Performers’ perceptions on the visibility, prevention and response strategies of sexual harassment

Yıl 2022, Cilt: 7 Sayı: 1, 17 - 37, 02.02.2022

Özlem Belkıs Ebru Gökdağ Yıldız Derya Birincioğlu Vural Ayça Köklü

Öz

This research aims to reveal the visibility of sexual harassment behaviors and prevention and response strategies in the performing arts in Turkey. In the study, a qualitative research method was adopted in which ‘sexual harassment’ was considered as a phenomenon and the experiences and perceptions of professional performers working in private theater companies were evaluated with an inductive approach. For the research design phenomenology and for the data collection, document analysis and in-depth interview methods were employed. In-depth interviews, conducted by four researchers, were held with a total of 27 actors consisted of 13 women and 14 men whom are working in private theaters with a five-year history. Through the differences and parallelisms of these experiences, how the performers, when exposed to sexual harassment, make this illegal situation evident, what kind of reporting processes they follow through individual or institutional means and which sort of channels they utilize to resolve and end this violation in Turkey are explained. Besides, it shows what kind of prevention behaviors and strategies performers have developed to prevent sexual harassment from occurring. As for response strategies, the processes followed by the performers and their results are also discussed. While the performers based the invisibility of sexual harassment in our country on three reasons: individual, institutional and cultural, it was determined that they used eight different strategies to prevent sexual harassment. Response strategies of sexual harassment are discussed under three headings: defining and reporting sexual harassment experience and post-reporting. Since this research is the first study on this subject in Turkey, it can be considered as a pioneer.

Anahtar Kelimeler

Performin Arts, Sexual Harrasment, Prevention Strategies, Response Strategies, Consent

Oyuncuların cinsel tacizin görünürlüğü, önleme ve izleme stratejileriyle ilgili görüşleri

Öz

Bu araştırma Türkiye’de sahne sanatları alanında cinsel taciz davranışlarının görünürlüğü ile önleme ve izleme stratejilerini ortaya çıkarmayı hedeflemektedir. Çalışmada, ‘cinsel taciz’ fenomen olarak ele alınıp, özel tiyatrolarda çalışan profesyonel oyuncuların deneyim ve görüşlerinin tümevarımsal bir yaklaşımla değerlendirildiği nitel bir araştırma yapılmıştır. Araştırma deseni olarak fenomenoloji, veri toplama aracı olarak ise doküman inceleme ve derinlemesine görüşme yöntemi kullanılmıştır. Derinlemesine görüşmeler, dört araştırmacı tarafından, en az beş yıllık geçmişi olan özel tiyatrolarda çalışan 13 kadın ve 14 erkekten oluşan toplam 27 oyuncu ile gerçekleştirilmiştir. Bu deneyimlerin farklılıkları ve ortaklıkları üzerinden, Türkiye’de oyuncuların cinsel tacize maruz kaldıklarında yasadışı olan bu durumu nasıl görünür kıldıklarını, bireysel ya da kurumsal yollarla nasıl bir raporlama süreci izlediklerini veya hangi kanallarla bu durumu çözmeye veya sonlandırmaya çalıştıkları açıklanmıştır. Yanı sıra, oyuncuların cinsel tacizin gerçekleşmemesi için ne tür önleme davranış ve stratejileri geliştirdiğini gösterilmiştir. İzleme stratejisi olarak ise oyuncuların takip ettikleri süreçler ve sonuçları ele alınmıştır. Araştırmada oyuncular ülkemizde cinsel tacizin görünmez olmasını bireysel, kurumsal ve kültürel olmak üzere üç nedene dayandırırken, cinsel tacizi önlemeye yönelik sekiz farklı strateji kullandıkları saptanmıştır. Cinsel tacizi izlemeye yönelik stratejiler ise cinsel taciz yaşantısını tanımlama ve bildirme ile bildirim sonrası olmak üzere üç başlık altında ele alınmıştır. Araştırma bu konuda Türkiye’de yapılan ilk çalışma olması nedeniyle öncü niteliğindedir.

