Evaluation of Cardiovascular Disease Risks of Individuals with Thyroid Dysfunction and Evaluation of Knowledge on Risk Factors

Yıl 2025, Cilt: 18 Sayı: 4, 541 - 551

Dilan Çiftci Akan , Aynur Türeyen

https://doi.org/10.46483/jnef.1341481

Öz

Introduction: Thyroid dysfunction is a common group of chronic endocrine disorders that can have adverse effects on physiological systems. One of these systems is the cardiovascular system.
Objective: The aim of this study was to examine the cardiovascular disease risk levels and knowledge levels regarding risk factors that can contribute to cardiovascular diseases in individuals with thyroid dysfunction.
Methods: This descriptive and semi-analytical study was conducted on individuals with thyroid disease who presented to the internal medicine and endocrine outpatient clinics of a university hospital and a research hospital in İzmir, Turkey. The sample size of the study was determined as 210 using G-Power 3.1.16 software (alpha error probability = 0.05, effect size = 0.5, power: 0.95). Data were analyzed using numbers, percentages, means, standard deviations, independent t-tests, and ANOVA tests.
Results: Of the participants, 87.1% were female, 76.7% were married, and 86.2% had at least one child. The diagnoses of the participants were as follows: 34.3% overt hypothyroidism, 24.8% subclinical hypothyroidism, 19.5% Hashimoto's thyroiditis, 11.9% overt hyperthyroidism, and 9.5% subclinical hyperthyroidism. 21% of the individuals had a cardiovascular disease risk of 20% or higher over the next 10 years, and the average knowledge level regarding cardiovascular disease risk factors was found to be 19.8.
Conclusion: There was a weak positive correlation between the cardiovascular disease risk levels and knowledge levels regarding risk factors in the individuals participating in the study. It is recommended to evaluate individuals with a comprehensive approach by nurses, considering both the specific symptoms and findings of the disease as well as the early signs and symptoms of potential complications as a whole.

Anahtar Kelimeler

Thyroid Dysfunction, Cardiovascular Disease, Risk, Knowledge

Proje Numarası

yok

Tiroid Fonksiyon Bozukluğu Olan Bireylerin Kardiyovasküler Hastalık Risklerinin Değerlendirilmesi ve Risk Faktörleri Hakkındaki Bilgilerinin İncelenmesi

Öz

Giriş: Tiroid fonksiyon bozuklukları yaygın görülen endokrin grubu kronik hastalıklardır. Tiroid hastalıkları fizyolojik sistemler üzerinde olumsuz etkiler yaratabilmektedir. Bu sistemlerden birisi de kardiyovasküler sistemdir.
Amaç: Bu araştırmada, tiroid fonksiyon bozukluğu olan bireylerin kardiyovasküler hastalık risk düzeyleri ile kardiyovasküler sisteme ait hastalık oluşturabilecek risk faktörleri hakkındaki bilgi düzeylerinin incelenmesi amaçlanmıştır.
Yöntem: Tanımlayıcı ve yarı analitik tipte planlanan bu araştırmanın evrenin; İzmir ilinde bir üniversite hastanesi ve bir eğitim ve araştırma hastanesinin dahiliye ve endokrin polikliniklerine ayaktan başvuran, tiroid hastalığı olan bireyler oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklem büyüklüğü G-Power 3.1.16 software (alpha error probability =0.05, effect size = 0.5, power:0.95) analizi ile 210 olarak belirlenmiştir (n:210). Verilerin değerlendirilmesinde sayı, yüzde, ortalama, standart sapma, bağımlı ve bağımsız gruplarda t testi ve ANOVA testi kullanıldı.
Bulgular: Araştırmaya katılan bireylerin; %87,1’i kadın, %76,7’sinin evli ve %86,2’sinin en az bir çocuğu sahibidir. Katılımcıların; %34,3’ü aşikâr hipotiroidi, %24,8’i subklinik hipotiroidi, %19,5’i hashimoto tiroidit, %11,9’u aşikâr hipertiroidi ve %9,5’i subklinik hipertiroidi tanısı almıştır. Bireylerin %21’inin ileriki 10 yıllık zaman diliminde kardiyovasküler hastalık risklerinin %20 ya da daha yüksek olduğu, kardiyovasküler hastalık risk faktörlerine ilişkin bilgi düzeyleri ortalaması ise 19.8 bulunmuştur.
Sonuç: Araştırmaya katılan bireylerin kardiyovasküler hastalık risk oranları ile risk faktörleri hakkındaki bilgi düzeyleri arasında pozitif yönde ve zayıf düzeyde ilişki bulunmuştur. Bireylerin, hemşireler tarafından bütüncül bakış açısı ile değerlendirilerek hastalığın türüne özgü belirti ve bulguları incelemek kadar oluşabilecek komplikasyonların erken belirti ve bulguları açısından da bir bütün olarak değerlendirilmesi önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Tiroid Fonksiyon Bozukluğu , Kardiyovasküler Hastalık , Risk , Bilgi Düzeyi

