Marmara Bölgesi Termomineral Kaynaklarının İçilebiliriği ve İnsan Sağlığına Etkisi

Yıl 1995, Cilt: 19 Sayı: 2, 21 - 27, 15.11.1995

Rüstem Pehlivan Osman Yılmaz

Öz

Bu değerlendirme, Marmara Bölgesi'nde günümüzde kullanılan termomineral kaynaklarla ilgili olarak gerçekleştirilmiştir. Bu bölge, Türkiye'de yaşayanların % 25'hi oluşturan, çevresel ve şehirleşme problemlerinin olduğu bir bölgedir. Araştırmada: 1) Marmara Bölgesi’nde bulunan 36 adet termomineral kaynağın (içme ve kaplıcaların) dağılımı ve tarafımızdan ve daha önceki yıllarda yapılmış olan kimyasal analiz sonuçları verilmiş, 2) Termomineral kaynakların içilebilirliği; Schoeller içilebilirlik diyagramı ve Çevre kanunu su kirliliği kontrol yönetmeliği kalite sınıfları diyagramlarına göre değerlendirilmiş ve 3) Termomineral kaynakların Dünya sağlık örgütü (WHO) ve Türk standartları (TS)'nın maden ve kaynak sularındaki iyonlar için müsaade ettiği içme sınır değerleri ile karşılaştırmaları yapılmıştır. Böylelikle, iyonların halk sağlığa olumlu ve/veya olumsuz yönde olabilecek etkileri değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Termomineral, Su kaynakları, İçilebilirlik

Kaynakça

• Avşaroğlu, M. (1968): Türkiye kaplıcaları ve içmeler kılavuzu, Cebeci, Ankara
• Başbakan, E. M., Canik, B. (1983): Türkiye sıcak ve mineralli sular haritası, Ege Bölgesi, MTA, No: 189, Ankara
• Çağlar, K. Ö. (1947): Türkiye maden suları ve kaplıcaları. No: 11, MTA, Ankara
• Eretöz, C., Ternek, Z. (1968): Türkiye'de termomineral kaynaklar ve jeotermik enerji etütleri, MTA, Sayı: 70, Ankara
• Gray, N. F. (1994): Drinking water quality problems and solutions, ISBN: 0471 - 948179, 315s., John Wiley 8 Sons, New York.
• Schoeller, H. (1962): Les eaux souterraines, Masson et cie, Paris
• Özbey, S. (1979): Kaplıcalar ve içmeler kılavuzu, Cebeci, Ankara
• Pehlivan, R., Yılmaz, O. (1995): Marmara Bölgesi termomineral kaynaklan, İ. Ü. Yerbilimleri Dergisi (baskıda)
• Pınar, N. (1943): Marmara Denizi havzasının sismik jeoloji ve meteorolojisi İ. Ü. Fen Fak. Monografileri, Sayı: 5, 64s., İstanbul
• Tebbutt. T.H.Y. (1975): Priciples of water Quality control. page: 1- 79, Pergamon press ltd., Oxford, England
• Türkiye sıcak su, içmece ve maden suları envanteri (1980): Derleme no: 6833, Sayfa: 1- 9 MTA, Ankara
• Türkiye Çevre Vakfı (1992): Türkiye çevre mevzuatı, su ortamlarına göre kalite sınıflandırılması Cilt: 1- 2, Kavaklıdere- Ankara
• Türk standartları (1984): İçme suları, TS 266, Ankara
• Türk standartları (1990): Termal kaynakları sınıflandırma, TS 8363. Ankara
• Türk standartları (1991): Maden suyu- içilebilir, TS 9130, Ankara
• Ülker, İ. (1988): Türkiye'de sağlık turizmi ve kaplıca planlaması. Turizm Bakanlığı yayını, 317s„ No. 1006/129, Ankara
• Yenal, O., Kanan, E, Bilecen, L., Öz, G., Öz. Ü., Göksel. A., Alkan, H., Kutluat, S„ Yassa, K., (1975): Türkiye maden suları, Marmara Bölgesi, Sayı: 2, Sayfa: 212, İ. Ü. Tıp Fak. Hidro-klimatoloji Kürsüsü, İstanbul