Tünellerde Tahmin Edilen ile Gerçekleşen Jeolojik Koşulların Karşılaştırılması

Yıl 1997, Cilt: 21 Sayı: 2, 36 - 40, 15.11.1997

Süleyman Dalgıç

Öz

Tünel güzergahı incelemelerinde sondaj uygulamaları vazgeçilmez araştırma yöntemlerinden biridir. Araştırma sondajlarından sağlanan litoloji, yapısal unsurlar, yeraltısuyu durumu, karotların laboratuvarda değerlendirilmesi ve kuyu içi testler gibi veriler, tünellerin projelendirilmesine önemli katkılar sağlamaktadır. Ancak, tünel güzergahı araştırma sondaj verilerinin yanlış yönlendirilmesi ve hatalı yorumlanması tünel açılırken önemli proje değişikliklerine neden olmaktadır. Proje değişiklikleri ise tünellerin maliyetini arttırmakta ve zaman kaybına yol açmaktadır. Bu amaçla Bolu tüneli, İstanbul metrosu Zincirlikuyu tüneli, Moda atıksu tüneli ve Hatay Yayladağı barajı derivasyon tüneline ait değişik aşamalarda hazırlanan tünel jeoloji kesitleri incelenmiştir. Yapılan değerlendirmeler sonucu araştırma sondaj verilerine göre hazırlanan tünel jeoloji kesitlerinin doğruluk derecesi litolojik değişkenlik, tektonik yapının karmaşıklığı, yüzey saha verilerinin kıtlığı, karotların hatalı yorumlanması ve tünel kesitini hazırlayan kişi veya kişilerin bilgi ve tecrübesine bağlı olarak değiştiği saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Tünel, Tünel Jeolojisi, Sondaj

Kaynakça

• Biberoğlu, S., Dalgıç, S. 1996, İstanbul metrosu kazılarında karşılaşılan fay zonlarının kazı duraylılığına etkisi, Zemin Mekaniği ve Temel Mühendisliği Altıncı Kongresi, s. 316 -324, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Dalgıç, S., 1994a, Anadolu Otoyolu Bolu dağı geçişinin mühendislik jeolojisi; İÜ Fen Bilimleri Enstitüsü; Doktora Tezi, 213 s. (yayınlanmamış).
• Dalgıç, S.,1994b, Anadolu Otoyolu Bolu dağı geçişinin mühendislik jeolojisi, Türkiye Jeoloji Kurultayı Bülteni, sayı 9, s. 393-397.
• Dalgıç, S., Gözübol, A., 1995, Bolu Otoyol tünelinde stabilite problemleri, Yerbilimleri Geosound, sayı 27, s. 73-80.
• Dalgıç, S., Gözübol, A., M., 1996, Bolu Otoyol tünelinde sıkışan kayalar, 3. Ulusal Kaya Mekaniği Sempozyumu Bildiriler Kitabı, s. 25-33, Ankara
• Dığış, A., 1990, İstanbul Moda atıksu tünelinin mühendislik jeolojisi, İÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 54 s. (yayınlanmamış).
• İstanbul rail/tunnel consultans konsorsiyumu (IRTC), 1988, Boğaz demiryolu tüneli geçişi ve İstanbul metrosu fizibilite etütleri ve avan projeleri, Türkiye Cumhuriyeti Ulaştırma Bakanlığı Demiryolları, Limanlar ve Hava Meydanları İnşaatı Genel Müdürlüğü.
• Kleberger, j., 1992, Anadolu Otoyolu Gümüşova-Gerede kısım 2 nihai proje jeolojik rapora, No: 2034. Karayolları Genel Müdürlüğü.
• Koksal, D., Atik, İ., Şimşek, S., 1996, İstanbul metrosu Zincirlikuyu tünelleri üzerine bir değerlendirme, 3. Ulusal Kaya Mekaniği Sempozyumu Bildiriler Kitabı, s. 15-24, Ankara.