker H, 1995. The effects of row spacings and seed rates on the seed yield and some characteristics of common vetch (Vicia sativa L.). Journal of Atatürk Univ. Fac. Agric., 26(2): 159-170.
• Tan M, Serin Y, 1995. The effects of Rhizobium inoculation and nitrogen fertilization on hay, seed, straw and crude protein yield, crude protein content and nodule number of common vetch (Vicia sativa L.) in Erzurum irrigated conditions. Turk. J. Agric. and For. 19: 137-144.
• Tan, M., Serin Y., 2008. Forage Legumes. Atatürk Univ. Fac. of Agric. Pub. No: 190, Erzurum, Turkey.
• Taş, N., 1996. A Study on the Effect of Phosphorus Fertilizer on Yield and Yield Components of Some Vetch Species Under Erzurum Ecological Condition. Master Thesis, Atatürk University, Graduate School of Natural and Applied Sciences, Erzurum.
• Tosun F Altın M Akten, Ş., Akkaya, A., Serin, Y., Çelik, N., Kantar, F., Çağlar, Ö., 1996. Wheat yields in relation to crpping systems under rainfed conditions in Eastern Anatolia. Aspects of Applied Biology 47, Rotations and Cropping Systems.
• Türk M Bayram G., Budaklı, E., Çelik, N., 2003. A study on effects of different mixtures of zeolite with soil rates on the root and stem growth of alfalfa (Medicago sativa L.). 5th National Field Crop Cong., October 13-17, Diyarbakır,Turkey, p: 564-567.
• Yetim S 1999. Faklı Miktardaki Azot ve Humik Asitin Fasulye (Phaseolus vulgaris) Bitkisinin Ürün Miktarı ile Azot Alımı ve Protein İçeriği Üzerine Etkileri. Y. Lisans Tezi. Ankara Üniv. Fen Bil. Ens., Ankara.
• Yolcu H 2011. The effects of some organic and chemical fertilizer applications on yield, morphology, quality and mineral content of common vetch (Vicia sativa L.). Turkish J. Field Crops, 16(2): 197-202.
• Yolcu H Gunes A Dasci M Turan M Serin Y 2010. The effects of solid, liquid and combined cattle manure applications on the yield, quality and mineral contents of common vetch and barley intercropping mixture. Ekoloji, 19: 71-81.
• Yolcu H Seker, H Gullap, M K Lithourgidis, A Gunes A, 2011. Application of cattle manure, zeolite and leonardite improves hay yield and quality of annual ryegrass (Lolium multi orum Lam.) under semiarid conditions. Australian J. Crop Science, 5(8): 926-931.