TÜRKİYE’DE CARİ İŞLEM AÇIKLARI SÜRDÜRÜLEBİLİR Mİ?

Yıl 2018, Cilt: 5 Sayı: 3, 121 - 136, 31.07.2018

Koray Duman

Öz

Bu çalışmanın amacı, Türkiye’nin cari işlem açığının sürdürebilirliğini 1991-2017 dönemi üçer aylık verileriyle sınamaktır. Hesaplamaya alınan değişkenler, karşılıksız yurtdışı transferler ve yurt dışı faiz ödemelerini içeren ithalat ve ihracat verileridir. İthalat ve ihracat arasındaki uzun dönemli ilişki test edilmesinde ADF birim kök ve iki aşamalı eş-bütünleşme testleri kullanılmıştır. Türkiye’nin cari işlem açığının yapılan analiz sonucunda sürdürülebilir olduğu sonucu doğrulanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Cari İşlem Açıkları, , Johansen Eşbütünleşme Testi, ADF Birim Kök Testi

ARE THE CURRENT DEFICIT ACOUNT IN TURKEY SUSTAINABLE?

Öz

The objective of this study is to examine the issue of Turkey’s current account deficit sustainability in the period of 1991-2017 quatearly data.Thethe variables taking into account the evolution such as exports, bilateral transfer and interest payments plus to imports. The long-term relationship between imports and exports has been tested ADF unit root and two-stage cointegration tests were used. These test results show that Turkey current account deficits are sustainable.

