Cevrimiçi Uzaktan Egitimde Ogretmen Rollerini ve Yeterliliklerini Belirleme Olçegi Gelistirme

Yıl 2013, Cilt 2, Sayı 2, 17.11.2013

Bahaddin KAVRAT Yalın Kılıç TÜREL

Öz

Bu çalışmanın amacı, uzaktan eğitime yönelik öğretmenlerin sahip olduğu rollerin, becerilerin ve yeterliklerin belirlenmesi için geçerli ve güvenilir bir veri toplama aracının geliştirilmesidir. Araştırma, uzaktan eğitim ile ilgili farklı dersleri ve uygulamaları başarı ile tamamlamış, dolayısıyla ile uzaktan eğitim konusunda deneyimli Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi (BÖTE) bölümü 3. ve 4. sınıflarda öğrenim gören 173 öğrencinin katılımı ile yürütülmüştür. Yapı geçerliğini sağlamak için gerçekleştirilen açımlayıcı faktör analizi sonucunda, her biri farklı bir öğretmen yeterliğini niteleyen, 20 maddeden oluşan dört faktörlü bir  ölçek elde edilmiştir. Bu yeterliklerin toplandığı dört rol ise sırasıyla, İletişimci Rolü, Teknik Rol, Sosyal Rol ve Pedagojik Rol olarak isimlendirilmiştir. Toplam varyansın %66sını açıklayan ve 0,943 Cronbach Alpha değeri ile yüksek güvenirliğe sahip olan bu ölçeğin, uzaktan eğitimde ders veren öğretmen yeterliklerinin ve rollerinin belirlenmesinde rahatlıkla kullanılabileceği söylenebilir.  Anahtar Kelimeler:Bilişim Teknolojileri, Uzaktan Eğitim, ÇÖY, Çevrimiçi Öğretmen Rolleri, Çevrimiçi Öğretmen Becerileri.

Anahtar Kelimeler

-

Kaynakça

• Akdağ, M. (2011). SPSS’de İstatistiksel
• Analizler.http://iys.inonu.edu.tr/webpanel/.../SPSS%20testleri.doc internet adresinden 12 Şubat 2012tarihinde erişilmiştir.
• Akkoyunlu, B., Erdem, E., Oskay, Ö., Soran, H. ve Yılmaz, A. (2010, Mayıs). Öğretmenlerin Öğretme ve Öğrenme Sürecindeki Yeterlikler Açısından Kendilerini Değerlendirmeleri Üzerine Bir Çalışma.
• Uluslararası Öğretmen Yetiştirme Politikaları ve Sorunları Sempozyumu II, s. 211-221, Hacettepe Üniversitesi, Ankara. Altınay, F., Altınay, Z. ve İşman, A. (2004). Roles of the Students and Teachers in Distance Education. TOJDE, 5(4).
• Aragon, S. R.&Johnson, S.D. (2002). Emerging Roles and Competenciesfor Training in E-Learning
• Environments. http://adh.sagepub.com/content/4/4/424.abstractinternet adresinden 10 Şubat 2012tarihinde erişilmiştir.
• Aydın, C.H. (2005). TurkishMentors’ Perception of Roles, CompetenciesandResourcesfor Online Teaching. TOJDE, 6(3)
• Bailie, J. L. (2011). Effective onlineinstructional competencies as perceived by online university faculty and students: A sequel study. Journal of Online Learning and Teaching, 7(1), s.82–89. http://jolt.merlot.org/vol7no1/bailie_0311.pdfİnternet adresinden 12 Şubat 2012 tarihinde erişilmiştir.
• Baturay, M.H. ve Türel, Y.K. (2012). Çevrimiçi Uzaktan Eğitimcilerin Eğitimi: E-Öğrenmenin Yükselişi ile Beliren İhtiyaç. Eby, G.,Yamamoto, G.T. ve Demiray, U. Türkiye’de E-Öğrenme: Gelişmeler ve Uygulamalar-III, 1.Baskı. Eskişehir. Anadolu Üniversitesi, 1-21.
• Bilgiç, E.Ş. (2005). E-öğretim Tasarım Süreci: Bir Materyalin Kullanışlılığına İlişkin Katılımcı
• Görüşleri. Uzmanlık Yeterlilik Tezi, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası İnsan Kaynakları Genel Müdürlüğü, Ankara. Bingöl Meşe, E.T. (2010). Bilişim Teknolojileri Öğretmenlerinin Özel Alan Yeterlikleri Açısından
• Kendilerini Değerlendirmeleri: İzmir İli Örneği, Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir. Büyüköztürk, Ş. (2004). Sosyal Bilimler İçin Veri analizi El Kitabı. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Büyüköztürk, Ş., Çokluk, Ö. ve Şekercioğlu, G.. (2010). Sosyal Bilimler İçin Çok Değişkenli İstatistik.
• Ankara: Pegem Akademi, 194-233
• Costello, A.B. &Osborne, J.W. (2005). Best practices in exploratory factor analysis: Four recommendations forgetting the most from your analysis, Practical Assessment, Research &
• Evaluation, 10(7). http://pareonline.net/pdf/v10n7.pdfİnternet adresinden 20 Eylül 2012 tarihinde erişilmiştir. ION (2011). Illinois Online Network, Illinois Üniversitesi, ABD. http://www.ion.uillinois.edu/İnternetadresinden 12 Şubat 2012 tarihinde edinilmiştir.
• MEB. (2008). Öğretmen yeterlikleri: Öğretmenlik Mesleği Genel ve Özel Alan Yeterlikleri. Ankara,
• Devlet Kitapları Müdürlüğü. Mishra, P. &Koehler, M.J. (2006). Technological Pedagogical Content Knowledge: A framework for teacher knowledge. Teachers College Record, 108(6), s.1017-1054. Queiroz, V. &Mustaro, P.N. (2003).Roles and http://iteslj.org/Articles/Queiroz-OnlineTeachers.htmlİnternet adresinden 20 Şubat 2012 tarihinde erişilmiştir. Competencies of Online Teachers.
• Seferoğlu, S. S. (2004). Öğretmen Yeterlikleri ve Meslekî Gelişim. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim Dergisi, 58(5).
• Şahin, A.E. (2004). Öğretmen Yeterliklerinin Belirlenmesi. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim
• Dergisi,Sayı 58 (http://dhgm.meb.gov.tr/yayimlar/dergiler/Bilim_Dergisi/sayi58/sahin.htm; 17 Kasım 2012 tarihinde erişilmiştir).
• Şişman, M. (2009). Öğretmen Yeterlilikleri: Modern Bir Söylem ve Retorik.İnönü Üniversitesi Eğitim
• Fakültesi Dergisi,10(3), 63-82. Yüksek Öğretim Stratejisi Raporu, 200 Stratejisi.http://bologna.akdeniz.edu.tr/_dinamik/141/1728.pdf İnternet adresinden 25 Şubat 2013 tarihinde erişilmiştir. Türkiye’nin Yüksek Öğretim