Kıbrıs Adası Yapısal Süreksizliklerinin EGM08 Gravite Verileri Kullanılarak Belirlenmesi

Yıl 2018, Cilt: 42 Sayı: 1, 17 - 32, 15.06.2018

Ali Elmas

https://doi.org/10.24232/jmd.434135

Cited By: 9

Öz

Bu çalışmada uydu gravite ve düşey birinci türev verilerine toplam yatay türev ve eğim açısı teknikleri

uygulanarak, Kıbrıs Adası’nın yapısal süreksizliklerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bölgenin yapısal süreksizlikleri

belirlenirken, toplam yatay türev haritasının maksimum genlikleri ile eğim açısı haritasının sıfır genlik değerlerinden

yararlanılmıştır. Belirlenen çizgisellikler, çalışma alanının bilinen süreksizlikleri ile karşılaştırılmıştır. Bu çalışma ile

önceki çalışmalar arasında iyi bir uyum olmakla birlikte, yeni süreksizlik sınırları tespit edilmiştir. Bunun yanında

Kıbrıs adasının temel kaya topoğrafyası, Parker-Oldenburg ters çözüm algoritması kullanılarak hesaplanmıştır.

Çalışmanın, bölgenin jeolojik yapısının daha iyi anlaşılmasına katkı koyacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Toplam Yatay Türev, Eğim Açısı, Kıbrıs Adası, Birinci Düşey Türev, Yapısal Süreksizlik