Anahtar Kelimeler

Johansen cointegration Current Account DeficitS, ADF Unitroot Test

Kaynakça

• ACAR F. , Türkiye Ekonomisine Genel BakıĢ (2001 - 2013) say:17 AKKAYA, Y. ve R. S. GÜRKAYNAK, 2012. Cari Açık, Bütçe Dengesi, Finansal Ġstikrar ve Para Politikası: Heyecanlı Bir Dönemin Ġzi , İktisat İşletme ve Finans Dergisi, 27(315), 93-119. BAYRAKTUTAN, Y. ve I. DEMĠRTAġ, 2011. GeliĢmekte Olan Ülkelerde Cari Açığın Belirleyicileri: Panel Veri Analizi. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 22(2), 1-28. CAMPA, J. M. and GAVILAN, A. 2011. Current accounts in the euro area: An intertemporal approach., Journal of International Money and Finance 30.1, 1. 205–228.. CALDERÓN, C.; CHONG, A. and LOAYZA, N. 1999. Determınants of Current Account Defıcıts in Developıng Countrıes, Contributions in Macroeconomics, 2(1), 1534-6005. ÇAKIR, A.S.B. 2015. CariiĢlemler dengesinin finansal değiĢkenlerle iliĢkisi: Türkiye Örneği, Beykent Üniversitesi, 1-90. CHEN, S.W. 2011. Current Account Deficits and Sustainability: Evidence From the OECD Countries, Economic Modelling, 28, 1455-1464. DEMĠRALP, Selva ve YILMAZ, K. 2010. Para Politikası Beklentilerinin Sermaye Piyasaları Üzerindeki Etkisi, İktisat İşletme Ve Finans, Cilt: 25, Sayı: 296, 2010, 9-31 DĠCKEY, D.A. and FULLER, W.A. 1979. Distribution of the estimators for autoregressive timeseries with a unit root . Journal of American Statistical Association, 74 (366), 427-431.ss EDDWARDS, S. 2001. Does The Current Account Matter? NBER Working Paper,w8275, 2001. ERDOĞAN, S. ve BOZKURT, H. 2009. Türkiye‟de Cari Açığın Belirleyicileri: MGARCH Modelleri ile Bir Ġnceleme, Maliye Finans Yazıları, 84, 135-172. FREUND, C. & WARNOCK, F. 2005, December. Current Account Deficit in Industrial Countries: The Bigger They Are, The Harder They Fall?, NBER Working Paper Series, No: 11823, 133-167. GÖÇER, Ġ. ve MERCAN, M. 2011. Türkiye Ekonomisinde Cari Açığın Sürdürülebilirliği: Sınır Testi YaklaĢımı, Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 48(562), 33-52. GÖÇER, Ġsmet; MERCAN, M. and PEKER, O. .2013. Kredi Hacmi ArtıĢının Cari Açığa Etkisi: Çoklu Yapısal Kırılmalı EĢ-bütünleĢme Analizi. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Ekonometri ve İstatistik Dergisi, 18(1), 1-17. HOLMES, M. J., T. PANAGIOTIDIS ve A. SHARMA .2011.The Sustainability of India‟s Current Account, Applied Economics, 43, 219–229. HUSTED, S. 1992. Emerging U.S. Current Account Deficit in The 1980: A Cointegration Analysis, The Review of Economics and Statistics (74), 159-166. İNSEL, A ve KAYILIÇ, F. 2012. Evaluation of Sustainability of Current Account Deficits in Turkey, Modern Economy, 43-50. NASON M.J.-ROGERS, J.H. 1999. Investment and The Current Account in The Short Run and The Long Run. Board of Guvernors of Federal Reserve System, International Dıscussion Papers, Number 647 ÖZATAY, F. 2011 “Parasal Ġktisat Kuram ve Politika” Elif Yayınevi Yayınları, 30. KALKAN, S. 2011. Cari ĠĢlemler Açığında Neler Oluyor? Bu Defa Farklı mı, Yoksa Aynı mı?, TEPAV Değerlendirme Notu, ġubat 2011, http://www.tepav.org.tr, (EriĢim: 16.03.2018). KIM, B. H., H. G. MIN, Y.S. HWANG ve J.A. MCDONALD .2009. Are Asian Countries‟ Current Accounts Sustainable? Deficits, Even When Associated With High Investment, Are Not Costless, Journal of Policy Modeling, 31, 163–179. MEDINA, L., PRAT, J. And THOMAS, A. 2010. Current Account Balance Estimates for Emerging Market Economies. IMF Working Paper 10/43. TAYLOR, Alan M. 2002. A century of current account Dynamics. Journal of International Money and Finance, 21-42 TELATAR, E. 2011. Türkiye‟de Cari Açık Belirleyicileri ve Cari Açık Krediler iliĢkisi. Bankacılık Dergisi, Sayı: 78, 22-34. UÇAK, S .2017. Cari Denge ve Ekonomik Büyüme ĠliĢkisi: Türkiye Analizi , MCBÜ SOSYAL BĠLĠMLER DERGĠSĠ Cilt:15, Sayı:2, Haziran 2017 ÜMĠT, Ö. 2011. Türkiye‟ de Cari ĠĢlemler Açığının Sürdürülebilirliğinin Zaman Serileri Analizi ile Değerlendirilmesi: 1992-2010 Dönemi, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11 (3). WU, J., CHEN, L. and LEE, H. 2001. Are Current Account Deficits Sustainable Evidence from Panel Cointegration, Economic Letters, No.72, 219-224. YALÇINKAYA Ö. ve TEMELLĠ Ġ F.2011. Ekonomik Büyüme ile Cari ĠĢlemler Dengesi Arasındaki ĠliĢki BRICS VE MINT (1992-2013) .Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi DergisiC.19, S.4, s.201-224. YAPRAKLI , S. 2007. Türkiye‟de Enflasyon Ve Döviz Kurunun Para Politikası Kuralı Üzerindeki Etkisi. İktisat İşletme Ve Finans, Cilt 22, Sayı: 258, (Eylül), 2007 YÜCEL F. ve YANAR R. 2005. Türkiye‟de Cari ĠĢlemler Açığı Sürdürülebilir mi? Zaman Serileri Perspektifinden Bir BakıĢ . ÇÜ. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt, 14 , Sayı ,2 ,s 483-492. YÜKSEL, S 2016. Türkiye‟de Cari ĠĢlemler Açığının Belirleyicileri: Mars Yöntemi ile Bir Ġnceleme Bankacılar Dergisi, Sayı 96, 2016