Feke (Adana) Dolaylarında Seyrek Görülen Mesozoyik (Liyas) Kömürleri

Yıl 1988, Cilt: 12 Sayı: 1, 54 - 59, 15.11.1988

Ahmet Uğurluay Gültekin Kavuşan Mesut Anıl Nesrin Tulu

Öz

Doğu Toroslar Bölgesinde, Adana ilinin yaklaşık 120 km kuzeyinde yer alan inceleme alanında Paleozoyik, Mesozoyik ve Senozoyik üst sistemlerine ait otokton kaya birimleri gözlenir. Çalışma alanındaki kaya birimleri çoğunlukla karbonatlar ve kırıntılı kayaçlar şeklindedir. Saha genel olarak KD-GB yönlü bir antiklinoryum görünümünde olup, faylar ve diğer kırık hatları da aynı yönde gelişmiştir. Bu nedenle sahanın KB-GD yönlü streslerin etkisinde kaldığı söylenebilir. Sahanın genel yapışma uyumlu olan Liyas yaşlı birimler içindeki kömür katmanları da yaklaşık K-G doğrultulu olup, bazen KD’ya bazen de GD'ya 30°-50° arasında değişen eğimler göstermektedir. Kömür damarlarından alman örnekler üzerinde yapılan palinolojik analizler sonucunda Kyrtomisporites, Kyrtomisporites nasserii sporları bulunmuş olup, böylece incelenen kömürlerin Liyas yaşında olduğu kesinlik kazanmıştır. Yapılan kimyasal analizler sonucunda ise bu kömürlerin ısı değerinin yüksek olduğu ve Gothan sınıflamasına göre "yağlı Taşkömürleri" sınıfına girebileceği söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Kömür, Feke, Adana

Mesozoic (Lias) Coals Rarely Seen in the Feke (Adana) District

Öz

Autochthon rock units of the upper systems of Paleozoic, Mesozoic and Cenozoic have been observed in the study area which lies approximately 120 km away from the northern district of Adana in Taurid region. Most of the rock units located in the area are carbonates and elastics. The appearence of the field is seen as an anticlinorium trending NE-SW. The features of faults and fractures have also growth up in the same direction. For this reason, it is possible to indicate that the study area has been subjected to the stresses trending NW-SE. Coal layers found in Liasic units have a strike of N-S and they sometimes lie toward NE or SE having a dip amount that various between 30°-50°. Kyrtomisporistes speciosus Kyrtomisporites nasserii spores have been identified at the end of the palynologic analyses carried on the samples taken from coal veins. Therefore, Liassic age have been given to the examined coals. Chemical analysis indicate that the heating value of these coals is high and they belong to "Greasy coal of Gothan clasification".

Kaynakça

• AYHAN A., İPLİKÇİ, E., 1978, Adana iline bağlı Kozan Feke-Saimbeyli civarının jeolojik etüdü: Maden Tetkik ve Arama, Derleme No: 6737. AYHAN, A., 1983, Aladağ (Yahyalı-Çamardı) yöresi karbonatlı kurşun-çinko yatakları: Türkiye Jeol. Kur. Bül., 26/2, 107-116.
• BİNGÖL, E., ŞENOCAK, H„ YILDIRIM, R., 1983, Adana Kozan-Horzum ve Pınarözü sahalarının jeolojik raporu: Maden Tetkik ve Arama, Derleme No: 1866.
• DEMIRTAŞLI, E., 1967, Pınarbaşı-Sarız-Mağara ilçeleri arasındaki sahanın litostratigrafik birimleri ve petrol imkanları: Maden Tetkik ve Arama, Derleme No: 4389.
• METİN, S., PAPAK, L, KESKİN, H., ÖZSOY, I., POLAT, N„ ALTUN, I., KONUK, O., İNANÇ, A., HAZNEDAR, H., KARABALIK, M.N., 1982, Tufanbeyli-Sanz-Göksün ve Saimbeyli arasının jeolojisi (Doğu Toroslar): Maden Tetkik ve Arama, Derleme No: 7129.
• METİN, S., AYHAN, A., PAPAK, L, 1986, 1/100 000 ölçekli açınsama nitelikli Türkiye jeoloji haritaları: Elbistan-İ-22 paftası: M.T. A. Jeol. Etüd Dairesi yayını. 15 s.
• ÖZGÜL, N„ METİN, S., GÖĞER, E., BİNGÖL, E., BAYDAR, O., 1976 Tufanbeyli dolayının Kambriyen ve Tersiyer kayaları: Türkiye Jeol. Kur. Bül., 16/1, 82-100.
• ÖZÜŞ, S.,1985, Akkaya köyü (Adana/Feke) fluorit-barit mineralleşmesinin metalojenik incelenmesi: Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üni. Fen Bilimleri Enst. 168 s.