Erzurum İlinde Tarımsal Desteklerin Bazı Yem Bitkilerinin Maliyeti Üzerindeki Etkisi

Yıl 2024, Cilt: 14 Sayı: 4, 1752 - 1760, 01.12.2024

Tuba Karabacak , Murat Külekçi , Melih Okcu

https://doi.org/10.21597/jist.1462655

Öz

Bu çalışmanın amacı Erzurum ilinde tarımsal desteklerin belirli yem bitkilerinin maliyetine olan etkisini incelemektedir. Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından sağlanan desteğin üretim maliyetleri üzerindeki etkisi özellikle vurgulanmıştır. Çalışmada 2021 üretim yılında Erzurum ilinde yonca, korunga ve fiğ üretimi yapan işletmelerden basit tesadüfi örnekleme yöntemine göre yapılan 306 anketten elde edilen veriler kullanılmıştır. Anketlerden sağlanan tüm verilerin dekara ortalaması alınarak analizler yapılmıştır. Maliyet hesabı bir ürünün üretilebilmesi için yapılan tüm harcamaları içermektedir. Yonca çiftliklerinde, destek almadan önce yonca maliyeti 1.05 ₺/kg olarak hesaplanmıştır. Ancak, destek alındıktan sonra bu maliyetin 0.86 ₺/kg'a düştüğü belirlenmiştir. Korunga çiftliklerinde, destek almayan çiftlikler için üretim maliyeti 1.32 ₺/kg olarak belirlenirken, destek alan çiftlikler için bu maliyet 0.99 ₺/kg olarak tespit edilmiştir. Fiğ çiftliklerinde ise, destek almayan çiftlikler için üretim maliyeti 1.49 ₺/kg olarak bulunmuşken, destek alan çiftlikler için bu maliyet 1.25 ₺/kg olarak belirlenmiştir. Araştırma, tarımsal desteklerin bu yem bitkilerinin üretiminde nasıl bir fark yarattığını açıklamaktadır. Bulgular, tarımsal desteklerin maliyetleri azaltma potansiyeline sahip olduğunu ve bu durumun çiftçilerin gelirini artırabileceğini ve tarımsal üretimi teşvik edebileceğini göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Tarımsal Destekler, Maliyet, Yem Bitkileri

Proje Numarası

9656

The Impact of Agricultural Support on the Cost of Certain Forage Crops in Erzurum Province

Öz

The objective of the study is to reveal the impact of agricultural subsidies provided by the Ministry of Agriculture and Forestry on the costs of certain forage crops in Erzurum province. The study used data obtained from 306 surveys conducted through a simple random sampling method from farms producing alfalfa, sainfoin, and vetch in Erzurum province during the 2021 production year. All data obtained from the surveys were averaged per decare and analyzed. The cost calculation includes all expenses incurred to produce a crop. In alfalfa farms, the cost of alfalfa was calculated as 1.05 ₺/kg before receiving subsidies. However, after receiving subsidies, this cost decreased to 0.86 ₺/kg. In sainfoin farms, the production cost was determined to be 1.32 ₺/kg for farms not receiving subsidies, while it was 0.99 ₺/kg for farms receiving subsidies. In vetch farms, the production cost was found to be 1.49 ₺/kg for farms not receiving subsidies, while it was 1.25 ₺/kg for farms receiving subsidies. The research explains the difference that agricultural subsidies make in the production of these forage crops. The findings indicate that agricultural subsidies have the potential to reduce costs, which can increase farmers' income and encourage agricultural production.

Anahtar Kelimeler

Agricultural Support, Cost, Forage Crops

Etik Beyan

The authors declare no conflict of interest. The founding sponsors had no role in the design of the study; in the collection, analyses, or interpretation of data; in the writing of the manuscript, and in the decision to publish the results.

Destekleyen Kurum

This study was supported by the Ataturk University Scientific Research Projects Coordination Unit. We extend our sincere gratitude to ATABAP (Ataturk University Scientific Research Projects Coordination Unit) for their invaluable support in Project Number 9656.

Proje Numarası

9656

Teşekkür

This study is derived from the doctoral thesis of the corresponding author. All authors contributed equally for the conception and writing of the manuscript. All authors critically revised the manuscript and approved of the final version.

