Yıl 2025,
Cilt: 15 Sayı: 4, 1560 - 1570
Recep Kodaş
,
Murat Balaban
,
Baran Aras
,
Dilek Başalma
Kaynakça
-
Anonymous, (1999). Soil Quality Test Kit Quide. United States Department of Agriculture, Agricultural Research Service, p.65.
https://efotg.sc.egov.usda.gov/references/public/WI/Soil_Quality_Test_Kit_Guide.pdf
-
Anonymous, (2000). Approved Methods of American Association of Cereal Chemists. 10th ed. Minnesota, USA.
-
Anonymous, (2008). Standard Methods of International Association for Cereal Science and Technology. Vienna, Austria.
-
Anonymous, (2022). Meteoroloji genel müdürlüğü verileri. https://arastirma.tarimorman.gov.tr/tarlabitkileri/Sayfalar/Detay.aspx?SayfaId=139
-
Anonymous, (2023). Türkiye istatistik kurumu verileri. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Bitkisel-Uretim-Istatistikleri-2023-49535
-
Atlı, A. (1999). Buğday ve ürünleri kalitesi. Orta Anadolu’da hububat tarımının sorunları ve çözüm yolları sempozyumu, 8(11), 498-506. Konya, Türkiye.
-
Aydoğan, S., Göçmen Akçacık, A., Şahin, M., Kaya, Y., Taner, S., Demir, B. & Önmez, H., (2010). Ekmeklik buğday çeşitlerinin dane verimi, bazı kimyasal ve reolojik özellikleri üzerine bir araştırma. Bitkisel araştırma dergisi, 1, 1–7.
-
Çağlar, O., Karaoğlu, M.M., Bulut, S., Kotancılar, H.G. & Öztürk, A., (2011). Determination of some quality characteristics in winter and facultative bread wheat (Triticum aestivum l.) varieties. Journal of animal and veterinary advances, 10, 3356-3362.
-
Dastmozd, G.R., Ebrahimi, H.R. & Haghighi, B.J. (2015). Combined application of vermicompost and NPK fertilizers on wheat production in marvdasht. Research journal of fisheries and hydrobiology, 10(10), 153-156.
-
Elgün, A., Ertugay Z., Certel M. & Kotancılar H.G., (1999). Tahıl ve ürünlerinde analitik kalite kontrolü ve laboratuar uygulama kılavuzu (2. baskı). Erzurum. Atatürk Üni. Yay. No: 867, Ziraat Fak. Yay. No: 335, Ders Kitapları Serisi No: 82, 245 s.
-
Engin, V. T., & Cöcen, E. İ. (2012). Leonardit ve humik maddeler. MT Bilimsel, (2), 13-20.
-
Erekul, O., Yiğit, A., Koca, Y. O., Ellmer, F. & Weıß, K. (2016). Bazı ekmeklik buğday (Triticum aestivum l.) çeşitlerinin kalite potansiyelleri ve beslenme fizyolojisi açısından önemi. Tarla bitkileri merkez araştırma enstitüsü dergisi, 25, 31-36. DOI: 10.21566/ tarbitderg. 280110.
-
Erken, A. (2022). Edirne ili ve çevresinde yetiştirilen ekmeklik buğday çeşitlerinde bazı fiziksel ve kimyasal kalite özelliklerin belirlenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Trakya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Edirne. (https://acikbilim.yok.gov.tr/handle/20.500.12812/739979?show=full)
-
Gökşen, M.Y., (2019). Farklı Sıvı Gübrelerin Ekmeklik Buğdayda (Triticum aestivum L.) Verim ve Kalite Üzerine Etkileri. (Yüksek Lisans Tezi). Namık Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tekirdağ.
(https://acikerisim.nku.edu.tr/server/api/core/bitstreams/fe1a7267-7fb6-473a-b9b9-a8cbc8370411/content)
-
Gül, H., Kara, B., Acun, S., Türk Aslan, S. & Öztürk, A., (2020). Türkiye’nin göller bölgesi’nde yetiştirilen buğday çeşitlerinin bazı kalite özellikleri. Türk tarım ve doğa bilimleri dergisi, 7(3), 586–595.
