Performance Evaluation of Pamukçu and Aslihantepecik Plain Irrigation

Yıl 2024, Cilt: 14 Sayı: 2, 668 - 680, 01.06.2024

Elif Balaban , Burak Nazmi Candoğan

https://doi.org/10.21597/jist.1353128

Öz

In this study, the irrigation performance of Pamukçu and Aslıhantepecik Plain Irrigation, affiliated to Balıkesir Irrigation Association in Balıkesir province, was evaluated for the years 2016-2018. In the performance evaluation, a total of 15 performance indicators were used under the headings of water use, financial and crop production performance recommended by the International Programme for Technology and Research in Irrigation and Drainage (IPTRID). According to the calculations, annual amount of irrigation water distributed to the unit area was 7888.61-9859.57 m3/ha, the average annual amount of irrigation water distributed to the unit irrigated area was 13202.42 m3/ha, annual water supply rate was 1.37-1.70, irrigation rate was 65.32-67.06%, investment return rate was 71.65-93.46%, average total operation-maintenance-management cost per unit area was 321.45 TL/ha, total cost per person employed in water distribution was 22426.07-33866.17 TL/person, water fee collection performance was 73.81-83.07%, number of personnel per unit area was 2.7-3.2 persons/1000 ha, average income per unit of irrigation water was 0.027 TL/m3, annual total agricultural production amount was 94530.71-129667.535 tons, annual total agricultural production value was 34099273-43536755 TL, income per unit irrigation area was 7688.67-9830.13 TL/ha, income per unit area irrigated was 11769.64-14809.03 TL/ha, income obtained in return for the unit irrigation water taken into the network was 0.91-1.24 TL/m3. As a result of the study, it can be said that the irrigation network has shown a successful performance except supplying excess water to the network.

Anahtar Kelimeler

Pamukçu and Aslıhantepecik Plain, Irrigation performance, Performance indicator, Irrigation association

Teşekkür

Çalışmada ihtiyaç duyulan verilerin sağlanmasında yardımlarını esirgemeyen Balıkesir Sulama Birliği Müdürü Sayın Erol CANLI başta olmak üzere tüm birlik yetkilileri ve çalışanları ile DSİ 25. Bölge Müdürlüğü’ne çok teşekkür ederiz.

Pamukçu ve Aslıhantepecik Ovası Sulamasında Sulama Performansının Değerlendirilmesi

Öz

Bu çalışmada Balıkesir ilinde bulunan Balıkesir Sulama Birliği’ne bağlı Pamukçu ve Aslıhantepecik Ovası Sulaması sulama performansı 2016-2018 yılları için değerlendirilmiştir. Performans değerlendirmesinde Sulama ve Drenajda Uluslararası Teknoloji ve Araştırma Programı (IPTRID) tarafından önerilen su kullanım, mali ve bitkisel üretim performansı başlıkları altında, toplam 15 adet performans göstergesinden yararlanılmıştır. Yapılan hesaplamalara göre, birim alana dağıtılan yıllık sulama suyu miktarı 7888.61-9859.57 m3/ha, birim sulanan alana dağıtılan yıllık sulama suyu miktarı ortalaması 13202.42 m3/ha, yıllık su temini oranı 1.37-1.70, sulama oranı %65.32-67.06, yatırımın geri dönüşüm oranı %71.65-93.46, birim alana düşen toplam işletme–bakım–yönetim masrafı ortalaması 321.45 TL/ha, su dağıtımında istihdam edilen her bir kişiye düşen toplam masraf 22426.07-33866.17 TL/kişi, su ücreti toplama performansı %73.81-83.07, birim alana düşen personel sayısı 2.7-3.2 kişi/1000 ha, birim sulama suyuna karşılık elde edilen ortalama gelir 0.027 TL/m3, yıllık toplam tarımsal üretim miktarı 94530.71-129667.535 ton, yıllık toplam tarımsal üretim değeri 34099273-43536755 TL, birim sulama alanına karşılık elde edilen gelir 7688.67-9830.13 TL/ha, sulanan birim alana karşılık elde edilen gelir 11769.64-14809.03 TL/ha, şebekeye alınan birim sulama suyuna karşılık elde edilen gelir 0.91-1.24 TL/m3 olarak bulunmuştur. Yapılan çalışma sonucunda şebekeye aşırı su verilmesi dışında diğer göstergeler bakımından sulama şebekesinin başarılı bir performans gösterdiği söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Pamukçu ve Aslıhantepecik Ovası, Sulama performansı, Performans göstergesi, Sulama birliği

Teşekkür

Çalışmada ihtiyaç duyulan verilerin sağlanmasında yardımlarını esirgemeyen Balıkesir Sulama Birliği Müdürü Sayın Erol CANLI başta olmak üzere tüm birlik yetkilileri ve çalışanları ile DSİ 25. Bölge Müdürlüğü’ne çok teşekkür ederiz.

