Coals Of The Southern Marmara Region

Yıl 2004, Cilt: 28 Sayı: 2, 31 - 38, 01.11.2004

İlker Şengüler

Öz

Southern Marmara Region is important in terms of coal in Turkey. Ulubat, Bursa and İnegöl faults divided the region into two parts. Northern part of the region Upper Miocene-Pliocene aged Mudanya, Yenişehir and İnegöl, southern part of the region Lower Miocene-Pliocene aged Mustafakemalpaşa, Orhaneli and Domaniç basins wereformed. Coalifıcation was completed in the Neogene basins locating in the southern Marmara region in the Early-Late Miocene. in spite of these the same age period coal are formed from each other independently. Neither economic coal occurences nor suitable basin conditions were realized during the Pliocene. From the vitrinite reflection values, the coals seem to be classified as sub bituminous coal ASTM and brown coal DIN in rank.

Anahtar Kelimeler

Southern Marmara Region, coal lignite

Güney Marmara Bölgesi Kömürleri

Öz

Güney Marmara Bölgesi ülkemizde kömür potansiyeli açısından büyük önem taşımaktadır. Bölge batıdan doğuya doğru Ulubat, Bursa ve İnegöl faylarının oluşturduğu hat ile ikiye ayrılmaktadır. Fay kuşağının kuzeyinde kalan bölgede Üst Miyosen-Pliyosen çökellerinin oluşturduğu Mudanya, Yenişehir ve İnegöl havzaları; güneyinde ise Alt Miyosen-Pliyosen çökellerinin oluşturduğu Mustafakemalpaşa, Orhaneli, Keleş ve Domaniç havzaları yer almaktadır. Güney Marmara Bölgesi' nde yer alanNeojen havzalarında Erken-Geç Miyosen' de kömürleşme süreçleri tamamlanmıştır. Kömür havzaları aynı yaşlarda olmalarına rağmen havzalarda kömür çökelimi birbirlerinden bağımsız gelişmiştir. Pliyosen' de göller kırıntılıların egemen olduğu çökeller ile dolduğundan ve kömür çökelimi için uygun koşullar kaybolduğundan ekonomik kömür oluşumu gerçekleşmemiştir. Vitrinit yansıma değerlerine göre kömürler, alt bitümlü kömür ASTM ve kahverengi kömür DIN sınıflamasına girmektedir.

Anahtar Kelimeler

Güney Marmara Bölgesi, kömür linyit

Kaynakça

• Baş, H. (1983) Domaniç, Tavşanlı, Gediz, Kütahya yörelerinin Tersiyer jeolojisi ve volkanitlerinin petrolojisi. MTA Raporu, No. 7293 (yayınlanmamış), Ankara.
• Berckhemer, H (1977) Some aspects of the evolution of marginal seas deduced from obdervations in the Aegean region. International Symposium on the Structural History of the Mediterranean Basins, 303-314, Paris.
• Beyhan, A. ve Koçyiğit, A. (1996) Neotectonic Characteristics of the Southern Margin Boundary Fault of Kütahya Half Graben. National Marine Geological and Geophsical Programme, Workshop-l, İ.Ü. Deniz Bilimleri ve İşletmeciliği Enstitüsü, İstanbul.
• Dewey, J.F. ve Şengör, A.M.C. (1979) Aegean and surrounding regions: Complex multiplate and continuum tectonics in a convergent zone. Geological Society of America Bulletin, 90,84-92, USA.
• Görür, N., Çağatay. N.M., Sümengen, M., Şentürk, K, Yaltırak, C. (1997) Origin of the Sea of Marmara as deduced from the Neogene to Quaternary paleogeographic evolution of its frame. International Geology Rewiew, 39,342-352.
• Gümüşsü, M., Özdemir, İ. ve Coşar, Y.Z., (2004) Kütahya ili linyit sahalarının yeniden değerlendirilme raporu. MTA Raporu, No. 10663 (yayınlanmamış), Ankara.
• Le Pichon, X. ve Angelier, J. (1979) The Hellenic arc and trench system: A key to the neotectonic evolution of the eastern Mediterrenaen area. Tectonophysics, 60, 1-42
• Le Pichon, X. ve Angelier, J. (1981) The Aegean Sea. Phil. Trans. R. Soc, A 300, 357-372, London
• Seyitoğlu, G. ve Scott, B. (1991) Late Cenozoic crustal extension and basin formation in west Turkey. Geological Magazine, 128 (2), 155-166.
• Şaroğlu, F. ve Yılmaz, Y. (1990) Batı Anadolu' da Neojen de formasyonunun tipleri ve havza gelişimi üzerine bazı görüşler. Türkiye 8. Petrol Kongresi, Ankara.
• Şengör, A.M.C., Görür, N. ve Şaroğlu, F. (1985) Strike-slip deformation basin formation and sedimentation: Strike-slip faulting and related basin formation in zones of tectonic escape: Turkey as a case study. in Strike-slip Faulti g and Basin Formation (Biddle K.T. and ChristieBlick N., Eds.). Society of Economic Paleontologists and Mineralogists, Special Publication, 37,227-264.
• Şengüler, L, Akman, Ü., Taka, M., Dümenci, S., Kalkan, t., Kır, N. ve Sulu, K, (2003) Güney Marmara Neojen havzalarının kömür potansiyeli. 56. Türkiye Jeoloji Kurultayı Bildiri Özleri Kitabı, 212-213, Ankara.