-
Güneş, A., Alpaslan, M., & İnal, A., (2013). Bitki Besleme ve Gübreleme. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Yayın No: 1581, 579 s. Ankara.
-
İlgün, S. Y., & Soylu, S. (2019). Orta Anadolu Bölgesi Sulu Şartları İçin Geliştirilmiş Bazı Ekmeklik Buğday Hatlarının Verim ve Kalite Performanslarının Değerlendirilmesi. Bahri Dağdaş Bitkisel Araştırma Dergisi, 8(2), 232-238.
-
Jones, J. M., García, C. G., & Braun, H. J. (2020). Perspective: Whole and refined grains and health—Evidence supporting “make half your grains whole”. Advances in nutrition, 11, 492–506. https://doi. org/10.1093/advances/nmz114.
-
Kalender, N. & Doğan,Y. (2021). Solucan gübresinin makarnalık buğday (Triticum durum L.) çeşitlerinde verim ve verimle ilgili özelliklere olan etkisinin belirlenmesi. MAS journal of applied sciences 6 (özel sayı), 1149–1159.
Kara, B. (2015). Alternatif Gübrelerin Buğday Ununda Bazı Fizikokimyasal Özelliklere Etkisi. Ziraat Fakültesi Dergisi, 10(2), 34-39.
-
Kara, B., Acun, S. & Gül, H., (2020). Ekmeklik buğdayda (Triticum aestivum L.) tane iriliğinin unda bazı kalite özelliklere etkisi. Black sea journal of agriculture, 3(4): 246-252.
-
Keçeli, A. & Ünver İkincikarakaya, S., (2013). Bazı ekmeklik buğday (Triticum aestivum L.) çeşitlerinde farklı ön bitki uygulamalarının kalite özellikleri üzerine etkileri. Tarla bitkileri merkez araştırma enstitüsü dergisi, 22(2), 41-58
-
Köksel, H., Acar, O., Çetiner, B., & Köksel, F., (2021). Hububat bilimi ve teknolojisi. Sidas yayıncılık. ISBN No: 978-605-5267-86-5, 269-287
-
Kütük, M.A. & Uçgun, K. (2024). Farklı Yöntemlerle Uygulanan Katı ve Sıvı Solucan Gübresinin Makarnalık Buğdayın Gelişim, Verim, Kalite ve Beslenmesi Üzerine Etkisi. Journal of Agriculture, Food and Ecology, 2(1), 1–8.
-
Menderis, M. (2006).Güneydoğu Anadolu bölgesi koşullarında geliştirilen bazı ekmeklik buğday (Triticum aestivum L.) hatları ile yetiştirilen bazı buğday çeşitlerinin kalite özelliklerinin araştırılması. (Doktora Tezi). Harran Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Şanlıurfa. (http://acikerisim.harran.edu.tr:8080/xmlui/handle/11513/593)
-
Mızrak, E. (2017). Tekirdağ ilinde ekmeklik buğday kalite alanlarının belirlenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Namık Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tekirdağ. (https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezDetay.jsp?id=uj3KrE_GcP_uWkeURBzkzQ&no=JcQ51Xp7xYqD6JUQvy38vw)
-
Özdemir, B., Oral, E. & Altuner, F. (2019). Arpada (Hordeum vulgare L.) vermikost dozlarının bazı verim ve verim unsurları üzerine etkisi. ISPEC uluslararası tarım ve kırsal kalkınma kongresi. Siirt, Türkiye, 769-779.
-
(https://www.kongreuzmani.com/uluslararasi-tarim-ve-kirsal-kalkinma-kongresi-ispec.html)
Özkaya, H. & Özkaya, B. (2005). Tahıl ve Ürünleri Analiz Yöntemleri. Gıda Teknolojisi Derneği Yayınları No.31, 157s.
Öztürk A. & Aydın F. (2004). Effect of water stress at various growth stages on some quality charecteristics of winter wheat. Journal of Agronomi Crop Science, 190, 93-99.