Kaynakça

• Açıl, F. (1977). Tarımsal Ürün Maliyetlerinin Hesaplanması ve Memleketimiz Tarımsal Ürün Maliyetlerindeki Gelişmeler. Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Yayınları No: 665, Ankara.
• Açıl, F., & Demirci, R. (1984). Tarım Ekonomisi Dersleri, Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No:880, Ankara.
• Aydoğdu, M., Karlı, B., Yenigün, K. ve Aydoğdu, M., (2016). Tarımsal sulamalarda ödeme istekliliğinin probit model ile belirlenmesi; Harran ovası örneklemesi. Dicle Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Mühendislik Dergisi, 7(2), 355-363.
• Aydoğdu, M., Karlı, B., Yenigün, K. ve Aydoğdu, M., (2016). Tarımsal sulamalarda ödeme istekliliğinin probit model ile belirlenmesi; Harran ovası örneklemesi. Dicle Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Mühendislik Dergisi, 7(2), 355-363.
• BÜGEM, (2022). Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü. URL: https://www.tarimorman.gov.tr/BUGEM/Belgeler/Bitkisel%20%C3%9Cretim/bitkisel_uretim_2021.pdf (Accessed date: March 23, 2023)).
• Çiçek, A., & Erkan, O. (1996). Tarım Ekonomisinde Araştırma ve Örnekleme Yöntemleri. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Yayınları No:12, Tokat.
• Demircan, V. (2002). Ceyhan ilçesi tarım işletmelerinin genel özellikleri ve mekanizasyon masrafları. Tarım Ekonomisi Dergisi, (7), 40-53.
• Demircan, V., Yılmaz, H., & Binici, T. (2005). Isparta ilinde elma üretim maliyeti ve gelirinin belirlenmesi. Tarım Ekonomisi Dergisi, 11(1-2), 71-80.
• Gündoğmuş, E. (1998). Ankara İli Akyurt İlçesi Tarım İşletmelerinde Ekmeklik Buğday Üretiminin Fonksiyonel Analizi ve Üretim Maliyetinin Hesaplanması. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü, Ankara.
• Harmanşah, F., (2018). Türkiye’de kaliteli kaba yem üretimi, sorunlar ve öneriler, TÜRKTOB Dergisi, 25, 9-13.
• İnan, S., Erdal, H., & Erdal, G. (2022). Yem bitkisi üreten işletmelerin yapısal ve ekonomik analizi; Tokat ili, Almus ilçesi örneği. Gaziosmanpaşa Bilimsel Araştırma Dergisi, 11(2), 135-148.
• İşleyen, M., & Erden, F. F. (2019). Ankara ili Ayaş ilçesinde kiraz yetiştiriciliği yapan tarım işletmelerinde ürün maliyetinin ve kârlılık düzeyinin belirlenmesi. Tarım Ekonomisi Araştırmaları Dergisi, 5(2), 68-81.
• Karagölge, C. (1996). Tarımsal İşletmecilik İşletmelerinin Analizi ve Planlanması. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No: 153, Erzurum.
• Kenan, C., & Bayramoğlu, Z. (2020). Kırşehir ili Kaman ilçesinde ceviz yetiştiriciliğinin yatırım analizi ve kârlılığın belirlenmesi üzerine bir araştırma. Ordu Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi, 10(1), 11-22.
• Kıral, T., Kasnakoğlu, H., Tatlıdil, F. F., Fidan, H., & Gündoğmuş, E. (1999). Tarımsal Ürünler İçin Maliyet Hesaplama Metodolojisi ve Veri Tabanı Rehberi. Tarım Ekonomisi Araştırma Enstitüsü Proje Raporu, Ankara.
• Kumbasaroğlu, H. 2009. Erzurum ili tarım işletmelerinde tarım makinelerine sahip olmanın işletme geliri ve ürün maliyetleri üzerine etkisi. Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Kumbasaroğlu, H., & Dağdemir, V. (2010). Erzurum ilinde tarım makinelerine sahip olan ve olmayan işletmelerde patates, şeker pancarı ve ayçiçeği'nin üretim maliyeti. Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 7(2), 15-24.
• Kumbasaroğlu, H., & Dağdemir, V. (2011). Erzurum ilinde tarım makinelerine sahip olan ve olmayan işletmelerin sermaye yapılarının karşılaştırılması. Alinteri Journal of Agriculture Science, 21(2), 1-10.
• Ministry of Agriculture and Forestry, (2023). Republic of Turkey Ministry of Agriculture and Forestry. (Accessed date: May 22, 2023) https://www.tarimorman.gov.tr/SGB/Belgeler/Bakanl%C4%B1k_Faaliyet_Raporlar%C4%B1/TARIM%20VE%20ORMAN%20BAKANLI%C4%9EI%202023%20YILI%20%C4%B0DARE%20FAAL%C4%B0YET%20RAPORU.pdf
• Özkan, U., (2020). Türkiye yem bitkileri tarımına karşılaştırmalı genel bakış ve değerlendirme. Türk Ziraat Mühendisliği Araştırmaları Dergisi, 1(1), 29-43.
• Şahinli, M. A. (2019). Effects of agricultural supports: the case of Turkey. Journal of Environmental Protection and Ecology, 20(1), 515-525.
• TAGEM, (2022). Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü. Ankara. URL:https://www.tarimorman.gov.tr/TAGEM (Accessed date: April 23, 2023).
• Tanrıvermiş, H. (2000). Orta Sakarya Havzası’nda Domates Üretiminde Tarımsal İlaç Kullanımının Ekonomik Analizi. Proje Raporu 2000-4, Ankara.
• TURKSTAT, (2022). Türkiye İstatistik Kurumu. Ankara. URL: https://www.tuik.gov.tr/ (Accessed date: March 23, 2023).
• Yavuz, T., Kır, H., & Gül, V. (2020). Türkiye’de kaba yem üretim potansiyelinin değerlendirilmesi: Kırşehir İli Örneği. Türkiye Tarımsal Araştırmalar Dergisi, 7(3), 345-352.