Kaynakça

• Abdisamad, A.Q. (2021). Karataş Sulama Birliği Performansının Değerlendirilmesi (Yüksek Lisans tezi). Erişim adresi: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Akçay, S. M. (2007). Aşağı Büyük Menderes Havzası Sulama Şebekelerinin Devir Sonrası Performanslarının Belirlenmesi (Doktora tezi). Erişim adresi: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Anderoğlu, R. (2020). Anamur Sulama Birliği’nde Sulama Performansının Karşılaştırmalı Değerlendirilmesi (Yüksek Lisans tezi). Erişim adresi: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Anonim, (1983). Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü Çaygören (Menent) Projesi İkizcetepeler Barajı Sulaması Planlama Arazi Sınıflandırma Raporu, Ankara.
• Anonim, (1987). Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü Çaygören II. Aşama Projesi Planlama Revizyon Raporu, Ankara.
• Anonim, (2003). Birleşmiş Milletler istatistikleri. URL: http://www.unwater.org/statistics res.html
• Anonim, (2016). Devlet Su İşleri 25. Bölge Müdürlüğü, Balıkesir.
• Anonim, (2016a). Pamukçu ve Aslıhantepecik Sulaması Mahsul Sayım Sonuçları Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü, İşletme Bakım Dairesi Başkanlığı, Ankara.
• Anonim, (2016b). Pamukçu ve Aslıhantepecik Sulaması İzleme ve Değerlendirme Raporu, Planlı Su Dağıtım Uygulama Raporu Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü, İşletme ve Bakım Dairesi Başkanlığı, Ankara.
• Anonim, (2017a). Pamukçu ve Aslıhantepecik Sulaması Mahsul Sayım Sonuçları Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü, İşletme Bakım Dairesi Başkanlığı, Ankara.
• Anonim, (2017b). Pamukçu ve Aslıhantepecik Sulaması İzleme ve Değerlendirme Raporu, Planlı Su Dağıtım Uygulama Raporu Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü, İşletme ve Bakım Dairesi Başkanlığı, Ankara.
• Anonim, (2018a). Pamukçu ve Aslıhantepecik Sulaması Mahsul Sayım Sonuçları Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü, İşletme Bakım Dairesi Başkanlığı, Ankara.
• Anonim, (2018b). Pamukçu ve Aslıhantepecik Sulaması İzleme ve Değerlendirme Raporu, Planlı Su Dağıtım Uygulama Raporu Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü, İşletme ve Bakım Dairesi Başkanlığı, Ankara.
• Ateşal, K. (2022). Akıncı Ovası Sulama Birliğinin Sulama Performansının Değerlendirmesi (Yüksek Lisans tezi). Erişim adresi: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Bekişoğlu, Ş. (1994). Türkiye’deki sulama sistemlerinin mevcut durumu, işletme ve bakım sorunları. Su ve Toprak Kaynaklarının Geliştirilmesi Konferans Bildirgeleri Cilt 2 (s. 579-586). Ankara: Bayındırlık ve İskan Bakanlığı, DSİ Genel Müdürlüğü.
• Benli, B., ve Beyribey, M. (1998). Eskişehir Sulaması sağ sahil sulama alanında sistem performansının değerlendirilmesi. Tarım Bilimleri Dergisi, 4(1), 26-32.
• Beyribey, M. (1997). Devlet sulama şebekelerinde sistem performansının değerlendirilmesi. A.Ü. Ziraat Fakültesi Yayın No: 1480, Bilimsel Araştırmalar ve İncelemeler: 813, Ankara.
• Beyribey, M., Sönmez F. K., Çakmak, B., ve Oğuz, M. (1997). Devlet sulama şebekelerinde aylık su temini oranının belirlenmesi. Tarım Bilimleri Dergisi, 3(2), 33-37.
• Cengiz, A. (2019). Acıpayam Sulama Birliği Performansının Değerlendirilmesi (Yüksek Lisans tezi). Erişim adresi: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Chote, B. H. (2022). Boyalıca Pompaj Sulamasında Sulama Performansının Değerlendirilmesi (Yüksek Lisans tezi). Erişim adresi: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Çakmak, B., Kendirli, B., & Polat, E. H. (2009). Evaluation of irrigation performance of Asartepe Irrigation Association: A case study from Turkey. Journal of Akdeniz University Agricultural Faculty, 22(1), 1-8.