-
Singh V., Pyare R. & Singh G.K., (2019). Yield, economics and quality improvement of wheat (Triticum aestivum L.) as affected by integrated nutrient management under late sown condition. Journal of pharmacognosy and phytochemistry. 8(3), 3266-3268
-
Singh, S., Gupta, A. K., & Kaur, N. (2012). Influence of drought and sowing time on protein composition, antinutrients, and mineral contents of wheat. TheScientificWorldJournal, 2012, 485751. https://doi.org/10.1100/2012/485751
-
Şahin Tenekecier, N. & Öner, N., (2018). Yaprak gübrelemesinin ekmeklik buğdayda verim ve kaliteye etkisi. Tekirdağ ziraat fakültesi dergisi, 15(03), 87-95.
-
Ülgen, N. & Yurtseven, N. (1984). Türkiye Gübre ve Gübreleme Rehberi. Tarım orman ve köyişleri bakanlığı toprak-su genel müdürlüğü yayınları, yayın no: 47, Ankara.
-
Ünal, S. S. (1991). Hububat teknolojisi. Ege üniversitesi mühendislik fakültesi yayınları. İzmir.
Yousefi, A.A. & Sadeghi, M. (2014). Effect of vermicompost and urea chemical fertilizers on yield and yield components of wheat (Triticum aestivum L.) in the field condition. International journal of agriculture and crop sciences. 7(12), 1227-1230
Effect of Different Vermicompost Applications on Chemical and Physicochemical Quality Properties of Wheat
Yıl 2025,
Cilt: 15 Sayı: 4, 1560 - 1570
Recep Kodaş
,
Murat Balaban
,
Baran Aras
,
Dilek Başalma
Öz
This study was conducted at the Central Research Institute of Field Crops, Ikizce Research and Application Farm for two years in 2019-2020 and 2020-2021. The research was conducted in safflower/wheat rotation system; 7 different fertilizer combinations (DAP + UREA, Solid Vermicompost (SWC) + UREA, DAP + Liquid Vermicompost (LWC), SWC + LWC, only SWC, only LWC and control without fertilizer) were used. The effects of these treatments on chemical and physicochemical quality characteristics of wheat were studied. The experiment was designed as a randomized block design with 3 replications. As a result of the study, the average grain protein rate was 13.5%, Zeleny sedimentation value was 32.4 ml and gluten index value was 83.9%. As a result, chemical and physicochemical properties of flour to be used in bread making are important for flour industry. In all chemical and physicochemical properties it was found that the treatments with chemical fertilizers came to the forefront. Especially the treatments with urea top fertilizer had higher values. In terms of sustainable agriculture, it can be said that the quality content of wheat flour produced with SWC + UREA application is higher among vermicompost applications.
Etik Beyan
There is no need to obtain permission from the ethics committee for this study.
Destekleyen Kurum
Ankara University Scientific Research Project (BAP) numbered "21L0447007".
Teşekkür
This article was prepared by using the wheat quality data of the Ph.D. study titled "Investigation of the Effects of Vermicompost Use in Safflower/Wheat Rotation System on Yield and Quality", which was conducted for two years in 2019-2020 and 2020-2021.
The quality analysis and soil analysis of this study have been carried out with the support of Ankara University Scientific Research Project (BAP) numbered "21L0447007".
Kaynakça
-
Anonymous, (1999). Soil Quality Test Kit Quide. United States Department of Agriculture, Agricultural Research Service, p.65.
https://efotg.sc.egov.usda.gov/references/public/WI/Soil_Quality_Test_Kit_Guide.pdf
-
Anonymous, (2000). Approved Methods of American Association of Cereal Chemists. 10th ed. Minnesota, USA.
-
Anonymous, (2008). Standard Methods of International Association for Cereal Science and Technology. Vienna, Austria.
-
Anonymous, (2022). Meteoroloji genel müdürlüğü verileri. https://arastirma.tarimorman.gov.tr/tarlabitkileri/Sayfalar/Detay.aspx?SayfaId=139
-
Anonymous, (2023). Türkiye istatistik kurumu verileri. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Bitkisel-Uretim-Istatistikleri-2023-49535
-
Atlı, A. (1999). Buğday ve ürünleri kalitesi. Orta Anadolu’da hububat tarımının sorunları ve çözüm yolları sempozyumu, 8(11), 498-506. Konya, Türkiye.