Destekleyen Kurum

yok

Proje Numarası

yok

Teşekkür

tüm dergi ekibine teşekkür ederim.

Kaynakça

• Arıkan, İ., Metintaş, S., Kalyoncu, C. ve Yıldız, Z. (2009). Kardiyovasküler Hastalıklar Risk Faktörleri Bilgi Düzeyi (KARRİF-BD) Ölçeği’ nin Geçerlik ve Güvenirliği. Arch Turk Soc Cardiol, 37(1), 35–40.
• Centers for Disease Control and Prevention. (2021). Erişim tarihi (12.12.2021): https://www.cdc.gov/chronicdisease/index.htm
• Cin, A., Sevgi Doğan, E., & Demirağ, H. (2018). Paramedik Öğrencilerinin Kardiyovasküler Hastalıklar Risk Faktörleri Bilgi Düzeylerinin Belirlenmesi. İnönü Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu Dergisi, 6(2), 36-43. https://doi.org/10.33715/inonusaglik.469872
• Cokkinos, D. V., & Chryssanthopoulos, S. (2016). Thyroid hormones and cardiac remodeling. Heart failure reviews, 21(4), 365–372. https://doi.org/10.1007/s10741-016-9554-7
• Çakır, B. ve Özdemir, D. (2019). Erişkin Bazı Metabolizma Hastalıkları (Tiroid, Osteoporoz, Gut) ve Çölyak Hastalığı
• Kontrol Programı 2019-2023, Sağlık Bakanlığı. Erişim tarihi (20.12.2021): https://hsgm.saglik.gov.tr/depo/birimler/saglikli-beslenme-hareketli-hayat
• Çınar, N., & Tecik, S. (2022). İyi Bir Kalitatif Kanıt Sentezi Nasıl Yazılmalı? Sakarya University Journal of Holistic Health, 5(2), 186-205. https://doi.org/10.54803/sauhsd.1086071
• Derhem, B. (2019). Birinci Basamakta Tiroid Disfonksiyonuna Yaklaşım ve Tarama. Anadolu Güncel Tıp Dergisi, 1(3), 72-76. https://doi.org/10.38053/agtd.542706
• Klein, I., & Danzi, S. (2016). Thyroid Disease and the Heart. Current problems in cardiology, 41(2), 65–92. https://doi.org/10.1016/j.cpcardiol.2015.04.002
• Hançerlioğlu, S., & Şenuzun Aykar, F. (2018). Kronik Hastalıklarda Öz-Bakım Yönetimi Ölçeği’nin Türkçe’ye Uyarlanması, Geçerlik ve Güvenirliği. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 7(1), 175-183.
• Kahvecioğlu, Y. (2021). Kardiyovasküler Hastalık Risk Faktörlerini Bilmenin Sağlıklı Yaşam Davranışları Geliştirme Düzeyine Etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Acıbadem Mehmet Ali Aydınlar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Keleşoğlu, A. (2018). Bir Araştırma Hastanesi Aile Hekimliği Polikliniğine Başvuran Erişkin Bireylerde Kardiyovasküler Riskin Belirlenmesi ve Kardiyovasküler Hastalık Risk Faktörleri Bilgi Düzeyinin Değerlendirilmesi. Tıpta Uzmanlık Tezi, Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kayseri.
