Zeminlerin şişme özellikleri

Yıl 1998, Cilt: 21 Sayı: 1, 17 - 26, 01.05.1998

İşık Yılmaz

Öz

Mühendislik yapılarında meydana gelen deformasyonların bir çoğu, zemin hareketlerinden kaynaklanmakladır. Özellikle de zeminlerin .şişme özelliklerinden kaynaklanan temel hareketleri üzerlerindeki yapının elemanlarını kırmakta, çatlatmakta ve birçok deformasyonlar oluşturmaktadır. Zeminler, farklı mineralojik, dokusal, kimyasal bileşim ve konsolidasyon özelliklerine bağlı olarak değişik şişme yüzdesi ve şişme basıncı değerlerine sahiptirler. Bu özelliklere bağlı olarak şişme basıncı değerleri birkaç kg/cm2 den birkaç ton/m2 ye kadar değişebilir. Eğer bu şişme basıncı, kil üzerine etkiyen inşaat yükünü aşarsa, zeminde oluşacak kabarma önemli temel sorunlarına neden olabilir, Bu nedenlerle, üzerine inşaat yapılacak zeminin şişme karakteristikleri, arazi ve laboratuvar deneyleri ile açıkça ortaya konulması ve uygun temel tasarımı yapılması, önlemlerin alınması son derece önemlidir.

Kaynakça

• Altmeyer, W. T., 1955, Discussion of-engineering properties of ex- pansive clays.. Journal of the Soil Mechanics, and Foun- dations Division.. American Society of Testing and Materials, Vol.. 81, No. SM2, p. 17-1.9..
• Chen, F. H.,, 1988, Foundations on Expansive Soils. Elsevier, A m sterdam .
• Dakshanamanthy, V. and Raman,» V.., 1973, A simple method of identifying an expansive soil. Soils and. Foundations,, Vol. 13,,. No. 1, p. 97-104..
• Das,, B. M.t 1995',, Principles of Foundation. Engineering. PWS Publishing'Company,, a division of International Thomson Publishing Inc. Boston,. U . S A , 828 p..
• Gromko, G. J.,, 1974,, Review of expansive soil. J. of the Geoteek. Engineers, Am.,. Soc. Of Civ. Engng. Vol. 100,, No. GT6, ' P..667-687..
• Holtz, W. G.., 1959, Expansive clays-properties and problems. Journal of'the Colorado School of Mines, Vol.. 54,, No. 4,, p. 89-125.
• Kasapoğlu, K., E,, 1989» Killerin jeo-mühendislik özellikleri. IV. Ulusal Kil Sempozyumu Bildiriler Kitapçığı,, s. 3-29..
• McKeen, R.-G., 1992» A model for .predicting expansive soil beha.vi.ouf. Proceedings, 7th International Conference on Expansive Soils, Dallas,, Vol. 1, p. 1-6.
• Nayak, N. V. and Christensen, R. W., 1974, Swell characteristics of compacted expansive soils.. Clay and Clay Minerals» Vol. 19, p. 251-261. * •
• O'Neil» M. W. and Poormoayed, N., 1980» Methodology for foun- dations, .on expansive, clays., Journal of Geotechnical En- gineering, Division,, American Society of Civil Engineers» Vol. 106,,, No. GT12, p. 1345-1367.
• Raman,, V., 1967'» Identifications of expansive soils from the plas- ticityindexand.the:shrinkageindexdata.TheIndianEn- gineer, Vol. 11, No. 1» p. 17-22.
• Seed» .H. B,» Woodward,, R, J., Jr., and Lundgren» R., 1962, Predicition of swelling potential for compacted clays. Journal of the Soil Mechanics and. Foundations Division,, American Society of Civil Engineers, Vol., 88, No. SM3, p.. 53-87.
• Sikh,, T.. S.., 1993,, Swell potential versus overburden, pressure. Geotechnical Testing Journal» American, Society for Tes- ting and Materials, Vol.' 16» No. 3,, p.. 393-396
• Sivapulkian, P. V., Sitharam, T. G. and Rao,, K., $.. S.,» 1987» Modified free swell index for clay., Geotechnical Testing Journal,, American Society for Testing and Materials, vol. 11, No. 2» p.. 80-8,5.
• Snethen, D., R.» 1984,, Evaluation of expedient methods, for iden- tification and classification of potentially expansive soils., Proceedings, 5th International Conference on. Expansive Soils, Adelaide, Australia, p.. 22-26.
• Sowers,, G. B,. and Sowers, G. F., 1970. Introductory Soil Mec- hanics and Foundations» 3rd ed. Mcnrillan, New York..
• Sridharan. A., Rao,, A., S. and SivapuUaiah, P.. V..,, 1986,, Swelling pressure- of clays., Geotechnical Testing Journal, American. Society for Testing and. Materials, Vol. 9» No. I, p.. 24-33. 1
• Von Der Merwe, D. H..,, 1.964,, The prediction of heave from, the plasticity index and percentage clay fraction of soils. Civil Engineer in South Africa» Vol. 6, No., 6, p. 103-106.
• Vijayvergiya, V.. N. and Ghazzaly, O. L» 1973» Prediction, of swel- ling potential of natural clays., Proceedings,, 3rd Int.. Research and Engineering, Conference on Expansive Clays,, p.. 227-234.
• Weston,, D. J., 1980,, Expansive roadbed, •treatment for Southern Africa,. Proceedings, 4th International Conference on Ex- pansive Soils,, Vol. 1» p. 339-360,.
• Yılmaz, I. and. Karacan., E, 1997» Geotechnical properties of-al- luvial soils: an example from south of Sivas (Turkey). IAEG, Bulletin of International Association of En- gineering Geology, France» No., 55.