-
Aydoğan, S., Göçmen Akçacık, A., Şahin, M., Kaya, Y., Taner, S., Demir, B. & Önmez, H., (2010). Ekmeklik buğday çeşitlerinin dane verimi, bazı kimyasal ve reolojik özellikleri üzerine bir araştırma. Bitkisel araştırma dergisi, 1, 1–7.
-
Çağlar, O., Karaoğlu, M.M., Bulut, S., Kotancılar, H.G. & Öztürk, A., (2011). Determination of some quality characteristics in winter and facultative bread wheat (Triticum aestivum l.) varieties. Journal of animal and veterinary advances, 10, 3356-3362.
-
Dastmozd, G.R., Ebrahimi, H.R. & Haghighi, B.J. (2015). Combined application of vermicompost and NPK fertilizers on wheat production in marvdasht. Research journal of fisheries and hydrobiology, 10(10), 153-156.
-
Elgün, A., Ertugay Z., Certel M. & Kotancılar H.G., (1999). Tahıl ve ürünlerinde analitik kalite kontrolü ve laboratuar uygulama kılavuzu (2. baskı). Erzurum. Atatürk Üni. Yay. No: 867, Ziraat Fak. Yay. No: 335, Ders Kitapları Serisi No: 82, 245 s.
-
Engin, V. T., & Cöcen, E. İ. (2012). Leonardit ve humik maddeler. MT Bilimsel, (2), 13-20.
-
Erekul, O., Yiğit, A., Koca, Y. O., Ellmer, F. & Weıß, K. (2016). Bazı ekmeklik buğday (Triticum aestivum l.) çeşitlerinin kalite potansiyelleri ve beslenme fizyolojisi açısından önemi. Tarla bitkileri merkez araştırma enstitüsü dergisi, 25, 31-36. DOI: 10.21566/ tarbitderg. 280110.
-
Erken, A. (2022). Edirne ili ve çevresinde yetiştirilen ekmeklik buğday çeşitlerinde bazı fiziksel ve kimyasal kalite özelliklerin belirlenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Trakya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Edirne. (https://acikbilim.yok.gov.tr/handle/20.500.12812/739979?show=full)
-
Gökşen, M.Y., (2019). Farklı Sıvı Gübrelerin Ekmeklik Buğdayda (Triticum aestivum L.) Verim ve Kalite Üzerine Etkileri. (Yüksek Lisans Tezi). Namık Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tekirdağ.
(https://acikerisim.nku.edu.tr/server/api/core/bitstreams/fe1a7267-7fb6-473a-b9b9-a8cbc8370411/content)
-
Gül, H., Kara, B., Acun, S., Türk Aslan, S. & Öztürk, A., (2020). Türkiye’nin göller bölgesi’nde yetiştirilen buğday çeşitlerinin bazı kalite özellikleri. Türk tarım ve doğa bilimleri dergisi, 7(3), 586–595.
-
Güneş, A., Alpaslan, M., & İnal, A., (2013). Bitki Besleme ve Gübreleme. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Yayın No: 1581, 579 s. Ankara.
-
İlgün, S. Y., & Soylu, S. (2019). Orta Anadolu Bölgesi Sulu Şartları İçin Geliştirilmiş Bazı Ekmeklik Buğday Hatlarının Verim ve Kalite Performanslarının Değerlendirilmesi. Bahri Dağdaş Bitkisel Araştırma Dergisi, 8(2), 232-238.
-
Jones, J. M., García, C. G., & Braun, H. J. (2020). Perspective: Whole and refined grains and health—Evidence supporting “make half your grains whole”. Advances in nutrition, 11, 492–506. https://doi. org/10.1093/advances/nmz114.
-
Kalender, N. & Doğan,Y. (2021). Solucan gübresinin makarnalık buğday (Triticum durum L.) çeşitlerinde verim ve verimle ilgili özelliklere olan etkisinin belirlenmesi. MAS journal of applied sciences 6 (özel sayı), 1149–1159.
Kara, B. (2015). Alternatif Gübrelerin Buğday Ununda Bazı Fizikokimyasal Özelliklere Etkisi. Ziraat Fakültesi Dergisi, 10(2), 34-39.