Kaynakça

• Altınoğlu, F.F., Sarı, M., Aydın, A., 2015. Detection of Lineaments in Denizli Basin of Western Anatolia Region Using Bouguer Gravity Data. Pure and Applied Geophysics 172, 415–425. Ambraseys, N. N., Adams, R. D., 1993. Seismicity of the Cyprus region. Terra Nova, 5, 8-94. Arısoy, M. Ö., Dikmen, Ü., 2011. Potensoft: MATLAB-based Software for potential field data processing, modelling and mapping. Computer & Geosciences, 37, 935–942. Baroz, F., 1979. Étude géologique dans le Pentadaktylos et la Mésaoria (Chypre septentrionale). 2 volumes, Ph. D. thesis, 365 p., University os Nancy, France. Bear, L. M., 1963. The mineral resources and mining industry of Cyprus, Geology Survey Bulletin, 1, 184 p. Bhattacharyya, B.K., 1967. Some general properties of potential fields in space and frequency domain: a review. Geoexploration 5 (3), 127–143. Cooper, G. R. J., Cowan, D. R., 2006. Enhancing potential field data using filters based on the local phase. Computers and geosciences, 32 (10), 1585-1591. Çuhadar, Ö., Akça, N., Teymur, S., İlleez, H. İ., Alaygut, D., 1997. KKTC Beşparmak Dağları kuzeyindeki Miyosen yaşlı birimlerin stratigrafisi, petrografisi ve jeokimyasal değerlendirmesi. TPAO Rapor No. 3762, 36 s., Ankara. Ercan, Ö. A., Şeren, A., Elmas, A., 2014. Gold and silver prospection using Magnetic, Radiometry and Microgravity Methods in the Kışladağ province of Western Turkey. Resource Geology, DOI: 10.1111/rge.12024. Ergon, M., 1986. Kıbrıs Jeolojisi ve Maden Yatakları Üzerine Bazı Jeofizik İrdelemeler. Jeoloji Mühendisliği, 28, 35–42. Evjen, H. M., 1936. The place of the vertical gradient in gravitational interpretations. Geophysics, 1, 127–136. Gass, L. G., Masson-Smith, D., 1963. The geology and gravity anomalies of the Troodos Massif, Cyprus. Philosophical Transaction of the Royal Society, London, A255, 417-467, Gaudry, A., 1862. Géologie de l’île de Chypre. Mém. Soc. Géol. France. Sér.2, 7(3), 106 p. Gomez-Ortiz, D., Agarwal, B. N. P., 2005. 3DINVER.M: A MATLAB program to invert the gravity anomaly over a 3-D horizontal density interface by Parker–Oldenburg’s algorithm. Computer Geosciences, 31, 513–520. Greenbaum, B., 1972. Magmatic processes at oceanic ridges: Evidence from the Troodos Massif, Cyprus: Natural Philosophical Society, 238, 18-21. Gunn, P. J., 1975. Linear transformations of gravity and magnetic fields. Geophysical Prospecting, 23 (2), 300-312. Hakyemez, H. Y., Turhan, N., Sönmez, İ., 2002. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin jeolojisi. MTA Rapor No:10608, 69 s., Ankara. Hakyemez, A., 2004. Kuzey Kıbrıs Oligosen-Pliyosen İstiflerinin Planktonik Foraminifera Biyostratigrafisi. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara, Doktora Tezi, 362 s (yayımlanmamış). Kempler, D., Ben Avraham, Z., 1987. The tectonic evolution of the Cyprian Arc. Annual Tectonic, 1, 58-71. Khan, M. A., Summers, C., Bamford, S. A. D., Chorston, N., Poster, K. vc Vine, F. J., 1972. A. reversed refraction line in the Troodos Massif, Cyprus. Nature Physical Science, 238, 134-136. Lyngsie, S. B., Thybo, H., Rasmussen, T. M., 2006. Regional geological and tectonic structures of the North Sea area from potential field modelling. Tectonophysics, 413 (3–4), 147–170. McCallum, J. E., Robertson, A. H. F., 1995a. Sedimentology of two fan-delta systems in the Plio-Pleistocene of the Mesaoria Basin, Cyprus. Sedimentary Geology, 215-244. McCallum, J. E., Robertson, A. H. F., 1995b. Late Pliocene – early Pleistocene Athalassa Formation, north central Cyprus: carbonate sand bodies in a shallow seaway between two emerging landmasses. Terra Nova, 7, 265-277. Miller, H. G., Singh, V., 1994. Potential field tilt -a new concept for location of potential field sources. Journal of Applied Geophysics, 32, 213–217. Moores, E. M., Vine, F. J., 1971. The Troodos; Massif, Cyprus and other ophiolites as oceanic crust evaluation and implications. Philosophical Transaction of the Royal Society, 268, 443-468. Nabighian, M. N., 1972. The Analytic Signal of two dimensional magnetic bodies with polygonal cross section: Its properties and use for automated anomaly interpretation. Geophysics, 37, 507–517. Oldenburg, D. W., 1974. The inversion and interpretation of gravity anomalies. Geophysics, 39, 526–536. Oruç, B., Keskinsezer, A., 2008. Structural setting of the northeastern Biga Peninsula (Turkey) from tilt derivatives of gravity gradient tensors and magnitude of horizontal gravity components. Pure Applied Geophysics, 165, 1913-1927. Oruç, B. ve Selim, H., 2011. Interpretation of magnetic data in the Sinop area of Mid Black Sea, Turkey, using tilt derivative, Euler deconvolution, and discrete wavelet transform. Journal of Applied Geophysics 74, 194–204. Oruç, B., Sertçelik, İ., Kafadar, Ö., Selim, H. H., 2013. Structural interpretation of the Erzurum Basin, Eastern Turkey, using curvature gravity gradient tensor and gravity inversion of basement relief. Journal of Applied Geophysics, 88,105–113. Oruç, B., 2010. Edge detection and depth estimation using a tilt angle map from gravity gradient data of the Kozaklı-Central Anatolia Region, Turkey. Pure and Applied Geophysics, DOI: 10.1007/s00024-010-0211-0. Parker, R. L., 1973. The rapid calculation of potential anomalies. Geophysical Journal International, 31, 447–455. Pavlis, N. K., Holmes, S. A., Kenyon, S. C., Factor. J. K., 2008. An Earth Gravitational Model to Degree 2160: EGM2008. EGU General Assembly 2008, Vienna, Austria, April 13–18, 2008. http://earth-info.nga.mil/GandG/wgs84/gravitymod/egm2008. (Ziyaret tarihi: 11 Şubat 2017). Robertson, A. H. F., Hudson, J. D., 1974. Pelagic sediments in the Cretaceous and Tertiary history of the Troodos Massif, Cyprus. In: Hsü, K. J., Jenkyns, C. H., (eds.), Pelagic sediments on the land and under the Sea. International Association of Sedimentologists, Special Publication, 1, 403-436. Robertson, A. H. F., Woodcock, N. H., 1979. Tectonic settings of the Troodos Massif in the east Mediterranean. Proceedings of International Ophiolite Symposium, Cyprus, 36-49. Robertson, A. H. F., Woodcock, N. H., 1986. The role of the Kyrenia Range Lineament, Cyprus, in the geological evolution of the eastern Mediterranean area. Philosophical Transaction of the Royal Society, London, A 317, 141-177. Robertson, A. H. F., Xenophontos, C., 1993. Development of concepts concerning the Troodos ophiolite and adjacent unit in Cyprus. In: Prichard, H.M., Alabaster, T., Harris, N. B. W., Neary, C. R., (eds.), Magmatic Processes and Plate Tectonics. Geological Society Special Publication, 76, 85-119. Robertson, A. H. F., Kidd R. B., Ivanov A. F., Woodside J. M., Galindo-Zaldivar J., Nieto L., the Scientific Party of the Cruise ‘TTR-3’, 1995. Eratosthenes Seamount, easternmost Mediterranean: Evidence of Plio-Quaternary collisional-related processes in the easternmost Mediterranean. Terra Nova, 7, 254-264. Robertson, A. H. F., 1975. Cyprus umbers: basalt-sediment, relationships on. a Mesozoic ocean ridge. Journal of Geological Society, 131, 511-531. Robertson, A. H. F., 1977. Tertiary uplift history of the Troodos Massif, Cyprus. Geological Society of America Bulletin, 88, 1763-1772. Sönmez, T., 2015. Doğu Marmara Bölgesinin Litosfer Dinamiklerinin EGM08 Gravite Anomalileri, İzostazik ve Termomekanik Analizlerle Araştırılması, Yüksek Lisans Tezi, K.O.Ü., Fen Bilimleri Enstitüsü, Kocaeli. Şengör, A. M. C., Yılmaz, Y., 1981. Tethyan evolution ol Turkey : A plate tectonic approach. Tectonophysics, 75, 181 - 241. Vine, F. J., Moores, E. M., 1989. Paleomagnetic results from the Troodos igneous massif, Cyprus. Transactions American Geophysical Union, 50, 131. Weiler, Y., 1965. The folded Kythrea Flysch in Cyprus. Ph. D. Thesis, The Hebrew University of Jerusalem, 71 p.