Domaniç - Tavşanlı - Kütahya - Gediz Yöresinin Tersiyer Jeolojisi

Yıl 1986, Cilt: 10 Sayı: 2, 11 - 18, 15.04.1986

Halil Baş

Öz

Domaniç, Tavşanlı, Kütahya ve Gediz yörelerinde Tersiyer yaşlı çökeller geniş yayılım alanları gösterir. Bunlar, Tersiyer öncesi birimler üzerine uyumsuz olarak gelir. Bölgede, ilk Tersiyer çökel birimini Tavşanlı-Tunçbilek arasındaki dar bir sahada gözlenen Eosen yaşlı kireç taşları oluşturur. Orta Miyosen'de başlayan neotektonik evre ile çöküntü havzaları gelişmeye başlar. Pliyosen'de dahada geniş alanlara yayılan bu havzalara akarsu ve gölsel tortular çökelir. Kuvaterner, akarsu ortamında çökelen kaba kırıntılılar ve travertenlerle simgelenir. Geç Miyosen'de etkili olmaya başlayan asicik volkanizma Pliyosen sonuna kadar lav ve piroklastikler şeklinde kendini gösterir. Bu volkanizmaya paralel olarak Pliyosen'de bazik-ortaç bileşimli bir volkanik etkinlik daha izlenir. Tunçbilek, Seyitömer ve Alabarda havzaları kömür açısından büyük önem gösterir.

Anahtar Kelimeler

Tersiyer jeoloji, Domaniç, Tavşanlı

Tertiary geology of the Domaniç - Tavşanlı - Kütahya - Gediz Region

Öz

In the area of Domaniç, Tavşanlı, Kütahya and Gediz the Tertiary Sedimentary and volcanic rocks are widely distributed; they overlie unconformably the Pre-Tertiary rocks. The first Tertiary sedimentary unit of the region is the Eocene limestones e-posed in a limited area between Tavşanlı and Tunçbilek. With the neotectonic phase started in the Middle Miocene, graben basins began to form. In the Pliocene, lake and river deposits accumulated in the widely extended basins. Quaternary is represented by the coarse-grained river deposits and travertines. Acidic volcanism which started in the late-Miocene occurs as lavas and pyroclastics till the end of Pliocene. In the Pliocene together with this volcanism another volcanism of intermediate basic composition took place, Tunçbilek, Seyitömer and Alabarda basins have great importance for coal.

Anahtar Kelimeler

Tertiary geology, Domaniç, Tavşanlı

Kaynakça

• Akat, U., Çağlayan , A. ve İvak , M., 1977, Dursunbey-Orhaneli-Susurluk-Kepsut arasındaki sahanın jeolojisi. MTA Derg. No. 6618 (yayınlanmamış)
• Akdeniz, N. ve Konak N., 1979, Simav-Emet-Tavşanlı-Dursunbey -Demirci yörelerinin Jeolojisi. MTA Derg. No. 6547 (yayınlanmamış.)
• Ataman, G., 1972, Orhaneli granodiyioritik kütlesinin radyometrik yaşı. TJK Bül,15/2,125 -130.
• Baş, H., 1983, Domaniç -Tavşanlı-Kütahya-Gediz yörelerinin Tersiyer jeolojisi ve volkanitlerinin petrolojisi. MTA Derg. No. 7293 (bu yayın).
• Gün, H., 1977, Kuzeybatı Anadolu Tersiyer havzalarının korelasyon özel projesi, 1. Bölüm MTA jeoloji Arş.No. 83 yayınlanmamış.)
• Gün, H., Akdeniz, N. ve Günay, E., 1979 Gediz ve Emet güneyi Neojen havzalarının jeolojisi ve yaş sorunları. Jeoloji Müh. Derg., 8, 3-13
• Lebküchner, R.F., Linyit bulunması muhtemel Ayvalı (Kütahya) sahasında yapılan jeolojik ve madencilikle ilgili etütlerin neticesi hakkında rapor. MTA Derg. No. 2984 (yayınlanmamış.)
• Lebküchner, R.F., 1959, Seyitömer -Kütahya Neojen sahasında jeoloji ve linyit yatakları ile ilgili olarak yapılan etütler hakkında rapor. MTA derg no. 2985 (yayınlanmamış).
• Maucher., A., 1936, Seyitömer linyit havzasının petrografik raporu. MTA Derg. No. 108 (yayınlanmamış).
• Nakoman., E., 1979, Radyoaktif hammaddeler jeolojisi. MTA Eğitim Ser. No. 20, 575 s.
• Nebert, K., 1959, Anadolu'daki sima magmatizmasına ait silis teşekkülleri. MTA Derg. No. 53-1-20
• Nebert, K., 1960, Tavşanlı'nın batı ve kuzeyindeki linyit ihtiva eden Neojen sahasının mukayeseli stratigrafisi ve tektoniği. MTA Derg. No. 54, 7-35.
• Nebret, K., 1962, Serpantin kitleleri arasına sıkışmış bir Neojen blokuna misal olmak üzere Alabarda (Tavşanlı) linyit bölgesi. MTA Derg. No. 58, 31-37
• Pekmezciler, S., 1953, Seyitömer linyit havzası hakkında rapor. MTA Derg. No. 2025 (yayınlanmamış).
• Pekmezciler, S., 1955, Seyitömer linyit havzası 1955 aramalarına ait rapor, 3. Cilt. MTA Derl. No. 2282 (yayınlanmamış).
• Şengüler, İ., İpeksever, M. ve Sümer, A., 1982 Seyitömer (Kütahya) bitümlü marn sahasının jeolojisi ve ekonomik olanakları. MTA Derg. No. 7324 (yayınlanmamış.)
• Yalçınkaya, S. ve Afşar, Ö., 1980, Mustafa Kemal Paşa (Bursa) ve dolayının jeolojisi. MTA Derg. No. 6717 (yayınlanmamış.)
• Ziegler, J., 1936, Kütahya Linyit havzası Seyitömer kenar mıntıkası jeolojik tetkikatı hakkında rapor. MTA Deri. No.110 (yayınlanmamış.)