-
Kara, B., Acun, S. & Gül, H., (2020). Ekmeklik buğdayda (Triticum aestivum L.) tane iriliğinin unda bazı kalite özelliklere etkisi. Black sea journal of agriculture, 3(4): 246-252.
-
Keçeli, A. & Ünver İkincikarakaya, S., (2013). Bazı ekmeklik buğday (Triticum aestivum L.) çeşitlerinde farklı ön bitki uygulamalarının kalite özellikleri üzerine etkileri. Tarla bitkileri merkez araştırma enstitüsü dergisi, 22(2), 41-58
-
Köksel, H., Acar, O., Çetiner, B., & Köksel, F., (2021). Hububat bilimi ve teknolojisi. Sidas yayıncılık. ISBN No: 978-605-5267-86-5, 269-287
-
Kütük, M.A. & Uçgun, K. (2024). Farklı Yöntemlerle Uygulanan Katı ve Sıvı Solucan Gübresinin Makarnalık Buğdayın Gelişim, Verim, Kalite ve Beslenmesi Üzerine Etkisi. Journal of Agriculture, Food and Ecology, 2(1), 1–8.
-
Menderis, M. (2006).Güneydoğu Anadolu bölgesi koşullarında geliştirilen bazı ekmeklik buğday (Triticum aestivum L.) hatları ile yetiştirilen bazı buğday çeşitlerinin kalite özelliklerinin araştırılması. (Doktora Tezi). Harran Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Şanlıurfa. (http://acikerisim.harran.edu.tr:8080/xmlui/handle/11513/593)
-
Mızrak, E. (2017). Tekirdağ ilinde ekmeklik buğday kalite alanlarının belirlenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Namık Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tekirdağ. (https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezDetay.jsp?id=uj3KrE_GcP_uWkeURBzkzQ&no=JcQ51Xp7xYqD6JUQvy38vw)
-
Özdemir, B., Oral, E. & Altuner, F. (2019). Arpada (Hordeum vulgare L.) vermikost dozlarının bazı verim ve verim unsurları üzerine etkisi. ISPEC uluslararası tarım ve kırsal kalkınma kongresi. Siirt, Türkiye, 769-779.
-
(https://www.kongreuzmani.com/uluslararasi-tarim-ve-kirsal-kalkinma-kongresi-ispec.html)
Özkaya, H. & Özkaya, B. (2005). Tahıl ve Ürünleri Analiz Yöntemleri. Gıda Teknolojisi Derneği Yayınları No.31, 157s.
Öztürk A. & Aydın F. (2004). Effect of water stress at various growth stages on some quality charecteristics of winter wheat. Journal of Agronomi Crop Science, 190, 93-99.
-
Singh V., Pyare R. & Singh G.K., (2019). Yield, economics and quality improvement of wheat (Triticum aestivum L.) as affected by integrated nutrient management under late sown condition. Journal of pharmacognosy and phytochemistry. 8(3), 3266-3268
-
Singh, S., Gupta, A. K., & Kaur, N. (2012). Influence of drought and sowing time on protein composition, antinutrients, and mineral contents of wheat. TheScientificWorldJournal, 2012, 485751. https://doi.org/10.1100/2012/485751
-
Şahin Tenekecier, N. & Öner, N., (2018). Yaprak gübrelemesinin ekmeklik buğdayda verim ve kaliteye etkisi. Tekirdağ ziraat fakültesi dergisi, 15(03), 87-95.
-
Ülgen, N. & Yurtseven, N. (1984). Türkiye Gübre ve Gübreleme Rehberi. Tarım orman ve köyişleri bakanlığı toprak-su genel müdürlüğü yayınları, yayın no: 47, Ankara.
-
Ünal, S. S. (1991). Hububat teknolojisi. Ege üniversitesi mühendislik fakültesi yayınları. İzmir.
Yousefi, A.A. & Sadeghi, M. (2014). Effect of vermicompost and urea chemical fertilizers on yield and yield components of wheat (Triticum aestivum L.) in the field condition. International journal of agriculture and crop sciences. 7(12), 1227-1230