Belence (Eğridir-Isparta) Siyah Mermer Yataklarının Ekonomik Jeolojisi

Yıl 1990, Cilt: 14 Sayı: 1, 11 - 17, 15.05.1990

Mustafa Kuşçu

Öz

Belence Siyah Mermer yatakları Paleozoyik yaşlı epimetamorfik seriler içerisinde bulunur. Matamorfik seriler genelde şist, kuvarsit, kalkşist, sleyt, kristalize kireçtaşı (siyah mermer), metakumtaşı ve metakonglomeralardan meydana gelmiştir. Belence yöresinde bulunan siyah mermerler Katırtaşı ve Hacı İlyas Tepe olmak üzere iki ayrı sahada bulunurlar. Mermerler masif, kaim ve orta tabakalı olup blok almaya uygundurlar. Kılcaldan 3 cm kalınlığa ulaşan beyaz kalsit damarları ile katedilen siyah mermerler renkte ve desende yanal ve düşey olarak homojendirler. Siyah mermerlerin mikrosparitik dokulu olduğu, ince taneli (10-75 mikron) kalsit, çok az olarak da kuvars ve opak mineral içerdiği saptanmıştır. Yapılan teknolojik deneyler ile levha, fayans (0.9 cm kalınlığında) haline gelebildiği ve iyi parladığı belirlenmiştir. Mermerlerin fiziko-mekanik özelliklerinden bu araştırma ile gerçekleştirilenlerin tümünün değerleri, TS 2513 ve 1910 da kabul edilen ilkelere uygundur. Belence Siyah Mermerlerinin muhtemel jeolojik rezervi; Katırtaşı Sahası 75 000 000 m3 ve Hacı İlyas Sahası 134 375 000 m3 olmak üzere toplam 209 375 000 m3 tür. Belence Siyah Mermeri bütün bu özellikleriyle Türkiye'nin önemli mermer yataklarından biri olmaya uygundur.

Anahtar Kelimeler

Siyah Mermer, Ekonomi, Belence

Economical Geology of Belence (Eğirdir- Isparta) Black Marble Deposits

Öz

Belence Black Marble deposits occur in Paleozoic metamorphic series. The metamorphic series consist of schist, quartzite, calcschist, metasandstone, metaconglomerate, slate and recristalized limestone (black marble). Black marbles present in two different areas as Katırtaşı and Hacı Ilyas, Belence vicinity. The Black marbles are thick-middle bedded and locally massive. Marbles are cut white calsite veins and veinlets (0.3 mm - 3 cm thick). The black marbles are homogeneous in colour and texture laterally and vertically. Under microskopy, at thin sections of marbles, fine grained (10 - 75 micron) calsite and microsparitic texture have been observed. The black marbles contain calcite, quartz and opaque minerals. Technological experiments showed that marbles can be cut as plate and marble tile (0.9 cm thick) and polished well. Phiysico-mechanical tests have been done on tire Belence marble and their results have been found as right TS 2513 and TS 1910. Reserve of Belence Black Marble deposite are, as indicated reserve, total 209 375 000 m3 (Katırtaşı; 75 000 000 m3 + Hacı İlyas; 134 375 000)

Anahtar Kelimeler

Black Marble, Economy, Belence

Kaynakça

• Doğan, Z., Arda, T., Gürçeşme, I., 1983, Türkiye Mermer Potansiyeli: I. Uluslararası Mermer Sempozyumu Bildirileri. 102-107.
• Dumont, J.F., 1978, Karacahisar kubbesi içinde (Isparta Bölgesi, Türkiye) yüzleyen iki tip Paleozoik taban ve bunların Orta Triyastan önce meydana gelen eski tip tektonik hat tarafından ayrılmaları: M.T.A. Dergisi, 90, 74-79. Kuşçu M., 1985, Endüstriyel Kayaçlar ve Mineraller: Akdeniz Üniv. Isparta Müh. Fak. Yayınları, 225s. (Baskıda)
• Yüzer, E., Vardar, M., Erdoğan, M., 1983, Marmara Bölgesi ve Afyon İscehisar mermerlerinin fizikomekanik özellikleri ve bazı İtalyan mermerleri ile karşılaştırılması: 1. Uluslararası Mermer Sempozyumu Bildirileri, 18-25 TS 1910, Şubat 1977, Kaplama olarak kullanılan doğal taşlar: Türk Standartları Enstitüsü yayını, 7 s.
• TS 2513, Şubat 1977, Doğal yapı taşları: Türk Standartları Enstitüsü Yayını, 5 s.
• TS 699, Ocak 1987, Tabii yapı taşları muayene ve deney metodları: Türk Standartları Enstitüsü Yayını, 82 s.
• TS 3517, Aralık 1980, Maden yatakları rezervlerinin hesaplanmasına ilişkin genel kurallar: Türk Standartları Enstitüsü Yayını, 10 s.