• Diker, C. (2018). Aşağı Seyhan Ovası Sulama Birliklerinin Değerlendirilmesi (Yüksek Lisans tezi). Erişim adresi: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• DSİ, (2021). Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 2021 Faaliyet Raporu, Ankara.
• Eliçabuk, C. (2016). Konya-Gevrekli Sulamasında Performans Değerlendirmesi (Yüksek Lisans tezi). Erişim adresi: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Eski, E. Ç. (2017). Niğde İli Sulama Birliklerinde Sulama Performansının Değerlendirilmesi (Yüksek Lisans tezi). Erişim adresi: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Kalender, M. A. (2017). Ilgın Ovası Pompaj Sulama Birliğinde Sulama Performansının Değerlendirilmesi (Yüksek Lisans tezi). Erişim adresi: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Kaya, N. (2017). Konya İli Sulama Birliklerinin Tarımsal Sulama İşletmeciliğindeki Yeri, Çumra Sulama Birliği Örneği (Yüksek Lisans tezi). Erişim adresi: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Kayadelen, M. (2021). Mut Ovası Sulama Birliğinin Sistem Performansının Değerlendirilmesi (Yüksek Lisans tezi). Erişim adresi: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Kayahan, G. B. (2019). Fırat Havzası, Şahnahan Ovası’nda Battalgazi Sulama Birliği’nin Sulama Performansının Değerlendirilmesi (Yüksek Lisans tezi). Erişim adresi: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Kırnak, H., ve Karaca, L. (2017). Sarıoğlan Sulama Birliği sahasında sulama performansının değerlendirilmesi. Gaziosmanpaşa Bilimsel Araştırma Dergisi, 6(BSM-2017), 35-41.
• Malano, H., & Burton, M. (2001). Guidelines for benchmarking performance in the irrigation and drainage sector. Rome: IPTRID secretariat, FAO.
• MGM, (2020). T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı Meteoroloji Genel Müdürlüğü uzun yıllar iklim verileri (1999-2019), Balıkesir.
• Molden, D. J., & Gates, T. K. (1990). Performance measures evaluation of irrigation water-delivery systems. Journal of irrigation and Drainage Engineering, 116(6), 804-823.
• Nalbantoğlu, G. (2006). Akıncı Sulama Birliğinde Sulama Performansının Karşılaştırmalı Değerlendirilmesi (Yüksek Lisans tezi). Erişim adresi: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Öztürk, E. (2021). Antalya Boğaçay-Kırkgöz Sulama Birliği’nin Performansının Değerlendirilmesi (Yüksek Lisans tezi). Erişim adresi: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Şener, M., ve Kurç, H.C. (2012). Karşılaştırmalı göstergeler kullanılarak Kırklareli sulama şebekesinin performansının değerlendirilmesi. In: II. Ulusal Sulama ve Tarımsal Yapılar Sempozyumu. H. B. Ünal, E. Akkuzu, Y. S. Kukul Kurttaş ve U. Tunalı (Ed.), Cilt I (s. 419-426), İzmir.
• Şengönül Aslan, G. (2019). Yozgat İlindeki Bazı Sulama Birliklerinin Karşılaştırmalı Performans Değerlendirmesi (Yüksek Lisans tezi). Erişim adresi: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Turhan, B. (2019). Develi Ovası Sağ Sahil Sulama Birliğinde Sulama Performansının Değerlendirilmesi (Yüksek Lisans tezi). Erişim adresi: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• TÜİK, (2021). Nüfus verileri. URL: http://data.tuik.gov.tr/search/search?text=nüfus
• Vermillion, D. (2000). Guide to monitoring and evaluation of irrigation management transfer. USA: International Network on Participatory Irrigation Management.
• Yavuz, T. (2019). Kayseri İli Sulama Birliklerinin 2016-2018 Yılları Arası Performans Analizi (Yüksek Lisans tezi). Erişim adresi: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
• Yürekli, H. (2018). Ereğli İvriz Sağ Sahil Sulama Birliğinde Sulama Performansının Değerlendirilmesi (Yüksek Lisans tezi). Erişim adresi: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/