• Kontsevaya, A., Farrington, J., Balcılar, M. ve Ergüder, T. (2018). Türkiye’de Bulaşıcı Olmayan (kronik) Hastalıkların Önlenmesi ve Kontrolü İçin Yatırım Gerekçeleri Raporu. Erişim tarihi (20.12.2021): https://hsgm.saglik.gov.tr/depo/birimler/kronik-hastaliklar-engelli db/hastaliklar/kalpvedamar/raporlar/BizzCaseTrSS.pdf
• Moini, J., Pereira, K. ve Samsam, M. (2020). Thyroid Dysfunction and the Cardiovascular System. Epidemiology of Thyroid Disorders (ss. 171–190). Elsevier. doi:10.1016/B978-0-12-818500-1.00008-6
• Giesecke, P., Rosenqvist, M., Frykman, V., Friberg, L., Wallin, G., Höijer, J., Lönn, S., & Törring, O. (2017). Increased
• Cardiovascular Mortality and Morbidity in Patients Treated for Toxic Nodular Goiter Compared to Graves’ Disease and Nontoxic Goiter. Thyroid : official journal of the American Thyroid Association, 27(7), 878–885. https://doi.org/10.1089/thy.2017.0029
• Onat, A. (2002). Türk Yetişkinleri için Kullanılmaya Uygun Bir Koroner Risk Puanlaması. Turk Kardiyol Dern Ars, 30(10), 604-611. https://doi.org/.
• Öztürk, Y., Bilici, M. ve Bayraktaroğlu, T. (2019). Hashimoto Tiroiditli Olgularda TEKHARF Puanlama Sistemine Göre
• Kardiyovasküler Hastalık Risk Durumu. Turkish Journal of Diabetes and Obesity, 3(1), 45–49. doi:10.25048/tjdo.2019.40
• Perez, A. C., Jhund, P. S., Stott, D. J., Gullestad, L., Cleland, J. G., van Veldhuisen, D. J., Wikstrand, J., Kjekshus, J., &
• McMurray, J. J. (2015). Thyroid-stimulating hormone and clinical outcomes: the CORONA trial (controlled rosuvastatin multinational study in heart failure). JACC. Heart failure, 2(1), 35–40. https://doi.org/10.1016/j.jchf.2013.07.008
• Polat, C., & Palo, G. (2015). Hemşirelik Bilgi Okuryazarlığı Yeterlik Standartları. Türk Kütüphaneciliği, 29(2), 350-362.
• Şişman, M. (2018). Tiroid Bozuklukları ile İnsülin Direnci Arasındaki İlişki. Klinik Tıp Aile Hekimliği, 10(6), 13-17.
• Tan, G. (2018). Kronik Hastalık Yönetiminde Tamamlayıcı ve Alternatif Tedavi Kullanımı ve Hemşirenin Rolü. Van Sağlık Bilimleri Dergisi, 11(2), 21-24.
• Yılmaz, M. ve Boylu, M. (2016). Masa Başı Çalışanlarda Kardiyovasküler Hastalık Risk Faktörleri Bilgi Düzeyleri ve Davranış Durumları. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 13(1), 27–13. doi:10.5222/HEAD.2016.259
• Zengin, F. (2019). Bireylerde Kardiyovasküler Hastalık Risk Faktörleri Bilgi Düzeyi ile Kardiyovasküler Hastalık Riski Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Burdur.