Anahtar Kelimeler

Sahne Sanataları, Cinsel Taciz, Önleme Stratejileri, İzleme Stratejileri, Rıza

Kaynakça

• AGGARWAL A. & GUPTA M. (2000). Same-Sex Sexual Harassment: Is It Sex Discrimination? A Review Of Canadian And American Law. Manitoba Law Journal 27(3), 333–353.
• ANDERSON, L. A. & WHISTON, S. C. (2005). Sexual Assault Education Programs: A Meta-Analytic Examination of Their Effectiveness. Psychology of Women Quarterly, 29(4), 374–388.
• AUSTRALIAN HUMAN RIGHTS COMMISSION. (2012). Working Without Fear: Results Of The 2012, Sexual Harassment National Telephone Survey. Sidney: AHRC.
• AYDEMİR, L. (2019). Kadın Tacizlerine Yönelik Bir Tutum Araştırması. International Journal of Humanities and Social Science, 3(1),199-216.
• BALKAN AKAN, B & ORAN, F. Ç. (2017). Akademisyenlerin Örgütsel Sessizlik Algıları: Konuya İlişkin Bir Uygulama. Kırklareli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimsel Fakültesi Dergisi, 6(5), 72-90.
• BELKIS, Ö., GÖKDAĞ, E., VURAL, Y.D.B. & KÖKLÜ, A. (2021). Türkiye’de Oyuncuların Sahne Sanatlarında Cinsel Tacize İlişkin Görüşleri, İdil Sanat ve Dil Dergisi, 10(85): 434-450.
• BOGDAN, R.C. & BIKLEN, K. S. (2007). Qualitative Research For Education: An Introduction to Theory Methods. Boston: Allyn and Bacon, ISBN: 978-0205482931
• BRIGGS, C. L. (2012). Learning How To Ask: A Sociolinguistic Appraisal Of The Role Of The Interview In Social Science Research. Cambridge University Press, ISBN: 9781139165990.
• BURCHELL, B., FAGAN, C., O’BREİN C. & SMİTH, M. (2007). Working Conditions In The European Union: The Gender Perspective. European Working Conditions Survey- 2005. Eurofound (European Foundation fort he Improvement of Living and Working Conditions). Dublin: Eurofound.
• COULSON, N. (2016). Psikologlar İçin Çevrimiçi Araştırma Yöntemleri. ed. D. Hasta. Ankara: Nobel Yay.
• COWAN, G. (2000). Women's hostility toward women and rape and sexual harassment myths. Violence Against Women, 6(3), 238-246.
• CRESWELL, J. (2016). Nitel Araştırma Yöntemleri, Eds. M. Bütün, & S. Demir. Ankara: Siyasal Yayınları.
• ÇAMAŞ, G. G. & MEŞE, G. (2016). Sosyal Hiyerarşi: Cinsel Şiddet Mitlerini Anlamak. Türk Psikoloji Dergisi, 31(78), 62-74.
• CANKURTARAN, Ö. & ŞALDIRDAK, G. A. (2021). Bir İfşa Mekânı Olarak Kadınlar Kulübü Örneğinde Cinsel Şiddetin Online İfşası ve İfşalara Verilen Tepkiler. Fe Dergi. 13(1), 28-41.
• ÇELEBİ, I. (2018). Mobbing ve Örgütsel Sessizlik Arasındaki İlişkide Öğrenilmiş Çaresizliğin Rolü: Kamu ve Özel Sektör Çalışanlarına Yönelik Bir Alan Araştırması. Yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme ABD, Yönetim Organizasyon ve Örgütsel Davranış.
• DİSSENSUS (2021). Gösteri Sanatlarında Cinsel taciz, Cinsel İçerikli Mobbing ve Cinsel Saldırı Araştırması. https://dissensusresearch.com/gosteri-sanatlarinda-cinsel-taciz-cinsel-icerikli-mobbing-ve-cinsel-saldiri-arastirmasi/
• DURMUŞ, E. (2013). Cinsel Taciz: Üniversite Öğrencilerinin Algı ve Tepkileri. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 15-30.
• ERDOĞAN E., UYAN SEMERCİ P. (2021). Toplumsal Araştırma Yöntemleri İçin Bir Rehber: Gereklilikler, Sınırlılıklar ve İncelikler. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• EUROFOUND (2015). Violence and Harassment in European Workplaces: Extent, Impacts and Policies. www.eurofound.europa.eu
• ETYMONLINE. https://www.etymonline.com/word/companion. Erişim Tarihi: 29.10.2021.
• FISHER B. S., DAIGLE, L E., CULLEN, F T. & TURNER, M. G. (2003). Reporting Sexual Victimization to The Police and Others: Results From a National-Level Study of College Women, Criminal Justice and Behavior. 30(1), 6-38.
• FITZGERALD, L. F., DRASGOW, F., HULIN, C. L., GELFAND, M. J. & MAGLEY, V. J. (1997). Antecedents and Consequences of Sexual Harassment in Organizations: A Test of An İntegrated Model. Journal of Applied Psychology, 82(4), 578-589.
• GAAL, C. M. (2020) Me Too: The Effects of Sexual Harassment and Assault in The Entertainment Industry, Backstage Pass: 3(1), Article 15, https://scholarlycommons.pacific.edu/backstage-pass/vol3/iss1/15
• GUTEK, B. A. (1995). How Subjective Is Sexual Harassment? An Examination of Rater Effects. Basic and Applied Social Psychology, 17, 447-467.
• GÜLER, A., HALICIOĞLU, M.B. & TAŞĞIN, S. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık, Birinci Baskı, ISBN: 9789750226052.
• HENNEKAM, S., & BENNETT, D. (2017). Sexual Harassment in The Creative Industries: Tolerance, Culture and The Need For Change. Gender, Work and Organization, 24(4).
• INTERNATIONAL LABOUR ORGANIZATION (ILO). (2016). Report of The Director-General: Fifth Supplementary Report: Outcome of the Meeting of Experts on Violence Against Women and Men in the World of Work. GB.328/INS/17/5, https://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---ed_norm/---relconf/documents/meetingdocument/wcms_533534.pdf.
• KALACA, S., & DÜNDAR, P.(2010). Violence Against Women: The Perspective of Academic Women. BMC Public Health, 10(490), 490. https://dio.org/10.1186/1471-2458-10-490.
• KAUFMAN, E. (2019). Body Trouble: Sexual Harassment and Worker Abuse in Musical Theater Dance Employment. Research in Dance Education, 20(1), 85-94.
• KLEPPE, B., & RØYSENG, S. (2016). Sexual Harassment in The Norwegian TheatreWorld. The Journal Of Arts Management, Law, And Society, 46(5), 282-296.
• KONDA (2015). Kadına Şiddet ve Devlet Algısı, Konda Barometresi, https://konda.com.tr/tr/rapor/kadina-siddet-ve-devlet-algisi/
• LONSWAY, K. A., & FİTZGERALD, L. F. (1994). Rape Myths In Review. Psychology of Women Quarterly, 18(2), 133-164.
• MCDONALD, P., CHARLESWORTH, S., & GRAHAM, T. (2015). Developing a Framework of Effective Prevention and Response Strategies in Workplace Sexual Harrassment. Asia Pacific Jounal of Human Resources, 53, 41-58.
• ÖZKAN, S. (2018). Kadına Yönelik Şiddet ve Sosyal Medya Aktivizmi: Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu Örneğinde İçerik Analizi. Yeni Düşünceler, 9, 57-69.
• PALUDI, C. A. & PALUDI, M. (2003). Developing and Enforcing Effective Policies, Procedures, and Training Programs for Educational Institutions and Businesses. içinde Academic and workplace sexual harass¬ment: A handbook of cultural, social science, manage¬ment, and legal perspectives Eds: M. Paludi & C. A. Paludi. ss. 175-198, Westport, CT: Praeger, first pub., ISBN: 0-313-32516-2.
• PATTON, M. (2014). Nitel Araştırma ve Değerlendirme Yöntemleri. M. Bütün, & S. Demir. Ankara: Pegem Akademi, 3. Baskı, ISBN: 978-605-364-933-5.
• REÇBER, B. (2018). Türkiye’de Şiddet Önleme ve İzleme Merkezleri Etkin Mi? Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 4 (Aralık 2018), 367-376.
• SAKALLI-UĞURLU, N., SALMAN, S. & TURGUT, S. (2010). Predictors of Turkish Women’s and Men’s Attitudes Toward Sexual Harassment: Ambivalent Sexism, and Ambivalence Toward Men. Sex Roles, 63, 871-881.
• SALDAÑA, J. (2019). Nitel Araştırmacılar İçin Kodlama El Kitabı. A. Tüfekci Akcan, & S. Şad. Ankara: Pegem Akademi. ISBN: 9786052416051
• SİYEZ, D., ERCAN, G., ESEN, E., SOYLU, Y., BARAN, B., FİRUZAN, E., BELKIS, Ö., SEZER, T., GÜNAY, M., ERGÖREN, A., GÜNAY, T., TEZCAN, S., & ÖZTÜRK, B. (2021). Attitutes of The Turkish University Students And Staff Toward Sexual Harassment and Assault: Preliminary Psychometric Evaluation. SAGE Open, 1-10. https://doi.org/10.1177/21582440211050374
• STANISLAVSKI, K. (2004). Bir Aktör Hazırlanıyor. S. Taşer. İstanbul: Papirüs Yayınevi. ISBN: 975-7432-83-0.
• STANISLAVSKI, K. (2011). Sanat Yaşamım. S. Taşer. İstanbul: Agora Kitaplığı. ISBN: 978-605-103-106-4.
• TOKER, Y. (2016). İşyerinde Cinsel Taciz: Kapsamı, Öncülleri, Sonuçları, Kurumsal Baş Etme Yöntemleri. Türk Psikoloji Yazıları, 19(38), 1-19.
• UN WOMEN (2019). Çalışma Yaşamında Kadınlara Yönelik Şiddet ve Tacizle Mücadele El Kitabı, ILO – International Labour Organization.
• WASTI, S. A., BERGMAN, M. E., GLOMB, T. M. & Drasgow, F. (2000). Test of The Cross-Cultural Generalizability of A Model of Sexual Harassment. Journal of Applied Psychol-ogy, 85, 766-778.
• WASTI, S. A. & CORTINA, L. M. (2002). Coping in Context: Socio¬cultural Determinants of Responses to Sexual Harassment. Journal of Personality and Social Psychology, 83, 394- 405.
• WHYMAN, R. (2012). Stanislavski: The Basics. London: Routledge, ISBN: 9780203077603.
• WILLNESS, C. R., STEEL, P. & LEE, K. (2007). A Meta-Analysis of The Antecedents and Consequences of Workplace Sexual Harassment. Personnel Psychology, 60(1), 127-162.
• ZUGELDER, M. T., CROSGROVE, D. M., & CHAMPAGNE, P. J. (2018). Sexual Harassment Prevention After #MeToo: Employers' Need To Reevaluate. American Journal of Management, 18(3), 104-112.